Bakı, 24 noyabr (AZƏRTAC). Noyabrın 24-də Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının (AMEA) rəyasət heyətində “Azərbaycan televiziya məkanı ictimai və mədəni həyatımızın aktual problemləri işığında” mövzusunda elmi-təcrübi konfrans keçirilmişdir.

Tanınmış ziyalıların, elm xadimlərinin iştirak etdikləri konfrans Azərbaycan Respublikası Prezidenti Administrasiyasının rəhbəri, akademik Ramiz Mehdiyevin “Azərbaycanın efir məkanı: problemlər və vəzifələr” məqaləsi ilə bağlı təşkil edilmişdir.

AMEA-nın prezidenti, akademik Mahmud Kərimov konfransı açaraq mövzunun əhəmiyyətindən danışmışdır. Akademik bildirmişdir ki, konfransda “Azərbaycanın efir məkanı: problemlər və vəzifələr” məqaləsində qaldırılan məsələlər tanınmış alimlər tərəfindən şərh ediləcək və problemlərin həlli yolları müzakirə olunacaqdır. Məruzəçilərin bu məsələ ilə bağlı səsləndirdikləri təkliflər ümumiləşdirilərək müvafiq təşkilatlara təqdim ediləcəkdir.

Akademik M.Kərimov demişdir ki, Azərbaycanın efir məkanı ölkəmizin güzgüsüdür. Televiziya və radioda olan problemlər cəmiyyətimizin problemləridir. Ona görə də məsələyə kompleks şəkildə baxılmalı, alimlərin bu istiqamətdə fikir və təklifləri şərh edilməli, onların efir məkanı ilə əlaqəsi yaxşılaşdırılmalıdır. Düşünürəm ki, konfrans bu işə mühüm töhfə verəcəkdir.

AMEA-nın Nizami adına Ədəbiyyat İnstitutunun direktoru, akademik Bəkir Nəbiyev “Azərbaycan televiziyası və ədəbiyyatımız” mövzusunda məruzə ilə çıxış etmişdir.

Bildirilmişdir ki, müstəqil Azərbaycan dövlətinin ictimai-mədəni həyatının işıqlandırılmasında, ölkəmizin əldə etdiyi böyük iqtisadi uğurların, daxili və xarici siyasət sahəsində qazandığımız ciddi nailiyyətlərin dünyaya çatdırılmasında, eləcə də xalqın qarşıda duran mühüm, taleyüklü problemlərin həllinə səfərbər edilməsində, tarixi-mənəvi dəyərlərimizin, milli sərvətlərimizin qorunub gələcək nəsillərə çatdırılmasında kütləvi informasiya vasitələrinin rolu və əhəmiyyəti əvəzsizdir.

Bəkir Nəbiyev demişdir ki, müstəqil dövlətçilik strategiyamızın yaradıcısı, ümummilli lider Heydər Əliyevin söz, mətbuat, informasiya azadlığının təmin olunması sahəsindəki yorulmaz fəaliyyəti senzuranın ləğvi ilə nəticələnmişdir ki, bu da mətbuatın və digər informasiya vasitələrinin demokratik əsaslar üzərində sərbəst inkişafına zəmin yaratmışdır.

Natiq vurğulamışdır ki, ölkəmizdəki demokratik mühitdən, söz azadlığından sui-istifadə edən bəzi telekanallarda özünə yer tapan bayağı verilişlər, şit şou-əyləncə proqramları, səviyyəsiz yarışmalar, ara söhbətləri isə bir növ “yeni” ənənəyə çevrilmişdir. Akademik Ramiz Mehdiyevin “Azərbaycanın efir məkanı: problemlər və vəzifələr” məqaləsində çox doğru olaraq bu cəhətlər kəskin tənqid edilir və onların arxasındakı reklam-biznes-bazar maraqlarının bəzi məkrli cəhətləri açıqlanır. Mənsub olduğu xalqın mənəviyyatını, tarixi-mədəni dəyərlərini gözdən salan bir sıra verilişlər həqiqətən də bügünümüz və sabahımız üçün olduqca zərərlidir.

Nə qədər ağrılı olsa da, deməliyik ki, bəzi telekanallarda hərbi-vətənpərvərlik verilişləri azlıq edir. Olanlar da başdansovdu və uzun illərdən bəri tamaşaçını bezdirən şablonlar əsasında hazırlanır. Bu mövzuda yeni və fərqli, cəlbedici proqram variantları demək olar ki, görünmür. Qarabağ problemi, işğal altındakı torpaqlarımızın taleyi kimi ən vacib və aktual məsələlər çox vaxt ekran-efir mühitində ikinci planda qalır. Əvəzində telekanallarda səviyyəsiz və bəzən ikrah doğuran proqramlar geniş yer alır.

Bununla yanaşı, bəzi telekanallarda hazırlanan yüksək səviyyəli verilişlərdən də söz açan akademik B.Nəbiyev bildirmişdir ki, ədəbiyyat klassiklərimizi, folklor və etnoqrafiya mədəniyyətimizi işıqlandıran “Məclisi-üns”, “Tərəf-müqabil”, “Bir mahnının tarixçəsi”, “Ədəbi abidələr”, “Yurd yeri”, “İncilər” adlı verilişlər öz dolğunluğu ilə zövq oxşayır.

Televiziya həmişə arzu olunan qonaqdır. Çox istərdim ki, bəzi telekanallar bu qonaq statusundan sui-istifadə etməsinlər, akademik Ramiz Mehdiyevin məlum məqaləsində haqlı olaraq tənqid edilən qüsurlarını və digər nöqsanlarını aradan qaldırsınlar deyən B.Nəbiyev vurğulamışdır ki, xalqımızın adət-ənənələrinə, milli mentalitetimizə zərər vuran məzmunsuz, bayağı, şit şoulardan uzaqlaşmaq günün tələbidir.

Konfransda AMEA-nın Fəlsəfə və Siyasi-Hüquqi Tədqiqatlar İnstitutunun direktoru İlham Məmmədzadə “Azərbaycan efir məkanı və ictimaiyyətçi alimlər qarşısında duran vəzifələr”, AMEA-nın akademik Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutunun direktoru, Milli Məclisin deputatı, filologiya elmləri doktoru Gövhər Baxşəliyeva “Şərqşünas alimlər efir məkanını necə görmək istəyir”, AMEA-nın müxbir üzvü Rəna Məmmədova “Azərbaycan teleməkanında milli musiqimiz”, AMEA-nın İnsan Hüquqları İnstitutunun direktoru Aytən Mustafayeva “Tamaşaçının və ya oxucunun hüquqlarını necə qorumalı”, professor Rəhilə Məhərrəmova “Azərbaycan efir məkanı və ədəbi dilimiz”, sənətşünaslıq doktoru Kübra Əliyeva “Azərbaycan incəsənəti efir məkanında” və filologiya elmləri namizədi Ağaverdi Xəlilov “Azərbaycanın efir məkanı və folklor: problemlər və perspektivlər” mövzularında məruzələrlə çıxış etmişlər.

Məruzələrdə jurnalistlərin peşəkarlığını artırmaq üçün treninqlərin təşkili, efir üçün seçilmiş mövzulara uyğun ekspertlərin təyin olunması, AMEA-nın institutları tərəfindən müxtəlif mövzulara uyğun layihələrin hazırlanaraq telekanallara təqdim edilməsi, Azərbaycan dilinin üslub və qaydalarına əməl olunması, yeri gəldi-gəlmədi alınma sözlərdən istifadənin qarşısının alınması, görkəmli alimlərin həyat və fəaliyyətini əks etdirən verilişlərin hazırlanması və digər təkliflər səsləndirilmişdir.

Məruzələr ətrafında AMEA-nın müxbir üzvü Tofiq Hacıyev, akademik Vasim Məmmədəliyev, Milli Məclisin deputatı, professor Nizami Xudiyev və başqaları çıxış edərək, konfransın aktuallığını vurğulamış və Azərbaycanın efir məkanı üçün vacib olan bəzi məsələlərdən danışmışlar.

######