Bakı, 3 dekabr, AZƏRTAC

3 dekabr Beynəlxalq Əlilliyi olan Şəxslər Günüdür. Hər il bununla bağlı bütün dünyada olduğu kimi, ölkəmizdə də silsilə tədbirlər keçirilir, cəmiyyətin diqqətə layiq bu qrupu ilə bağlı dövlətin, fond və təşkilatların gördükləri işlər müzakirə olunur.

Ümumiyyətlə, sağlamlıq imkanları məhdud insanların sosial rifahının yaxşılaşdırılması, onların cəmiyyətə inteqrasiyası və eləcə də mövcud potensiallarından istifadə etməklə özlərini realizə şəraitinin yaradılması dövlətimizin əsas məqsədlərindən, əlillərlə bağlı siyasətinin özəklərindən biridir.

Uzunmüddətli sistemli iş və onun müsbət nəticələri hasil olduqca əlillərlə bağlı siyasətdə, onlarla iş istiqamətlərində də yeni mərhələlərə keçilir. Nəticə olaraq müvafiq mərkəzlər sayəsində əlilliyi olan şəxslər özləri müxtəlif fəaliyyət istiqamətlərində məşğulluğa cəlb olunur, onların bilik və bacarıqlarından, istedad və yaradıcılıq keyfiyyətlərindən səmərəli istifadə olunur. Təbii ki, məhz bu məqam daha çox əlilliyi olan cəmiyyət fərdlərinin özlərinə inamının artmasından maddi təminatlarına dəstəyə qədər xeyli yöndə stimul rolunu oynayır.

Prezident İlham Əliyevin və Birinci vitse-prezident Mehriban Əliyevanın cəmiyyətin bütün üzvlərinə qarşı diqqət və qayğısı göz qabağındadır. Beləliklə, hər il əlilliyi olan şəxslərin istedadının inkişafı və özünüməşğulluğunun təmin edilməsi məqsədilə bir sıra mühüm və sosial əhəmiyyətli layihələr həyata keçirilir.

Elə bu yaxınlarda, Bakıda yaradılan geniş və çoxşaxəli fəaliyyət sahələrini əhatə edən “DOST İnklüziv İnkişaf və Yaradıcılıq Mərkəzi” də bu uğurlu siyasətin, dövlətin əlilliyi olan vətəndaşlarına diqqət və qayğısının bariz nümunəsidir.

Əlilliyi olan şəxslərin, şəhid ailəsi üzvlərinin, digər sosial cəhətdən həssas qrupların yaradıcı potensialının inkişaf etdirilməsi və cəmiyyətə təqdim edilməsində geniş inklüziv imkanlar açan mərkəzə baş çəkərək onun direktoru, bundan öncə də sosialyönümlü mədəniyyət layihələrində tanıdığımız Pərvinə İsmayılova ilə həmsöhbət olduq.

Söhbətinə mərkəz və onun fəaliyyət istiqamətlərindən başlayan direktor bu məkanın həssas qrupların cəmiyyətə inteqrasiyasına, sosial-mədəni mühitin inklüziv çalarlarla daha da zənginləşməsinə mühüm dəstək olacağına inamını dilə gətirdi. “Biz, ayrı-ayrı studiyalarda əlilliyi olan vətəndaşlarımızın mərkəzə cəlb olunan qisminə həm bacarıqlarına uyğun yön verəcək, həm də fəaliyyət istiqamətlərində daha da təkmilləşmələrinə nail olacağıq. Audio-səsyazma studiyasında vokal bacarıqların inkişaf etdirilməsi, audiodisklərin və solo albomların yazılması, videoçarxların, sənədli və bədii filmlərin, teletamaşaların dublyajı həyata keçiriləcək.

Floristika, bağçılıq və landşaft dizaynı studiyasında isə floristika və landşaft dizaynının təlimi, süni, qurudulmuş və canlı güllərdən ibarət natürmortların hazırlanması nəzərdə tutulur. Metal və ağac oyma studiyasında isə, dekorativ tətbiqi sənətin növü olan ağac, metal, daş üzərində bədii oyma sənəti öyrədiləcək. Studiyada artıq istedadlı gənclər tərəfindən ağac üzərində oyma üsulu ilə hazırlanmış musiqi alətləri, milli mədəniyyət abidələri, heykəl və fiqurlu kompozisiyalar təqdim olunur.

Xalçaçılıq, tikmə, toxuma və dərzilik studiyalarına gəlincə burada dekorativ tətbiqi sənətin əsas növü olan Azərbaycan xalçaçılıq sənəti və onun 7 xalçaçılıq qrupunun əsasları tədris ediləcək.

Musiqi studiyasında Azərbaycan milli musiqi sənətinin, çalğı, vokal dərslərinin təlimi nəzərdə tutulur. Studiyada çalğı, vokal qabiliyyəti, musiqi biliyi olan 6 yaşdan yuxarı eyni vaxtda 20-25 nəfər təlimlərə qatılacaq. Gələcəkdə əlilliyi olan musiqiçilərdən ibarət instrumental və vokal ansamblın yaradılması da planlaşdırılır.

Mərkəzimizin açıq havada müxtəlif tədbirlərin keçirilməsi üçün geniş həyətyanı sahəsi də var. Burada reabilitasiya məqsədi ilə meditasiya, yoqa və digər fiziki təlimlərin, müxtəlif sərgi-satış yarmarkalarının, təşkili, floristika və landşaft dizaynı üzrə təlimlərin keçirilməsi, həmçinin pavilyon kimi istifadə edilərək inklüziv televiziya verilişlərinin çəkilməsi üçün hər cür şərait var.

Əlilliyi olan istedadlı şəxslərin maraq və bacarıqları istiqamətlərini araşdırdıqdan sonra mərkəzdə keramika studiyasını da yaratdıq. Burada dulusçuluq sənəti üzrə bacarıqlar, o cümlədən keramik əşya, dekorativ məmulatların hazırlanması və rənglənməsi, çini qablar və dekorativ məmulatların milli naxışlarla bəzədilməsi və dekorativ heykəltaraşlıq öyrədiləcək.

Bildiyiniz kimi, əlilliyi olan şəxslərin ən çox maraq göstərdiyi istiqamətlərdən biri də təsviri incəsənət, rəssamlıqdır. Burada onunla bağlı ayrıca studiya var. Kətan üzərində yağlı boya, akvarellə, kağız üzərində qrafiti və tuş, vitraj boya vasitəsilə şüşə üzərində, sulu boya ilə ipək üzərində rəsm sənətinin öyrədilməsi nəzərdə tutulur.

Rəqs zalımızda isə fiziki məhdudiyyətli və peşəkar insanların birgə rəqs təliminin keçirilməsi və gələcəkdə peşəkar inklüziv rəqs kollektivinin yaradılmasını planlaşdırmışıq. Həmçinin burada yerli və xarici xoreoqraflarla təlimlər və ustad dərsləri də keçiriləcək. Mərkəzin 121 nəfərlik auditoriyasında kino, tamaşa və konsert təqdimatı mümkündür. Səhnədə müasir plastika, musiqili janr üslublu və emosional teatr quruluşlarının, müxtəlif musiqili konsert proqramlarının, dövlət əhəmiyyətli tədbirlərin keçirilməsi üçün müasir şərait yaradılıb.

Mərkəzdə kitabxana da mövcuddur. Burada Azərbaycan milli ədəbiyyatına, həmçinin xarici dillərdə müxtəlif peşə və sənət sahələrinə aid kitablar var”.

Mərkəzin yaranma səbəblərindən danışan Pərvinə İsmayılova bildirib ki, bu tip yaradıcılıq mərkəzləri çoxdur: “Amma sırf bu mərkəzin unikallığı onun dövlət tərəfindən dəstək görməsindədir. Dünyada, nümunə kimi götürdüyümüz qonşu ölkələrdə bu işləri ayrı-ayrı fondlar gördüyü halda, Azərbaycanda dövlət bu missiyanı da öz üzərinə götürərək əlilliyi olan şəxslərə bu istiqamətdə də dəstəyini göstərir”.

Reallaşdırılan layihələr barədə danışan mərkəzin rəhbəri bildirib ki, telekanallardan biri ilə “Bərabərik” adlı musiqi layihəsinin iki mövsümü çox böyük uğurla həyata keçirilib. Əmək və Əhalinin Sosial Müdafiəsi Nazirliyi və “MTV Azərbaycan”ın birgə təşəbbüsü ilə baş tutan layihə istedadlı və gözəl səsə malik əlilliyi olan şəxslərlə tanınmış müğənnilərin ifalarının eyni səhnədə yer aldığı silsilə verilişləri əhatə edirdi. Əlilliyi olan şəxslərin timsalında əlilliyin heç də həyat eşqinə, istedad və bacarıqlara, öz arzularına doğru inamla addımlamağa əngəl olmadığını cəmiyyətə aşılamaq məqsədli bu layihənin üçüncü mövsümünə gələn ildən start verəcəyik.

Biz, həmçinin müvafiq olaraq Mədəniyyət Nazirliyi, müxtəlif teatrlarla da əməkdaşlıq çərçivəsində yaddaqalan işlərə imza atmışıq. Bildiyiniz kimi “ƏSA inklüziv teatr”ı ilə bir sıra tamaşalar ərsəyə gətirmişik. Bundan başqa, mütəmadi olaraq Abdulla Şaiq adına Azərbaycan Dövlət Kukla Teatrı, onun nəzdindəki studiyalarla yaddaqalan yaradıcılıq işlərimiz var. Hazırda müstəqil “OYUN” teatrı ilə əməkdaşlıq çərçivəsində Qarabağ müharibəsinə həsr olunmuş tammetrajlı bədii film çəkilir. Həmçinin istedadlı uşaqlardan ibarət “Küllücə” inklüziv teatr-studiyasında, eləcə də “OYUN” teatrında bir neçə tamaşanın ərsəyə gəlməsinə dəstək vermişik”.

P.İsmayılova, həmçinin bildirib ki, Prezidentin tapşırığı əsasında əlilliyi olan istedadlı şəxslərin əl işlərini əks etdirən kitab-kataloq hazırlanıb. “Bu, bir növ əlilliyi olan istedadlı şəxslərin tanınması və əl işlərinin, bacarıq və imkanlarının nümayişi idi. 2021-ci ildə isə artıq ikinci kitab-kataloqu ərsəyə gətirdik. Əlaqəli şəxs kimi bizə müraciət edirlər və sevinirəm ki, məhz bunun sayəsində maraqlı olan şəxslərin - həm alıcıların, həm də satıcıların sayı artır”.

O bildirib ki, əlilliyi olan şəxslərin əl işlərindən ibarət sərgilərin, hərracların, festival və yarmarkaların keçirilməsi ənənəvi hal alacaq: “Əvvəl məkanımız yox idi, amma indi geniş sərgi sahəmiz var və biz mütəmadi olaraq sərgi-satış yarmarkaları təşkil edərək həmin şəxslərin özünüməşğulluğunu təmin edəcəyik. Daha sonra gələcəkdə həmin istedadlı şəxslərin əl işləri, incəsənət nümunələri, istedad və bacarıqları ilə beynəlxalq səviyyədə müxtəlif sərgi, müsabiqə və festivallarda təmsil olunmalarına və tanınmalarına köməklik göstərəcəyik”.