Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 22 iyun 2002-ci il tarixli 722 saylı Fərmanına əsasən “Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası referendum aktının aşağıdakı layihəsi 24 avqust 2002-ci ilə təyin olunmuş ümumxalq səsverməsinə (referenduma) çıxarılmışdır:

Layihə

“Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının referendum aktı

I. 3-cü maddəyə aşağıdakı məzmunda III hissə əlavə edilsin:

"III. Aşağıdakı məsələlər üzrə referendum keçirilə bilməz:

1) vergilər və dövlət büdcəsi;

2) amnistiya və əfvetmə;

3) seçilməsi, təyin edilməsi və ya təsdiq edilməsi müvafiq olaraq qanunvericilik və (və ya) icra hakimiyyəti orqanlarının səlahiyyətlərinə aid edilmiş vəzifəli şəxslərin seçilməsi, təyin edilməsi və ya təsdiq edilməsi."

II. 27-ci maddənin IV hissəsindən "fövqəladə və hərbi vəziyyət zamanı səlahiyyətli şəxsin verdiyi əmrin yerinə yetirilməsi," sözləri çıxarılsın.

III. 71-ci maddənin III hissəsindən "yalnız" sözü çıxarılsın.

IV. 76-cı maddənin II hissəsində "alternativ hərbi xidmətlə" sözləri "alternativ xidmətlə" sözləri ilə əvəz edilsin.

V. 83-cü maddədə "və proporsional seçki sistemləri" sözləri "seçki sistemi" sözləri ilə əvəz edilsin.

Vl. 88-ci maddənin I hissəsinin birinci abzasında "iki növbəti sessiyaya" sözləri "iki növbəti yaz və payız sessiyalarına" sözləri ilə əvəz edilsin; ikinci, üçüncü və dördüncü abzaslar çıxarılsın; altıncı abzasında "fevralın 1-dək" sözləri "martın 10-dək" sözləri ilə əvəz edilsin.

Vll. 89-cu maddənin I hissəsindən 6-cı bənd çıxarılsın.

Vlll. 95-ci maddədə:

- I hissənin 6-cı və 19-cu bəndləri aşağıdakı redaksiyada verilsin:

"6) Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təqdimatı ilə Azərbaycan Respublikasının İnsan hüquqları üzrə müvəkkilinin seçilməsi;";

"19) Amnistiya.".

- III hissə aşağıdakı redaksiyada verilsin:

"III. Bu Konstitusiyada Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin səlahiyyətlərinə aid edilən digər məsələlərə, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin işinin təşkili ilə əlaqədar məsələlərə, Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin münasibətinin bildirilməsi zəruri olan məsələlərə dair də qərarlar qəbul edilir."

IX. 96-cı maddənin I hissəsində "Ali Məhkəməsinə" sözlərindən sonra“, Azərbaycan Respubllkası Prokurorluğuna" sözləri, II və IV hissələrində "Ali Məhkəməsinin" sözlərindən sonra ", Azərbaycan Respubllkası Prokurorluğunun" sözləri, V hissəsində isə “Ali Məhkəməsi” sözlərindən sonra “, Azərbaycan Respublikasının Prokurorluğu” sözləri əlavə edilsin.

X. 101-ci maddədə:

- II hissədə "üçdə iki səs çoxluğu ilə" sözləri "yarısından çoxunun səs çoxluğu ilə" sözləri ilə əvəz edilsin;

- lV hissədən "sadə" sözü çıxarılsın.

XI. 102-ci maddədə "7" rəqəmi "14" rəqəmi ilə əvəz edilsin.

XII. 105-ci maddədə:

- I hissədə "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin sədri" sözləri "Azərbaycan Respublikasının Baş naziri" sözləri ilə əvəz edilsin;

- II hissədə "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin sədri istefa verdikdə" sözləri "Azərbaycan Respublikasının Baş naziri istefa verdikdə" sözləri ilə, "Azərbaycan Respublikasının Baş naziri icra edir" sözləri isə "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin sədri lcra edir" sözləri ilə əvəz edilsin.

- III hissədə "Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin" sözləri "Azərbaycan Respublikası Milli Məclisi sədrinin" sözləri ilə əvəz edilsin.

XIII. 109-cu maddənin 14-cü bəndi aşağıdakı redaksiyada verilsin:

"14) Azərbaycan Respublikasının İnsan hüquqları üzrə müvəkkilinin seçilməsi haqqında Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinə təqdimat verir;"

XIV. 95-ci, 109-cu, 125-ci və 128-ci maddələrdə "İqtisad Məhkəməsi" sözləri "apellyasiya məhkəmələri" sözləri ilə əvəz edilsin.

XV. 125-ci maddənin IV hissəsində "Konstitusiya icraatı istisna olmaqla, ədalət mühakiməsinin həyata keçirilməsində" sözləri "Cinayət məhkəmə icraatında" sözləri ilə əvəz edilsin.

XVI. 130-cu maddədə:

- III hissənin 7-ci bəndi çıxarılsın, 8-ci və 9-cu bəndlər müvafiq olaraq 7-ci və 8-ci bəndlər hesab edilsin;

- V, Vl və VII hissələr müvafiq olaraq Vlll, IX və X hissələr hesab edilsin;

- aşağıdakı redaksiyada V, Vl və VII hissələr əlavə edilsin:

“V. Hər kəs onun hüquq və azadlıqlarını pozan qanunvericilik və icra hakimiyyəti orqanlarının normativ aktlarından, bələdiyyə və məhkəmə aktlarından qanunla müəyyən edilmiş qaydada bu maddənin III hissəsinin 1-7-ci bəndlərində göstərilən məsələlərin Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən həll edilməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsinə pozulmuş insan hüquq və azadlıqlarının bərpa edilməsi məqsədi ilə şikayət verə bilər.

Vl. Azərbaycan Respublikasının qanunları ilə müəyyən edilmiş qaydada məhkəmələr insan hüquq və azadlıqlarının həyata keçirilməsi məsələləri ilə bağlı Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasının və qanunlarının şərh edilməsi haqqında Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsinə müraciət edə bilərlər.

Vll. Azərbaycan Respublikasının İnsan hüquqları üzrə müvəkkili insan hüquq və azadlıqlarını pozan qanunvericilik və icra hakimiyyəti orqanlarının normativ aktlarından, bələdiyyə və məhkəmə aktlarından qanunla müəyyən edilmiş qaydada bu maddənin III hissəsinin 1-7-ci bəndlərində göstərilən məsələlərin Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsi tərəfindən həll edilməsi üçün Azərbaycan Respublikasının Konstitusiya Məhkəməsinə sorğu verə bilər.”

XVII. 131-ci maddənin I hissəsində "o, qanunla müəyyən edilmiş prosessual qaydalarda ümumi və ixtisaslaşdırılmış məhkəmələrin işinə nəzarəti həyata keçirir" sözləri "o, kassasiya qaydasında ədalət mühakiməsini həyata keçirir" sözləri ilə əvəz edilsin.

XVIII. 132-ci maddə aşağıdakı redaksiyada verilsin:

"Maddə 132. Azərbaycan Respublikasının apellyasiya məhkəmələri

I. Azərbaycan Respublikasının apellyasiya məhkəmələri qanunla onların səlahiyyətlərinə aid edilmiş işlər üzrə yuxarı instansiya məhkəmələridir.

II. Azərbaycan Resrublikasının apellyasiya məhkəmələrinin hakimlərini Azərbaycan Respublikası Prezidentinin təqdimatı ilə Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisi təyin edir."

XIX. 133-cü maddənin I hissəsində "qaydada" sözündən sonra "və hallarda" sözləri əlavə edilsin; "eyni cür və dürüst" sözləri çıxarılsın.

XX. 134-cü maddəyə aşağıdakı məzmunda Vl hissə əlavə edilsin:

"Vl. Naxçıvan Muxtar Respublikasının Konstitusiyası Azərbaycan Respublikasının Milli Məclisinə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti tərəfindən təqdim edilir və Konstitusiya Qanunu ilə təsdiq edilir".

XXI. 142-ci maddənin III hissəsi aşağıdakı redaksiyada verilsin:

"III. Bələdiyyələrin statusunun əsasları bu Konstitusiya ilə, bələdiyyələrə seçkilərin qaydaları isə qanunla müəyyən edilir.".

XXII. 149-cu maddənin III hissəsində "icra hakimiyyəti" sözləri "qanunvericilik, icra" sözləri ilə əvəz edilsin.

XXIII. 155-ci maddədə "dəyişikliklər" sözündən sonra "və ya onların ləğv" sözləri əlavə edilsin; "müddəaların" sözü "insan və vətəndaş hüquqları və azadlıqlarının ləğvi və ya Azərbaycan Respublikasının tərəfdar çıxdığı beynəlxalq müqavilələrdə nəzərdə tutulduğundan daha artıq dərəcədə" sözləri ilə əvəz edilsin.

XXIV. 158-ci maddə aşağıdakı redaksiyada verilsin:

"Maddə 158. Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasına əlavələrin təklif edilməsi təşəbbüsünün məhdudlaşdırılması

Bu Konstitusiyanın birinci bölməsində əks etdirilmiş müddəalarla əlaqədar Azərbaycan Respublikası Konstitusiyasına əlavələr təklif edilə bilməz.".

Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Referendum Komissiyasının səlahiyyətlərini həyata keçirən Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Seçki Komissiyası ümumxalq səsverməsinin (referendumun) göstərilən tarixdə keçirilməsini təmin etmişdir.

Mərkəzi Seçki Komissiyasının 24 iyul 2002-ci il tarixli 92/343 saylı qərarına uyğun olaraq referendum aktının layihəsi qruplaşdırılıb, 8 hissəyə bölünərək səsvermə bülleteninə daxil edilmişdir.

Ümumxalq səsverməsi başa çatdıqdan sonra Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Seçki Komissiyası referendum dairələri dairə seçki komissiyalarının səslərin hesablanması haqqında protokollarına əsasən müəyyən etmişdir ki, ölkə üzrə 100 referendum dairəsindən (42 saylı Xankəndi referendum dairəsi istisna edilməklə) 99-da səsverənlər siyahılarına daxil edilmiş seçki hüququ olan 4449260 Azərbaycan Respublikası vətəndaşından 3731051 nəfəri və ya 83,86 faizi referendumda iştirak edərək səs vermişdir.

Ümumxvalq səsverməsinə çıxarılmış referendum aktı layihəsinin qruplaşdırılmış hissələri üzrə səslərin hesablanmasının nəticələri aşağıdakı kimi olmuşdur:

Yuxarıda göstərilənləri nəzərə alaraq Azərbaycan Respublikasının Mərkəzi Seçki Komissiyası qərara alır:

1. 100 referendum dairəsindən (42 saylı Xankəndi referendum dairəsi istisna edilməklə) 99-da səsverənlər siyahılarına daxil edilmiş vətəndaşların yarısından çoxu səsvermədə iştirak etdiyinə və onların yarısından çoxu referendum aktı layihəsinin bütün hissələrinin lehinə səs verdiyinə görə, ümumxalq səsverməsinə çıxarılmış “Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikası referendum aktının layihəsi “Referendum haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanununun 41-ci maddəsinin üçüncü hissəsinə əsasən qəbul edilmiş sayılsın.

2. “Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının referendum aktı dərc edilsin.

3. “Referendum haqqunda” Azərbaycan Respublikası Qanununun 43-cü və 44-cü maddələrinə əsasən “Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında dəyişikliklər edilməsi haqqında” Azərbaycan Respublikasının referendum aktı dərc edildiyi gündən qüvvəyə minir və Azərbaycan Respublikasının bütün ərazisində məcburi hüquqi qüvvəyə malikdir.

Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının sədri M.PƏNAHOV

Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının katibi Q.HƏSƏNQULİYEV

Azərbaycan Respublikası Mərkəzi Seçki Komissiyasının katibi Q.ORUCOV

29 avqust 2002-ci il