Tallinn, 26 may (AZƏRTAC). Azərbaycan qlobal nüvə təhlükəsizliyi məsələlərinə böyük əhəmiyyət verir və “Nüvə terrorçuluğu əməlləri ilə mübarizə haqqında” Beynəlxalq Konvensiyanın və “Nüvə materialının fiziki mühafizəsi haqqında” Konvensiya kimi mühüm beynəlxalq sazişlərə qoşulmuşdur.

Bu fikri Milli Məclis sədrinin müavini, NATO-nun Parlament Assambleyasında Azərbaycan nümayəndə heyətinin rəhbəri Ziyafət Əsgərov Elm və Texnologiyalar Komitəsinin assambleyanın yaz sessiyası çərçivəsində Tallinndə keçirilən iclasında səsləndirmişdir. O qeyd etmişdir ki, Azərbaycan nüvə təhlükəsizliyinin təmin edən norma və standartların formalaşdırılması işində Atom Enerjisi üzrə Beynəlxalq Agentliyin rolunu əhəmiyyətli sayır. Milli Məclis sədrinin müavini demişdir: “Ölkəmiz nüvə təhlükəsizliyinin müxtəlif aspektlərinə dair uğurlu əməkdaşlıq yaratmışdır. Biz 2008-ci ildə yaratdığımız Nüvə və Radioloji Fəaliyyətin Tənzimlənməsi üzrə Dövlət Agentliyi vasitəsilə mövcud uğurlu əməkdaşlığı daha da genişləndirmək niyyətindəyik”.

Qonşu Ermənistanın torpaqlarımızın 20 faizini işğal etməsindən, Ermənistanla beynəlxalq səviyyədə təsdiq edilmiş sərhədlərimizə nəzarət olunmamasından söz açan Z.Əsgərov həmin torpaqlarda Ermənistan tərəfindən azərbaycanlılara qarşı etnik təmizləmə siyasətinin aparılması, bu ölkənin BMT Təhlükəsizlik Şurasının dörd qətnaməsini yerinə yetirməməsi barədə məlumat vermişdir.

Azərbaycanın dinc məqsədlərlə nüvə qurğularının təhlükəsizliyinin və etibarlılığının möhkəmləndirilməsi məqsədi ilə göstərilən səyləri tam dəstəklədiyini diqqətə çatdıran Z.Əsgərov bildirmişdir ki, Fukusima atom elektrik stansiyasında baş vermiş dəhşətli qəza faktına ciddi yanaşmaq lazımdır. Azərbaycan Ermənistanda 1976-cı ildən fəaliyyət göstərən Metsamor atom elektrik stansiyasının köhnəlməsindən son dərəcə narahatdır. Metsamor AES bütün region üçün potensial təhlükə mənbəyidir. AES son günlərini yaşayan reaktorun soyudulması üçün zəruri su ehtiyatlarının çatışmadığı, seysmik fəallığın yüksək olduğu zonada yerləşir. Avropa İttifaqı Metsamor reaktorunu Şərqi Avropada və keçmiş SSRİ-də inşa edilmiş 66 sovet reaktoru arasında ən köhnəlmiş və etibarsız reaktor saymışdır. Metsamor Aİ-nin hesabatında “bütün region üçün təhlükə” adlandırılmışdır.

Z.Əsgərov sonda demişdir: “Biz regional nüvə təhlükəsizliyini və etibarlılığını müəyyən edən və nüvə enerjisi qurğusunu inşa etmək istəyən tərəfə səlahiyyətlər verən rejimləri tətbiq etmək istəyirik. Bu halda qonşuların razılığının alınması, həmin sahələrin etibarlılığı və təhlükəsizliyi haqqında şəffaf informasiya mübadiləsi, yoxlama missiyaların qəbul edilməsi və risklərə görə kompensasiyaların ödənilməsi kimi prosedurlar nəzərdə tutulmuşdur”.

Azərbaycan nümayəndə heyətinin başçısı Ziyafət Əsgərovun NATO-nun Parlament Assambleyasında çıxışı böyük maraqla dinlənilmişdir.

Nigar Hüseynova

AZƏRTAC –ın xüsusi müxbiri

Tallinn