Paris, 25 may, AZƏRTAC

Azərbaycanın Fransadakı səfiri Rəhman Mustafayev bu ölkənin “Radio courtoisie” radiosunun qonağı olub.

AZƏRTAC xəbər verir ki, verilişdə üçtərəfli Brüssel görüşündən, ölkəmizin tarixi, Qafqaz Albaniyası, ölkə ərazisindəki kilsə, sinaqoq və məscidlərin Azərbaycan tarixi irsi olmasından, eləcə də Parisdəki Azərbaycan Mədəniyyət Mərkəzində keçirilmiş Fransa ravvinlərinin konqresindən danışılıb.

Səfir bildirib ki, müharibənin başa çatmasından 18 ay sonra artıq əsas nəticələr bəllidir. İki ölkə arasında on illər ərzində həll edilməmiş məsələlərin həlli istiqamətində əsl iş artıq başlayıb.

Qeyd olunub ki, Brüsseldə Avropa İttifaqının vasitəçiliyi və Avropa İttifaqı Şurasının Prezidenti Şarl Mişelin ev sahibliyi ilə keçirilmiş görüş üçüncü üçtərəfli görüşdür. Artıq Ermənistan da masa arxasında danışıqlara gedir. Budəfəki görüş çox səmərəli oldu. Bu görüşün 4 əsas məsələ üzərində qurulmuş nəticələri var. Tərəflər sərhəd məsələlərini - delimitasiya və demarkasiyanı həll etmək üçün ikitərəfli komissiyanın yaradılması üzrə razılığa gəldilər. Bu görüşdən iki gün sonra artıq konkret nəticə əldə olunub. Belə ki, hər iki ölkədə yaradılmış komissiyaların üzvləri sərhəddə görüşüblər.

İkinci nəticə isə sülh istiqamətində danışıqlar aparılması üçün nümayəndə heyətlərinin tərkibinin formalaşdırılmasıdır. İki ölkə arasında bu günədək diplomatik əlaqələr yox idi. Bu nümayəndə heyətlərinə hər iki ölkənin xarici işlər nazirləri sədrlik edəcəklər. Ümid edirik ki, nəhayət, sülh sazişinin imzalanması üçün bu nümayəndə heyətləri arasında danışıqlar tezliklə başlayacaq və bu istiqamətdə də konkret nəticə əldə olunacaq.

Üçüncü istiqamət kommunikasiyaların, nəqliyyat yollarının açılmasıdır. Bu yollar 30 ildən çoxdur ki, bağlıdır. Dəmir və avtomobil yollarının, bütün lazımi infrastrukturu yenidən qurmaq lazımdır. İki ölkəni birləşdirmək üçün bu yollar inşa edilməlidir. Bu, Azərbaycanın Naxçıvanla quru və dəmir yolu əlaqəsini bərpa edəcək. Ancaq Ermənistan bu yolların tikintisindən daha çox bəhrələnəcək, regional bazarlara və əməkdaşlığa qoşulacaq.

Brüssel görüşünün dördüncü əsas nəticəsi iki ölkə arasında, eləcə də regionda iqtisadi inkişafın təmin edilməsidir. Avropa İttifaqı hər iki ölkəni konkret layihələrlə dəstəkləyəcək. İqtisadi komissiya mövcud iqtisadi, sosial məsələlərin həllini tapmağa öz töhfəsini verəcək.

Səfir artıq münaqişə ilə bağlı qanlı səhifələrin yavaş-yavaş bağlandığını bildirib. Deyib ki, bu gün artıq barışıq istiqamətində, sülh, təhlükəsizlik sahələrində ilk addımlar atılır. Bu, Brüssel görüşündə əldə olunan əsas nəticədir.

Danışıqlar istiqamətində irəliləyişin olduğunu bildirən səfir R.Mustafayev hələ də həllini gözləyən bəzi məsələlərə toxunub. Qeyd edib ki, qaçqınlar, məcburi köçkünlər məsələsi açıq qalmaqdadır. Azərbaycanda 750 mindən çox məcburi köçkün doğma evinə qayıdacağı günü gözləyir. Məcburi köçkünlərin doğma evlərinə qayıda bilmələri üçün azad edilmiş ərazilər ermənilərin basdırdıqları minalardan təmizlənməlidir. Ərazilərin minalardan təmizlənməsi bu günün əsas çağırışıdır. Müharibədən sonra 200-dən çox azərbaycanlı mülki şəxs və hərbçi minaların qurbanı olub. Ermənistan mina xəritələrini təqdim etsə də, onların dəqiqliyi çox azdır. Diplomat, həmçinin vurğulayıb ki, Fransa da daxil olmaqla, bir çox Avropa ölkələri azad olunmuş ərazilərimizin minalardan təmizlənməsinə kömək edirlər. Minalardan əlavə, münaqişə dövründə tamamilə dağıdılmış rayonların yenidən qurulmasına ehtiyac var.

Rəhman Mustafayev çıxışında humanitar məsələlərə də toxunub, hələ Birinci Qarabağ müharibəsində 4 minə yaxın azərbaycanlının itkin düşdüyünü və bu günə qədər onlardan xəbər olmadığını bildirib. Deyib ki, itkin düşmüş şəxslərin yaxınları onların taleyi ilə bağlı məlumat gözləyirlər.

Fransa mətbuatının keçmiş münaqişəyə dini don geyindirmək cəhdlərinə, onu müsəlman Azərbaycan və xristian Ermənistan arasında münaqişəsi kimi təqdim etməsinə münasibət bildirən səfir deyib ki, Azərbaycan Qafqaz Albaniyası dövründə xristian dövləti olub. Sonradan VII əsrdə Azərbaycanda İslam dini qəbul edilib. Bu gün ölkə ərazisində xristian dininə aid bütün dini abidələr Azərbaycanın dini irsidir. Xristian dini mədəniyyətimizin bir hissəsidir.

Verilişdə ölkəmizin Fransadakı səfirliyinin Parisdəki Mədəniyyət Mərkəzində keçirilmiş yəhudi ravvinlərin konqresindən də danışan səfir bildirib ki, Azərbaycanda digər dinlərin nümayəndələri kimi, yəhudi icması da dini rituallarını sərbəst şəkildə həyata keçirirlər. Digər ölkələrdən fərqli olaraq, Azərbaycanda sinaqoqların qapısı bütün gün açıq olur.

Sonda səfir Rəhman Mustafayev Fransadakı erməni icmasının rəhbərlərini Ermənistan dövlətinin, onun siyasi rəhbərliyinin sülh, barışıq istiqamətində səylərini dəstəkləməyə çağırıb.