QAN YADDAŞI
Soyqırımı gecəsinin şahidi: Ətrafımız insan cəsədləri ilə dolu idi…
Bakı, 26 fevral, AZƏRTAC
O gecə Xocalının tüstüsü ərşə bülənd olmuşdu. Gecə saat 10-11 radələrində top atəşlərinin gücləndiyini görüb qarlı yollarla xilas olmağa çalışdıq. Doğrudur, dörd ay idi ki, işıq, qaz, su sarıdan korluq çəkirdik, yollar bağlanmışdı, amma heç kəs öz ev-eşiyini tək edib getmək istəmirdi. Başqa çıxış yolu yox idi. Çoxlu qar yağmışdı, qarı güclə yarıb yerimək olurdu...
İndi Bakının Pirşağı qəsəbəsindəki “Qızılqum” sanatoriyasında məskunlaşan Xocalı sakini Səidə Cəfərovanın o vaxt cəmi 21 yaşı olub. O, qanlı fevral gecəsinin dəhşətlərini təzədən xatırlayaraq AZƏRTAC-ın müxbirinə deyib: “Əvvəlcə benzindoldurma stansiyasına gəldik, sonra Qarqar çayını adlamalı olduq. Buz kimi soyuq sudan çıxandan sonra qarlı yollarla irəliləmək çox çətin idi. Başımızın üstündə ölümsaçan güllələr, avtomat atəşləri vıyıldayırdı. Bəlkə də o gecənin hər anı bir kitaba sığmaz. Bir yandan hər an düşmənlə üzləşmək qorxusu, bir yandan soyuq qış gecəsi, qohum-qardaşın əsir düşmək, erməni caynağına keçmək təhlükəsi... Gecənin qaranlığında qarlı yollarla canımızı götürüb qaçmağa çalışırdıq. Bəzən hansı tərəfə gedəcəyimizi də bilmirdik. Ətrafda erməni kəndləri də var idi, yolu səhv salmaq bizi erməni quldurları ilə qarşılaşdıra bilərdi. İrəlidə kişilər, nisbətən yolu tanıyan adamlar, arxada isə qız-gəlin gedirdi. Anaların fəryadından qulaq tutulurdu, körpələrin çığırtısı ürək dağlayırdı. Çox böyük zülm və olmazın məşəqqətlə Ağdama doğru irəliləyirdik. Elə bil həmin vaxt yol həmişəkindən daha uzaq olur. Səhərın alatoranında ermənilər bizim meşədə olduğumuzu öyrəndilər. Gülləboran başladı. Düşmənlər hara gəldi atır, bizi əsir götürmək istəyirdilər. Gözlərimizin önündə neçə-neçə soydaşımız qətlə yetirildi. Ətrafımız insan cəsədləri ilə dolu idi....”.
Hazırda Xocalı şəhər 2 nömrəli tam orta məktəbdə müəllim işləyən Səidə xanım çətinliklə də olsa, xilas olmağı bacarıb. Lakin çoxlu itkilər bahasına... “Həmin gecə xalam oğlanlarının üçünü də itirdik. Dayım qızları şəhid oldular. Elə ailə, elə ev tapmaq olmazdı ki, həmin gecə itki verməsin. Nə qədər ki, sağam, nə qədər ki, yaşayıram, o gecənin dəhşətləri heç vaxt gözlərimin önündən getməyəcək”,- deyə Xocalı soyqırımı gecəsinin şahidi fikrinə yekun vurub.