Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

SİYASƏT

Vyana görüşü: vəziyyətdən çıxış yolu varmı?

Vyana görüşü: vəziyyətdən çıxış yolu varmı?

Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin ədalətli həlli günün ən aktual tələblərindən birinə çevrilib. Aprel ayında baş verən dörd günlük müharibə göstərdi ki, sülh yolu ilə problem aradan qaldırılmasa, Azərbaycan Ordusu öz qüdrətini düşmənə göstərməli olacaq. Ağır zərbə almış Ermənistan rəhbərləri havadarlarının yardımı ilə düşdüyü vəziyyətdən xilas olmaq üçün həyəcanlı addımlar atır. Prezidentlərin Vyanada təşkil edilən görüşündən ermənilər öz xeyirlərinə nələrəsə nail olmağa çalışırdılar. ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədr dövlətləri də müəyyən mövqe tutublar. Onlar atəşkəsin təmin edilməsini və dövlət başçılarının yenidən görüşərək münaqişənin həllinin ümumi çərçivələrini müəyyənləşdirməyə çalışırlar. Lakin bütün bunların reallaşması üçün vasitəçilərin öz fəaliyyətlərində dönüş yaratmaları gərəkdir. Onlar ikili standartlardan əl çəkib, reallığa uyğun hərəkət etməlidirlər. Prezident İlham Əliyevin Vyana danışıqlarında nümayiş etdirdiyi qətiyyətli, ədalətli və obyektiv mövqe vasitəçiləri bir daha ədalətli olmağa dəvət edir. Bütövlükdə isə sual hələ də qalır: yaranmış situasiyadan çıxış yolu nədən ibarətdir?

Diplomatiya və həqiqət: Ermənistan hər ikisindən kasaddır

Azərbaycan Ordusunun aprel ayında keçirdiyi hərbi əməliyyat Ermənistan rəhbərliyi və onun havadarlarını o dərəcədə qorxudub ki, nəyin bahasına olursa-olsun, Azərbaycanı öz torpaqlarını azad etmək məqsədindən yayındırmağa çalışırlar. Bunun üçün onlar sözdə sülh və barış kəlmələrindən istifadə edərək, müxtəlif bəhanələrlə ədalətin bərpa edilməsinə əngəl törətməyə cəhd edirlər. Müşahidələr göstərir ki, İrəvan mövcud status-kvonu saxlamağı əsas hədəf kimi seçib.

Bunun üzərində isə danışıqlarda havadarlarının yardımı ilə ən az itkilərlə Dağlıq Qarabağda öz varlığını saxlamağı düşünür. Ermənistan anlayır ki, Azərbaycana nə hərb, nə də diplomatiya meydanında qalib gələ bilməyəcək. Bunun əsl səbəbi ermənilərin haqsız olmasındadır. Digər tərəfdən isə qlobal geosiyasi mənzərə elə dəyişib ki, artıq başqasının torpağını işğal altında saxlamağa heç bir "humanist don" geyindirə bilməzsən. Bir çıxış yolu var – təcavüzə son qoyub işğal etdiyin torpaqlardan çıxmalısan!

Bunları göz önünə alan təcavüzkar dövlət onu himayə edənlərin arxasında gizlənərək, müəyyən "şərtlər"dən dəm vurur. Prezidentlərin Vyana görüşü ərəfəsində erməni KİV onları yaymışdı. Lakin düşündürücü məqam ondan ibarətdir ki, böyük dövlətlər dolayısı ilə Ermənistanı məğlubiyyətdən xilas edə biləcək ssenariləri həyata keçirməyə çalışırlar. Vyanadakı danışıqlarda bu, bir daha hiss olundu. Maraqlıdır ki, Rusiyanın xarici işlər naziri Sergey Lavrov ayrıca vurğulayıb ki, danışıqlar ABŞ-ın təşəbbüsü ilə təşkil edilib.

Vyana görüşündən öncə ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədr dövlətlərinin hər biri "münaqişənin hərbi yolla həlli yoxdur" tezisini tez-tez təkrar edirdilər. Rəsmi İrəvan da artıq çox "humanist"ləşib, çünki əvvəllər "bizim ordumuz çox güclüdür, hətta istəsək Gəncəyə qədər gedə bilərik", – deyə hay-küy salırdılarsa, indi "nə olur-olsun savaş olmasın", söyləyirlər. Bəzən öz havadarlarına yalvarırlar ki, Azərbaycanın silah işlətməsinə imkan verməsinlər. Nə baş verib? Silah gücünə torpaqları işğal etmiş bir dövlət indi sülhdən danışır. Müharibənin olmamasında təkid edir. Çünki yaranmış vəziyyətin dəyişməsini istəmir. Zəbt etdiyi torpaqların bir qisminə sahib olmaq üçün "tülkü humanizmi"ni işə salıb. Təsəvvür edin ki, Azərbaycan Ordusu torpaqların hamısını işğaldan azad edib. Onda Ermənistan nəyi tələb edə biləcək? Axı ərazilər Azərbaycanın qanuni torpaqlarıdır! Bunu təsdiq edən sənədlər, o cümlədən BMT-nin 4 qətnaməsi var.

Məhz bunlara görə deyirik ki, indi təcavüzkar və onun havadarları sözdə sülhdən danışır, reallıqda isə hazırkı status-kvonu mahiyyətcə saxlamaqla Azərbaycanın özünün torpaqlarının bir qismini güzəşt etməsini istəyirlər. Bu səbəbdəndir ki, Vyanada prezidentlərin görüşünü təşkil ediblər. Ancaq Azərbaycan Prezidenti qəti mövqeyini dəfələrlə ortaya qoyub – qeyd-şərtsiz işğalçı zəbt etdiyi ərazilərdən çıxmalıdır.

Vyanada da eyni mövqeni ölkə rəhbəri düşmən qarşısında qoyub. Kimlərsə bu vəziyyəti müxtəlif improvizasiyalarla təqdim edə bilərlər. Lakin danışıqlara ən dəqiq qiyməti rəsmi Bakı verib. Bu barədə Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyası rəhbərinin müavini, Xarici əlaqələr şöbəsinin müdiri Novruz Məmmədovun ifadə etdiyi fikirlər çox maraqlıdır. Hesab edirik ki, Vyanada aparılan danışıqların konkret qiyməti həmin fikirlərdə ifadə edilib.

Rəsmi Bakının mövqeyi: təcavüzkar ram edilməlidir

Novruz Məmmədov ANS-ə bildirib: "Biz Vyana görüşündə gələcək danışıqları davam etdirmək üçün atəşkəs rejimini möhkəmləndirməyə razılıq vermişik" (bax: Prezident Administrasiyası rəsmisi ANS-ə Vyana görüşünü şərh etdi / "www.anspress.com", 18 may 2016). Azərbaycan tərəfinin mövqeyi konkretdir: birincisi, müharibə tərəfdarı deyil, danışıqların davam etdirilməsində maraqlıdır, ikincisi, bunun üçün atəşkəs rejiminin möhkəmləndirilməsinə qarşı deyil. Başqa məqamlar ermənilərin özlərini necə aparacaqlarından asılıdır.

O cümlədən Novruz Məmmədov ifadə edib ki, atəşkəsə riayət olunarsa, Ermənistanın təxribat hərəkətləri olmazsa, Azərbaycan iyun ayında danışıqlar prosesinə başlaya bilər. Bizcə, çox obyektiv və ədalətli mövqedir, özündə real humanizm mahiyyəti daşıyır. Bu, onu göstərir ki, Azərbaycan rəhbərliyi danışıqlara sona qədər səmimi münasibət göstərir, real nəticə verə biləcək heç bir sülh təşəbbüsünü geri çevirmir.

Bu mənada münaqişə zonasında nəzarəti gücləndirməyə istiqamətlənmiş tədbirlərin təşkil edilməsi Azərbaycanı narahat etmir. Azərbaycan işğalçı deyil, kimsəyə qarşı da hərbi təxribat törətmir. Eyni zamanda, heç bir nəzarət mexanizmi Azərbaycanı əsas məqsədindən, torpaqları azad etməkdən yayındıra bilməz. Bütün hallarda işğalçı zəbt etdiyi Azərbaycan ərazisindən çıxmalıdır. Bu, sülh yolu ilə, itkisiz olsa, təbii ki, daha yaxşıdır.

ATƏT-in fəaliyyətdə olan sədrinin şəxsi nümayəndəsinin ofisinin səlahiyyətlərinin genişləndirilməsi ilə bağlı yayılan informasiyalara gəldikdə isə, Novruz Məmmədov bu məqama da aydınlıq gətirib. O deyib: "Anjey Kaspşikin səlahiyyətində çox böyük dəyişiklik ola bilməz. Yazılanlar Minsk qrupunun mövqeyidir, biz bununla bağlı öhdəlik götürməmişik" (bax: əvvəlki mənbəyə).

Deməli, rəsmi Bakı kiminsə səlahiyyətlərinin şişirdilməsində maraqlı deyil. Çünki bunun münaqişənin həllinə səmərəli təsir edəcəyi hələ əsaslandırılmalıdır. A.Kaspşikə gəldikdə isə, indiyə qədər bu cənab öz vəzifəsinin öhdəsindən gələ bilibmi? Onun hansı səlahiyyəti çatmır ki, ən azından obyektiv olsun və Ermənistanın hərbi təxribatları haqqında qəti şəkildə mövqe bildirsin?

Bu günə qədər ATƏT-in hər bir nümayəndəsi ən yaxşı halda həqiqəti yarımçıq ifadə edib, müəyyən məqamlarda isə təcavüzkarı müdafiə ediblər. Çünki uzun illərdir fəaliyyət göstərməsinə baxmayaraq, Minsk qrupunun irəli sürdüyü heç bir şərtə Ermənistan əməl etmirsə, bu qurumun nümayəndəsinin əlavə səlahiyyət almasından hansı müsbət nəticəni gözləmək olar? Əksinə, istisna deyil ki, vasitəçilər təcavüzkarı dəstəkləmək üçün yeni incə üsullardan istifadə etsinlər. Bu səbəblərdən rəsmi Bakının A.Kaspşikin səlahiyyətləri ilə bağlı tutduğu mövqe tamamilə məntiqi və əsaslıdır.

Bütün bunların fonunda Minsk qrupunun həmsədr dövlətləri təmsilçilərinin Vyana görüşü barədə yaydığı birgə bəyanat maraqlı görünür. Con Kerri, Sergey Lavrov və Harlem Desirin adı ilə verilən bəyanatda 1994-cü və 1995-ci illərdə imzalanmış atəşkəs şərtlərinə əməl olunması, ATƏT-in araşdırıcı mexanizmi üzərində işin başa çatdırılmasının zəruriliyi, ATƏT-in fəaliyyətdə olan sədrinin xüsusi nümayəndəsinin mövcud ofisinin səlahiyyətlərinin genişləndirilməsi və münaqişənin hərtərəfli həlli üçün növbəti danışıqların iyun ayında keçirilməsi öz əksini tapıb (bax: ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədr ölkələrinin xarici işlər nazirləri Vyana görüşünün yekunlarına dair bəyanat yayıblar / AZƏRTAC, 17 may 2016). Özlüyündə bu şərtlər normaldır, lakin burada nəyə görə təcavüzkarın zəbt etdiyi torpaqları tərk etməsi məsələsi qoyulmayıb? Təcavüzkarın xətrinə dəyə bilərik? O halda bu kimi sözlə məhdudlaşan bəyanatları hansı məqsədlə verirlər?

Digər tərəfdən, bəyanat faktiki olaraq münaqişəni dondurmağa xidmət edir. Orada yalnız danışıqların davam etdirilməsi bir qədər kənara çıxan addımları nəzərdə tutur. Lakin, yenə də təkrar etmək istərdik, həmsədrlər Ermənistana təcavüzdən əl çəkməsini qəti şəkildə demək əvəzinə, müxtəlif humanist bəhanələrlə problemi həll etməkdən yayınırlar. Onlar işğalçının "xətrini" gözləyir, ancaq torpaqlarını itirmiş Azərbaycan xalqının haqlı tələbinə lazımi ciddiyyətlə və məsuliyyətlə yanaşmırlar. Bu, uzun müddət belə davam edə bilməz.

Bütün bunların fonunda siyasətçilərin, analitiklərin münaqişənin həlli ilə bağlı gah "Madrid prinsipləri"ndən, gah da "Kazan sənədi"ndən danışması yalnız söz xatirinə deyilmiş fikirlər təsiri bağışlayır (bax: məs., Марков, Шевченко: встреча в Вене – шаг к миру в Карабахе / "Вестник Кавказа", 17 may 2016). Kimin nə deməsindən asılı olmayaraq həqiqət birdir – Ermənistan işğal etdiyi Azərbaycan ərazilərini qeyd-şərtsiz tərk etməlidir! Bu həqiqəti də Azərbaycan Prezidenti dəfələrlə tam aydın və dəqiq ifadə edib. Əsas olanı bundan ibarətdir!

Newtimes.az

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

Türk dünyasında törədilən soyqırımları və onların nəticələri – konfrans

Neftçalada özünüməşğulluq proqramı çərçivəsində qurulmuş təsərrüfatlara baxış olub

Musiqili Teatrda Lütfəli Abdullayevin xatirəsi anılıb

BDU Elmi şurasının növbəti iclası

Culfada Yaycı soyqırımı qurbanlarının xatirəsi anılıb

Sofiya Universitetində “Yaz paralelləri: Azərbaycan-Bolqarıstan” sərgisi təşkil olunub

Baş katib: MDB Dövlət İnformasiya Agentlikləri Rəhbərləri Şurası Bakıda toplaşacaq

Sırski: Rusiya Xarkova hücum etsə, bura onlar üçün “ölümcül şəhər" olacaq

Pakistan Azərbaycanla İKT sahəsində gənclərin mübadiləsi proqramına başlamaq niyyətindədir

31 Mart – azərbaycanlıların soyqırımı tarixin hələ tam açılmamış səhifələrindəndir

Kənd təsərrüfatı nazirinin müavini Masallıda vətəndaşları qəbul edib, fermerlərlə görüşüb

Harvard Universitetinin təqaüdçüsü: Məqsədim Azərbaycanda astrofizika sahəsini daha çox inkişaf etdirməkdir - EKSKLÜZİV

Prezidentin Mətbuat Xidmətinin məlumatı

Premyer Liqa: “Neftçi” səfərdə “Qəbələ”ni məğlub edib

BDU-nun 105 illik yubileyi ilə əlaqədar tədbirlər planı hazırlanacaq

Azərbaycanlı şahmatçılar beynəlxalq turnirdə qələbə qazanıblar

İcbari Tibbi Sığorta üzrə Dövlət Agentliyinin İdarə Heyətinin sədri Kürdəmirdə vətəndaşları qəbul edib

Naxçıvanda ilk dəfə maralfalfa bitkisi əkilib

Milli Kitabxanada Əli Tudənin anadan olmasının 100 illiyi qeyd edilib

Azərbaycan-Çin əlaqələri - tarixi İpək yolundan başlanan dostluq

® “Azercell” gənclərin informasiya texnologiyaları sahəsində inkişafını dəstəkləməyə davam edir

BMT-nin İnkişaf Proqramı çərçivəsində COP29-la bağlı potensial tərəfdaşlıq müzakirə olunub

Ədəbiyyat Muzeyində “Soyqırımlarının qıra bilmədiyi sarsılmaz iradə” mövzusunda elmi sessiya keçirilib

Qubada aqrar sahənin investisiya imkanları və yeni çağırışlar müzakirə olunub

Rusiya XİN: Ermənistan quru yerdə qala bilər

® “Rabitəbank”dan yüksək keşbekli əməkhaqqı kartı!

Ceyhun Bayramov: Sülh prosesinin irəlilədilməsi istiqamətində yeni çağırışlar yaradan bir sıra addımlar prosesə maneə törədir

Biləsuvarda Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr olunan elmi konfrans keçirilib

Naftalanda şəhid ailələri və qazilər üçün iftar süfrəsi açılıb

Xabi Alonso “Bayer”də qalacağını açıqlayıb

Harvard Universiteti qədim kitabın cildindən insan dərisini çıxarıb

Naxçıvanda Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr olunmuş elmi konfrans keçirilib

AZAL martın 31-dən yay uçuş cədvəlinə keçir

“Bülbülün qonaqları” rubrikası növbəti dəfə Məmməd Səid Ordubadiyə həsr olunub

Məktəblərdə direktor müavini vəzifəsinə işə qəbul üzrə təkrar müsahibə keçirilir

İlahiyyat İnstitutunun “Qonağınız müəllimlərinizdir” layihəsi davam edir

Mərkəzi Gömrük Hospitalında 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Gününə həsr edilmiş tədbir keçirilib

Quba şəhərindəki kütləvi məzarlıq 1918-ci il mart soyqırımının qanlı tablolarından biridir - elmi konfrans

“Telegram”da yeni funksiyalar olacaq

Təhsil müəssisəsində aşkar edilən qanunsuzluqlarla bağlı başlanmış cinayət işi məhkəməyə göndərilib

XƏBƏRDARLIQ: Hava şəraiti dəyişəcək, külək, yağış, qar, daşqın və sel gözlənilir

Aygün Zərbəliyeva: “Meta”da təxminən 20 nəfər azərbaycanlı çalışır

Rəcəb Tayyib Ərdoğan may ayında Vaşinqtona səfər edəcək

Aşqarlar Kimyası İnstitutunda mart soyqırımı qurbanlarının xatirəsi anılıb

Energetika naziri Qazaxda vətəndaşlarla görüşüb

“Everton”un sabiq futbolçusu ömürlük həbs oluna bilər

Türkiyədə bələdiyyə seçkilərinə hazırlıq başa çatıb

Gənclərə ətraf mühitin qorunması, alternativ enerji mənbələri mövzularında təlim keçirilib

31 Mart - tarixi yaddaşımızdan silinməyən soyqırımı

Məhkumların uşaqları həm əyləndi, həm öyrəndi

Tovuzda 40 yaşlı kişini “tok” vurub öldürdü VİDEO

“2026-cı ilə qədər 6000 keçmiş məcburi köçkünün peşə təliminə cəlb olunması nəzərdə tutulub” - AÇIQLAMA

® Mərkəzi Gömrük Hospitalının həkimi Almatıda keçirilən beynəlxalq elmi-praktik konfransda məruzə ilə çıxış edib

® “PAŞA Qrup” şirkətləri tərəfindən Novruz bayramı ərəfəsində növbəti sosial aksiya keçirilib

"Aqroservis" ASC-nin sədr müavini Zaqatalada vətəndaşları qəbul edib, təsərrüfatlarla tanış olub

“AzScienceNet” Şəbəkə İdarəetmə Mərkəzində “FileSender” xidməti istifadəyə verilib

Azərbaycan alimi nüfuzlu jurnalın redaksiya heyətinin üzvü seçilib

® “Unibank” biznes mobil bankçılıq üzrə ən yaxşı banklar siyahısındadır

Turizm və Menecment Universitetində 1918-ci il mart soyqırımına həsr olunan tədbir keçirilib

Türk Mədəniyyəti və İrsi Fondunun növbəti layihəsi – “Turk Discovery” yutub platforması

Bakıdakı təsnifat turnirində 33 ölkənin güləşçiləri mübarizə aparacaqlar

BMU-da Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü qeyd olunub

Ömür boyu eyni yerdə işlədi, İkinci Dünya müharibəsindən sonra Türkiyəyə yollanmış atasını tapdı... Vəfalı oldu

Kukla Teatrında növbəti xeyriyyə aksiyası

Almaniyada kimlər daha çox pensiya alır?

Aqrar sığorta eksperti təlimi üçün müraciət müddəti uzadılıb

Havada toz müşahidə olunur

Mart soyqırımı amansızlığına və miqyasına görə bəşər tarixində ən qanlı faciələrdəndir RƏY

Qəsdən adam öldürməyə cəhd faktı ilə bağlı cinayət işi məhkəməyə göndərilib

Pasxa ərəfəsində Fransada təhlükəsizlik tədbirləri gücləndirilir

Ceyhun Kərəmov: Böyük Qayıdış regionda peşə təhsili sistemi üçün də yeni imkanlar açır - YENİLƏNİB

Bu gündən 181 avtobus yeni nəqliyyat mübadilə mərkəzindən hərəkət edəcək

İsveçrənin hidrogen qatarı rekord vurub

“Meta” səsimizi dinləyirmi? Şirkətin London ofisində çalışan azərbaycanlı ilə MÜSAHİBƏ VİDEO

Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyinin Kollegiyasının 2016-cı il 7 sentyabr tarixli 1617050000011400 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Səyyar vergi yoxlamasının keçirilməsi Qaydaları”nda dəyişiklik edilməsi barədə
Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyinin Kollegiyasının QƏRARI

Azərbaycan Respublikası Vergilər Nazirliyinin Kollegiyasının 2015-ci il 19 may tarixli 1517050000003100 nömrəli Qərarı ilə təsdiq edilmiş “Fiziki şəxslərin uçota alınması, yenidən uçota alınması və uçotdan çıxarılması Qaydaları”nda dəyişiklik edilməsi barədə
Azərbaycan Respublikası İqtisadiyyat Nazirliyinin Kollegiyasının QƏRARI

Bu ilin fevralında Türkiyənin ticarət balansının kəsiri azalıb

Tədqiqat: Təbii və süni dadlandırıcılar qanda şəkəri azaldır

Bakıda informasiya texnologiyaları və onların tətbiqi üzrə 2-ci beynəlxalq konfrans keçiriləcək

Laçındakı Aqrosənaye parkında 46 müəssisə fəaliyyət göstərəcək

Qulu Ağsəsin “Görsən üşüyürsən...” adlı şeirlər kitabı çap olunub

Moskvada MDB İqtisadi Şurasının iclası keçirilib VİDEO

Türkiyədə ABŞ nümayəndə heyəti ilə Ukrayna müharibəsi və terrorizmlə mübarizə məsələləri müzakirə ediləcək

Argentina millisinin futbolçusunu hədələyən cinayətkarlar saxlanılıb

Yaz mövsümü və allergik xəstəliklər

Azərbaycan Premyer Liqasında daha 2 turun cədvəli məlum olub

Deputat: Mart soyqırımları bəşər tarixində ən qanlı faciələrdəndir

Əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Neftçalada vətəndaşları qəbul edib

Bakıda VI Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumu keçiriləcək

Barselonada ekstremal quraqlıq hökm sürür

“Uğurlarımın arxasında duran ən böyük səbəb budur” – peşə məktəbi məzununun UĞUR HEKAYƏSİ

Azərbaycan Kubokunda yarımfinal mərhələsinin cavab oyunlarının proqramı açıqlanıb

Fransa dövləti və Daxili Təhlükəsizlik Baş İdarəsi məhbusu necə manipulyasiya edib?

Salyan sakinindən külli miqdarda heroin götürülüb

ABŞ-ın Ukraynaya yardımının ümumi məbləği 113 milyard dolları keçib

Sabah ölkə ərazisində hava şəraiti dəyişkən buludlu olacaq

“60 çiçək – bir çələng” adlı Zəfər almanaxı işıq üzü görüb

Baş katib: Azərbaycan basketbolunda yeni tarix yazmaq istəyirik

Ən varlı amerikalıların 1 faizinin sərvəti 44,6 trilyon dollara yüksəlib

Milli Kitabxanada 31 Mart - Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü ilə əlaqədar tədbir təşkil olunub