Bu ilin birinci rübündə 2 tondan artıq narkotik vasitə və psixotrop maddə qanunsuz dövriyyədən çıxarılıb

Bakı, 21 aprel, AZƏRTAC
Bu ilin yanvar-mart ayları ərzində narkomanlığa, narkotik vasitələrin, psixotrop maddələrin və onların prekursorlarının qanunsuz dövriyyəsinə qarşı mübarizənin nəticələri Narkomanlığa və Narkotik Vasitələrin Qanunsuz Dövriyyəsinə Qarşı Mübarizə üzrə Dövlət Komissiyasının daimi fəaliyyət göstərən İşçi Qrupu tərəfindən müqayisəli şəkildə təhlil edilərək ümumiləşdirilib.
İşçi Qrupundan AZƏRTAC-a verilən məlumata görə, hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən narkomanlığa və narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsinə qarşı mübarizə sahəsində həyata keçirilmiş kompleks əməliyyat-axtarış tədbirləri nəticəsində ümumilikdə 2325 cinayət faktı aşkarlanıb. Onlardan 679-u narkotik vasitələrin qanunsuz satışı, 1638-i narkotik vasitələrin qanunsuz əldə edilərək saxlanılması, 6-sı narkotik tərkibli bitkilərin qanunsuz əkilib-becərilməsi, 2-si isə bu kateqoriyadan olan digər cinayətlərlə bağlı olub.
Aşkarlanmış faktlar üzrə qanunsuz dövriyyədən ümumilikdə 2 ton 205 kiloqram 9,782 qram narkotik vasitə və psixotrop maddə müsadirə olunub. Bunlardan 1 ton 908 kiloqram 958,14 qramı marixuana, 137 kiloqram 897,45 qramı heroin, 50 kiloqram 206,512 qramı tiryək, 30 kiloqram 759,3 qramı həşiş, 21 kiloqram 101,767 qramı digər narkotik vasitələr və 56 kiloqram 86,613 qramı isə psixotrop maddələr təşkil edib. Həmçinin, həmin dövr ərzində 2174 ədəd metadon və 15 ədəd çətənə bitkisi qanunsuz dövriyyədən çıxarılıb.
Qanunsuz dövriyyədən çıxarılmış narkotik vasitə və psixotrop maddələrin ümumi dəyəri 58 milyon 539 min manat olaraq qiymətləndirilir.
Narkotiklərin qanunsuz dövriyyəsi ilə bağlı 1068 nəfər cinayət məsuliyyətinə cəlb edilib. Onlardan 1 nəfəri 18 yaşdan aşağı, 68 nəfəri 18-25 yaşadək, 175 nəfəri 26-29 yaşadək, 824 nəfəri isə 30 yaş və yuxarı olan şəxslərdir. Bu şəxslərdən 1034-ü kişi, 34-ü qadındır. Cinayət məsuliyyətinə cəlb edilənlərdən 28 nəfəri xarici ölkə vətəndaşı olub.
Həmin 28 xarici ölkə vətəndaşından 13-ü İran İslam Respublikası, 5-i Rusiya, 4-ü Gürcüstan, 5-i Türkiyə və 1-i Ukrayna vətəndaşıdır. Bu şəxslərdən ümumilikdə 329 kiloqram 497,152 qram müxtəlif növ narkotik vasitə və psixotrop maddə götürülüb.
Hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən narkotik vasitələrin və psixotrop maddələrin qaçaqmalçılıq yolu ilə ölkə ərazisinə gətirilməsi ilə bağlı 58 fakt aşkar edilib. Bu faktlar üzrə ümumi çəkisi 711 kiloqram 912,182 qram olan narkotik vasitə və psixotrop maddə, 2174 ədəd metadon və 13 min 155 ədəd güclü təsir edən maddə qanunsuz dövriyyədən çıxarılıb.
Ümumilikdə aşkar edilmiş cinayətlər 56 qrup halında törədilib. 415 cinayət faktı isə əvvəllər məhkum olunmuş şəxslər tərəfindən həyata keçirilib. Onlardan 496 kiloqram 971,5 qram müxtəlif növ narkotik vasitə və psixotrop maddə müsadirə edilib.
Təhlillər göstərir ki, 2024-cü ilin yanvar-mart ayları ilə müqayisədə bu ilin müvafiq dövründə hüquq-mühafizə orqanları tərəfindən aşkar edilmiş narkotik vasitələrin və psixotrop maddələrin qanunsuz dövriyyəsi ilə bağlı faktların ümumi sayı 584, qanunsuz satışla bağlı faktların sayı 142, satış məqsədi olmadan qanunsuz əldə edib saxlama halları üzrə faktların sayı 438, narkotik tərkibli bitkilərin qanunsuz kultivasiyası ilə bağlı faktların sayı 6, qrup halında törədilən cinayətlərin sayı isə 5 vahid artıb. Eyni dövrdə məsuliyyətə cəlb edilmiş şəxslərin sayı 547 nəfər azalıb.
2024-cü ilin müvafiq dövrü ilə müqayisədə bu ilin ilk üç ayında qanunsuz dövriyyədən çıxarılmış güclü təsirə malik narkotik vasitələrin, o cümlədən heroinin çəkisi 133 kiloqram 281,759 qram (49,2 faiz), tiryək çəkisi 2 kiloqram 940,115 qram (5,5 faiz), psixotrop maddələrin çəkisi isə 24 kiloqram 20,838 qram (30 faiz) azalıb.
Müsadirə edilmiş müxtəlif növ narkotik vasitələrin 1 ton 908 kiloqram 958,14 qramını (86,5 faiz) marixuana təşkil edib. Onun 1 ton 729 kiloqram 225,74 qramı (90,5 faiz) tərkibi psixotrop maddələrlə zənginləşdirilmiş xarici mənşəli, 179 kiloqram 732,4 qramı (9,4 faiz) isə iqlim şəraitinə uyğun olaraq ölkə ərazisində istixanalarda, zirzəmilərdə, meşə ovalıqlarında və çay yataqlarında qanunsuz kultivasiya edilib.
Dövlət Komissiyasının İşçi Qrupunun təşkilatçılığı ilə 2025-ci il yanvarın 28-də qanunsuz dövriyyədən çıxarılmış və ya müsadirə olunmuş külli və xüsusilə külli miqdarda narkotik vasitələr, psixotrop maddələr və onların prekursorlarının məhv edilməsi məqsədilə Komissiya tərəfindən qəbul edilmiş 24 qərar əsasında ümumilikdə 5 ton 168 kiloqram 332,011 qram müxtəlif növ maddə yandırılaraq məhv edilib.
Eyni zamanda, az və xeyli miqdarda qanunsuz dövriyyədən çıxarılmış və ya müsadirə edilmiş narkotik vasitələrin, psixotrop maddələrin və onların prekursorlarının məhv edilməsi üzrə komissiyaların birgə təşkilatçılığı ilə 754 məhkəmə hökmü əsasında barəsində məhvetmə qərarı verilmiş ümumi çəkisi 19 kiloqram 621,973 qram olan maddələr və 129 ədəd çətənə bitkisi məhv olunub.
Daxili İşlər Nazirliyi tərəfindən bütün növ sərxoşluq hallarının müəyyənləşdirilməsi məqsədilə Səhiyyə Nazirliyinin Respublika Narkoloji Mərkəzinə 22 min 317 nəfər yönləndirilib. Onlardan narkotik vasitələrdən istifadənin təyin edilməsi məqsədilə tibbi müayinədən keçirilmiş 1202 nəfərdən 696 nəfərinin narkotik istifadəçisi olduğu müəyyənləşdirilib və onlarla bağlı zəruri tədbirlər görülüb.
Bu ilin yanvar-mart ayları ərzində “802” qaynar xəttinə 204 vətəndaş müraciəti daxil olub. Onlardan 22-si narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsi, 23-ü narkotik asılılıqdan müalicə, 159-u isə digər məsələlərlə (təkrar müraciətlər, qanunvericiliyin izahı, məcburi müalicə prosedurları və s.) bağlı olub. Həmin müraciətlər üzrə müvafiq tədbirlərin görülməsi üçün aidiyyəti orqanlara 45 məktub ünvanlanıb.
“802” qaynar xətt xidməti vasitəsilə narkotik vasitələrin və narkomanlığın yayılmasının qarşısını almaq məqsədilə aidiyyəti təşkilatlarla və vətəndaşlarla operativ əlaqələndirmə təmin olunub. Daxil olan məlumatlar əsasında müvafiq cinayət işləri başlanıb, külli miqdarda narkotik vasitələr qanunsuz dövriyyədən çıxarılıb, narkotik istifadəçiləri könüllü müraciətlər əsasında ixtisaslaşmış tibb müəssisələrinə müalicəyə yönləndirilib, narkotik asılılıqdan əziyyət çəkən ailələrə isə psixoloji dəstək göstərilib, mövcud qanunvericiliyin müddəaları izah edilərək zəruri tövsiyələr verilib.