RƏSMİ XRONİKA
AZƏRBAYCAN PREZİDENTİ İLHAM ƏLİYEVİN GİRİŞ NİTQİ
Azərbaycanın çox sürətli iqtisadi inkişafı artıq bütün dünya tərəfindən bəyənilir. Beynəlxalq maliyyə qurumları Azərbaycanda gedən iqtisadi islahatları çox yüksək qiymətləndirirlər. Azərbaycanın davamlı inkişafı bölgədə gedən proseslərə çox müsbət təsir edir və şübhəsiz ki, bizim mövqelərimizi daha da möhkəmləndirir. İldən-ilə artan büdcəmiz imkan verir ki, ölkədə gedən geniş quruculuq, abadlıq işlərini davam etdirək. Bizə imkan verir ki, çox böyük layihələri, irimiqyaslı infrastruktur layihələrini həyata keçirək. Əlbəttə ki, sosial məsələlərin həlli bizim üçün daha da asanlaşır.
Artıq birinci rübün nəticələri imkan verir ki, qəbul olunmuş büdcəyə düzəlişlər edilsin, dürüstləşdirmə aparılsın. Çünki bizim maliyyə imkanlarımız daha da artıbdır. Yəqin ki, bu yaxınlarda büdcəyə düzəlişlər müzakirə ediləcək və beləliklə, bu il ərzində nəzərdə tutulmayan əlavə proqramları da biz həyata keçirəcəyik.
Regionların inkişaf məsələləri diqqət mərkəzindədir. Bizim siyasətimizin, demək olar ki, istiqamətlərindən biri də odur. Rayonlara vaxtaşırı səfərlərim mənə imkan verir ki, vəziyyətlə tanış olum və biz ortaya çıxan yeni məsələləri də operativ qaydada həll edək.
Bütövlükdə, regionların hamısında inkişaf, demək olar ki, çox geniş vüsət alıbdır. Son iki il yarım ərzində 380 min yeni iş yerinin açılması özlüyündə böyük göstəricidir. Yəqin ki, gələn ilin büdcəsində rayonların sosial-iqtisadi inkişafına daha da böyük dəstək verilməlidir, daha da böyük həcmdə vəsaitlər ayrılmalıdır ki, rayonlarda insanları narahat edən bütün məsələlər tezliklə öz həllini tapsın.
Bildiyiniz kimi, rayonlarda olduğum zaman zona müşavirələri keçirilir, bu müşavirələrdə əlavə tədbirlər planı da tərtib olunur və ondan sonra xüsusi sərəncamlar verilir. Çünki 2004-cü ilin əvvəlində regionların sosial-iqtisadi inkişafı Dövlət Proqramı qəbul edilərkən, əlbəttə ki, qarşıda duran bütün məsələləri o vaxt nəzərdə tutmaq qeyri-mümkün idi. Proqrama salmaq mümkün deyildi. Həyat inkişaf edir, davam edir və qarşıya çıxan yeni məsələlər sərəncamlarda öz əksini tapır. Beləliklə, biz regional inkişaf proqramına düzəlişlər edərək, onu daha da təkmilləşdiririk.
Bildiyiniz kimi, Bakı qəsəbələrinin inkişafına dair də xüsusi proqram qəbul olunub və onun icrası üçün maliyyə mənbələri də müəyyən edilibdir. Bu işlər də başlayıbdır və Bakıətrafı kənd və qəsəbələrdə artıq geniş quruculuq işləri başlanmışdır. Yol tikintisi, yardımçı stansiyaların tikintisi, qaz, su təchizatının yaxşılaşdırılması, məktəblərin, tibb məntəqələrinin tikintisi çox geniş proqramdır və əminəm ki, iki il ərzində qəsəbələrdə müsbətə doğru ciddi dönüş yaranacaqdır.
Bakının problemlərindən biri də yol hərəkətinin gərgin olmasıdır. Bunu həll etmək üçün operativ qaydada tədbirlər planı tərtib olunubdur. Biz buna dair xüsusi müşavirə də keçirmişdik. Artıq yeni yol ötürücülərinin tikintisinə başlanmışdır. Bu, çox geniş proqramdır. Yolötürücülərinin tikintisi, körpülərin, nəqliyyat qovşaqlarının, yeni yolların salınması, piyadalar üçün yeni keçidlərin tikintisi nəzərdə tutulur. Yəni bu, şəhərin infrastrukturuna çox böyük dəstək verəcək bir proqramdır. Onun da uğurlu başlaması çox müsbət bir haldır.
Bilirsiniz ki, biz sosial məsələlərə daim böyük diqqət göstəririk. Keçən il Azərbaycanda 300-dən çox yeni məktəb tikilibdir. Bu ənənə bu il də davam edir. Azərbaycanda məktəb tikintisi çox sürətlə aparılır. Mən rayonlarda olarkən mütləq yeni tikilmiş məktəblərə baş çəkir və vəziyyətlə tanış oluram.
Son müddət ərzində Azərbaycanın müxtəlif rayonlarında 10 yeni müalicə-diaqnostika mərkəzi və xəstəxananın təməli qoyulubdur. Bu da bizim sosial siyasətimizin tərkib hissəsidir və deyə bilərəm ki, Azərbaycan üçün yeni bir haldır. Çünki uzun illər bu sahəyə kifayət qədər vəsait qoyulmurdu. Əlbəttə, bunun da müəyyən təbii səbəbləri də, subyektiv səbəbləri də var idi. Bizim iqtisadi imkanlarımız artdıqca, ilk növbədə, bu sahəyə də diqqət göstərilməlidir. Çünki insanlar ən yüksək tibbi xidmət almalıdırlar. Bunun üçün yeni, çox müasir avadanlıqla təchiz edilmiş müalicə-diaqnostika mərkəzlərinin tikintisi çox böyük əhəmiyyət kəsb edir. Dediyim kimi, artıq 10 yerdə tikintiyə başlanmışdır və əlbəttə, bu işlər davam etdiriləcəkdir. Azərbaycanın bütün bölgələrində yüksək səviyyəli tibb mərkəzləri tikilməlidir.
Qaçqınlar və məcburi köçkünlər üçün yeni şəhərciklərin salınması prosesi davam edir. Ümid edirəm ki, 2007-ci ildə bizim qarşımıza qoyduğumuz məsələ, yəni, çadır şəhərciklərinin ləğv olunması və onların yerinə yeni, gözəl şəhərciklərin salınması proqramı da başa çatacaqdır. Bu, bir daha onu göstərir ki, bizim qəbul etdiyimiz bütün proqramlar, layihələr həyatda öz əksini tapır. Bu, sadəcə gözəl şüar deyil, əməli-praktik işlərdir. Şəxsən mən özüm qaçqın-köçkünlər üçün tikilmiş şəhərciklərin açılışında iştirak edərkən oradakı vəziyyətlə tanış olurdum. Çox yüksək səviyyədə işlər görülübdür. Əlbəttə, bu, bizim soydaşlarımızın yaşayışını yüngülləşdirəcək bir işdir.
Azərbaycanın müxtəlif bölgələrində idman qurğularının tikintisi davam etdirilir. Biz bu işə hələ 2000-ci ildə başlamışdıq. Bu il müxtəlif yerlərdə yeni Olimpiya komplekslərinin, idman hovuzlarının və turizm mərkəzlərinin tikintisi nəzərdə tutulubdur.
Azərbaycanda Heydər Əliyevin neft strategiyası uğurla davam etdirilir. Bizim bütün layihələrimiz uğurla icra olunur. Bu il Bakı-Tbilisi-Ceyhan və Bakı-Tbilisi-Ərzurum neft və qaz kəmərləri tikilib istifadəyə veriləcəkdir. Bu, şübhəsiz ki, həm ölkə iqtisadiyyatı üçün, həm də regional əməkdaşlıq, regionda sülhün, sabitliyin möhkəmlənməsi üçün müstəsna əhəmiyyət daşıyan hadisələrdir. Azərbaycanda bu il neft hasilatı rekord səviyyəyə qalxacaqdır. Bu il 30 milyon ton neft və proqnozlara görə 7, yaxud 7,5 milyard kubmetr qaz hasil ediləcəkdir.
Bu il Bakı şəhərini içməli su ilə təmin etmək üçün nəzərdə tutduğumuz böyük su kəmərinin tikintisi başlanmışdır. Əminəm ki, tikinti nəzərdə tutulmuş vaxtda başa çatacaq və Bakı sakinləri içməli su ilə fasiləsiz təmin olunacaqlar.
Nəqliyyat infrastrukturunun genişlənməsi məsələləri də çox böyük önəm daşıyır. Azərbaycanın əlverişli coğrafi vəziyyəti ölkəmizi regional nəqliyyat mərkəzinə çevirir. Amma bunu təmin etmək üçün təkcə coğrafi vəziyyət kifayət deyil, müasir nəqliyyat infrastrukturu da olmalıdır. Aeroportlar tikilməlidir, digər nəqliyyat infrastrukturu yaranmalıdır. Bildiyiniz kimi, indi Gəncədə müasir beynəlxalq aeroportun tikintisi başa çatır. Lənkəranda və Zaqatalada yeni aeroportların tikintisi nəzərdə tutulub və ümid edirəm ki, gələn il biz onların tikintisinə nail olacağıq. Bununla yanaşı, yük gəmiləri, neft tankerləri alınır. Həm magistral, həm də şəhərlərarası avtomobil yolları, kənd yolları salınır. Bu sahəyə də böyük vəsait ayrılır.
Bir sözlə, ölkə iqtisadiyyatının bütün sahələrində inkişaf göz qabağındadır. Biz elə etməliyik ki, bu inkişaf daha da sürətlə getsin və əlbəttə, hər bir vətəndaşın həyatında öz əksini tapsın.
Makroiqtisadi göstəricilər hər bir ölkənin iqtisadi potensialını əks etdirir. Bununla yanaşı, əmək haqlarının, pensiyaların qaldırılması da Azərbaycanda artıq mütəmadi xarakter daşıyır və bu il də minimum əməkhaqqının qaldırılması nəzərdə tutulubdur. İldən-ilə bu məsələlər daha da uğurla həll ediləcəkdir. Çünki bizim maliyyə imkanlarımız artır. Gələn ilin büdcəsi, əlbəttə ki, daha da böyük olmalıdır. Hökumət indidən gələn ilin büdcəsinin formalaşması ilə bağlı tədbirlər görməlidir, onun əsas istiqamətləri, parametrləri müəyyən edilməlidir. Bizim iqtisadi siyasətimiz düşünülmüş konsepsiya şəklində həyata keçirilir. Ona görə biz bəri başdan 2007-ci il üçün iqtisadi planlarımızı müəyyən etməliyik. Əlbəttə ki, 2007-ci ilin büdcəsində həm infrastruktur layihələrinin həyata keçirilməsi nəzərdə tutulmalıdır, bununla yanaşı, sosial sahəyə böyük diqqət göstərilməlidir.
Onu da qeyd etmək istəyirəm ki, bu müddət, yəni birinci rüb ərzində Azərbaycanın xarici siyasəti də uğurla davam etdirilmişdir. Bizim bölgədəki və dünyadakı mövqelərimiz möhkəmlənir. Xarici siyasət daxili siyasətin davamıdır və Azərbaycanın maraqlarını təmin etmək üçün çox çevik və səmərəli xarici siyasət aparılmalıdır. Bu da Azərbaycanda var.
Bu yaxınlarda Bakıda İƏT ölkələri dövlət və hökumət başçılarının zirvə toplantısının keçirilməsi bir daha onu göstərir ki, Azərbaycan regionda öz mövqelərini çox ciddi şəkildə möhkəmləndiribdir. Mənim bu zirvə toplantısı zamanı xarici nümayəndə heyətlərinin başçıları ilə, dövlət, hökumət başçıları ilə keçirdiyim görüşlər bir daha onu əyani şəkildə sübut edir. Azərbaycanın inkişafı, uğurları qonaqlar tərəfindən çox yüksək qiymətləndirilmişdir və bu, əlbəttə ki, bizi çox sevindirir.
Bildiyiniz kimi, bir aydan sonra, iyun ayında Azərbaycanda İslam Konfransı Təşkilatı ölkələri xarici işlər nazirlərinin toplantısı keçiriləcəkdir. Bu da çox böyük tədbir, böyük hadisədir. Bu, bizə imkan verəcək ki, Azərbaycan həqiqətləri İslam Konfransı Təşkilatı üzvlərinə çatdırılsın və bizim əlaqələrimiz daha da möhkəmlənsin. Bir sözlə, beynəlxalq təşkilatlarda bizim fəaliyyətimiz çox böyük önəm daşıyır və Azərbaycan müxtəlif beynəlxalq təşkilatlarda uğurla iştirak edir. Bizim siyasətimiz bu baxımdan çox təqdirəlayiqdir. Çünki mən hesab edirəm ki, Azərbaycan öz milli maraqlarını təmin etmək üçün bütün beynəlxalq, regional təşkilatlarda iştirak etməlidir.
İƏT və İslam Konfransı Təşkilatı haqqında mən dedim, bununla yanaşı MDB, GUAM və Avropa Şurasında da Azərbaycan çox fəal iştirak edir. Hesab edirəm ki, bu təşkilatlarda iştirakımız daha da geniş olmalı, fəaliyyətimiz daha da yüksək səviyyəyə qalxmalıdır.
Bildiyiniz kimi, mənim xarici səfərlərim və xarici dövlət başçılarının Azərbaycana səfərləri də bizim xarici siyasətimizi daha da zənginləşdirir. Deyə bilərəm ki, son iki il ərzində Azərbaycan Prezidenti Birləşmiş Millətlər Təşkilatı Təhlükəsizlik Şurasının daimi üzvü olan bütün dövlətlərə rəsmi səfər etmişdir. Bu, çox böyük nailiyyətdir. Çünki Azərbaycan həm ərazi baxımından, həm əhali baxımından böyük ölkə deyildir.
Dünyada 200-dən çox ölkə var. Ancaq Azərbaycan Prezidentinin BMT-nin Təhlükəsizlik Şurasının üzvü olan dövlətlərə rəsmi səfərləri çox böyük əhəmiyyət daşıyır. Ölkəmizin inkişafı üçün çox vacibdir. Fransa, Rusiya, İngiltərə, Çin və Amerika Birləşmiş Ştatlarına səfərlərim onu göstərir ki, Azərbaycan çox düzgün siyasət aparır. Bizim siyasətimiz, əlbəttə ki, mövqelərimizi möhkəmləndirir, bölgədə əməkdaşlığı daha da gücləndirir, regionda risklərin azaldılmasına xidmət edir. Azərbaycanın milli maraqlarını və bütövlükdə, ölkəmizi qoruyur.
Biz indi bölgədə gedən prosesləri izləyirik və bəzi proseslər əlbəttə ki, narahatlıq doğurur. Elə etməliyik ki, Azərbaycan sabitlik məkanı kimi öz inkişafını davam etdirsin. Biz elə etməliyik ki, Azərbaycanda əməkdaşlıq daha da möhkəmlənsin və ölkəmizi müdafiə etməliyik, qorumalıyıq, o cümlədən siyasi diplomatik yollarla. Ona görə bölgədə gedən proseslərin iştirakçısı olan və böyük tədbirlərin, təşəbbüslərin təşəbbüskarı olan Azərbaycan bu il daha da yüksək mövqelərə malik olubdur.
Mənim Amerika Birləşmiş Ştatlarına səfərim çox uğurlu keçmişdir. Prezident, vitse-prezident, nazirlər, Konqresin, Senatın üzvləri, qeyri-hökumət təşkilatlarının nümayəndələri ilə, ictimai xadimlərlə görüşlərim bir daha onu göstərir ki, bizim aramızda strateji tərəfdaşlıq münasibətləri daha da yüksək pilləyə qalxıbdır. Azərbaycanın önəmi artır, Azərbaycan bölgədə çox önəmli ölkəyə çevrilir və əlbəttə ki, bizim xarici siyasətimiz Azərbaycanın mövqelərini möhkəmləndirməlidir və möhkəmləndirir. Belə olan halda ölkədə uğurlu iqtisadi islahatların aparılması daha da asanlaşacaqdır. Biz özümüz üçün mümkün olan riskləri azaltmalıyıq, təhlükəsizlik tədbirlərinin güclənməsinə çalışırıq və bunu edirik.
Bu gün Azərbaycan bölgədə, dünyada gedən prosesləri sadəcə, müşahidə etməklə kifayətlənmir. Biz proseslərin fəal iştirakçılarıyıq, bizim mövqeyimizdən, sözümüzdən artıq çox şey asılıdır. Bizimlə hesablaşırlar, məsləhətləşirlər və bizim mövqeyimiz, bəzi hallarda birmənalı bəyanatlarımız başqaları üçün də bir əsas yaradır.
Ölkənin inkişafı, əlbəttə ki, bundan sonra daha da sürətlə gedəcəkdir. Neft-qaz layihələrinin həyata keçirilməsi nəticəsində Azərbaycanın iqtisadi potensialı daha da möhkəmlənəcəkdir. Qeyri-neft sektorunun inkişafında əldə edilmiş nailiyyətlər bizi çox sevindirir. Bir sözlə, mən iqtisadi inkişafın perspektivlərinə çox böyük nikbinliklə baxıram və əminəm ki, qarşıda duran bütün vəzifələr öz həllini tapacaqdır.
Bu gün biz birinci rübün yekunlarını müzakirə edəcəyik. Ancaq bununla yanaşı, biz indidən gələcək haqqında fikirləşməli və lazımi tədbirləri görməliyik.
İndi isə çıxış üçün maliyyə naziri Samir Şərifova söz verilir.