İQTİSADİYYAT
“Günəşli” yatağındakı 7 nömrəli dərin dəniz özülü istismara verilib
Bakı, 14 mart, Nihad Budaqov, AZƏRTAC
Martın 14-də SOCAR-ın “Günəşli” yatağında yeni inşa edilən 7 nömrəli dərin dəniz özülü istismara verilib. Özüldə 6 qaz və 14 neft quyusunun qazılması nəzərdə tutulur.
AZƏRTAC xəbər verir ki, özülün istismara verilməsi mərasimində iştirak edən SOCAR-ın prezidenti Rövnəq Abdullayev və şirkətin rəhbərliyinin nümayəndələri əvvəlcə, özüldə çalışan neftçilərlə görüşərək, onları bu əlamətdar hadisə münasibətilə təbrik edib və işlərində uğurlar arzulayıblar.
Özülə baxış keçirən SOCAR-ın prezidentinə bildirilib ki, istismara verilən bu obyekt müstəqillik illərində layihələndirmə, tikinti və quraşdırma işləri tam şəkildə SOCAR tərəfindən həyata keçirilmiş ilk və ən dərin dəniz özülüdür. Bu özülün layihəsi “Neftqazelmitədqiqatlayihə” İnstitutu tərəfindən verilib, tikintisi isə “Neftqaztikinti” tresti tərəfindən həyata keçirilib. 20 istismar quyusunun qazılması üçün nəzərdə tutulan özül “Günəşli” yatağının şərqindəki tağyanı sahədə yerləşir və dənizin 148 metr dərinliyində quraşdırılıb. Dəniz səviyyəsindən göyərtəyədək olan məsafə 15 metr, üst döşəməyədək olan məsafə isə 30 metrdir. Özül iki hissədən - dayaq blokundan və üst tikililərdən ibarətdir. 9683,1 tonluq piramidaşəkilli dayaq blokunun hündürlüyü 151 metrdir. Üst tikililər isə 1872 ton ağırlığında göyərtədən və ümumilikdə 3561 ton çəkiyə malik 14 ədəd moduldan ibarətdir. Platformanın ümumi çəkisi isə 25331,5 tondur. Bir ədəd vertolyot meydançasının və 2 ədəd gəmi yanalma meydançasının quraşdırıldığı özüldə işçi personalının rahat və təhlükəsiz çalışması üçün məişət evi və 120 nəfərlik yaşayış binası inşa edilib.
Özül “HAK” tipli qaldırıcı kranlar, xilasedici qayıqlar, su təchizatı, ventilyasiya, isitmə-soyutma və yanğınsöndürmə sistemləri, nəzarət ölçü cihazları və digər zəruri avadanlıqlarla təchiz edilib, radioəlaqə və avtomatika işləri yerinə yetirilib. Hasil ediləcək karbohidrogenlərin ilkin nəqli məqsədilə buradan 8 nömrəli özülə qədər sualtı neft və qaz kəmərləri çəkilib. İnşaat işləri müasir texnika və texnologiyalardan istifadə edilərək beynəlxalq standartların tələblərinə uyğun təhlükəsiz və keyfiyyətlə həyata keçirilib. Özüldə ətraf mühitin mühafizəsi, təhlükəsizlik texnikası, yanğından mühafizə üzrə qabaqlayıcı tədbirlər də ən yüksək norma və tələblər səviyyəsində yerinə yetirilib.
Məlumat verilib ki, özülün enerji ilə təchizatı hazırda 8 nömrəli dərin dəniz özülündən çəkilmiş 6 kilovoltluq sualtı kabel xətti vasitəsilə təmin olunur. Gələcəkdə, özülün elektrik enerjisi ilə təchizatının etibarlılığını təmin etmək məqsədilə alternativ olaraq “Günəşli” yatağındakı 2 və 19 nömrəli özüllərlə də 6 kilovoltluq sualtı kabel xətti vasitəsilə əlaqələndirilməsi nəzərdə tutulub. Eyni zamanda, neftin və qazın nəqli üçün əlavə olaraq 14 və 19 nömrəli özüllərə qədər müvafiq təyinatlı sualtı neft, qaz və su boru kəmərlərinin çəkilməsi, texnoloji xətlərin quraşdırılması da planlaşdırılır.
Qeyd olunub ki, özüldə qazma işlərini yerinə yetirmək üçün 2 ədəd müasir standartlara cavab verən yeni qazma qurğusundan istifadə ediləcək. Bunlardan biri ZJ 70/4500 DZ tipli Çin istehsalı olan qazma kompleksidir. İkincisi - Almaniya istehsalı olan “Bentec” 3000HP AC modul tipli qurğu isə yeni nəsil qazma avadanlığıdır. Bu qurğu vasitəsilə 8-9 min metr dərinliyə maili quyuların qazılması mümkündür. 7 nömrəli özüldə 6 qaz və 14 neft quyusunun qazılması nəzərdə tutulub. Geoloqların hesablamalarına görə, neft quyularının hər birindən sutkada 100 ton neft və 15 min kubmetr səmt qazı, qaz quyularının hər birindən isə sutkada 150 min kubmetr təbii qaz və 15 ton kondensat hasil ediləcək.
Görülmüş işlərdən razılığını bildirən SOCAR-ın prezidenti R.Abdullayev yataqda qazılacaq ilk istismar quyusunda qazma dəzgahını işə salıb. Neftçilər qarşısında çıxış edən R.Abdullayev Prezident İlham Əliyevin Dövlət Neft Şirkəti qarşısında qoyduğu vəzifələrin həyata keçirilməsi məqsədilə aparılan kompleks tədbirlərdən danışıb, “Günəşli” yatağında hasilatın stabil saxlanılması və artırılması baxımından yeni özülün əhəmiyyətini vurğulayıb. Obyektin vaxtında və keyfiyyətlə istismara buraxılmasını yüksək qiymətləndirən SOCAR-ın prezidenti ölkənin neft-qaz təsərrüfatının yaxşılaşdırılması, durmadan artan hasilat və nəql infrastrukturunun genişləndirilməsi sahəsində həyata keçirilən tədbirlərin bundan sonra da davam etdiriləcəyini söyləyib.