DÜNYA
Tramp müdafiə büdcəsinin artırılmasını təklif edir
Vaşinqton, 12 mart, AZƏRTAC
ABŞ Prezidenti Donald Tramp ölkənin 2020-ci il üçün büdcə layihəsini təqdim edib. Xərclərin planlaşdırıldığı bu sənədin üzərinə Tramp “Daha yaxşı Amerika üçün büdcə” sözlərini yazıb.
AZƏRTAC xəbər verir ki, Tramp Administrasiyası büdcə xərclərinin 4,7 trilyon dollar olmasını təklif edib. Ağ ev sərhəd divarının ucaldılması üçün bir neçə milyard dollar ayrılmasını, habelə təbabət və təhsil sahələrində dövlət proqramlarının büdcəsinin azaldılmasını xahiş edir.
Trampın planına əsasən, növbəti maliyyə ilində xərclər 2,7 trilyon dollar azaldılacaq. Bu, ABŞ tarixində Prezident Administrasiyası tərəfindən xərclərin azaldılması ilə bağlı ən böyük təklifdir. Təklif müəlliflərinin fikrincə, bu tədbir 2034-cü ilə qədər Birləşmiş Ştatların büdcəsində tarazlaşma yaranmasına imkan verəcək.
Hərbi kompleks üçün nəzərdə tutulan vəsait son 10 ildə ən böyük məbləğdə olacaq. Müdafiə Nazirliyi üçün büdcədən ayrılan vəsait 750 milyard dollar artırılacaq. Administrasiya 12 yeni döyüş gəmisi, 110 qırıcı təyyarə alınmasını və kosmik qüvvələr yaradılması üçün vəsait verilməsini təklif edir. Büdcədə ölkə veteranları üçün 80,2 milyard dollar əlavə vəsait ayrılması da təklif olunur.
Təəccüblü deyil ki, Trampın təklifində ABŞ-Meksika sərhədi boyunca divar tikintisi üçün vəsait ayrılması da nəzərdə tutulur. Əvvəlcə sərhəd divarı üçün 5,7 milyard dollar ayrılmasını tələb edən Trampın bu təklifi Konqresdə həm demokratlar, həm də bəzi respublikaçılar tərəfindən etiraza səbəb oldu. İndi o, həmin divar üçün 8,6 milyard dollarlıq layihənin maliyyələşdirilməsini təklif edir.
Təəssüf ki, Ağ ev həm də qarşıdakı 10 il ərzində “Medicare” proqramının (ABŞ-da yaşı 65 və daha yuxarı olan şəxslər üçün tibbi sığorta üzrə milli proqram) büdcəsinin 845 milyard dollar və “Medicaid” (imkansızlara tibbi yardım üzrə dövlət proqramı) büdcəsinin 241 milyard dollar azaldılmasını təklif edir. Tramp səhiyyə sahəsindəki proqramlarla yanaşı, Təhsil Nazirliyinin büdcəsinin 10 faizdən çox ixtisar olunmasını təklif edir. Ölkədə savadlı mütəxəssislərə tələbatın artmasını nəzərə alsaq, təhsil üçün vəsaitin azaldılması uzunmüddətli dövrdə dağıdıcı nəticələr verə bilər.
ABŞ Nümayəndələr Palatasının Büdcə Təxsisatları Komitəsinin sədri Nita Loui Trampın bu təklifini “səfehlik” adlandıraraq əlavə edib ki, bu təklifin heç onun yazıldığı kağız qədər dəyəri yoxdur.
Nümayəndələr Palatasının spikeri Nensi Pelosi və Senatda demokratların lideri Çak Şumer Trampın bu sənədinin Konqresdə qəbul olunmayacağını vəd ediblər. Pelosi ilə Şumerin birgə bəyanatında deyilir: “Konqres Trampın divarını maliyyələşdirməkdən imtina etdi və o, öz məğlubiyyətini etiraf etməyə məcbur oldu. Əgər o, buna yenidən cəhd göstərərsə, eyni vəziyyət təkrarlanacaq. Ümid edirik ki, o, ibrət dərsi alıb”.
Yusif Babanlı
AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri
Vaşinqton