REGİONLAR
2010-cu il muxtar respublikada kənd təsərrufatının inkişafı ili olmuşdur
Naxçıvan, 28 yanvar (AZƏRTAC). Naxçıvan Muxtar Respublikası (MR) Dövlət Statistika Komitəsindən bildirmişlər ki, 2010-cu ilin məhsulu üçün MR-də 59 min 204 hektardan çox sahə əkilmişdir. Əsas təbii ehtiyat sayılan torpaqların məhdud olması nəzərə alınaraq, bitkiçiliyin müasir aqrokimyəvi və aqrotexniki tədbirlərə əsaslanan intensiv metodlarla inkişaf etdirilməsi diqqət mərkəzində saxlanılır. Buna müvafiq olaraq ötən il “Naxçıvan Aqrolizinq” Açıq Səhmdar Cəmiyyətinin xətti ilə ümumi dəyəri 1 milyon 554 min manata yaxın olan 4.033 tondan çox mineral gübrə torpaq mülkiyyətçilərinə yardım olaraq verilmişdir. Bundan başqa 123 ədədi 2010-cu ildə olmaqla, son 5 il ərzində 577 müxtəlif təyinatlı kənd təsərrüfatı texnikası alınaraq muxtar respublikaya gətiirilmiş, onlardan 298-i lizinq yolu ilə məhsul istehsalçılarına verilmişdir. Təkcə ötən il 76 ədəd texnika lizinqə verilmişdir.
Əsas ərzaq məhsulu kimi strateji əhəmiyyəti nəzərə alınaraq taxılçılığın üstün inkişafı diqqət mərkəzində saxlanmışdır. 2010-cu ilin məhsulu üçün 33 min 954 hektar sahədə yazlıq və payızlıq taxıl əkilmişdir ki, bunun da 25 min 276 hektarını buğda, 8 min 678 hektarını isə arpa təşkil edir. Taxıl zəmilərindən 96 min ton məhsul yığılmışdır. Bu, 2009-cu illə müqayisədə çoxdur. Əgər bu rəqəmi 1988-ci ilin müvafiq göstəriciləri ilə müqayisə etsək, onda taxılçılıqda 67 min tona yaxın artımın şahidi olarıq.
Ötən dövrlərdə MR Taxıl Ehtiyatı Anbarının yaradılması, gündəlik istehsal gücü 200 ton olan taxıl emalı müəssisəsinin tikintisinə başlanması, istehsal olunan buğdanın əvvəlki illərdə olduğu kimi mərkəzləşmiş qaydada satın alınması taxılçılığın inkişafına marağı daha da artırmışdır.
2005-ci il 11 aprel tarixli Sərəncamla təsdiq olunmuş, 2005-2010-cu illəri əhatə edən “Naxçıvan Muxtar Respublikasında kartofçuluğun inkişafı üzrə Dövlət Proqramı”nın icrası ötən il uğurla yekunlaşdırılmışdır. Proqramda nəzərdə tutulan tədbirlərin icrasının nəticəsidir ki, muxtar respublikada kartof əkinlərinin sahəsi proqramın qəbulundan öncəki 2004-cü illə müqayisədə 1.138 hektar artaraq 2.740 hektar təşkil etmişdir. Kartof əkini keçirilmiş sahələrdən 37 min 901 ton məhsul tədarük edilmişdir. Bu, 2004-cü illə müqayisədə 2,2 dəfə və ya 20 min 843 ton, 1988-ci illə müqayisədə isə 38 dəfə və ya 36 min 896 ton artım deməkdir.
Ötən il muxtar respublikada əkinçilik üzrə ən çox inkişaf etdirilən məhsul növlərindən biri də şəkər çuğundurudur. Görülmüş tədbirlərin nəticəsi olaraq 2009-cu illə müqayisədə 2010-cu ildə şəkər çuğunduru becərilən sahələrin sahəsi 43 faiz artırılaraq 1.691 hektar olmuş, əkin sahələrindən 26 min 775 ton məhsul yığılmışdır.
Aqrar sektorda məhsul istehsalına olan marağın artmasında soyuducu anbarların istifadəyə verilməsinin də mühüm rolu olmuşdur. Bu anbarlar bir tərəfdən məhsul satışı ilə bağlı meydana çıxan problemləri aradan qaldıraraq meyvə-tərəvəzın yetişdirilməsinə marağı artırırsa, digər tərəfdən əhalinin ilboyu keyfiyyətli yerli məhsullarla təminatı üçün də geniş imkan yaradır. Soyuducu anbarların quraşdırılması 3 ildir ki, həyata keçirilir. Artıq MR-də ümumi tutumu 7 min 920 ton olan 12 soyuducu anbar fəaliyyət göstərir. Təkcə ötən il 1.800 ton tutuma malik olan 2 soyuducu anbar istifadəyə verilmiş, tutumu 500 ton olan bir soyuducu anbarın qurulması davam etdirilir.