Tokio, 3 oktyabr, AZƏRTAC

Yaponiyanın hakim Liberal Demokratik Partiyasının (LDP) yeni lideri seçilən Fumio Kişidanın oktyabrın 4-də hökumətin başçısı təsdiq ediləcəyi gözlənilir.

AZƏRTAC xəbər verir ki, Yaponiya parlamentinin həm aşağı, həm də yuxarı palatasında böyük üstünlüyə malik olan LDP-nin yeni lideri üçün bu, o qədər çətin olmayacaq və F.Kişida yəqin ki, həmin gün hökumətin yeni tərkibini də elan edəcək.

Bəs, Yaponiya hökumətini qarşıda hansı vəzifələr gözləyir və yeni hökumət həmin vəzifələrin öhdəsindən gələ biləcəkmi?

Hazırda həm ölkə daxilində, həm də ondan kənarda bir çox analitiklər bu sualın cavabını aydınlaşdırmağa çalışırlar. İlkin olaraq yeni hökumətin qarşısında duran vəzifələrə bütün dünyanı ağuşuna alan və görülən tədbirlərə baxmayaraq, hələ də ciddi problemlər yaradan COVID-19 virusunun yayılmasının qarşısını almaq və onun iqtisadiyyata dağıdıcı təsirini azaltmaq daxildir.

Bununla yanaşı, beş il ölkənin xarici işlər naziri kimi mühüm vəzifədə çalışmış F.Kişidanın formalaşdıracağı hökumətin, qonşu ölkələrin, xüsusən Şimali Koreyanın hərbi potensialını artırmaq istiqamətində fəaliyyəti nəticəsində regionda yaranan gərginliklə əlaqədar ABŞ ilə əməkdaşlığı gücləndirməyə çalışacağı da bildirilir.

Analitiklərin rəyinə görə, LDP-nin və onun koalisiya tərəfdaşı olan Komeyt-to partiyasının parlamentin hər iki palatasındakı üstünlüyü F.Kişida üçün Baş nazir vəzifəsini çətinlik çəkmədən tutmaq imkanı qazandırır.

Yeni Baş nazir üçün ilk sınaq olaraq noyabrda keçiriləcək ümumi seçkilər xüsusi qeyd edilir. Əgər Y.Suqanın rəhbərlik etdiyi əvvəlki hökumətin reytinqinin 30 faizdən aşağı düşdüyünü nəzərə alsaq, bunun çox da asan olmayacağını başa düşmək o qədər də çətin deyil. Buna görə də, F.Kişida ölkənin siyasi qüvvələri arasında konsensusa nail olaraq, seçiciləri seçki məntəqələrinə gətirmək üçün var gücü ilə çalışmalıdır.

Bəzi analitiklər LDP-nin yeni rəhbərliyinin buna nail olması üçün əvvəlki hökumətlərin son 20 ilə yaxın bir dövrdə həyata keçirdiyi “neoliberal siyasətdən” imtina etmək məcburiyyətində qalacağını vurğulayırlar. F.Kişida seçkiöncəsi kampaniya zamanı orta sinfin vəziyyətini yaxşılaşdıracağını və əhalinin rifahındakı qeyri-bərabərliyi aradan qaldırmaq üçün çalışacağını vəd edib. Bildirib ki, koronavirus pandemiyasının böyük zərbə vurduğu insanlara yardım üçün hazırda LDP-nin yeni rəhbərliyi tərəfindən “on trilyon yen” həcmində yeni iqtisadi yardım paketinin hazırlanması üzərində iş aparılır.

Xatırladaq ki, F.Kişidanın xələfi olmuş Y.Suqa hakimiyyətdə olduğu bir il ərzində məhz onun COVID-19 ilə əlaqədar reaksiyasının kifayət edici olmamasının kəskin tənqidi səbəbindən bir ay əvvəl istefa verəcəyini bəyan edib. Ümumiyyətlə isə Yaponiyada artıq əhalinin 60 faizinin tam vaksinasiya olunduğunu və fövqəladə vəziyyət rejiminin aradan qaldırıldığını nəzərə alsaq, F.Kişida hökumətinin məhdudiyyətlərin mərhələlərlə aradan qaldırmaq, xarici səyyahlar üçün sərhədləri açmaq, ölkədə sosial və işgüzar mühiti fəallaşdırmaq kimi vəzifələri reallaşdıracağı da bildirilir.

Hökumətin qarşısında duran regional və beynəlxalq vəzifələrə gəlincə isə bu, ilk növbədə, həm Ş.Abe, həm də Y.Suqa hökumətlərinin fəal şəkildə qoşulduğu azad və açıq Hind-Sakit okean regionunun formalaşması istiqamətində fəaliyyətin davam etdirilməsini nəzərdə tutur.

Bu vəzifələri həyata keçirmək üçün F.Kişidanın seçəcəyi kadrlarla bağlı da artıq ilk adlar çəkilməyə başlayıb. Belə ki, 65 yaşlı xarici işlər naziri Toşimitsu Moteqinin öz vəzifəsində qalacağı, Yaponiya hökumətinin əsas sözçüsü olan Nazirlər Kabinetinin baş katibi vəzifəsinə isə sabiq təhsil naziri, 59 yaşlı Hirokazu Matsunonun təyin ediləcəyi gözlənilir.

Qeyd edək ki, Yaponiya Nazirlər Kabinetinin çox vaxt məhək daşı adlandırılan baş katibinin gündə iki dəfə hökumətin əsas təmsilçisi olaraq, mətbuat konfransları təşkil etdiyi, həmçinin nazirliklər və təşkilatlar arasında əlaqələndirici vəzifəsini həyata keçirdiyini nəzərə alsaq, bu vəzifənin nə dərəcədə əhəmiyyətli olduğu aydın olar.

Bununla yanaşı, Yaponiyanın maliyyə naziri vəzifəsini son 8 il 10 ay ərzində fasiləsiz olaraq tutmuş Taro Asonun da istirahətə göndəriləcəyi və bu vəzifənin sabiq ətraf mühit naziri, 68 yaşlı Şunuçi Suzukiyə həvalə ediləcəyi bildirilir. Əlavə olaraq qeyd edək ki, Ş.Suzuki ilə T.Asonu yaxın qohumluq əlaqələri də bir-birinə bağlayır.

F.Kişidanın bəzi nazirləri öz vəzifələrində saxlayacağı da qeyd edilir. Belə ki, təhsil naziri Koiçi Haqiudanın, ədliyyə naziri Yoko Kamokavanın, müdafiə naziri Nobuo Kişinin yeni hökumətdə öz portfellərini saxlayacağı bildirilir.

Yeni Baş nazirin hökumətin tərkibində müasir texnologiyaların oğurlanmasının qarşısını almağa cavabdeh olan İqtisadi Təhlükəsizlik Nazirliyinin yaradılmasını planlaşdırdığı da vurğulanır. Bu vəzifəni kimin tutacağı hələlik məlum olmasa da, həmin nazirin əsas vəzifəsinin zehni mülkiyyətin Yaponiyadan çıxarılmasının qarşısını almaqdan ibarət olacağı qeyd edilir.

LDP-dəki dəyişikliklərə gəldikdə isə hakim partiyanın yeni liderinin bu vəzifələrə sabiq iqtisadiyyatın bərpası naziri Akira Amarini LDP-nin baş katibi, partiya lideri vəzifəsi uğrunda mübarizədə rəqibi olmuş, konservativ baxışları ilə seçilən xanım Takaiçi Sanayeni isə siyasi araşdırmalar mərkəzinin rəhbəri təyin etməsi barədə artıq məlumat vermişik.

Göründüyü kimi, Yaponiyanın yeni hökumətini qarşıda heç də asan olmayan vəzifələr gözləyir. Onun bu vəzifələrin öhdəsindən necə gələcəyini isə zaman göstərəcək.

Vüqar Ağayev

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri

Tokio