ELM VƏ TƏHSİL
AYAZ ADİL OĞLU ƏFƏNDİYEV
Ayaz Əfəndiyev 1938-ci il yanvarın 15-də Bakı şəhərində anadan olmuşdur. Orta məktəbi bitirdikdən sonra o, 1954-1959-cu illərdə ali təhsilini Azərbaycan Neft və Kimya İnstitutunda kimya texnologiyası fakültəsində almışdır.
Əmək fəaliyyətinə 1959-cu ildən Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Neft Kimyası Prosesləri İnstitutunda kiçik elmi işçi kimi başlayan Ayaz Əfəndiyev 1960-1963-cü illərdə Moskvada Fiziki Kimya İnstitutunun aspiranturasında oxumuşdur. Aspiranturanı başa vurduqdan sonra o, Bakıya qayıdaraq fəaliyyətini 1963-1965-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Neft Kimyası Prosesləri İnstitutunda kiçik elmi işçi kimi davam etdirmiş, 1965-1987-ci illərdə isə Akademiyanın Kimya Texnologiyasının Nəzəri Problemləri İnstitutunda kiçik elmi işçi, böyük elmi işçi, şöbə müdiri, laboratoriya müdiri vəzifələrində çalışmışdır. Ayaz Əfəndiyev 1987-ci ildən ömrünün sonunadək Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Polimer Materialları İnstitutunun direktoru olmuşdur. O, 2001-ci ildən Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Kimya elmləri bölməsinin akademik-katibi, 2007-ci ildən isə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının akademik-katibi kimi məsul vəzifələri icra etmişdir.
Ayaz Əfəndiyev 1965-ci ildə L.Y.Karpov adına Fiziki Kimya İnstitutunda namizədlik, 1982-ci ildə Moskva Dövlət Universitetində doktorluq dissertasiyalarını müdafiə etmişdir. O, 1986-cı ildə professor elmi adını almış, 2001-ci ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, 2007-ci ildə həqiqi üzvü seçilmişdir.
Yüksəkmolekullu birləşmələr kimyası sahəsində fundamental tədqiqatları ilə tanınan Ayaz Əfəndiyev kompleks əmələ gətirən polimer sorbentlər və metal polimer kompleks katalizatorların alınmasının və xassələrinin tənzimlənməsinin yeni prinsiplərini işləyib hazırlamışdır. Alimin apardığı elmi araşdırmaların digər istiqaməti reagentsiz ampermetrik biosensorların sintezi və tədqiqindən ibarət olmuşdur. Onun həmçinin sənaye polimerlərinin modifikasiyası, yeni kompozisiya materiallarının yaradılması, polikondensasiya polimerlərin sintezi, sənaye tullantılarından səmərəli istifadə olunması və kimyəvi ekologiya sahələrində tədqiqatları da diqqətəlayiqdir.
Ayaz Əfəndiyev 400 adda elmi əsərin, 40-a yaxın kitabın, ixtiranın və patentin müəllifidir. Alimin 200-dən çox əsəri müxtəlif xarici dillərə tərcümə olunmuş və elmi ictimaiyyət tərəfindən böyük maraqla qarşılanmışdır. O, bir sıra beynəlxalq elmi tədqiqat layihələrinin yerinə yetirilməsində xidmətlər göstərmiş, nüfuzlu elmi cəmiyyətlərin və jurnalların redaksiya heyətinin üzvü olmuşdur. Alim Birləşmiş Millətlər Təşkilatının eksperti kimi bir çox xarici ölkələrdə də çalışmışdır.
Ayaz Əfəndiyev səmərəli elmi yaradıcılıqla yanaşı, daim pedaqoji fəaliyyətlə də məşğul olmuş və yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanması işində böyük qüvvə sərf etmişdir. Alimin rəhbərliyi altında bir neçə elmlər namizədi və elmlər doktoru yetişdirilmişdir. Ayaz Əfəndiyev ayrı-ayrı illərdə ölkəmizin qabaqcıl ali məktəblərində kimya elminin ən müxtəlif sahələrinə dair mühazirələr oxumuşdur. O, 60-dan artıq mötəbər beynəlxalq forumda Azərbaycan elmini layiqincə təmsil etmişdir.
Kimyaçı alim Ayaz Əfəndiyevin məhsuldar elmi fəaliyyəti yüksək qiymətləndirilmişdir. O, Azərbaycan elminin inkişafındakı xidmətlərinə görə bir sıra mükafatlara layiq görülmüş, o cümlədən müstəqil Azərbaycan Respublikasının ali mükafatı - “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilmişdir.
Tanınmış alim-pedaqoq, bacarıqlı elm təşkilatçısı və səmimi insan Ayaz Əfəndiyevin xatirəsi onu tanıyanların qəlbində həmişə yaşayacaqdır.
Allah rəhmət eləsin!
İlham Əliyev, Artur Rasizadə,
Oqtay Əsədov, Ramiz Mehdiyev,
Elçin Əfəndiyev, Hacıbala Abutalıbov,
Mahmud Kərimov, Cəlal Əliyev,
Fatma Abdullazadə, Misir Mərdanov,
Arif Haşımov, Akif Əlizadə,
Nailə Vəlixanlı, Toğrul Şahtaxtinski,
Vaqif Fərzəliyev, Tofiq Nağıyev,
Musa Rüstəmov, Abel Məhərrəmov,
Siyavuş Qarayev
X X X
Mərhumun cənazəsi vidalaşmaq üçün 2007-ci il noyabrın 20-də saat 13.00-dan 15.00-dək Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının dairəvi zalında (Hüseyn Cavid prospekti, 31) qoyulacaqdır.