Bakı, 9 dekabr, AZƏRTAC

Ən yeni tarixdə medianın tematik diapazonu bir qədər də genişlənərək cəmiyyətlə dövlət qurumları arası əlaqələrin qurulması, cəmiyyətdə maraqlar toqquşmasından yaranan münaqişələrin transformasiyası və ya həlli yollarının işıqlandırılması ilə yekunlaşmır. Bu gün media həm də daxili ehtiyacların xarici siyasət və beynəlxalq müstəvilərdə əsaslandırılması ilə lokal və regional təhlükəsizlik məsələsində iştirak edir. Media dünya siyasətinə təsir göstərən qeyri-hökumət aktoru kimi yerli və milli auditoriya ilə məhdudlaşmır, eyni zamanda, qlobal səviyyədə təsir aktoru kimi çıxış edir.

Media daxili və xarici ictimaiyyəti məlumatlandırmaq, vətəndaşların manipulyasiyası və beyin yuyulması, cəmiyyətlərə yad stereotiplərin formalaşdırılması, yad ideologiyanın ixracı, bir sözlə, ictimai şüurun dəyişdirilməsi üçün sistemli şəkildə fəaliyyət göstərməkdədir.

Bu fikirləri AZƏRTAC-a açıqlamasında Mətbuat Şurasının İdarə Heyətinin üzvü Yeganə Hacıyeva söyləyib.

Y.Hacıyeva qeyd edib ki, yenilənən dünyada media kənar maraqların müdafiəçisi, yeni ideologiyaların ixracatçısı kimi geniş kütlələrə həm də yeni, texnoloji diqqət cəlbetmə metodları ilə təsir göstərmək iqtidarındadır. Cəmiyyətlərə yeni siyasi-ictimai istiqamətlər inteqrasiyalar və meyillər kimi sırınır. Bu proses dünyanın bütün yerlərində regional spesifikalar və fərqliliklər əlavə olunmaqla eyni ssenari və eyni metod üzrə həyata keçirilir. İnternet resursları artıq çoxdan, sadəcə, informasiya daşıyıcısı olmaqdan çıxıb. Ünsiyyət forması onun ayrı-ayrı hissələrini birləşdirən zəruri platformaya transformasiya olunub. Bu platforma isə bu gün həm də cəmiyyət ilə dövlət arasında kommunikasiyanın təməlini təşkil edir.

“Kommunikasiya texnologiyaları və infrastrukturları kimi internet resursları da artıq cəmiyyətdə özünəməxsus sosial institutlardır. Bu gün bütün dünyada sosial institutlar sosial və mədəni təkamülün siyasi və təhlükəsizlik aspektlərini qabardır, siyasi-ictimai qərarları təftiş edir, bəzən təhlükəli ssenariləri şişirtməklə gərginlik və qorxu xofu yaradır, çıxış yolları təqdim edir və sair. Hazırda internet infrastrukturları bütün dünyada kənar təsir ruporu və platforması rolunu oynayır. Məsələn, maraqlı ölkələrdə 24 saat fasiləsiz əks-təbliğatla “narazı kütlə” formalaşdırılır. Ardınca isə bu aqressiv kütlənin narazı enerjisi yönləndirilməklə yad, reallığa heç bir aidiyyəti olmayan psevdoreallıq formalaşdırılır və sair. Azərbaycana qarşı bu sistem aktiv tətbiq olunur”, - deyə Y.Hacıyeva əlavə edib.

O vurğulayıb ki, son illər ölkədə media institutları və infrastrukturları üçün maliyyə hesabatlılığı, şəffaf fəaliyyət məqsədilə mütərəqqi qanunverici normalar müəyyənləşdirilib. Bu təşəbbüslər daha əvvəllər ölkədə qeyri-şəffaf şərtlərlə kənar maraqların təmsilçisi olan media təsisatlarının və onların kənar himayəçi dairələrinin planlarını pozdu. Bəzi hallarda media təsisatlarının fəaliyyət çərçivəsindən kənara çıxan işi haqqında məlumatlar yayılmaqdadır. Məsələn, Qərb mərkəzlərindən gələn sifarişlər əsasında fəaliyyət qurmaq, aqressiv gündəlik formalaşdırmaq, kənar maraqlara xidmət edən şəxslərin aktivləşməsi xüsusilə diqqət çəkir. Ümumiyyətlə, postsovet ölkələrinin hamısında olduğu kimi, Azərbaycanda da belə şəbəkələrin Qərb ölkələrinin səfirliklərindən təlimatlar alması, bunun müqabilində qrantlara cəlb olunması “təcrübəsi” mövcuddur. Burada məqsəd həm də qrant və qeyri-qanuni maliyyələşmə ilə həyata keçirilən fəaliyyətin “nəticələri” kimi Azərbaycanda söz azadlığının və demokratiyanın olmamasına dair tezisi dəstəkləyəcək proseslərə rəvac verməkdir. Zaman-zaman bu şəbəkələr tərəfindən Azərbaycanda yaşayan etnik azlıqlar üçün milli azadlıq hərəkatına təşviq edən çağırışlar olunur. Bunlar, əslində, Azərbaycan dövlətinin bütövlüyünə, təhlükəsizliyinə hədə törədə biləcək separatizmə çağırışlardır.

“Aprel döyüşləri zamanı, 44 günlük müharibə günlərində, Qarabağda antiterror tədbirləri keçiriləndə, Azərbaycan əsgəri təcavüzkar düşmən gülləsinə tuş gələndə belə bu media təsisatlarında cəmiyyəti çaşdırmağa yönəlmiş təbliğat xarakterli yazılar və məlumatlar tirajlanırdı. Bu şəbəkə ölkəmizdə strateji gərginlik olan məqamlarda Azərbaycan əleyhinə istinad mənbələri yaradır və yalan xəbərlər yayır. Belə media təsisatlarının əsas məqsədləri, sadəcə, cəmiyyət-dövlət monolitliyini zədələmək, milli maraqlar ətrafında xalq-dövlət birliyini sarsıtmağa çalışmaq deyil, həm də Azərbaycanı beynəlxalq müstəvidə gözdən salmağa hesablanmış istinad mənbələri və sair hazırlamaqdır. Təəssüf ki, bu istinad mənbələri daha sonra beynəlxalq platformalarda anti-Azərbaycan təşəbbüslərində istifadə olunan materiallar rolunu oynayır”, - deyə Yeganə Hacıyeva diqqətə çatdırıb.