Bakı, 25 aprel, AZƏRTAC

Azərbaycanlı tədqiqatçıların ulu öndər Heydər Əliyevin elm və təhsilin inkişafında rolu barədə məqalələri ingilis dilində Sloveniyanın “Znanstvena misel” və Norveçin “Norwegian Journal of development of the International Science” elmi jurnallarında dərc edilib.

AZƏRTAC xəbər verir ki, “Elmdə Heydər Əliyev irsi” və “Təhsildə Heydər Əliyev irsi” adlı tədqiqat işləri Azərbaycan Respublikası Təhsil İnstitutunun şöbə müdiri, professor Hümeyir Əhmədovun rəhbərliyi altında dosent Nigar Zeynalova və doktorant Fərid Süleymanov tərəfindən aparılıb. Məqalələrdə bildirilir ki, Azərbaycana rəhbərlik etdiyi ilk günlərdən ulu öndər Heydər Əliyev təhsilin və elmin inkişafına böyük diqqət ayırıb. Tədqiqatçılar qeyd edirlər ki, əgər 1969-cu ildə Azərbaycanda fəaliyyət göstərən 89 elmi-tədqiqat, layihə müəssisəsi, sahə institutu və ali məktəblərdəki problem laboratoriyalarında 12350 elmi işçi, o cümlədən Elmlər Akademiyasının 55 akademiki və müxbir üzvü, 329 elmlər doktoru və 300 elmlər namizədi var idisə, 1978-ci ildə elmi-tədqiqat, layihə və sahə institutlarının sayı 118-ə, elmi işçilərin sayı 21407 nəfərə, akademik və müxbir üzvlərin sayı 100 nəfərə, elmlər doktorlarının sayı 853 nəfərə, elmlər namizədlərinin sayı 7594 nəfərə çatmışdı. Heydər Əliyev alimləri və elmi idarələrin rəhbərlərini elmin ən müasir sahələri üzrə elmi-tədqiqat işlərinin aparılmasına yönəldirdi. “1971-80-ci illərdə Elmlər Akademiyası alimlərinin tədqiqatlarının istehsalata tətbiqi nəticəsində əldə edilən iqtisadi səmərə 570 milyon manatdan çox olub, həmin illər ərzində akademiya alimləri etdikləri müxtəlif ixtiralar üçün 1000-dən çox müəlliflik şəhadətnaməsi alıblar ki, bu da əvvəlki 25 ildəkindən 5 dəfə çox idi”, - deyə müəlliflər qeyd edirlər.

Elmi araşdırmalarda o da bildirilir ki, Ümummilli Lider respublikada təhsilin inkişafına böyük önəm verirdi. Belə ki, Heydər Əliyev sovet dövründə Azərbaycana rəhbərlik etdiyi vaxtda - 1968-78-ci illərdə orta məktəblərin sayı 77 faiz artıb, kənd məktəblərinin sayı 680-dən 1264-ə çatıb. Bütün bunların nəticəsində Azərbaycan kəndinin siması sürətlə dəyişib. Elmə və təhsilə maraq sürətlə artıb, məktəblər kənddə mədəniyyət mərkəzləri kimi formalaşıb.

Heydər Əliyevin müstəqil Azərbaycanın rəhbəri olduğu illərdə də elm və təhsil sahələrindəki inkişaf məsələləri tədqiqatçıların diqqət mərkəzində olub. 1993-2003-cü illər ərzində ölkədə yeni məktəblər, universitetlər, elmi institutlar fəaliyyətə başlayıb. Azərbaycan elminin və təhsilinin müasir tələbələrə cavab verməsi üçün köklü islahatlar həyata keçirilib. “Ümummilli Liderimizin hakimiyyətə qayıdışından sonra elm sahəsində çalışan insanların, bütün ömrünü gənc nəslin maariflənməsinə həsr etmiş müəllimlərin sosial statusu yenidən yüksəlib. Tarixən ən şərəfli ictimai status sayılan alim-müəllim adının cəmiyyətdəki nüfuzu yenidən bərpa edilib”, - deyə tədqiqatçılar vurğulayırlar.