ELM VƏ TƏHSİL
BDU-nun professoru: “Ağıllı kənd” layihəsi çərçivəsində doğma Qarabağımız elm və mədəniyyət məkanına çevriləcək
Bakı, 4 may, AZƏRTAC
Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin Ali Baş Komandanı, Prezident İlham Əliyevin erməni işğalından azad edilmiş torpaqlarımıza ardıcıl səfərləri Qarabağ münaqişəsinin tarixə çevrilməsinin və torpaqlarımızın öz sahibinə qayıtdığının göstəricisidir. Otuz ilə yaxın müddətdə erməni vandalizminə, vəhşiliklərinə məruz qalmış şəhər və kəndlərimizin Prezident İlham Əliyevin təşəbbüsü və çağırışı sayəsində yenidən dirçəldilməsi və abadlaşdırılması ümumxalq hərəkatına çevrilib. Burada başlıca məqsəd bütün azad edilmiş torpaqlarımızı, yaşayış yerlərini, şəhər və kəndlərimizi, tarixi yerləri və abidələri bərpa etməkdir.
Bunu AZƏRTAC-a açıqlamasında Bakı Dövlət Universitetinin professoru, tarixçi-alim İbrahim Zeynalov söyləyib. Professor bildirib ki, artıq işğaldan azad edilmiş ərazilərimizdə “ağıllı kənd”, “ağıllı şəhər” layihələrinin icrası üçün hazırlıq mərhələsinə başlanılıb. “Ağıllı kənd” pilot layihəsi Zəngilanın 1-ci, 2-ci, 3-cü Ağalı kəndlərini əhatə edir. Layihənin icrası, əsasən, 5 komponent üzrə aparılacaq. “Ağıllı kənd” pilot layihəsi çox müasir yanaşma konsepsiyası əsasında hazırlanıb. Bu yanaşma dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin “Ağıllı şəhər” (Smart City) və “Ağıllı kənd” (Smart Village) konsepsiyasının hazırlanması haqqında” Sərəncamında ətraflı şəkildə əksini tapıb. Sərəncama uyğun olaraq bu proses sürətlə və uğurla həyata keçirilir. Həyata keçiriləcək kompleks tədbirlərin, o cümlədən “Ağıllı kənd” pilot layihəsinin ümumi məqsədi, ilk növbədə, orada yaşayacaq insanların məmnunluğunu artırmaq, onların həyat tərzinin düzgün və müasir tələblər səviyyəsində qurmaq, lazımi infrastrukturla təmin etməkdir. Eyni zamanda, ölkəmizi daha da gücləndirmək, dayanıqlı inkişafın təmin edilməsi üçün bütün bölgələrimizin, müxtəlif qurumların, istehsal obyektlərinin potensialından düzgün və səmərəli istifadə etməkdir. Birinci “Ağıllı kənd” pilot layihəsini əhatə edən kəndlərdə yeni tikililər, o cümlədən müasir tələblərə cavab verən məktəb, bağça, xəstəxana, kitabxana və elektron idarəetmə mərkəzləri, məişət-kommunal xidmətləri və digər infrastruktur inşa olunacaq. Bu kəndlərdə yaşayış evlərinin, sosial obyektlərin, inzibati idarəetmə və ictimai iaşə binalarının, kənd təsərrüfatı məhsullarının emalı və istehsalı prosesinin alternativ enerji mənbəyi ilə təmin edilməsi bu pilot layihədə başlıca yer tutur.
Dövlətimizin başçısı dəfələrlə bəyan edib ki, erməni işğalçıları tərəfindən dağıdılmış şəhər və kəndlərimiz ən müasir texnologiyalara əsaslanan “Ağıllı kənd”, “Ağıllı şəhər” konsepsiyası əsasında bərpa olunacaq. Aprelin 26-da bu istiqamətdə ilk addım atıldı. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev, birinci xanımı Mehriban Əliyeva və qızları Leyla Əliyeva Zəngilan rayonunda səfərdə olarkən rayonun 1-ci, 2-ci, 3-cü Ağalı kəndlərini əhatə edən “Ağıllı kənd” layihəsinin təməlqoyma mərasimində iştirak etdilər. Mərasimdə dövlətimizin başçısı xarici şirkət nümayəndələri ilə videoformatda söhbət etdi. Prezidentin uğurlu siyasətinin nəticəsi olaraq layihənin icrasında Türkiyə, Çin, İtaliya və İsrail şirkətlərinin mütəxəssisləri də iştirak edəcəklər. Prezident İlham Əliyev birinci layihədə Türkiyə şirkətinin iştirakından şad olduğunu bildirdi. Bu da ondan irəli gəlir ki, qardaş Türkiyə hər zaman, 44 günlük Vətən müharibəsi günlərində də daim Azərbaycanın yanında olub və bizi dəstəkləyib. Təbii ki, müharibədən sonra da qardaş ölkə bizim yanımızdadır və bütün bərpa işlərində də fəal iştirak edəcək.
İ.Zeynalov qeyd edib ki, “Ağıllı kənd” pilot layihəsində inşasına başlanılan Ağalı kəndi işğaldan azad edilmiş torpaqlarımızda inşa ediləcək birinci kənddir. Bu isə çox böyük önəm daşıyır, çünki Qarabağa - işğaldan azad edilmiş torpaqlarımıza “Böyük Qayıdış” buradan başlayır. Dövlətimizin başçısının işğaldan azad edilmiş ərazilərə, o cümlədən Cəbrayıl və Zəngilan rayonlarına səfərləri və həmin torpaqlarda aparılan bərpa, quruculuq işləri çərçivəsində inşa edilən yeni strateji obyekt və müəssisələrin təməlinin qoyulması artıq yeni həyatın başlanmasına, “Böyük Qayıdış”ın çox qısa müddət ərzində reallaşacağına işarədir. Çünki işğaldan azad edilmiş şəhər və kəndlərimizin, tarixi yerlərimizin bərpası ən müasir texnologiyalara əsaslanan quruculuq konsepsiyası əsasında, ən təcrübəli, peşəkar mütəxəssislərin iştirakı ilə aparılır.
“Ağıllı kənd” layihəsi çərçivəsində ərazidə ilk olaraq tam izolyasiya olunmuş və innovativ tikinti materiallarında istifadə edilməklə 200 fərdi evin tikilməsi nəzərdə tutulur. Həmçinin layihəyə uyğun olaraq evdaxili mühəndis kommunikasiya, isitmə sistemləri də ağıllı texnologiyalar əsasında qurulacaq. Bu quruculuq işlərində ən böyük təcrübəsi olan “Huayvei-Azərbaycan” şirkətinin “Ağıllı kənd” rəqəmsal texnologiyalarından istifadə olunmaqla, layihənin birinci mərhələsində Qarabağda təhlükəsiz yaşayış mühiti yaradılaraq, “ağıllı tədris”, “ağıllı səhiyyə” və “ağıllı kənd təsərrüfatı” sistemlərini həyata keçirilməsi nəzərdə tutulur. Deməli, bu, müharibədən sonrakı dövrdə də Azərbaycanın gücünü, qüdrətini əks etdirən sarsılmaz birliyin daha da möhkəmlənməsi, həm də işğaldan azad edilmiş, erməni vandalizminə məruz qalmış torpaqlarımızda bərpa işlərinin həyata keçiriləcəyinə böyük təminatdır. Burada əsas nəzərdə tutulan məqsədlərdən biri də işğaldan azad edilən torpaqlarımızda “ağıllı şəhər”, “ağıllı kənd” layihələri ilə paralel olaraq iqtisadiyyatın qeyri-enerji sektorunu inkişaf etdirməkdir.
Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev dəfələrlə bu barədə çıxışlarında bildirib: “...Mən demişəm, biz bu bölgəni - Qarabağı cənnətə çevirəcəyik. Artıq bütün göstərişlər verilib. Bütün işlər görülür, planlı şəkildə görüləcək və biz bundan sonra bu torpaqlarda əbədi yaşayacağıq. Heç kim bizi bundan sonra bu torpaqlardan tərpədə bilməz. Qarabağ bizimdir! Qarabağ Azərbaycandır!”.
Ölkə rəhbərinin bu fikirləri vətəndaşlarımızda işğaldan azad edilmiş torpaqlarımızda yenidənqurma işlərini daha böyük qüvvə, inamla qısa müddətdə həyata keçirməyə inam yaradır və ruhlandırır.
“İnanırıq ki, işğaldan azad edilmiş bütün torpaqlarımızda Prezidentin Qarabağa qayıdış siyasəti çərçivəsində bərpa, quruculuq işlərinin çox qısa müddətdə uğurla həyata keçirilməsinin şahidi olacağıq. Doğma Qarabağımız yenidən cənnətə, yüksək elm, mədəniyyət, turizm məkanına çevriləcək”, - deyə tarixçi-alim fikrini yekunlaşdırıb.