SİYASƏT
Bakıda 2014-cü il mədəniyyətlərarası dialoqun dini ölçüsü üzrə Avropa Şurasının mübadilə görüşü işə başlayıb VİDEO
AZƏRTAC xəbər verir ki, Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsi, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə keçirilən tədbiri Azərbaycanın Avropa Şurası yanındakı daimi nümayəndəliyinin rəhbəri, səfir Emin Eyyubov açaraq onun məhsuldar keçəcəyinə əminliyini bildirdi.
Millətlərarası, multikulturalizm və dini məsələlər üzrə Dövlət müşaviri Kamal Abdullayev Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin tədbir iştirakçılarına müraciətini oxudu.
Azərbaycanın Avropa Şurasının Nazirlər Komitəsinə sədrliyinin nümayəndəsi, Dini Qurumlarla İş üzrə Dövlət Komitəsinin sədri Mübariz Qurbanlı mübadilə görüşünün bütün dünyada dinlər və mədəniyyətlərarası əməkdaşlığın genişlənməsinə töhfə verəcəyini dedi. Komitə sədri bildirdi ki, Azərbaycan müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra ölkəmizdə dinlər və etnik qruplar arasında münasibətlər ulu öndər Heydər Əliyevin dövlətçilik konsepsiyasına uyğun olaraq daha da möhkəmlənib, bu sahə dövlət siyasətinin prioritet istiqamətlərindən birinə çevrilib. Ümummilli lider Heydər Əliyevin siyasi kursunu uğurla davam etdirən Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev hazırda ölkədə dini etiqad azadlığının və multimədəni harmoniyanın təminatçısı və himayəçisidir.
M.Qurbanlı vurğuladı ki, mədəniyyətlərin nüvəsini təşkil edən dinlər universal dəyərlər sisteminin başlanğıc nöqtəsi və ilkin formasıdır. Bu baxımdan dinlər arasındakı dialoqu mədəniyyətlərarası dialoqun ilkin mərhələsi və ya onu şərtləndirən əsas amil və ölçü kimi qəbul etmək olar. Bu gün Avropa məkanında dinlər və mədəniyyətlərarası dialoqa nail olmaq, dünyada sülh və əmin-amanlığı bərqərar etmək üçün bütün beynəlxalq təşkilatların, nüfuzlu dini mərkəzlərin və ölkələrin səylərinin birləşdirilməsi labüddür. Bu baxımdan Azərbaycan üzərinə düşən mənəvi borcu və şərəfli missiyanı layiqincə yerinə yetirməyə çalışır. Əgər müstəqilliyinin ilk illərində Azərbaycan dünyada gedən dinlər və mədəniyyətlərarası dialoq prosesinin fəal iştirakçısı idisə, indi demək olar ki, bu prosesin hərəkətverici qüvvəsinə çevrilib. Bu gün Bakı iki ildən bir Ümumdünya Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumuna, Dünya Dini Liderlərinin Sammitinə və bununla bağlı çoxsaylı beynəlxalq səviyyəli tədbirlərə ev sahibliyi edir. Təsadüfi deyil ki, dünyada analoqu olmayan Beynəlxalq Multikulturalizm Mərkəzi Bakıda yaradılıb.
Sədr bildirdi ki, mədəniyyətlərarası dialoqun dini ölçüsü üzrə mübadilə görüşünün Bakıda keçirilməsi Azərbaycan üçün əhəmiyyətli hadisədir. Bu vacib tədbir ölkəmizin Avropa Şurası Nazirlər Komitəsində sədrliyi üzərinə götürdüyü zamanı müəyyənləşdirdiyi əsas prioritetlərin tərkib hissəsidir. Bu prioritetlər isə beynəlxalq hüququn norma və prinsiplərinə əməl etmək və ədaləti qorumaqdır. Mübadilə görüşünə ev sahibliyi etməklə biz tolerantlığın, dialoq və qarşılıqlı anlaşmanın təşviqi istiqamətində bütün səylərimizi birləşdirmək məqsədimizi və bu istiqamətdə bütün tərəflərlə əməkdaşlığa hazır olduğumuzu bəyan edirik.
Diqqətə çatdırıldı ki, mədəniyyətlərarası dialoqun mühüm şərtlərindən biri etnik separatizm və dini radikalizm nəticəsində meydana çıxmış münaqişələrin həll edilməsi, eləcə də regionda və dünyada sülh və əmin-amanlığın tam bərqərar olmasıdır. Bu baxımdan Ermənistanın Azərbaycana qarşı işğalçılıq siyasəti yalnız Avropa Şurasının üzvü olan bir dövlətin digərinə təcavüzü kimi deyil, eyni zamanda, böyük bir regionda mədəniyyətlərarası dialoqa, demokratik Avropa dəyərlərinə, ümumbəşəri prinsiplərə, habelə sülh və təhlükəsizliyə ciddi təhdid kimi qiymətləndirilməlidir.
Vurğulandı ki, müsəlmanların əksəriyyət təşkil etdiyi bir ölkə kimi Azərbaycanda müxtəlif etnik və dini qruplar sülh şəraitində birgə yaşayırlar. Tarix boyu ölkəmizdə bütün xalqları və dinlərin nümayəndələrini həmişə dostluq münasibətləri birləşdirib. Ayrı-ayrı etiqad və inanclara malik insanların yüz illərlə əmin-amanlıq şəraitində yaşamasında, etnik-mədəni müxtəlifliyin günümüzədək qorunub saxlanmasında xalqımıza xas olan mədəni və mənəvi dəyərlər müstəsna rol oynayıb. İndi Azərbaycanın müstəqil ölkə kimi inkişaf etdiyi dövrdə bu dəyərlər sistemi daha da güclənməkdədir.
Sədr əlavə etdi ki, çoxmillətli və çoxkonfessiyalı dövlət kimi Azərbaycan bu gün beynəlxalq aləmlə qarşılıqlı münasibətlərin, ikitərəfli və çoxtərəfli əməkdaşlıq əlaqələrinin inkişafına mühüm əhəmiyyət verir. Azərbaycan hökumətinin din siyasəti demokratik dövlət quruculuğuna, dövlət-din münasibətlərinin milli mənəvi və hüquqi müstəvidə tənzimlənməsi prinsipinə əsaslanır. Ölkəmizdə bütün insan azadlıqları kimi vicdan və etiqad azadlığı da konstitusion təminat altındadır.
Bildirildi ki, bu gün Azərbaycanda bütün konfessiyaların ibadət evləri - məscid, kilsə, sinaqoq və s. azad və dözümlülük şəraitində fəaliyyət göstərir. Мilli mənəvi dəyərlərimizin qorunmasına, tarixi-mədəni abidələrimizin bərpasına böyük önəm verən Heydər Əliyev Fondunun prezidenti Mehriban Əliyeva bir sıra məscid və ziyarətgahların təmir və bərpasına dəstək verməklə yanaşı, xristian və yəhudi abidələrinin də restavrasiyasına xüsusi diqqət göstərir.
Diqqətə çatdırıldı ki, bu gün Azərbaycanın əməkdaşlıq üçün böyük maraq göstərdiyi nüfuzlu təşkilatlardan biri də Avropa Şurasıdır. İqtisadi və siyasi sahələrdə həyata keçirilmiş uğurlu islahatlar Azərbaycanın regionun lider dövləti kimi mövqeyinin möhkəmlənməsini təmin etməklə yanaşı, ölkəmizi böyük Avropa ailəsinin də layiqli üzvünə çevirib. Nadir dini tolerantlıq modelinə malik olan dövlət kimi biz mədəniyyətlərarası dialoqla bağlı məsələlərə xüsusi diqqətlə yanaşır, Avropa Şurası Nazirlər Komitəsinə sədrlik çərçivəsində bir çox təşəbbüslər vasitəsilə Avropada diskriminasiya və dözümsüzlüyə qarşı mübarizə istiqamətində fəaliyyətimizi davam etdiririk.
Komitə sədri əmin olduğunu bildirdi ki, bugünkü görüşdə dini zəmində ekstremizm və radikalizmin gücləndiyi dünyamızda fərqli din və mədəniyyətlərin daşıyıcısı olan insanlar arasında dialoq və qarşılıqlı anlaşmanın bərqərar olması ətrafında konstruktiv fikir mübadiləsi aparılacaq və dəyərli tövsiyələr səsləndiriləcək.
Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin sədri şeyxülislam Allahşükür Paşazadə ölkəmizdə dini fəaliyyət sahəsində həyata keçirilən dövlət siyasətindən, bununla bağlı reallaşdırılan tədbirlərdən bəhs etdi.
Şeyxülislam bildirdi ki, Azərbaycanda mili və bəşəri dəyərlərə hər zaman böyük önəm verilib. Ölkəmizdə dini-mənəvi irsə ehtiram, müxtəlif mədəniyyətlərin dialoqu, tolerantlıq ənənələri yüksək səviyyədədir.
A. Paşazadə qeyd etdi ki, Azərbaycan iqtisadi, siyasi, diplomatik sahələrdə uğurları ilə yanaşı, nümunəvi dini-mənəvi həyatı ilə də dünyanın diqqət mərkəzindədir. Prezident İlham Əliyevin müdrik siyasəti sayəsində Azərbaycan Cənubi Qafqazın lider dövlətinə çevrilib.
QMİ-nin sədri dedi ki, dinlərarası dostluq, qardaşlıq və əməkdaşlıq Azərbaycanın gerçəkliyidir. Bu amala həm dövlətimiz ali qarantdır, həm də milli mentalitetimiz rəvac verir. Əlbəttə, Azərbaycanın bu sahədə dünyaya örnək ola biləcək uğurlarını ölkəmizdə din-dövlət münasibətlərinin düzgün qurulması şərtləndirir. Tolerantlıq dövlət səviyyəsində dəstəklənir. Azərbaycanda müxtəlif dini mənsubiyyətə malik insanlar özlərini cəmiyyətimizin ayrılmaz tərkib hissəsi sayır, dövlətin diqqətini, qayğı və himayəsini eyni dərəcədə üzərlərində hiss edirlər. Müxtəlif dinlərin təmsilçiləri hər zaman bir arada olur, sevinclərini, kədərlərini bölüşür, fərqli məzhəblərin nümayəndələri eyni məsciddə ibadət edirlər. Azərbaycanda din xadimlərinə, dini ibadət yerlərinə dövlətimizin başçısı tərəfindən yüksək diqqət və qayğı göstərilir.
Şeyxülislam qeyd etdi ki, Azərbaycan Respublikasının millətlərarası, multikulturalizm və dini məsələlər üzrə Dövlət Müşavirliyinin, Dini Mədəniyyətin İnkişafı Fondunun yaradılması bir daha göstərir ki, ölkəmizdə hərtərəfli inkişaf gedir. Bu müdrik siyasətin əsası ulu öndər Heydər Əliyevin zamanında qoyulmuşdur. Ümummilli Liderimiz deyirdi ki, “Yüksək tolerantlıq yüksək mədəniyyətin təzahürüdür”. Bu gün bu siyasət Prezident İlham Əliyev tərəfindən yüksək səviyyədə davam və inkişaf etdirilir”.
A. Paşazadə əlavə etdi ki, Bakı artıq mədəniyyətlərarası, dinlərarası dialoqa dair mötəbər beynəlxalq tədbirlərin bir-birinin ardınca keçirildiyi ənənəvi məkana çevrilib. Biz dünya miqyasında uğurlu dinlərarası əməkdaşlıq ənənəsinə hər zaman sadiqik. 2010-cu ildə Azərbaycanda Dini Liderlərin Ümumdünya Sammiti keçirildi. Dünyanın bütün ənənəvi dini mərkəzlərini təmsil edən yüksək səviyyəli din xadimləri bu sammitdə iştirak etdilər. Prezident İlham Əliyev hər iki ildən bir keçirilən Mədəniyyətlərarası Dialoq Forumunun təşəbbüskarı, dünya miqyasında multikulturalizm ideyasının fəal təbliğatçısıdır. Tolerantlıq ənənələrimizin, mədəni mənəvi irsimizin təbliğində Heydər Əliyev Fondunun müstəsna xidmətləri var.
QMİ-nin sədri dedi: “Allahın yaratdığı ən böyük dəyər insan həyatıdırsa, onun xilası müxtəlif millət və dinlərə mənsub insanların qarşılıqlı anlaşma və ehtiramından, fərqli mədəniyyətlərin dialoqundan keçir. Biz bu məqamı hətta xalqımızın ağır problemi olan Qarabağ probleminin həlli ilə bağlı məsələdə də unutmur, bu məsələnin Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində, beynəlxalq hüququn norma və prinsipləri əsasında ədalətli şəkildə həllində israrlıyıq”.
Avropa Şurası baş katibinin müavini Qabriella Battaini Draqoni Bakıda mədəniyyətlərarası dialoqun dini ölçüsü üzrə mübadilə görüşünün təşkilinə görə Azərbaycan hökumətinə təşəkkürünü bildirdi. O qeyd etdi ki, sivilizasiyalar və böyük İpək Yolunun keçdiyi marşrutlar üzərində yerləşən, Şimalla Cənubu, Qərblə Şərqi birləşdirən Azərbaycanda dini müxtəliflik ənənələri cəmiyyətin daxilində dərin kök salıb, xalqın mədəniyyətində öz əksini tapıb. Əsrlər boyu buddist, katolik, müsəlman tacirləri İpək Yolundan keçərək burada dinc yanaşı yaşayıb və mehriban şəraitdə işləyiblər.
Hazırda mədəniyyətlərarası dialoqun dini ölçüsü üzrə Avropa Şurasının 7-ci mübadilə görüşünün keçirildiyini deyən baş katibin müavini ötən müddətdə görülən işlərdən geniş söhbət açdı. Bildirdi ki, Avropa Şurası din və dini-mədəni müxtəliflik arasında qarşılıqlı münasibətlərlə daha sıx məşğul olmağa başlayıb. Din və mədəniyyətin qarşılıqlı əlaqəsində medianın rolu, gənclərin fəaliyyəti, dünyada dini azadlıqla bağlı vəziyyət və digər məsələlər diqqət mərkəzindədir. 2008-ci ildə Avropa Şurasının hazırladığı “Mədəniyyətlərarası dialoqda ağ kitab” sabit və çiçəklənən cəmiyyətlərin qurulmasında mədəniyyətlərarası dialoqun əhəmiyyətini vurğulayır.
Avropa Şurası Parlament Assambleyasının mədəniyyət, elm, təhsil və media komitəsinin “Din azadlığı və dini təcrübələr” üzrə məruzəçisi, Milli Məclisin deputatı Rafael Hüseynov Avropanın və dünyanın bu günü və sabahı üçün son dərəcə mühüm əhəmiyyət kəsb edən mövzu ətrafında fikir mübadilələrinə həsr edilmiş bu tədbirin “Şərqin qapısı” adlandırılan Bakı şəhərində keçirilməsinin təsadüfi olmadığını dedi. O bildirdi ki, Azərbaycan, onun paytaxtı Bakı təkcə indi deyil, əsrlər boyu Şərq və Qərb arasında körpü rolunu oynayıb, daim dinlər arasında anlaşmanın başlıca məkanlarından sayılıb. Bu baxımdan mədəniyyətlərarası dialoqun dini ölçüsü üzrə Avropa Şurasının mübadilə görüşü müvafiq sahədə əməkdaşlığa töhfəsini verəcək.
Avropa Şurası yerli və regional hakimiyyətlər konqresi palatasının prezidenti Jan Klod Frekon, 2014-cü il üzrə mübadilə görüşünün həmsədrləri, Portuqaliyanın və Slovakiyanın Avropa Şurasındakı daimi nümayəndələri Luis Filip Kastro Mendes və Drahoslav Stefanek tədbirdə müzakirə olunacaq mövzuların aktuallığından bəhs ediblər. Onlar Bakı görüşünün dinlər və mədəniyyətlərarası əməkdaşlığa töhfə verəcəyinə əminliklərini bildirdilər.
Tədbirdə çıxış edən dini konfessiyaların və qeyri-dini təşkilatların nümayəndələri dünyada fərqli din və mədəniyyətlərin daşıyıcısı olan insanlar arasında dialoq və qarşılıqlı anlaşmanın bərqərar olması baxımından bu cür görüşlərin keçirilməsinin önəmli olduğunu bildirdilər.
Sonra görüş panel iclaslarla davam etdi.
Azərbaycanın Avropa Şurası yanındakı daimi nümayəndəliyinin rəhbəri, səfir Emin Eyyubovun moderatoru olduğu “Mədəni cəhətdən rəngarəng cəmiyyətlərdə dini və qeyri-dini təşkilatların tolerantlığı: sosial kapital” mövzusunda panel iclasında mədəni baxımdan müxtəlif cəmiyyətlərdə dini tolerantlıq, qeyri-dini baxışlar, sosial kapital, sosial ədalət və tolerantlıq məsələləri diqqət mərkəzində oldu.
Növbəti paneldə “Dini və qeyri-dini təşkilatların diskriminasiya, dözümsüzlük və zorakılığın bütün növləri ilə mübarizəyə töhfəsi” mövzusu ilə bağlı fikir mübadiləsi aparıldı.
Mübadilə görüşü sentyabrın 2-də başa çatacaq.
