İyunun 6-da Bakıda, Heydər Əliyev adına İdman-Konsert Kompleksində “Xəzər neft, qaz, neftayırma və neft kimyası-2006” XIII beynəlxalq sərgi və konfransının təntənəli açılış mərasimi olmuşdur.

Cari ildə bu mötəbər tədbirdə dünyanın 30-dan çox ölkəsindən 360 şirkət, habelə yüksək təcrübəyə malik 100-dən çox yerli şirkət və təşkilat iştirak edir. Ötən illə müqayisədə bu il iştirakçıların sayı artmış, sərginin sahəsi isə 15 faiz genişlənmişdir. Bu, Azərbaycanın dünyanın mühüm neft hasilatçılarından birinə çevrilməsinə əyani sübutdur.

bp, LUKoyl, Bos Shelf və s. şirkətlərin maliyyə dəstəyi göstərdiyi sərgidə bir neçə şirkətin ilk dəfə təmsil olunması Avropa və Asiya şirkətlərinin Azərbaycanın neft-qaz sektoruna marağının artmasını göstərir. Ənənəvi sərgi-konfransın təşkilatçıları Azərbaycan Ticarət və Sənaye Palatası və Britaniyanın “Kaspian İvents Limited” şirkətidir.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev və xanımı Mehriban Əliyeva sərginin açılış mərasimində iştirak etmək üçün İdman-Konsert Kompleksinə gəldilər. Mərasimə toplaşanlar Azərbaycan Prezidentini hərarətlə qarşıladılar.

Mərasimi giriş sözü ilə açan İTE Group şirkətinin baş məsləhətçisi ANDRYU VUD növbəti dəfə Bakıda keçirilən sərgini bütün dünyanın Azərbaycana artan marağı kimi səciyyələndirərək dedi ki, bu sərgi hər zaman çox mühüm bir hadisədir. Builki sərgi isə daha böyük əhəmiyyət daşıyır. Çünki Azərbaycanın enerji sektoru genişlənir və bütün dünyada ona maraq artır. Xüsusilə önəmli haldır ki, Azərbaycan şirkətləri bu sərgidə daha çox iştirak edir. Ona görə də bu, sözün əsil mənasında böyük bir sərgidir.

Azərbaycan Ticarət və Sənaye Palatasının prezidenti SÜLEYMAN TATLIYEV sərginin açılışını Azərbaycan neftinin Bakı-Tbilisi-Ceyhan kəməri vasitəsilə Avropa bazarına çıxarılması ilə bir vaxta təsadüf etməsini xalqımız üçün ikiqat bayram kimi dəyərləndirdi. O dedi ki, bizim üçün böyük şərəfdir ki, Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyev gərgin iş rejiminə baxmayaraq, həmişə olduğu kimi, sərginin açılışı mərasimində iştirak edir. İcazə verin, hamımızın adından onu bir daha ürəkdən salamlayım və açılış mərasimində iştirakına görə dərin təşəkkürümüzü bildirim.

Möhtərəm Prezidentimiz cənab İlham Əliyev Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyev siyasətinə sadiq qalaraq, respublikamızın iqtisadiyyatının bütün sahələrinin yüksək sürətlə inkişafı üçün genişmiqyaslı işlər görür, bir çox beynəlxalq və regional layihələrin təşəbbüskarı kimi çıxış edir.

Builki sərginin keçirilməsi müstəqil Azərbaycan üçün dünya əhəmiyyətli tarixi bir günə təsadüf edir. Azərbaycan neftinin Respublika günündə Ceyhan terminalına daxil olması, oradan da Avropaya göndərilməsi hamımız üçün ikiqat bayrama çevrilmişdir. Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəməri də istifadəyə verilmək üzrədir.

Xəzər neft-qaz sərgisində iştirak edən ölkələrin və onları təmsil edən şirkətlərin sayı ilbəil artmaqdadır. Misal üçün, 1994-cü ildə birinci sərgidə 12 ölkədən cəmi 150 şirkət iştirak etmişdisə, bugünkü sərgidə 360 şirkət iştirak edir. Bu isə onu göstərir ki, hər il keçirilən sərgi beynəlxalq nüfuzunu artıraraq, uzunmüddətli səmərəli əməkdaşlıq meydanına çevrilir və respublikada energetika sahəsinin inkişafına yönəldilən əməli tədbirlərdən biridir. Çox fərəhləndirici haldır ki, bu gün burada yüksək təcrübəyə malik olan 100-dən çox yerli şirkət və təşkilat da təmsil olunur. Ümidvarıq, həmişə olduğu kimi, sərgi və konfrans günlərində yeni görüşlər və müzakirələr nəticəsində işgüzar əlaqələr daha da möhkəmlənəcək, yeni-yeni əməkdaşlıq layihələrinin əsası qoyulacaqdır. Bu işdə sizin hamınıza böyük müvəffəqiyyətlər diləyirəm.

X X X

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev mərasimdə nitq söylədi.

X X X

ABŞ-ın dövlət katibinin Avropa və Avrasiya məsələləri üzrə müşaviri MƏTYU BRAYZƏ çıxışında əhatəli nitqinə görə Prezident İlham Əliyevə təşəkkür edərək dedi ki, bu, bizim strateji maraqlarımızı əks etdirən bir nitq idi. Lakin mən ilk öncə, ABŞ Prezidenti Corc Buşun Prezident İlham Əliyevə məktubunu oxumaq istəyirəm.

Mətyu Brayzə Prezident Corc Buşun təbrik məktubunu oxudu.

ABŞ diplomatı dedi ki, hesab edirəm, Prezident Buşun məktubu Amerikanın Azərbaycanla tərəfdaşlıqla bağlı fikirlərini çox aydın şəkildə nümayiş etdirir. Biz uzun illər ərzində bu layihənin həyata keçirilməsində sizinlə işləməyimizdən çox fərəh hissi duyuruq. Bu layihə başlayanda bir çoxları, hətta indi burada əyləşən şəxslərin əksəriyyəti inanmırdı ki, bu, reallığa çevrilə bilər. Lakin Azərbaycan öz səyləri nəticəsində bunu reallığa çevirə bildi.

Türkiyə, Gürcüstan və Azərbaycan hökumətlərinin səyləri, xüsusən də Prezident Heydər Əliyevin uzaqgörən siyasəti, onun Türkiyə Prezidenti Süleyman Dəmirəllə əməkdaşlığı sayəsində bu layihənin gerçəkləşməsi mümkün olmuşdur. Artıq növbəti mərhələyə Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında qədəm qoyuruq. Biz artıq böyük inamla bu işləri yerinə yetirməkdəyik.

Bəzi region dövlətləri hesab edirdilər ki, Azərbaycanda kifayət qədər qaz ehtiyatı yoxdur. Lakin mən sizi əmin edirəm ki, bu, düzgün deyildir. Şirkətlərimiz, Azərbaycan hökuməti qaz hasilatının daha da artırılması üçün mümkün variantları nəzərdən keçirir. Qaz kəməri çəkiləndən sonra Azərbaycan qazı Türkiyəyə çatdırılacaqdır. Eyni zamanda, Xəzər dənizinin digər sahilində yerləşən dövlətlər də öz təbii sərvətlərini məhz Azərbaycanın imkanlarından istifadə edərək nəql edə biləcəklər. Bir sözlə, mən hesab edirəm ki, Azərbaycanla olan münasibətlərimiz və əməkdaşlığımız bir çox sahələrdə öz təzahürünü tapır. Prezident Buş da hesab edir ki, Azərbaycanla ötən illər ərzində aparılan əməkdaşlıq olduqca məzmunlu idi. Hesab edirik ki, bu ölkədə, Azərbaycanda demokratik dəyərlər daha böyük mənada bərqərar olunmaqdadır. Bu baxımdan biz bölüşdüyümüz dəyərlərin daha da inkişaf etidirilməsində sizinlə əməkdaşlığımızı gələcəkdə davam etdirmək əzmindəyik.

X X X

Böyük Britaniyanın Azərbaycandakı səfiri LORENS BRİSTOUN çıxış edərək dedi:

- Cənab Prezident, xanımlar və cənablar!

Bu gün Azərbaycanda olmaq çox əlamətdar bir hadisədir. Son 10 il ərzində Azərbaycan xalqı böyük işlər görmüşdür. Bu cür nəhəng layihənin həyata keçirilməsi Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyədəki insanların böyük zəhməti əsasında mümkün olmuşdur. Mən əldə olunmuş nailiyyətləri yüksək dəyərləndirirəm. İndi isə mən Birləşmiş Krallığın Baş naziri Toni Bleyerin məktubunu oxumaq istəyirəm.

Səfir Lorens Bristoun Baş nazir Toni Bleyerin təbrik məktubunu oxudu. (Məktub qəzetin bugünkü nömrəsinin birinci səhifəsində dərc edilir).

X X X

Türkiyənin energetika və təbii ehtiyatlar nazirinin müavini SALİH PAŞAOĞLU Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft kəmərinin işə düşməsinin qardaş ölkədə yüksək əhval-ruhiyyə doğurduğunu bildirərək dedi:

- Hörmətli cümhurbaşqanı, çıxışıma Sizi təbriklə başlamaq istəyirəm. Sizi səmimi qəlbdən təbrik edirəm. Sizin şəxsinizdə bütün Azərbaycan xalqını Bakı-Tbilisi-Ceyhan əsas ixrac neft kəmərinin tamamlanıb istismara verilməsi və ilk neftin tankerə yüklənməsi münasibətilə ürəkdən təbrik edirəm. Bu layihənin həyata keçməsində çox böyük əməyi olmuş görkəmli dövlət xadimi, böyük lider Heydər Əliyevi hörmətlə, ehtiramla və rəhmətlə anıram.

Hörmətli Cümhurbaşqanı, bu mühüm hadisəni, inşallah, iyunun 13-də Türkiyədə, Heydər Əliyev adına Ceyhan terminalında Türkiyə, Azərbaycan və Gürcüstan prezidentlərinin təşrifi və hörmətli qonaqların iştirakı ilə birlikdə təntənəli mərasimlə, bayram əhval-ruhiyyəsi və coşqu ilə qeyd edəcəyik. “Əsrin müqaviləsi”nin tamamlanıb Azərbaycan neftinin Türkiyə vasitəsilə Qərbə getməsinin başlanmasını bayram edəcəyik.

Çox qısa bir zamandan sonra isə “Şahdəniz” qazının da Türkiyə ərazisindən Qərbə nəqlini bayram edəcəyik. İnşallah, bu ilin sonunda Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz xəttinin tamamlanması ilə Xəzər qazı Türkiyəyə gələcək və buradan Avropaya nəql olunacaqdır.

XIII beynəlxalq Xəzər neft-qaz sərgisi və konfransının çox səmərəli və faydalı keçməsini arzulayır və hamınıza hörmətimi bildirirəm.

X X X

Gürcüstanın yanacaq və energetika nazirinin müavini İSAQ NOVRUZOV neft-qaz kəmərlərinin region ölkələrinın iqtisadi inkişafına təsirindən danışdı. O, ötən qış mövsümündə Gürcüstanda yaranmış enerji böhranı zamanı Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin göstərdiyi humanizmi gürcü xalqının heç vaxt unutmayacağını xüsusi vurğuladı. İ.Novruzov dedi ki, həmin dövrdə Azərbaycanın özünün də ehtiyacı olmasına baxmayaraq Prezident cənab İlham Əliyev Prezidentimiz Mixail Saakaşvilinin müraciətinə müsbət cavab verdi, Gürcüstan vətəndaşlarını soyuqdan və zülmətdən xilas etdi. Buna görə də Gürcüstan rəhbərliyi və adi vətəndaşlar dost, qardaş Azərbaycanın rəhbərliyinə, gürcü xalqının dərin hörmətini qazanmış ümummilli lider Heydər Əliyevin siyasətini uğurla həyata keçirən Azərbaycan Prezidenti cənab İlham Əliyevə təşəkkür edirlər.

Bu günlərdə GUAM ölkələrinin zirvə toplantısında ölkələrimizin energetika təhlükəsizliyini təmin edəcək yanacaq-energetika şurası yaratmaq qərara alınmışdır. Bir zamanlar xəyal kimi görünən, lakin bu gün artıq gerçəklik olan Bakı-Tbilisi-Ceyhan neft, Bakı-Tbilisi-Ərzurum qaz kəmərləri ölkələrimizi bir-birinə daha sıx bağlayır.

X X X

İsrailin milli infrastruktur naziri BENYAMİN BEN-ELİEZER artıq dünyada neft ölkəsi kimi tanınmış Azərbaycanın öz siyasətini bütün dövlətlərlə bərabərhüquqlu tərəfdaş kimi qurmasını ölkə rəhbərliyinin uğurlu daxili və xarici siyasətinin təntənəsi kimi səciyyələndirdi.

O dedi ki, mən buraya Bakıdan 2 min kilometr uzaqda yerləşən, lakin Ceyhandan 600 kilometr cənubda yerləşən İsrail dövlətindən gəlmişəm. Ona görə gəlmişəm ki, sizi ilk Azərbaycan neftinin Ceyhana çatması və oradan da tankerlərlə Aralıq dənizi ilə Qərbə göndərilməsi münasibətilə təbrik edim. Azərbaycan tərəfdaşlıq və əməkdaşlıq siqnalları göndərən bir dövlətdir. Yəhudilər də 100 illərdir bu ölkənin xoşbəxt sakinləridir və İsrail Azərbaycan diasporunu yüksək qiymətləndirir, eyni zamanda, Azərbaycandakı yəhudi diasporu ilə sıx işləyir.

Mənim üçün Azərbaycanda gördüyüm qonaqpərvərlik, açıqlıq və səmimiyyət çox mühüm bir əlamətdir. Xüsusilə ona görə əhəmiyyətlidir ki, bizim zamanda bəziləri münaqişələri artırmaq istəyirlər. Cənab Prezident, İsrail yüksək keyfiyyətli Xəzər nefti və qazı üçün çox gözəl müştəri ola bilər. İsrail Aşilon-Lapa kəməri vasitəsilə Xəzərin xam neftinin Asiya bazarlarında satılmasında tərəfdaş ola bilər. Bu kəmərin mühüm potensialı vardır. İnanıram ki, Azərbaycan və israil arasındakı əməkdaşlıq imkanları çox genişdir. Səbirsizliklə gözləyirəm ki, gələcəkdə Azərbaycanla İsrail arasında əməkdaşlığın əlavə yolları işlənib hazırlanacaqdır. Bu əməkdaşlıq həm Azərbaycan, həm də İsrail xalqları üçün faydalı olacaqdır.

X X X

Qazaxıstanın energetika və mineral ehtiyatlar nazirinin müavini İLYA ZAKİMOV Xəzər regionu ölkələrinin Azərbaycanın təcrübəsindən bəhrələnməsi və Xəzərin karbohidrogen ehtiyatlarından istifadədə əməkdaşlığın genişləndirilməsi ilə bağlı fikirlərini söyləyərək dedi:

- Əziz azərbaycanlı həmkarlar, bilirik ki, sizin neft-qaz hasilatı sahəsində çox böyük təcrübəniz var və bu təcrübə əsrlər boyu toplanmışdır. Bilirik ki, siz Xəzərdə ilk axtarış-kəşfiyyat, habelə hasilat işləri görmüş insanlar olmusunuz. Ona görə də bizimlə bölüşməyə təcrübəniz var. Bu gün sizinlə iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində, o cümlədən neft-qaz hasilatı sahəsində ümumi işlərimiz çoxdur. İndi biz Qazaxıstan neftinin BTC sistemi vasitəsilə dünya bazarlarına nəqlinə kömək haqqında müqaviləni başa çatdırmaq mərhələsindəyik. Zənnimcə, bu müqavilə yaxın gələcəkdə imzalanacaq və o, qarşılıqlı fəaliyyətimizi genişləndirməyə böyük imkan yaradacaqdır.

Bundan başqa, biz sizinlə qazın nəqli məsələsini də mütləq nəzərdən keçirəcəyik. Belə ki, indi bu məsələ bir çox ölkələr üçün, xüsusən də Avropa üçün çox vacibdir. Düşünürəm ki, əvvəlki işlərdə topladığımız təcrübə bizə kömək edəcəkdir.

İcazə verin, bir daha bu sərgiyə uğurlar arzulayım. Əminəm ki, bölüşməli təcrübə və danışmağa mövzu olacaq və bu, bizə yeni birgə işlərə başlamağa imkan verəcəkdir.

X X X

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev açılış mərasimindən sonra sərginin pavilyonları ilə tanış oldu. Dövlətimizin başçısı əvvəlcə ARDNŞ-in ekspozisiyasına baxdı. Burada 1994-cü ildə “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanmasından başlayan çətin və uzun yolun region üçün həlledici əhəmiyyətli sonluğunu əks etdirən maraqlı ekspozisiya nümayiş etdirilir.

Ümumiyyətlə, sərgidə dünyanın ən məşhur neft-qaz şirkətləri təmsil olunmuşdur. Hər bir pavilyonda dövlətimizin başçısına məlumat verildi ki, neft-qaz sərgilərinə marağın ildən-ilə artması ümummilli liderimiz Heydər Əliyevin neft strategiyasının uğurlu həlli ilə bağlıdır. Bakıda sərgi-konfranslar işgüzar müzakirələr, səmərəli danışıqlar aparılması, dünyanın enerji sektorundakı nailiyyətlərin nümayişi, əlverişli sazişlər bağlanılması baxımından müstəsna əhəmiyyət kəsb edir. Builki sərgidə ekspozisiyaların 26 faizi əvvəllər heç vaxt Azərbaycan bazarına çıxmamış yeni şirkətlərin payına düşür. Milli qurumlar üçün pavilyonlar İtaliya, Yaponiya, Almaniya, Rusiya, Böyük Britaniya, Polşa və digər ölkələr tərəfindən əvvəlcədən sifariş edilmişdir.

Prezident İlham Əliyev neft və qaz yataqlarının istismarı, platformalar və üzən qazma qurğuları, qaz hasilatı üçün avadanlığın layihələşdirilməsi, istehsalı və texniki qulluq, boruların çəkilməsi və boru kəmərlərinin təhlükəsizliyini təmin edən sistemlər və digər sahələrə aid ekspozisiyalarla yaxından tanış oldu.

Şirkətlər neft-qaz və neft kimyası sənayesi, karbohidrogenlərin nəqli ilə bağlı ən müasir texnologiyaları nümayiş etdirirlər.

Dövlətimizin başçısı MakDermott, Bos Shelf, bp, “Statoyl”, “İtoçu”, “Total”, “LUKoyl”, “Siemens” kimi nəhəng şirkətlərin ekspozisiyalarına da baxdı.

Sərgidə ölkəmizi təmsil edən ARDNŞ-in, Alkon LTD-nin, Milli Elmlər Akademiyasının, Dövlət Neft Akademiyasının, “Azəriqaz”, “Azərikimya” səhmdar cəmiyyətlərinin və digər qurumların ekspozisiyaları ölkəmizin potensialı barədə təsəvvür yaradır.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev sərgi iştirakçılarına uğurlar arzuladı.