Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

QAN YADDAŞI

Vətən müharibəsi 100 ilə yaxın azərbaycanlılara qarşı etnik zəmində həyata keçirilən cinayətlərə ciddi cavab oldu - RƏY

Vətən müharibəsi 100 ilə yaxın azərbaycanlılara qarşı etnik zəmində həyata keçirilən cinayətlərə ciddi cavab oldu -  RƏY

Bakı, 30 mart, AZƏRTAC

1917-ci ilin oktyabrında Rusiyada baş verən çevrilişdən sonra həmin ilin fevralında yaranmış müvəqqəti hökumətin devrilməsi ilə hakimiyyətə bolşeviklər gəldilər. Bolşeviklərin gəlişindən sonra çar Rusiyasında sosial-siyasi təlatümlər baş qaldırdı. Geosiyasi nöqteyi-nəzərdən bunun fundamental səbəbi onunla bağlı idi ki, Rusiya Antanta blokunu tərk etmişdi. Sovet Rusiyasının müharibədən çıxması, bloka üzv olan Böyük Britaniya və Fransanın kəskin reaksiyası ilə nəticələndi. Rusiyanın Antanta blokundan çıxması və onun daxilində baş verən hadisələr enerji resursları ilə zəngin Cənubi Qafqaz regionunun Almaniya və Osmanlı imperiyasından ibarət blokun nəzarəti altına keçməsinə gətirib çıxara bilərdi. İngilislər və fransızlar isə bunu qətiyyən istəmirdilər. Ona görə də bu dövlətlər Cənubi Qafqaz uğrunda şiddətli mübarizələrə başladılar. Tarixdə hər zaman dənizdən-dənizə “böyük Ermənistan” kimi absurd arzularla yaşayan ermənilər də ideyalarını həyata keçirmək üçün imperiyalararası toqquşmalardan, böyük müharibələrdən və Rusiya imperiyasının zəifləməsindən istifadə etməyə çalışdılar. Beləliklə, 1918-ci il martın 31-dən aprelin 3-dək Bakı şəhərində və Bakı quberniyasının müxtəlif yerlərində, eləcə də Göyçay, Şamaxı, Quba, Xaçmaz, Lənkəran, Hacıqabul, Salyan, Zəngəzur, Qarabağ, Naxçıvan və digər ərazilərdə azərbaycanlılar kütləvi şəkildə, vəhşicəsinə qətlə yetirildilər. Rəsmi mənbələrə əsasən, bu soyqırımı nəticəsində 12 minə yaxın azərbaycanlı amansızcasına qətlə yetirilmiş, on minlərlə insan itkin düşmüşdü.

Bu sözləri AZƏRTAC-a açıqlamasında Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin (STM) baş məsləhətçisi Sübhan Padarsoy söyləyib.

Oktyabr inqilabı nəticəsində Stepan Şaumyanın başçılıq etdiyi bolşevik Bakı sovetinin Bakı quberniyasında hakimiyyəti zəbt etdiyini xatırladan S. Padarsoy bildirib: “Şaumyan mübarizəsini, əslində, faktiki olaraq bolşevik bayrağı adı altında aparırdı. Ancaq ingilis jurnalist və tarixçi Peter Hobkrik qeyd edir ki, İngiltərə hökuməti etnik cəhətdən erməni olan Stepan Şaumyana 1 milyon qızıl rubl məbləğində ilkin yardım etmişdi. Hobkrik, eyni zamanda, onu da vurğulayır ki, Şaumyanın rəhbərlik etdiyi daşnakların türk-müsəlman əhaliyə qarşı amansızlıqları, qarətləri və qırğınları ingilislərin özünü də narahat etməyə başlamışdı. Ona görə də ingilis hökuməti onlara dəstəyi dayandırmışdı. İlk kütləvi qırğınlar Bakı quberniyasından başlamışdı. Ermənilər yerli mətbuat orqanlarının binalarına hücumlar etmiş, “Kaspi” qəzetinin redaksiyasını isə tamamilə dağıtmışdılar. On iki mindən çox günahsız türk-müsəlman əhalisi isə erməni daşnakları tərəfindən qətlə yetirilmişdi.

Ermənilər Quba qəzasının əhalisinə qarşı da amansız qırğınlar törədiblər. Onların məqsədi təkcə türk-müsəlman əhalisini qətlə yetirmək deyildi, eyni zamanda, yəhudilərə, tatlara, ləzgilərə qarşı da qırğınlar həyata keçirilirdi. Ümummilli Lider Heydər Əliyev bu hadisələrə qiymət verərkən bildirmişdi ki, Quba soyqırımı təkcə türk-müsəlman əhalisinə qarşı deyil, həmçinin ləzgilərə, tatlara, yəhudilərə qarşı yönəlmişdir. Tarixi sənədlərdə də öz əksini tapdığı kimi, Quba qəzası ətrafındakı ləzgi kəndlərinin əhalisi erməni daşnaklarına qarşı mübarizəyə başladıqdan sonra digər kəndlərin əhalisi də ayağa qalxmışdı. 1918-ci ildə işğalçı erməni daşnakları Quba qəzasının 162-i kəndindən 27-sini əhalisi ilə birgə yandırmışdılar. Nəticədə 16 mindən çox müsəlman qətlə yetirilmişdi. Qubada həyata keçirilmiş bu ağlasığmaz qırğının digər böyük bölgələrdə törədilən qətliamlardan əsas fərqi ondan ibarət idi ki, buradakı amansızlıq digər etnik azlıqların nümayəndələrinə qarşı da yönəlmişdi”.

S. Padarsoy Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin Nazirlər Şurasının qərarı ilə 1918-ci il iyunun 15-də faciənin tədqiqi məqsədilə Fövqəladə İstintaq Komitəsi yaradıldığını xatırladıb. Qeyd edib ki, xüsusilə Şamaxı və Qubadakı vəhşiliklər üzərində xüsusi araşdırma aparılırdı. Bundan əlavə, dünya ictimaiyyətinə o zaman baş verən həqiqətləri çatdırmaq üçün Xarici İşlər Nazirliyinin nəzdində bir qurum da təşkil olunmuşdu. Lakin Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutu bu işin yarımçıq qalmasına səbəb olmuşdu.

Baş məsləhətçi bildirib ki, 1998-ci ildə Ulu Öndər tərəfindən 31 mart Azərbaycanlıların Soyqırımı Günü kimi elan olundu. Bu qərarın AXC dövründə 1918-ci il martın 31-dən aprelin 3-dək azərbaycanlılara qarşı törədilən qırğınlara verilən siyasi qiymətin tamamlanması baxımından xüsusilə vacib əhəmiyyət daşıdığını vurğulayan STM-in nümayəndəsi deyib: “Prezident İlham Əliyev 2018-ci ildə 1918-ci il azərbaycanlıların soyqırımının 100 illiyi haqqında Sərəncam imzaladı. Həmin Sərəncamda soyqırımının 100 illiyi ərəfəsində xüsusi tədbirlər planının hazırlanıb həyata keçirilməsi təmin edildi. Çünki soyqırımını dünya ictimaiyyətinin diqqətinə olduğu kimi çatdırmaq lazım idi. Bundan əlavə, Qubadakı kütləvi məzarlıqlar üzərində Soyqırımı Memorial Kompleksinin yaradılması ilə bağlı dövlətimizin başçısının Qərarı da xüsusi əhəmiyyət daşıyır. Bu kompleks erməni daşnak qüvvələrinin təkcə Bakıda deyil, Azərbaycanın digər bölgələrində, xüsusilə də Qubada yerli türk-müsəlman əhalisinə qarşı amansızcasına qırğınlar həyata keçirdiyini əyani şəkildə əks etdirir”.

2020-ci il Vətən müharibəsinin faktiki olaraq 100 ilə yaxın dövrdə azərbaycanlılara qarşı etnik zəminində həyata keçirilən cinayətlərə qarşı ciddi cavab xarakteri daşıdığını vurğulayan S.Padarsoy bildirib: “Bununla da ermənilərin haydut ideoloji prinsipləri Azərbaycan Ordusu tərəfindən döyüş meydanında məhv edildi. Azərbaycan Silahlı Qüvvələri bu ideoloji prinsipin artıq nə dərəcədə xəyali və əsassız olduğunu, yalnız qonşu ölkələri zəbt etməyə, onlara qarşı qırğınlar törətməyə istiqamətləndiyini ortaya qoydu. Vətən müharibəsi nəticəsində qəhrəman əsgərlərimiz tərəfindən, sadəcə, şəhidlərimizin deyil, yüz illər boyu ermənilər tərəfindən qətlə yetirilən əliyalın, silahsız azərbaycanlıların da intiqamı alınmış oldu”.

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

“LANDAU School”un şagirdləri AZƏRTAC-da olublar

Novxanıda fəaliyyət göstərən kafedə nöqsanlar aşkarlanıb

AQTA: Heyvan və quş qripi xəstəliyi ilə əlaqədar bəzi ərazilərdən idxala müvəqqəti məhdudiyyət qoyulub

Vaqif Sadıqov: “Neftçi” - “Qarabağ” oyununda nəticəni keyfiyyət müəyyənləşdirdi

Antonio Koşta: Avropa Ukrayna üzrə danışıqlarda iştirak etməlidir

Qanunsuz saxlanılan silah-sursatın götürülməsi və aşkarlanması ilə bağlı 32 fakt müəyyən edilib

“Euronews”: Bakı dünyanın cüdo paytaxtı statusunu bir daha təsdiq etdi

Binəqədidə “Continental” hotelinin fəaliyyəti dayandırılıb

Qahirə Universitetində Azərbaycan dili dərsləri davam edir

“Xocalı: Şahidlər danışır” kitabı özbək dilində nəşr edilib

“Financial Times”: Avropa liderləri Ukraynaya qoşun yerləşdirilməsi imkanını müzakirə edəcəklər

® ABB-nin dəstəyi ilə türk dövlətlərinin biznes liderləri Bakıda bir araya gəlib

Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi sürücülərə xəbərdarlıq edib

Riyaziyyatçılarımız Tailandda 1 qızıl, 4 gümüş və 5 bürünc medal əldə ediblər

Qaradağlı faciəsindən 33 il ötür

Ana dili xalqın tarixinin, mədəniyyətinin və kimliyinin əbədi izidir

Dövlət qulluğu imtahanında müvəffəqiyyət əldə etmiş şəxslərin nəzərinə

NASA yeni texnologiya ilə təmin edilmiş zondu Aya göndərir

Tehranda Xəzər İqtisadi Forumu keçirilir

Sumqayıt və Abşeronda evlərdən oğurluq edənlər saxlanılıblar

Bilyard üzrə Sumqayıt şəhər birinciliyinin qalibləri bəlli olub

 Elektron siqaret çəkmək xərçəng, ağciyər və ürək xəstəlikləri riskini artırır

Magistraturaya qəbul imtahanında istifadə olunmuş test tapşırıqlarının izahı və düzgün cavabları açıqlanıb

Azad İqtisadi Zona: Naxçıvanda ticarət, logistika, turizm sektorları inkişaf edəcək - ŞƏRH

Roma Papası Fransiskin vəziyyəti sabitdir

Məcburi dövlət sosial sığorta haqları üzrə daxilolmalarda 11 faiz artım qeydə alınıb

Beynəlxalq Cüdo Federasiyası Bakının ev sahibliyi etdiyi “Böyük Dəbilqə” turnirinə yüksək qiymət verib

Avtomobildə qanunsuz olaraq daşınan narkotik vasitə aşkarlanıb

Həkim–terapevt: Pnevmoniya vaxtında müalicə edilərsə, əksər insanlarda tam sağalma mümkündür

Ötən il Bakı-Naxçıvan avtobusu ilə daşınan sərnişinlərin sayı açıqlanıb

İlin əvvəlindən 880 min sosial ödəniş elektron sistem üzərindən proaktiv qaydada təyin edilib

Moskvada Polad Bülbüloğlunun yubiley konserti olub

NBA “All Star”ın qalibi müəyyənləşib

Bakıda tatar maarifçisi Kayum Nasirinin 200 illiyi qeyd olunub

Fərhad Quliyev: Azərbaycan cəmiyyətində arxeologiya elminin mövcudluğuna, fəaliyyətinə tələbat var MÜSAHİBƏ VİDEO

Koreya hökuməti Çinin “DeepSeek” süni intellekt tətbiqinin yerli xidmətini dayandırıb

Sitrus bağlarını şaxtadan qorumaq üçün müasir texnologiyalar tətbiq olunur FOTO

BANM tələbəsi Yaponiyada təcrübə proqramını başa vurub

Milli Kitabxanada Əlağa Vahidə həsr olunan virtual sərgi təqdim edilib

“Sumqayıt”la oyun “Zirə” üçün 2 yubileylə əlamətdar olub

Dünya birjalarında neft bahalaşıb

Bu gün Əlağa Vahidin anadan olmasından 130 il ötür

Azərbaycan çimərlik voleybolu üzrə Avropa ölkələrinin reytinqində birinci sıradadır

Premyer Liqa: XXIII tura 2 oyunla yekun vurulacaq

Ötən il 6,4 milyon manat aqrar sığorta ödənişi həyata keçirilib

Mingəçevir Dövlət Universitetinin 7 komandası “Beynəlxalq Robot Olimpiadası 2025”in finalına vəsiqə qazanıb

BDU “QS Stars” audit qiymətləndirilməsində 5 ulduza layiq görülüb

“Şahdəniz” Kompressiya layihəsinin ƏMSSTQ sənədinin layihəsini müzakirə etmək üçün ictimaiyyətlə görüş keçiriləcək

İş və istirahət günlərinin yerlərinin dəyişdirilməsi haqqında
Azərbaycan Respublikası Nazirlər Kabinetinin QƏRARI

HƏMAS Qəzza zolağının Fələstin Milli Administrasiyasına təhvil verilməsinə razılıq verib

Vatikan şəhəri dövləti üzrə qubernatorluğa yeni prezident təyin olunub

Bakıda bir sıra yollarda sıxlıq müşahidə olunur - SİYAHI

CNN: Səudiyyə Ərəbistanı ABŞ-Rusiya danışıqlarında vasitəçi kimi çıxış edəcək

Cəbrayıl sakini: İllər sonra qürurla ana vətənim Cəbrayıla qayıdıram

Keçmiş məcburi köçkün: Qayıtmaq, doğma yurdumuzda yaşayıb-yaratmaq lazımdır

Cəbrayıl şəhərinə növbəti köç karvanı yola salınıb VİDEO

Almaniyada federal seçkilərdə Kansler vəzifəsinə namizədlər teledebatda iştirak ediblər

Depressiya, asılılıq və digər beyin pozğunluqlarının daha effektiv müalicəsi mümkün ola bilər

Hakan Fidan: Türkiyə, ABŞ və Avropa Ukraynada sülh yolu ilə həll variantlarını axtarır

Zelenski müharibə zamanı həlak olan və yaralanan hərbçilərin sayını açıqlayıb

Şolts: Avropa Ukraynanın demilitarizasiyası ilə bağlı razılaşmaya icazə verməyəcək

İtaliyada zəlzələ olub

İtaliya A Seriyası: “Yuventus” “İnter”i məğlub edib

Bundesliqa: “Ayntraxt Frankfurt” doğma meydanda, “Hoffenhaym” və “Maynts” isə səfərdə qələbə qazanıb

Marko Rubio: Kiyev və Avropanın Ukrayna danışıqlarında iştirakı daha sonra lazım olacaq

“Bloomberg”: ABŞ Pasxa bayramına qədər Ukraynada atəşkəs əldə etmək istəyir

Qazaxıstanda ticarət mərkəzində tavan çöküb, xəsarət alanlar var

Avropa İttifaqı liderlərinin Paris görüşü qeyri-rəsmi olacaq

ABŞ-da güclü tufan nəticəsində 9 nəfər həyatını itirib

Berlində ifrat sağa qarşı etiraz aksiyasında 30 min nəfər iştirak edib

İngiltərə Premyer Liqası: “Mançester Yunayted” səfərdə “Tottenhem”ə uduzub

Bakıda yaşayış binasında yanğın olub, sakinlər təxliyə edilib

Azərbaycan Küveytdə “Dünya Xalqları Forumu” adlı mədəni tədbirdə təmsil olunub

Türkiyə Superliqası: “Fənərbağça” 3 xalı 3 qolla qazanıb

Şəhid hərbi pilot Əbu Bəkr İsmayılovun xatirəsi yad edilib

Müdafiə Nazirliyi həftəlik icmalı təqdim edib VİDEO

Xaçmazda avtomobil ağaca çırpılıb, ölən və yaralanan var

Premyer Liqa: “Qarabağ” penalti qolu ilə “Neftçi”ni məğlub edib

Azərbaycan Ordusunda andiçmə mərasimləri keçirilib

İngiltərə Premyer Liqası: "Liverpul" vacib qələbə qazanıb

Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsindən dumanlı hava şəraiti ilə bağlı xəbərdarlıq

Beynəlxalq Olimpiya Komitəsinin tibbi eksperti Azərbaycan İdman Akademiyasında təlim keçib

Şimal-qərb bölgəsi üzrə təhsil müəssisələrindəki vakant vəzifələrə 610 namizəd imtahan verib

Azərbaycan cüdoçuları Bakıdakı “Böyük Dəbilqə” turnirini 5 medalla başa vurublar

Ceyhun Bayramov Serbiyanın Dövlətçilik Günü münasibətilə təşkil olunmuş qəbulda iştirak edib

Premyer Liqa: “Turan Tovuz” son dəqiqələrdə vurulan qolla “Araz-Naxçıvan”a qalib gəlib

“Neftçi” və “Qarabağ”ın start heyətləri açıqlanıb

Azərbaycan və Efiopiyanın İnvestisiya Holdinqləri arasında Anlaşma Memorandumu imzalanıb

Naxçıvanlı atlet Namiq Babayevdən ardıcıl 3-cü qızıl medal

Azərbaycan Misirin Britaniya Universitetində Mədəniyyət günündə təmsil olunub

Azərbaycanla qaz sazişinin təsdiqinə dair qanun layihəsi Türkiyə parlamentinin gündəliyinə daxil edilib

Bakıda “7-ci ANİMAFİLM Festivalı: Böyük Britaniyadan sevgilərlə” adlı tədbir təşkil edilib

Ali təhsil müəssisələrinin magistraturalarına qəbul imtahanı keçirilib

DİM: Dövlət qulluğuna qəbul imtahanında 265 namizəd uğur qazanıb

Dövlət İmtahan Mərkəzi xarici dillər üzrə fəlsəfə doktoru imtahanı keçirib

Xəzər dənizinin qırmızı rəngə boyanmasının səbəbi açıqlanıb

Türkiyənin Gümüşhane əyalətində ermənilər tərəfindən qətlə yetirilmiş Hüsnü Səlcukun xatirəsi yad edilib

Gənc musiqiçi Olli 75-ci “Sanremo” festivalının qalibi olub

Baş Prokurorluq və DİN Saatlıda ölümlə nəticələnən hadisə ilə bağlı birgə məlumat yayıb YENİLƏNİB VİDEO

Suverenliyimiz gələcək nəsillərə mənəvi mirasımızdır ŞƏRH