Bakı, 26 aprel, AZƏRTAC

BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansının “İnklüziv cəmiyyətlərdə birgəyaşayış: çağırış və məqsəd” mövzusunda VII Qlobal Forumu çərçivəsində “Qlobal vətəndaşlıq təhsili” mövzusunda bölmə iclası keçirilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, BMT-nin Sivilizasiyalar Alyansının baş məsləhətçisi Mustafa Tlilinin moderatorluğu ilə keçirilən iclasda qlobal vətəndaşlıq təhsilinin əhəmiyyətindən və problemlərindən danışılıb.

Qlobal vətəndaşlıq təhsilinin mahiyyətindən söz açan M.Tlili qeyd edib ki, biz təhsildən danışanda müştərək dəyərlər fikrini ortaya qoyuruq. Çünki müştərək dəyərlər olmadan qlobal vətəndaşlıq mümkün deyil. İkinci Dünya müharibəsindən sonra BMT-nin bir sıra sənədlərində müştərək dəyərlər məsələsi əksini tapıb. Dəyərlər bütün maraqları əks etdirdikdə dəyərli olur. Bu maraqlar nədən ibarətdir? Təhsil vasitəsilə yeni dəyərlərə nail olmaq mümkündürmü? Biz bugünkü iclasda bu suallara cavab tapmağa çalışacağıq.

Vurğulanıb ki, BMT beynəlxalq sistemin qurulmasında böyük rol oynayır. Bu il təşkilatın yeni baş katibinin seçiləcəyini diqqətə çatdıran Sivilizasiyalar Alyansının baş məsləhətçisi qurumun yeni rəhbərinin iclasda müzakirə olunan məsələlərin həllində fəallıq göstərəcəyinə əminliyini bildirib.

Fransanın keçmiş Baş naziri və xarici işlər naziri Dominik de Villepin bildirib ki, dünyada baş verən problemlərin səbəbini tapa bilmədiyimiz üçün bu məsələlər hələ də həll olunmamış qalıb. Qlobal vətəndaşlıq dünyanın problemlərinin həllinə yanaşmaqdan başlayır. Məlumatlılığın olmaması həll yollarının tapılmasına mane olur. Böyük liderlər əhəmiyyətli həll yollarını ortaya qoymalıdırlar. Zənnimcə, problemlərin həllində qlobal təhsil, qlobal vətəndaşlıq mühüm rol oynaya bilər.

London Metropoliten Universitetinin professoru Cefri Haynes vurğulayıb ki, Sivilizasiyalar Alyansının məqsədi qlobal vətəndaşlığı formalaşdırmaqdır. Qlobal vətəndaşlıq təhsili - həm uşaqların təhsil almalarını, həm də insanların ömür boyu təhsilini nəzərdə tutur. Beləliklə, qlobal vətəndaşlıq təhsili sonsuz bir prosesdir. Dövlətlərin, hökumətlərin təhsildə rolundan danışanda mütləq vətəndaş cəmiyyətinin də rolunu qeyd etmək vacibdir.

Tunis Elm, İncəsənət və Məktublar Akademiyasının prezidenti, professor Əbdülməcid Çarfi çıxışında ümumbəşəri dəyərlərdən söz açıb. Bildirilib ki, qlobal vətəndaş cəmiyyətinin idarə olunmasında, cəmiyyətdaxili münasibətlərin tənzimlənməsində, qlobal vətəndaşlıq təhsilinin inkişafında üç əsas ümumbəşəri dəyər böyük rol oynayır. Bunlar bərabərlik, ədalət və azadlıqdır. Bərabərlik məktəbdə oğlanlar və qızlar arasında fərqlərin, ayrı-seçkiliyin aradan qaldırılması deməkdir. Ədalət məsələsinə gəlincə, bu, daha çətin problemdir. Dünyada ədalətsizliyin fərqli formalarını görürük. Hazırda kiçik bir qrup dünyanın əsas aktivlərini əlində saxlayır. Belə halda ədalətdən, bərabərlikdən danışmaq mümkündürmü? Üçüncü ümumbəşəri dəyər kimi qeyd olunan azadlıq gender azadlığı, azad düşüncə və bu kimi digər məsələləri ehtiva edir. Qlobal Forum insanları düşündürən bu cür problemlərin həll yollarının axtarılması üçün böyük imkanlar yaradır.

Televiziya jurnalisti Filip Alfonsi internetin yeni qlobal vətəndaşlığı dəstəklədiyini vurğulayıb. Bildirib ki, eyni düşüncəli internet istifadəçiləri müəyyən qruplarda birləşiblər. Bu insanların hadisələrə münasibəti və müdaxiləsi diqqətdən kənarda qala bilməz. Beləliklə, internetin səfərbərlik gücü haqqında fikirləşmək lazımdır. Lakin bununla yanaşı, dünyada dörd milyonadək insan internetdən kənarda qalıb və qlobal vətəndaşlığa təsir göstərə bilmir.

Fransanın “Qallimar” nəşriyyatının naşiri Antuan Qallimar ədəbiyyatın inklüziv cəmiyyətdə rolundan danışıb. Onun sözlərinə görə, təcrid olunan qruplar üçün ədəbiyyat əsas məlumat mənbəyidir. İnsanları birləşdirmək, inklüziv cəmiyyət yaratmaq baxımından ədəbiyyat böyük əhəmiyyətə malikdir. Mərakeş Sazişində xüsusi ehtiyacı olanlar üçün kitabların nəşri nəzərdə tutulub. Ədəbiyyat cəmiyyətdə parçalanmanı aradan qaldırmaqda böyük rol oynayır və bəşəriyyəti parlaq gələcəyə aparır.

Daha sonra mövzu ilə bağlı müzakirələr aparılıb, suallar cavablandırılıb.