Bakı, 24 iyul, AZƏRTAC

Prezident İlham Əliyevin iyulun 22-də Daşkəsən rayonuna səfəri zamanı Azərbaycan Televiziyasına verdiyi müsahibə ölkəmizdə və onun hüdudlarından kənarda böyük maraq doğurub. Təkcə Azərbaycanın yox, bütövlükdə regionun üzləşdiyi problemlər və onların həlli yolları, beynəlxalq münasibətlər və hələ də müşahidə edilməkdə olan ikili standartların yolverilməzliyi və onun fəsadları yeni dövrün məziyyətləri prizmasından dəyərləndirilib, ölkəmizin haqlı və möhkəm mövqeyi dünyaya bəyan edilib. AZƏRTAC bu müsahibə barədə öz fikirlərini bölüşmək Auditorlar Palatasının sədri, professor Vahid Novruzova müraciət edib.

- Vahid müəllim, Azərbaycan Prezidenti 2021-ci ilin 6 ayı ərzində qazanılan iqtisadi uğurlara dair bir sıra konkret və ürəkaçan rəqəmlər səsləndirib. Sizcə, bu uğurların əsasında hansı amillər durur?

- Ən əsası odur ki, Azərbaycan iqtisadiyyatı tənəzzüldən yaxa qurtarmaqla bərabər mühüm uğurlara da imza atıb. Bu mənada ümumi göstərici kimi iqtisadiyyatımızın 2 faizlik artımını göstərmək olar. Bununla yanaşı, qeyri-neft sektorumuzun 5 faizlik, qeyri-neft sənayesinin 16,6 faizlik, kənd təsərrüfatının 5,6 faizlik, ixracın 15 faizlik, o cümlədən qeyri-neft ixracının 27 faizlik artımı, habelə inflyasiyanın məqbul hesab edilə biləcək səviyyədə olması iqtisadiyyatımızın inkişafının gələcək perspektivlərindən xəbər verir. O ki qaldı, iqtisadi tərəqqini təmin edən amillərə, bütün bunların da əsasında Azərbaycan Prezidentinin düzgün, çevik, qətiyyətli və milli mənafelərimizi prioritet kimi dəyərləndirən dövlət quruculuğu siyasəti və dərin düşünülmüş iqtisadi islahatların uğurla reallaşdırılması durur.

Bunlar barədə öz müsahibəsində Prezident İlham Əliyev belə deyib: “Biz vəsaitdən çox ehtiyatla istifadə edirik, israfçılığa, lazım olmayan xərclərə yol vermirik. Vaxtilə nəzarətsiz olan xərclər artıq keçmişdə qalıbdır”.

- Bu, onunla izah oluna bilərmi ki, şəffaflığın artırılması əsas hədəflərimizdən biri kimi qəbul edilib?

- Tamamilə razıyam. Azərbaycanda iqtisadi inkişaf modelini səciyyələndirən əsas xüsusiyyətlərdən biri idarəetmə sistemində və bütövlükdə sosial-iqtisadi həyatda şəffaflıq amilinə xüsusi önəm verilməsidir. Şəffaflığı yüksəltməklə kölgə iqtisadiyyatının və qeyri-qanuni gəlirlərin qarşısının alınmasına zəmin yaradır, digər tərəfdən isə iqtisadi sərbəstliyin artırılmasına, inhisarçılığın aradan qaldırılmasına şərait yaradırıq. Yeni dövr şəffaflıq, dürüstlük, inhisara son qoymaq dövrüdür. Müasir şəraitdə iqtisadiyyatın dinamik və davamlı inkişafında şəffaflığın rolu əhəmiyyətli dərəcədə artıb. Bu istiqamətdə son illərdə müxtəlif dövlət proqramlarında qarşıya qoyulan vəzifələrin yerinə yetirilməsi ölkəmizdə sosial-iqtisadi münasibətlərin daha sağlam əsaslar üzərində formalaşmasına, iqtisadi-maliyyə fəaliyyətində şəffaflığın təmin edilməsinə şərait yaradıb. Bu gün Azərbaycan iqtisadiyyatının şaxələnməsini, ölkənin qeyri-neft sektoruna investisiya axınının gücləndirilməsini, sahibkarlığın inkişafını, əhalinin məşğulluğunun yüksəldilməsini və xalqın rifah halının yaxşılaşdırılmasını şəffaflıq olmadan təsəvvür etmək olmaz. İndiki Böyük Qayıdış mərhələsində maliyyə intizamına ciddi əməl olunması, resurslardan səmərəli istifadə edilməsi xüsusi əhəmiyyət kəsb edir. Bu gün Azərbaycan ictimai-siyasi cəhətdən sabit, iqtisadi gücü artan və irimiqyaslı layihələr icra edən ölkədir. Bu sahədə daha böyük uğurlara imza atmaq üçün idarəetmə sisteminin ən mühüm alətlərindən olan uçot, hesabatlılıq və şəffaflığın gücləndirilməsinin böyük əhəmiyyəti vardır. Şəffaflığın artırılması problemi dövlət orqanlarının fəaliyyətində olduğu kimi, özəl sektorda da təmin edilməsi məsələsi qarşıya məqsəd qoyulmuşdur. Eyni zamanda, şəffaflığın yüksəldilməsi ilə yanaşı, məsuliyyətin artırılmasının vacibliyi unudulmamalıdır.

- Dövlətimizin başçısının müsahibəsində xüsusi vurğuladığı kölgə iqtisadiyyatına qarşı mübarizənin nəticələri, elə korrupsiyanın aradan qaldırılması üzrə görülən işlər də öz bəhrəsini verməkdədir. Elə deyilmi?

- Bəli. Hələ 2020-ci ilin əvvəllərində Prezident İlham Əliyev belə bir fikir söyləmişdi ki, “Öz addımlarımızı elə atmalıyıq ki, iqtisadi, makro-iqtisadi sabitlik təmin edilsin”. Göstərilən məqsədə çatmağın yolları da Prezident İlham Əliyev tərəfindən göstərilmiş və onların həll edilməsi müvafiq qurumlara tapşırılmışdı. “Vəsaitin xərclənməsinə çox ciddi nəzarət mexanizmi tətbiq olunmalıdır” kimi Prezidentin tapşırığı isə yeni dövrün çağırışlarından biri kimi müstəsna əhəmiyyət kəsb edir. Korrupsiya və kölgə iqtisadiyyatı hallarını aradan götürmək məqsədilə ölkəmizdə həyata keçirilən tədbirlər son vaxtlar getdikcə daha böyük vüsət almaqdadır. Mübarizə metodlarının daha səmərəli olması üçün qanunvericilik bazası gücləndirilir və bu istiqamətdə işlər beynəlxalq təcrübə nəzərə alınmaqla davam etdirilməkdədir. Heç də təsadüfi deyil ki, şəffaflığın artırılması və korrupsiya ilə mübarizə sahəsində ölkəmizdə həyata keçirilən kompleks tədbirlər beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən getdikcə daha yüksək dəyərləndirilir və Azərbaycanın reytinqi stabil olaraq artmaqdadır.

- Müsahibədəki dövlət məmurlarına qoyulan tələblər də maraq doğurur.

- Azərbaycan Prezidenti öz müsahibəsində bir daha xatırladır ki, “Bütün dövlət məmurları mənim təlimatlarımı icra etməlidirlər və edirlər ki, hər manata qənaət etməliyik. Lazım olmayan layihələrə, xeyir gətirməyən layihələrə, sadəcə, görüntü naminə, yaxud da ki, hansısa başqa maraqlar naminə dövlət investisiya xərcləri verilməyəcək”.

Dünya təcrübəsi göstərir ki, nə sərt inzibati tədbirlər, nə repressiv qanunların qəbulu və tətbiqi, heç biri ayrı-ayrılıqda kölgə iqtisadiyyatı və korrupsiyanın öhdəsindən gəlmək iqtidarında deyil. Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan Prezidenti bu sahədə inzibati-profilaktik tədbirlərlə yanaşı, maarifləndirmə və təbliğat işinə də ciddi fikir verməyi zəruri hesab edir. Bunun müsbət nəticəsi kimi, bu ilin 6 ayında vergi və gömrük toplanması istiqamətində əldə edilən nəzərə çarpacaq uğurları göstərmək olar. Göründüyü kimi, dövlətimizin başçısının məmurlara qarşı tələbləri kəskin olduğu qədər də, davamlı və yeni dövrün çağırışları baxımından önəmli xarakter daşıyır.