Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

Uşaq cərrahı Fuad Hüseynov: Əməliyyata girən zaman işin emosional tərəfini bir kənara qoymağa çalışırıq

Bakı, 2 noyabr, AZƏRTAC 

Yenidoğulmuşlarda ən çox görülən problemlər döş qəfəsi və qarın boşluğunun anomaliyalarıdır. Bunlardan hamısı həyatı göstəriciləri olduqda təcili və təxirəsalınmaz əməliyyat olunur. Ən kiçik xəstəmiz 540 qram çəkidə olub. Erkən doğulmuş bu uşağın hələ ana bətnində ikən bağırsağında dəlinmə müşahidə olunub.

Ümumiyyətlə anadangəlmə bağırsaq və yemək borusunun atreziyaları, bağırsaqların tam dönməməsi və ya xaricə çıxması, ağciyərlərin anadangəlmə problemləri və bu kimi digər patologiyalar da yenidoğulmuşlarda tez-tez rast gəlinən problemlərdəndir.

Bu sözləri AZƏRTAC-a məxsusi müsahibəsində Mərkəzi Klinikanın uşaq cərrahı və urologiya üzrə mütəxəssis Fuad Hüseynov bildirib.

-Hansı uroloji patologiyalar olduqda cərrahi əməliyyat vacib hesab edilir?

-Uroloji problemlər o qədər də təcili və təxirəsalınmaz olmur. Belə xəstələr adətən nəzarətə alınır. Yalnız xüsusi göstəricilərə görə problemin yeganə həlli yolunun əməliyyat olduğu müəyyən edildikdə xəstə cərrahi masaya alınır. Əməliyyat üçün əsas götürülən göstəricilərə böyrək patologiyalarını misal çəkmək olaraq. Uşağın böyrəklərində yaranan genişləmələri çox vaxt o, hələ ana bətnində ikən müşahidə etmək olur. Bu uşaq da doğulduqdan sonra təxirəsalınmaz əməliyyata alınmır. Problem nəzarətə götürülür, bir sıra müayinələr olunur, əməliyyat üçün göstərişlər müəyyən edilərsə artıq cərrahi üsula müraciət edilir.

-Ana bətnində olan uşaqda yaranan patologiyanı əsasən hamiləliyin neçənci həftəsindən etibarən müəyyən etmək mümkündür?

-Hansı patologiyanın hamiləliyin neçənci həftəsində müəyyən edilə biləcəyini dəqiq demək çətindir. Belə ki, bu problemlərin əmələ gəlməsi dölün inkişafının həftələrinə görə müəyyən edilir. Hər orqanın öz inkişaf həftəsi var. Orqan sisteminin inkişafında yaranan problemləri hamiləlik irəlilədikcə görmək mümkündür. Bu diaqnoz hamiləliyi təqib edən həkim-ginekoloq və fetal ultrasəs müayinə qrupunun göstərişinə uyğun olaraq qoyulur. Artıq hamiləliyin 12-13-cü həftəsindən etibarən uşaqda olan patologiyalar özünü büruzə verməyə başlayır. Azərbaycanda bu sahədə çox böyük uğurla fəaliyyət göstərən bir mütəxəssis qrupu var və biz də onlarla sıx əməkdaşlıq edirik. Ümumiyyətlə döldə meydana çıxan problemi zamanında aşkarlamaq və bu barədə valideynləri məlumatlandırmaq həkimin təcrübəsinə bağlıdır.

-Uşaq böyüdükcə təbii ki, orqan da böyüyür və inkişaf edir. Bu səbəbdən körpələr üzərində icra olunan əməliyyatların gələcəkdə fəsadları ola bilərmi?

-Gələcəkdə fəsadın meydana çıxması problemin böyüklüyündən asılıdır. Misal üçün, bağırsaq atreziyaları zamanı nekroz görüldükdə bu orqanın müəyyən bir hissəsi əməliyyat vasitəsilə alınır. Məlumdur ki, hər bir orqan kimi bağırsaqlar da uşaq böyüdükcə öz həcmini artırır. Bu səbəbdən əməliyyat olunmuş uşaqda xaric edilmiş bağırsağın uzunluğundan asılı olaraq qısa bağırsaq sindromu inkişaf etmədikdə gələcəkdə hansısa problemin yaranma ehtimalı demək olar ki, yoxdur. Bu uşaqlar tam normal insanlar kimi həyatlarına davam edirlər.

-Körpələr üzərində icra olunan əməliyyatların sizə görə ən çətini hansıdır?

-Bunu demək çətindir. Belə ki, yenidoğulmuşlar arasında əməliyyat olunacaq qədər böyük problemlərə əsasən erkən doğulmuş uşaqlarda rast gəlinir. Onların da bədən çəkisinin ağırlığı ortalama 1.500 qram olur. Bizim üçün 2.500 qram çəkili uşaqlar artıq böyük kimi qəbul edilir.

Ümumiyyətlə neonatal və uşaq cərrahiyyəsində icra olunan bütün əməliyyatlar ağır sayılır. Buna səbəb həm uşağın fizioloji vəziyyəti, həm də erkən doğulmuş olmasıdır ki, bu da çox ciddi risk və stress faktordur. Bundan əlavə, ana bətnində olan uşağın ağciyərlərinin inkişafı təxminən 32-34 həftədən sonra tamamlanır. Erkən doğulmuş uşaqlarda isə əlavə olaraq bir də tənəffüs problemi meydana çıxır ki, bu da uşağın əməliyyatdan öncəki, əməliyyat zamanı və sonrakı baxımı da çox çətinliklər yaradır. Belə uşaqların müalicəsi artıq komanda işinə çevrilir. Biz sadəcə işin cərrahi hissəsini görürük. Lakin körpənin əməliyyatdan öncəki və sonrakı baxımı təbii ki, bizim də köməyimizin olması şərti ilə daha çox neonatal cərrahiyyədəki həkim-neonatoloqların üzərinə düşür. Belə ki, erkən doğulmuş uşağı normal həftəsində dünyaya gəlmiş körpə vəziyyətinə gətirmək üçün ciddi müdaxilələr və müalicələr tələb olunur.

-Əməliyyatın icrasına qərar nə cür verilir?

-Burada yalnız əməliyyat üçün göstəriş, əməliyyatın gərəkli olub-olmaması və ya gözləmə müddətinin müəyyən edilməsi cərrah tərəfindən qoyulur müəyyənləşdirilir. Əməliyyatda, xüsusilə neonatal cərrahiyyədə nisbi göstərişin olması yolverilməzdir. Belə ki, əməliyyat zamanı istifadə olunan anesteziya belə uşaq üçün böyük risk faktorudur. Ümumiyyətlə əməliyyatın icrasına verilən qərar həyati göstəricilər və ya təxirəsalınmaz patologiyalara bağlıdır. Misal üçün, yeni doğulmuş körpədə qasıq yırtığı müşahidə edilirsə o, təcili əməliyyat olunmur. Uşağın çəkisinin artması, ətraf mühitə uyğunlaşması gözlənilir və həyat riski olmadan, rahat əməliyyat olunur.

-Körpələri əməliyyat edirsiniz. Bu cərrahi olduğu qədər mənəvi cəhətdən də çətin olmalıdır. Əməliyyata girdikdə nə kimi hisslər keçirirsiniz?

-Əməliyyata girən zaman işin mənəvi və emosional tərəfini bir kənara qoymağa çalışırıq. Bəli, bizim əməliyyat etdiyimiz hər bir insan körpədir və burada hər bir iş zərgər dəqiqliyi ilə görülməlidir. Hər bir əməliyyat lupa altında icra olunur. Başqa cür alınmır. Məsələyə emosional yanaşsaq psixoloji gərginlik keçirə bilərik ki, bu da əməliyyatın uğuruna mənfi təsir göstərə bilər.

-Valideynlərə nə məsləhət görərdiniz?

-İstər uroloji, istərsə də cərrahi hər bir uşaq problemi məhz uşaq cərrahı və uroloqu tərəfindən müalicə olunmalıdır. Urologiya sahəsi digərlərinə nisbətən daha problemlidir. Çoxu uşağı böyümüş insanın kiçik bir modeli kimi görür. Lakin bu belə deyil. Körpədə olan bütün problemlər böyük insandan tam fərqlidir. Uşağa böyük insan kimi müdaxilə olunduqda gələcəkdə ciddi fəsadlar yarana bilər. Bəzən hansısa reklam və ya tanışlıq xatirinə uşaq lazımsız həkimə aparılır. Lakin ölkəmizdə bir çox özünü təsdiqləmiş uşaq uroloqları, cərrahları var. Ən azından bu həkimlərlə konsultasiya etmək vacibdir. Bir neçə həkimin fikrini öyrəndikdən sonra uşağın əməliyyatına qərara vermək olar.

Mərkəzi Klinikanın həkimi olaraq onu deyə bilərəm ki, uşaq cərrahiyyəsində etmədiyimiz bir əməliyyat növü yoxdur. Hər bir neonatal, uşaq cərrahiyyəsi və anesteziya xidmətləri yüksək səviyyədə təşkil olunub.

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

Bakıda bir sıra yollarda sıxlıq müşahidə olunur - SİYAHI

ABŞ və Böyük Britaniya tarif razılaşmasını imzalayıb

İtaliyada məktəblərdə şagirdlərin mobil telefonlardan istifadəsi qadağan edilib

İran ABŞ-la nüvə danışıqlarını bərpa etməyə hazır olduğunu bildirib

Kiyevə hava hücumu olub, ölənlər və xəsarət alanlar var

Gürcüstan hökuməti yaşıl enerji obyektlərinin tikintisini planlaşdırır

Şimali Makedoniya Parlament Assambleyasının sədri Azərbaycana səfərə gəlib

Hindistanın yerli icmaları Britaniyada əcdadlarının qalıqlarını geri almaq üçün muzeylə danışıqlar aparır

Gürcü deputat: İsraillə İran arasındakı münaqişə bütün region üçün böyük təhlükədir

“Darknet”də nəhəng narkotik platformasına qarşı genişmiqyaslı əməliyyat keçirilib

İtaliyada əlverişsiz hava şəraiti fəsadlar törədib

Tramp: Hamı dərhal Tehranı tərk etməlidir

Qazaxıstan və Çin arasında aparılan danışıqlar nəticəsində 24 sənəd imzalanıb

İsrail raketləri vurmaq üçün lazer hava hücumundan müdafiə sistemindən istifadə etməyə başlayıb

Şirvanda yaşayış binasında baş verən yanğın söndürülüb YENİLƏNİB

Bonnda İyun İqlim Sammitinin birinci günü yekunlaşıb

“Çelsi” Klublararası Dünya Çempionatına qələbə ilə başlayıb

İran İsrailə növbəti raket zərbəsi endirib

Azərbaycan müdafiə naziri Belarusa rəsmi səfər edib

Rusiya XİN: Ruslar quru yolu ilə İrandan Azərbaycana keçə bilərlər

Kürdəmirdə yolda hərəkətin təhlükəsizliyini pozmaq cəhdinin qarşısı alınıb

İran dövlət televiziyası fəaliyyətini bərpa edib

Çaykovski adına Dövlət Akademik Böyük Simfonik Orkestri filarmoniyada konsert proqramı ilə çıxış edib

Sadiq Qurbanov: İğdır-Naxçıvan qaz boru kəmərinin Naxçıvanın inkişafında mühüm rolu olacaq

Fatima Şbibane: Kitablar vasitəsilə Azərbaycanın bir çox şairlərini tanıdım

Bakıda “Sportfest-2025” adlı idman festivalının bağlanış mərasimi keçirilib

Zaqatalada azyaşlı yük avtomobilinin altında qalıb

Yalçın Rəfiyev: Bonn sessiyasında COP29 Sədrliyinin 7 tədbiri keçiriləcək

Azərbaycan cüdoçusu dünya çempionatında bürünc medal qazanıb

Azərbaycan “Qlobal Dayanıqlı İnkişaf Konqresi”ndə təmsil olunur

Azərbaycan 2027-ci ildə ilk dəfə Xizək alpinizmi üzrə dünya çempionatına ev sahibliyi edəcək

“Hüquqlarımızı bilək, ayrı-seçkiliyə məruz qalmayaq!” adlı maarifləndirici vəsait hazırlanıb

Türkiyəli ekspert: Ermənistanın yeganə xilas yolu Azərbaycan və Türkiyə ilə sülhdür

Niderland mətbuatı Azərbaycanın xarici siyasət prioritetlərindən yazıb

"Neftçi" qambiyalı futbolçusu ilə vidalaşıb

Bonnda Muxtar Babayev Braziliyanın COP30 gənc iqlim çempionu ilə görüşüb

Braziliya hökumətinin rəsmisi: Azərbaycan bizim üçün çox önəmli tərəfdaşdır

İran dövlət televiziyası raket zərbəsinə məruz qalıb

“Astara” dövlət sərhədindən buraxılış məntəqəsində Belarus vətəndaşlarının təxliyəsi həyata keçirilib

Tilman Qrav: “Şuşa” kompozisiyasını yeni tərtibatda Şuşada yenidən təqdim etmək istərdim

Rafael Fiziyev "Qarabağ" klubunun bazasında olub

UNEP-in rəsmisi: Dövlətlər temperatur artımını 1,5 dərəcə Selsi səviyyəsində saxlamaq istiqamətində səylərini artırmalıdır

Britaniyanın xarici kəşfiyyat xidmətinə tarixdə ilk dəfə olaraq qadın rəhbər təyin edilib

Metin Yener: İğdır-Naxçıvan qaz kəməri Azərbaycanla Türkiyə arasında münasibətləri daha da möhkəmləndirdi VİDEO

Metin Yener: İğdır-Naxçıvan qaz kəməri Azərbaycanla Türkiyə arasında münasibətləri daha da möhkəmləndirdi VİDEO

Türkiyə Prezidenti rusiyalı və iranlı həmkarları ilə Yaxın Şərqdə vəziyyəti müzakirə edib

Şimali İrlandiyada son iğtişaşlarla bağlı 29 nəfər saxlanılıb

Fransalı tarixçi: Qarabağda minalarla bağlı vəziyyət mülki insanların öz evlərinə qayıtmalarına mane olur

Naxçıvanda İğdır–Naxçıvan qaz boru kəməri üzrə paralel auditin yekun hesabatları təqdim edilib

AZAL ilə “Uzbekistan Airways” arasında kod-şerinq müqaviləsi imzalanıb

İran-İsrail qarşıdurmasında dördüncü gün

Şuşada “Yeni dünya nizamı: geosiyasi aspektlər və qlobal çağırışlar” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirilib VİDEO

Şuşada “Yeni dünya nizamı: geosiyasi aspektlər və qlobal çağırışlar” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirilib VİDEO

Pakistan İranla sərhəd-keçid məntəqələrini bağlayıb

Şəhid övladları üçün 4-cü "YAŞAT" düşərgəsi başlayıb

Ukraynaya həlak olmuş daha 1245 hərbçinin meyiti qaytarılıb

Parisdə “Gizli ölüm toxumları” kitabının təqdimatı olub VİDEO

Parisdə “Gizli ölüm toxumları” kitabının təqdimatı olub VİDEO

SOCAR “SportFest” tədbirində tərəfdaş qismində iştirak edir

AEBA İran-İsrail qarşıdurmasında tərəfləri təmkin nümayiş etdirməyə çağırıb

Qazaxıstanın hakim partiyasının saytında ölkə nümayəndə heyətinin Şuşa konfransında iştirakı barədə informasiya yerləşdirilib

"Latsio" Pedro ilə yeni müqavilə imzalayıb

Elçin Məsiyev Portuqaliya millisinin oyununa təyinat alıb

Marneulidə “Narkomaniyaya yox deyirik” adlı aksiya keçirilib

AZAL bir sıra aviareysləri ləğv edib

Azərbaycanın xarici işlər naziri özbəkistanlı həmkarı ilə bölgədə yaranmış vəziyyəti müzakirə edib

Bir qrup Tacikistan vətəndaşı İrandan təxliyə olunub VİDEO

Bir qrup Tacikistan vətəndaşı İrandan təxliyə olunub VİDEO

Ankara liseylərinin şagirdlərinə TDT-nin fəaliyyət prinsipləri barədə məlumat verilir

Azərbaycan Astanada MDB ölkələri DİN nümayəndələrinin iclasında iştirak edib

ÇXR Sədri Si Cinpin Qazaxıstana səfərə gəlib

Rəsmi Astana: Qazaxıstan vətəndaşları Azərbaycan və Türkmənistan vasitəsilə İranı tərk ediblər

Türkiyənin 18 vilayətində antiterror əməliyyatı keçirilib

Bonn İqlim Sammitinin sessiyalarında Bakıda razılaşdırılmış maliyyə paketinin necə icra olunacağı müzakirə ediləcək

Möminə xatun türbəsinin bərpa və konservasiyasının aparılması ilə bağlı müqavilə imzalanıb VİDEO

Möminə xatun türbəsinin bərpa və konservasiyasının aparılması ilə bağlı müqavilə imzalanıb VİDEO

Lənkəranda polisdən əməliyyat - 18 kiloqram narkotik vasitə aşkarlandı VİDEO

Lənkəranda polisdən əməliyyat - 18 kiloqram narkotik vasitə aşkarlandı VİDEO

İran-İsrail qarşıdurması və dünya bazarında neftin qiyməti-TƏHLİL

İsmayıllıda həyətində çətənə kolu yetişdirən şəxs tutulub

İrandan 41 Azərbaycan vətəndaşı təxliyə olunub, səfirlik və konsulluq fəaliyyətini davam etdirir

FIDE reytinqinin ikincisini məğlub edən Azərbaycan şahmatçısı: Ümid edirəm ki, karyeramda belə qələbələr davamlı olar

Ukraynalı alim: Heydər Əliyevin gəlişi ilə Azərbaycan postimperial siyasi boşluqdan aydın edilmiş vəzifələrə inamla çıxdı

Ciorcia Meloni Almaniya Kansleri və britaniyalı həmkarı ilə görüşüb

Alimlər Avropada güclü meşə yanğınları təhlükəsi fonunda yeni strategiya təklif edirlər

Bakı şəhəri və Abşeron yarımadasının bəzi ərazilərində su təchizatında müvəqqəti fasilə yaranacaq

Azərbaycanın daha bir cüdoçusu dünya çempionatında mübarizəyə başlayır

ABŞ Cənubi Çin dənizindəki təyyarədaşıyanı Yaxın Şərq sularına göndərib

Parisdə “İRS” Nəşriyyat Evinin kitablarının təqdimatı keçirilib VİDEO

Parisdə “İRS” Nəşriyyat Evinin kitablarının təqdimatı keçirilib VİDEO

Tomas Müller "Bavariya"nın tarixində ən çox qol vuran üçüncü futbolçudur

Xəzər dənizində zəlzələ qeydə alınıb

Cinayət törətməkdə şübhəli bilinən 96 nəfər saxlanılıb

Si Cinpin Qazaxıstana səfərə yola düşüb

Hidrometeorologiya Xidməti: Qeyri-sabit hava şəraiti iyunun 18-i gündüzədək davam edəcək

Hidrometeorologiya Xidməti: Kür-Qıraqkəsəmən məntəqəsində suyun səviyyəsi 17 sm artıb

Azərbaycan Bonnda keçirilən İyun İqlim Sammiti - SB62-də COP29 rəhbərliyi ilə təmsil olunur VİDEO

Azərbaycan Bonnda keçirilən İyun İqlim Sammiti - SB62-də COP29 rəhbərliyi ilə təmsil olunur VİDEO

Türkiyədə avtomobil aşıb, üç nəfər ölüb

Peruda zəlzələ baş verib, ölən var

Alimlər beyin təsvirində inqilabi imkanların əsasını qoyublar - ARAŞDIRMA

Münster şəhərində Milli Qurtuluş Gününə həsr olunmuş dərs keçirilib

Gənc azərbaycanlı qız Almaniyada şahmat üzrə çempion olub

İzmirdə yanğın olub, xəstəxanadakılar təxliyə edilib

Rusiyanın Böyük Simfonik Orkestrinin növbəti qrupu İrandan Azərbaycana təxliyə olunub

Heydər Əliyev Mərkəzinin parkında Milli Qurtuluş Günü münasibətilə konsert olub

İran - İsrail gərginliyi: qarşılıqlı raket atışları bu gecə də davam edib

Riyad Məmmədov Moskva Caz Festivalında çıxış edib