Bakı, 25 noyabr, AZƏRTAC

Azərbaycan və dünya ədəbiyyatının klassiki Nizami Gəncəvinin 880 illiyi ilə əlaqədar ölkə xaricindəki diqqətəlayiq mərasimlərdən biri Belarus paytaxtı Minskdə baş tutub.

AZƏRTAC xəbər verir ki, noyabrın 24-də Belarus Milli Kitabxanasında keçirilən həmin tədbir geniş əks-səda doğurub və Belarus kütləvi informasiya vasitələrində müfəssəl işıqlandırılıb.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin Sərəncamı ilə 2021-ci ilin böyük Azərbaycan şairi, filosofu, dünya poeziyasının klassiki Nizami Gəncəvinin anadan olmasının 880 illiyi ilə əlaqədar olaraq “Nizami Gəncəvi İli” elan edilməsi ölməz söz və fikir ustasının həyat və yaradıcılığına diqqətin daha da artmasına imkan yaradıb. Azərbaycan və dünya boyunca keçirilən Nizami məclisləri, konfranslar, simpoziumlar, müsabiqələr, sərgilər gəncəli dahinin fəth etdiyi düşüncə və ürəklərin sayını durmadan artırır.

Minskdə təşkil edilmiş Nizami Gəncəvi konfransı və ədəbi-musiqili tədbir Belarusdakı Azərbaycan Respublikası səfirliyi və Belarus Milli Kitabxanasının təşkilatçılığı ilə gerçəkləşib.

Tədbirdə Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin direktoru Milli Məclisin deputatı, AMEA-nın həqiqi üzvü Rafael Hüseynov, Belarus parlamentinin deputatı, Azərbaycan-Belarus Parlamentlərarası işçi qrupun rəhbərinin müavini Liliya Ananiç, Azərbaycan Respublikasının Belarusdakı fövqəladə və səlahiyyətli səfiri Ülvi Baxşəliyev, Belarus Yazıçılar Birliyinin sədri Nikolay Çerqineç, Belarus Elmlər Akademiyasının Ədəbiyyat İnstitutunun direktoru Vasiliy Stariçyonok, dövlət rəsmiləri, ölkə ziyalıları və Belarusdakı Azərbaycan diasporunun nümayəndələri iştirak edib.

Milli Kitabxananın baş direktoru Oksana Knijnikova çıxış edərək Nizami Gəncəvi kimi dahilərin ədəbiyyatları və mədəniyyətləri qovuşduran əvəzsiz körpü olmasından bəhs edib və iki ölkənin kitabxanaları arasında əməkdaşlığın əhəmiyyətini vurğulayıb. O, Nizami Gəncəvi irsi və yaradıcılığı ilə bağlı Belarus Milli Kitabxanasında olan əsərlərdən ibarət sərgini təqdim edib.

Səfir Ülvi Baxşəliyev XII əsrdə yaşayıb-yaratmış dünya ədəbiyyatının və poeziyasının görkəmli nümayəndəsi Nizami Gəncəvinin 880 illiyi münasibətilə Prezident İlham Əliyevin 2021-ci ili Azərbaycanda “Nizami Gəncəvi İli” elan olunması ilə bağlı Sərəncamının əhəmiyyətindən, bu mühüm dövlət sənədi ilə nizamişünaslıqda yeni bir mərhələnin başlanmasından danışıb, Belarusda təntənə ilə keçirilən bu mərasimin uzun müddət yaddaşlarda qalacağını vurğulayıb, iki ölkə arasında mədəni əlaqələrin dərinləşməsinə xidmət edəcəyinə ümid etdiyini diqqətə çatdırıb. Səfir Ü.Baxşəliyev noyabrın 8-də Azərbaycanda Zəfər Günü qeyd olunarkən iki ölkənin dövlət başçılarının telefon danışığı zamanı Minsk şəhərində Nizami Gəncəvinin abidəsinin qoyulmasına da toxunulduğunu qeyd edib. Dünya mədəniyyət xəzinəsinin ən dəyərli incilərindən olan Nizami Gəncəvinin yaradıcılığı ilə tanış olmaq üçün keçirilən tədbirin böyük əhəmiyyət kəsb etdiyini söyləyən səfir Nizaminin bir mədəniyyət, sülh, dostluq elçisi olaraq öz klassik missiyasını yenə davam etdirdiyini söyləyib.

Nizami Gəncəvi adına Milli Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin direktoru Milli Məclisin deputatı, akademik Rafael Hüseynov “Mədəniyyətləri və xalqları qovuşduran Nizami Gəncəvi” adlı məruzə ilə çıxış edərək mütəfəkkir şairin yaradıcılığı və həyatı ilə bağlı maraqlı tarixi faktları konfrans iştirakçılarının diqqətinə çatdırıb. 1941-ci ildə Nizaminin 800 illik yubileyinin Sovet İttifaqında geniş qeyd olunmasının nəzərdə tutulduğu halda, 1941-1945-ci illər müharibəsi başlanmasının buna mane olduğunu söyləyən natiq bütün maneələrə baxmayaraq, yubiley tədbirinin o vaxt blokadada olan Leninqradda, Ermitajda, şəhərin mühasirəsinin 42-ci günündə keçirilməsinin böyük rəmzi məna daşıdığını, Nizami irsinə məhəbbət və ehtiramın əyani göstəricisi olduğunu bildirib.

Akademik Rafael Hüseynov deyib: “Nizami Azərbaycan şairidir, bütün ömrünü doğma Gəncə şəhərində keçirib, amma yaradıcılığının gücü ilə dünya şairinə çevrilib. Varlığı və irsi ilə artıq zəmanəsində bir zəka universitetinə dönən Nizami Gəncəvi XII əsrdən başlayaraq ədəbi məktəb və ustadlar ustadı kimi etiraf edilib, dünya ədəbiyyatının və poeziyasının sonrakı inkişafına böyük təkan verib”.

Akademik Rafael Hüseynov Nizami Gəncəvi “Xəmsə”sinə saysız cavablar yazıldığını, onun mövzu və süjetlərinin Şərq və Qərb ədəbiyyatında dönə-dönə işlənməsini, şairimizin əsərlərinin dünyanın bir çox dillərinə tərcümə edilməsini söyləyərək mənşəyi ilə, yaradıcılığının ruhu ilə, tərcümeyi-halı ilə sırf Azərbaycan şairi olsa da, bu gün artıq Nizaminin dünya şairi və dünya vətəndaşına çevrilməsini bəyan edib.

Belarus Yazıçılar Birliyinin sədri Nikolay Çerqinets ədəbiyyat və poeziya klassiklərinin xatirəsinin yaşadılmasının vacibliyini vurğulayaraq Azərbaycanın dünyaya çox böyük mütəfəkkirlər, şairlər, yazıçılar, alimlər və mədəniyyət nümayəndələri bəxş etdiyini söyləyib. O, ayrıca olaraq Nizami Gəncəvi kimi zəngin bir ədəbi miras doğurmuş sənətkarın “Xəmsə”sinin Belarus dilinə tam tərcüməsi ilə əlaqədar işlərin başlanmasının zəruriyyəti üzərində dayanıb.

Belarus Respublikası Milli Elmlər Akademiyasının Ədəbiyyat İnstitutunun direktoru İvan Saverçenko çıxış edərək Nizami Gəncəvinin yalnız öz dövrünün çox böyük şəxsiyyəti olmadığını, bu gün də aktuallığını saxlayan əsərləri ilə xalqları yaxınlaşdırmaq, mədəniyyətlər arasında körpü olmaq funksiyasını davam etdirdiyini bildirib.

Tədbir çərçivəsində, həmçinin Belarus Dövlət Filarmoniyasının solistləri tərəfindən Azərbaycan və dünya klassik musiqi inciləri ifa olunub, Maksim Tank adına Belarus Pedaqoji Universitetinin tələbələri Nizami Gəncəvinin şeirlərini səsləndirib. Nizami Gəncəvinin həyat və yaradıcılığına dair rəsm və miniatürlərdən ibarət kompozisiyalar, Belarus Milli Kitabxanasının fondunda qorunan Nizami Gəncəvinin əsərlərindən təşkil olunmuş sərgi tədbir iştirakçılarında böyük maraq doğurub. Belarusun rəsmi dövlət informasiya agentliyi BELTA dahi azərbaycanlı Nizami Gəncəvinin 880 illiyi münasibətilə keçirilmiş bu konfrans və ədəbi-musiqili tədbir haqqında geniş material hazırlayıb.