Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

MƏDƏNİYYƏT

Sənətkarın gözəllik meyarı

Sənətkarın gözəllik meyarı

                    Bu gün görkəmli heykəltəraş Münəvvər Rzayevanın doğum və anım günüdür

Bakı, 6 iyun, AZƏRTAC

Həyatda rəngli bir ömür yaşamaq, insanlara mənəvi gözəllik bəxş etmək hər kəsə nəsib olan bəxtiyarlıq deyil. Uca Yaradan belə bir ömrü ən çox incə, zərif, romantik təbiətli insanlara, qəlbi saf duyğularla süslü olan sənət xiridarlarına bəxş edir. Bu xüsusiyyətlər sənət adamlarının həyat tərzində, davranışında, daxili aləminin gözəlliyində özünü büruzə verir. Bu füsunkarlıq o qədər bənzərsiz, rayihəli ki, yazda çiçəkləyən ağaclar, minbir rəngə çalan gülzarlıq təki adamın ruhunu oxşayır. Bütün bunları sadəcə təsəvvür etmək, uzaqdan-uzağa duymaq belə, insanı ehtizaza gətirir. Bəs görəsən, xarakterik cizgilər, fərdilik və özəlliklər həqiqi sənətkarda necə yaranır?

Mənə görə, hər hansı bir sənətə maraq, sevgi insanın ruhunda doğulur, qəlbində boy atdıqca alova dönür, ta ki, bağlandığı sənətin əsl ustadı oluncaya qədər için-için yandırır onu... Bu sətirləri sıraladıqca sağlığında yaxından tanıdığım, sıx-sıx ünsiyyətdə olduğum bir sənətkarı düşünürəm. Xatirələrimin aynasında çöhrəsindən nur süzülən xanım-xatın qadın, Azərbaycanda ilk monumentalçı heykəltəraş Münəvvər Rzayeva canlanır. Deyirəm, nə yaxşı ki, sağlığında belə bir sənətkarla həmsöhbət olmuş, müxtəlif vaxtlarda onunla görüşmüşəm. Elə ilk görüşdən də bilmişəm ki, Münəvvər xanımda heykəltəraşlığa maraq rəssamlıqdan başlayıb. O vaxtlardan da düşüncəsində, həyata baxışlarında göy qurşağının parlaq rənglərini özündə təcəssüm etdirən romantika olub. Bəlkə də romantik hiss və duyğular uşaqlıq yaddaşına atası, xalça ustası Məcid kişinin könlündən-gözündən süzülüb qızının əhvalına, ruhuna. Bilmirəm...

Fransız yazıçısı Andre Morya “Bənövşələr” hekayəsində yazırdı ki, romantika, dünyada ona layiq olanlar üçün həmişə mövcud olacaq. Münəvvər Rzayevanın da hələ yeniyetmə çağlarından qəlbində çiçəkləyən romantika həyatının ən mürəkkəb, təlatümlü vaxtlarında belə, solmadı, sozalmadı, əksinə, yaratdıqca, obrazlarına əbədilik qazandırdıqca sənət dünyasını rövnəqləndirdi. Bəs necə, Qarabağımızın tacı – füsunkar Şuşada doğulan Münəvvər xanım romantik olmaya bilərdimi!

Bu sənətkar xanımın tərcümeyi-halı ilk sətrindən başlamış, son sətrinədək onun incəsənət aləminə məxsus olduğunu göstərir. Münəvvər Rzayeva 1950-ci ildə Əzim Əzimzadə adına rəssamlıq məktəbini, 1956-cı ildə isə V.İ.Surikov adına Moskva Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının heykəltəraşlıq fakültəsini bitirmişdir (N.V.Tomskinin sinfi). Sənətkar həyatı boyu 100-ə qədər müxtəlif sənət əsəri yaratmışdır. Onun əsərləri paytaxt Bakıdan başlayaraq, Azərbaycanın bir sıra bölgələrində yerləşdirilmişdir. Heykəltəraş xanım 1943-cü ildən müxtəlif sərgilərdə iştirak edib. 1953-cü ildən Rəssamlar İttifaqının, Mədəniyyət Nazirliyinin Dövlət Komissiyasının üzvü olub. O, AMEA Nizami adına Ədəbiyyat muzeyində bərpaçı rəssam kimi də fəaliyyət göstərmişdir. Azərbaycan Respublikasının Əməkdar rəssamı Münəvvər Rzayevanın ömrü sözün bütöv anlamında təzadlar içində keçmişdir. Mənəvi gözəlliyinin meyarı isə sənətkarın yaratdığı çeşid-çeşid əsərlərində ehtiva olunur.

Münəvvər xanım həyatın ona sürpriz etdiyi çətinliklər, problem və qayğılarla dolu bir həyat yaşamışdır. Buna baxmayaraq, qəlbi əlvan duyğularla çağlayan sənətkarın gözləri hər yerdə və hər şeydə gözəllik axtarırdı. O, bayırda lopa-lopa yağan qarın paklığından, baharın xoş nəsimindən, al-əlvan çəmən ətrindən zövq alan və bunların yaratdığı ruhsallıqdan təsirlənərək, şövqlə işləyən bir sənətkar idi. Onun orijinal dəstxəti yaratdığı sənət incilərində özünəməxsusluqla ifadə olunurdu. Bütün sənət dostları da heykəltəraşın xarakterinə xas olan bu mühüm cəhəti görür və təqdir edirdilər. Belə ki, o, ən çox görkəmli şəxsiyyətlərin, şair, yazıçı və filosofların, dövlət xadimlərinin abidə-obrazını yaradarkən heykəllərdə obrazın daxili aləmini, hiss və duyğularını tam dolğunluğu ilə əks etdirməkdən ötrü gözləri xüsusi bir səylə, məhəbbətlə və həssaslıqla işləyirdi. Bu işlərin sırasında Nazim Hikmət, Hüseyn Cavid, Mikayıl Müşfiq, Sergey Yesenin, Nəriman Nərimanovun abidə-büstlərini xüsusi qeyd etmək istərdik. Adlarını çəkdiyimiz bu görkəmli şəxsiyyətlərə, onların yaradıcılığına, ictimai fəaliyyətlərinə və mənəvi aləmlərinə xüsusi marağı və sevgisi Münəvvər xanımı hər zaman böyük həvəslə işləməyə sövq etmişdir.

Münəvvər Rzayeva 100-ə yaxın monumental əsərin müəllifidir. Bu əsərlərin sırasında Bəhmənyar, Məhsəti Gəncəvi, M.Ə.Sabir, Mehdixan Vəkilov, Nigar Rəfibəyli, Sevil Qazıyeva, Ayna Sultanova, Əlibala Şirinov, Şahnabat Nəsirova və digərlərinin abidə-büstləri heykəltəraşın sənət inciləri arasındadır.

Münəvvər Rzayevanın son əsəri isə ulu öndər Heydər Əliyevin tuncdan olan barelyefidir (uzunluğu 82 sm, eni 59 sm, çəkisi 42 kq). Heydər Əliyevin 75 illik yubileyi münasibətilə yaradılmış bu barelyef Qusar rayonunda yerləşən dağın 3763 m hündürlüyündə olan ən uca dağ zirvəsinə bərkidilmişdir.

Deyim ki, M.Rzayevanın əsərləri məni hələ gənclik illərimdən maraqlandırmış və bu maraq sənətkarla görüşümə körpü salmışdı. Beləliklə, ötən əsrin 80-ci illərindən onu tanıdım, bir sıra əsərlərinə maraq göstərdim. Heykəltəraşın sənət dünyası məndə böyük təəssürat oyatdı. Bundan sonra haqqında qələmə aldığım bir neçə portret yazılarla mətbuatda çıxış etdim. O zamanlar münasibətlərimiz hər ikimizdən ötrü incə bir maraq kəsb etdiyindən dəfələrlə sənətkarın emalatxanasında görüşmüş, onun iş prosesini də böyük həvəslə izləməyə imkanım yaranmışdı. Elə o vaxtlardan Münəvvər Rzayevanı daha yaxından tanımağa, mənəvi aləmini duymağa çalışırdım. O, marağımı hiss etdiyindən mənə əsərləri üzərində işlədiyi zamanların ovqatından danışırdı. Deyirdi, Məhsəti Gəncəvinin abidəsi üzərində nə az-nə çox, düz 20 il işləmişəm, ürəyimcə olan nəticəni görənəcən onun nə qədər eskizlərini hazırlayırdım. Başqa əsərləri də bu prinsiplə işləyirdim...

Heykəltəraşın gənc həmkarlarına nümunə olacaq sənət vərdişləri vardı. O, hər hansı bir şairin, yazıçının, filosofun obrazını yaratmazdan əvvəl onların həyatını, yaşadığı mühitini öyrənir, əsərlərini oxuyur, özünü o dövrün, zamanın içində görməyə çalışır, bundan sonra həmin obrazları sevərək, duyaraq yaradırdı. Heykəltəraş bütün işlərində özünü azad hiss edir, yaradıcılığında özəlliklərin olmasını sevirdi. Amma çox zaman bu cəhəti bəzi həmkarlarına xoş gəlmir, onu özbaşınalıqda qınayırdılar. Bir dəfə mənə danışmışdı ki, Sevil Qazıyevanın abidəsini yaratmışdım, işim Bədii şurada müzakirə olunurdu. Bu zaman üstümə hücumlar başladı, nə başladı! Dedilər, bu heykəltəraş xanım ipə-sapa yatan deyil, necə istəyir, elə də işləyir. O zaman Bədii şuranın iclasında iştirak edən nazir Rauf Hacıyev hamını dinlədikdən sonra bütün bu söhbətlərə maraqlı bir yekun vurur: Siz deyirsiniz, bu qız özbaşınadır, necə istəyir, elə də edir. Nə olsun? Siz onun işlərindəki mükəmməlliyə baxın! Unutmayın ki, Münəvvər Rzayeva abidə qoyan yeganə qadın sənətkardır, vaxt gələcək siz özünüz onun abidəsini qoyacaqsınız...

Yəqin, bugünkü nəsil Münəvvər Rzayevanın sənət taleyində böyük əhəmiyyət kəsb edən bəzi məqamlardan xəbərsizdir. Elə bu mənada onun Nazim Hikmətlə bağlı həyatından bəzi epizodları yada salmaq istəyirəm. Münəvvər xanım V.İ.Surikov adına Moskva Dövlət Rəssamlıq Akademiyasının heykəltəraşlıq fakültəsində təhsil alarkən bir xoş təsadüf nəticəsində onunla rastlaşır. Həyat yoldaşı Münəvvərdən ayrı düşən şairin bu qıza bir övlad məhəbbəti yaranır. Onu qızlığa götürmək istəyir və bu məqsədlə Bakıda yaşayan ailəsinə - anasına məktubla müraciət edir. Ana bir şərtlə razılıq verir ki, Münəvvər Akademiyanı bitirdikdən sonra doğma yurdu Azərbaycana qayıtsın. Şair razılaşır... O illərdə Münəvvər xanımın taleyinə sanki günəş doğur, bu qayğı, doğmalıq onu tələbəliyin ehtiyacından və həmin vaxtlar düçar olduğu xəstəliyin cəngindən xilas edir...

Nazim Hikmət onun qayğısını doğma balası təki çəkir, əsl sənətkar kimi yetişməsinə kömək edir. Münəvvər xanım onun portretini də böyük məhəbbətlə yaradır. İş başlayanda şair ona deyirmiş ki, gözlərimi çək, Münəvvər, onlar ruhumun aynasıdır. Münəvvər xanım şairin gözlərini gördüyü, duyduğu kimi çəkməyə nail olur. Bir dəfə Münəvvər xanımın evində Nazim Hikmətin portretini gördüm, arxasında şairin iki misralıq belə bir qeydi vardı:

Adaşın mənim üzümdən qara bəxt oldu,

Sənə faydam toxunur inşallah, qızım...

Bir haşiyə: Heykəltəraş Münəvvər Rzayevanın məndə olan gündəliyində onun Rəsul Rza ilə bağlı qeydlərini oxumuşam. Münəvvər xanım yazır ki, Mikayıl Müşfiqin heykəlini işləmişdim. Rəsul Rza Cəfər Cəfərovla emalatxanama gəlib hələ üzə çıxarmadığım heykəli görmüş və ikisi də onu çox bəyənmişdi. Şair 20 günə bu işi böyütməyi məndən xahiş etdi, daha doğrusu, mənə ictimai tapşırıq verdi. O vaxt R.Rza Yubiley Komitəsinin sədri idi. Müşfiqin heykəlini doğum gününə çatdırmağımı istəyirdi. İşi deyilən vaxta qədər tamamladım. Lakin Bədii şura işimi qəsdən gözdən salır, qəbul etmək istəmirdi. Bir gün Rəsul müəllim mənə zəng etdi, xəbər aldı ki, niyə səsin çıxmır? Mən vəziyyəti olduğu kimi şairə dedim. Rəsul müəllim əsəbiləşdi, mənə tapşırdı ki, şuranın növbəti yığıncağında mənə xəbər elə. O, Bədii şuranın yığıncağına gəlib çatdı. Şuranın üzvləri bir-bir çıxış edib, deyirdilər ki, burda obrazlılıq yoxdur. Rəsul Rza onları təmkinlə dinləyib, çıxış üçün söz aldı. Üzünü çıxış edənlərə tutub hamısına müraciətlə dedi ki, Müşfiqdən bir şeir söyləsinlər. Heç birindən səs çıxmadı. Rəsul müəllim belə olanda açıldı, özü də necə! Əsəbi halda dedi: “Amma biz Müşfiqlə yaxın olmuşuq, günlərlə bir-birimizə şeirlərimizi oxumuşuq, baş-ayaq yatmışıq, deməli, mən sizdən yaxşı bilərəm ki, burda obrazlılıq var, ya yox. Münəvvər Rzayevanın heykəli Müşfiqin xatirəsinə dəyərli bir töhfədir”. Rəsul Rza heykəlin yerini seçdiyim məkana narazılıq edənlərə də sərt cavab verdi. Bu işdə axıra qədər məni müdafiə etdi...

Bəli, elə xatirələr var ki, məqamı yetdikcə onları yada salmağa bir zərurət, mənəvi ehtiyac yaranır. Onları mənə heykəltəraş özü danışıb, indi mənim üçün tutiya olan o görüşlərdə birgə dərdləşib-bölüşmüşük. Nə vaxt ki, Münəvvər xanımın sənət dünyasından söz düşür, o zaman yaddaşımda yer almış xatirələrimiz alışıb yanır...

Münəvvər Rzayevanın taleyində qəribə təsadüflər qədərincədir. Bunlardan sonuncusu isə onun olum-ölüm tarixi ilə bağlıdır. Heykəltəraşlıq sənətimizin münəvvər siması – Münəvvər Rzayeva doğum günündə - 6 iyun 2004-cü ildə dünyasını dəyişib. Ömrünün son çağlarında yaşadığı durumu yadıma düşəndə indi də ürəyim ağrıyır... Münəvvər Rzayeva həyatının axır illərində gözünün nurunu itirmişdi. Baxışlarından heç nə yayınmayan, gördüyü gözəlliklərdən doyunca zövq alan, ruhlanan, həyatın vəsvəgəlməz füsunkarlığından ilhamlanan heykəltəraş xanım bu mənzərələri bir daha görmək səadətindən məhrum oldu... Amma həyatda təkzib olunmayan bir həqiqət var. Sənətkarın gözü də, ruhu da onun yaratdığı əsərlər deyilmi? Təskinliyimiz də odur ki, Qarabağın sonası, Şuşanın sənətkar övladı Münəvvər Rzayeva bu gün cahana məhz yaratdığı monumental əsərlərinin gözü ilə baxır...

Şəfəq Nasir

yazıçı, publisist

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

“İçərişəhər” Qoruq İdarəsində Novruz bayramı münasibətilə tədbir keçirilib

Dünyada təhlükəsiziyin təmin edilməsində Azərbaycan-NATO əməkdaşlığının rolu ŞƏRH

“Atatürk dövründə İran-Türkiyə münasibətləri” – seminar

Tərbiyəçi-müəllimlərin vakant yerlər üzrə qeydiyyatına başlanılır

“Zirə”nin iki futbolçusu yığma komandalara dəvət alıb

AİBNDX: Malların mənşə ölkəsini təsdiq edən sertifikatların verilməsinin fasiləsizliyi bayram günlərində təmin ediləcək

FHN Novruz bayramı ilə əlaqədar gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq

Bu il Şri-Lankaya 500 mindən çox turist gəlib

Cari ilin iki ayı ərzində Azəbaycanda istehsal edilən elektrik enerjisinin miqdarı açıqlanıb

Fransalı tennisçi oyun zamanı huşunu itirib

Domantas Sabonis NBA əfsanələrinin rekordunu təkrarlayıb

Novruz bayramının ilk günündə paytaxtda yağış, dağlıq və dağətəyi rayonlarda isə qar yağacaq

Tramp prezident seçiləcəyi təqdirdə şahzadə Harrini ABŞ-dan qovacaq

Rəqəmsal İnkişaf və Nəqliyyat Nazirliyi gücləndirilmiş iş rejimində fəaliyyət göstərəcək

“Novruz gəlir, yaz gəlir” – AzMİU kollektivi İlaxır çərşənbədə tonqal ətrafında bir araya gəldi

BDU Sənaye və Texnoloji Tədqiqat Təşkilatlarının Dünya Assosiasiyasına tamhüquqlu üzv seçilib

“Azəriqaz” Novruz bayramı günlərində gücləndirilmiş iş rejimində çalışacaq

® “Azpetrol” şirkəti yanacaqdoldurma məntəqələrinin sayını 104-ə çatdırıb

KİV: İsrail və HƏMAS Doha danışıqlarında kompromisə hazırdır

Türkmənistanın Ticarət-Sənaye Palatası Türk Ticarət və Sənaye Palataları Birliyinin tamhüquqlu üzvü olub

Türkiyənin yeni milli müdafiə sistemi ictimaiyyətə təqdim edilib

ADA Universiteti Fondunun sponsorluq layihələri üzrə direktoru: Gender arası əməkdaşlıq inkişafın göstəricisidir - açıqlama

Novruz təamlarından istifadə edərkən diqqət yetirilməli məsələlər

Şəhid ailə üzvü olan təhsil işçiləri ilə görüş keçirilib

Milli Kitabxanada Novruz bayramı ilə bağlı elektron məlumat bazası yaradılıb

Yevlaxda Novruz bayramı münasibətilə konsert təşkil olunub

Azərbaycan gimnastları Almaniyada Dünya Kubokunda çıxış edəcəklər

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin yeni veb-saytı istifadəyə verilib

İrqçilik etdiyi üçün millinin heyətindən kənarlaşdırılıb

Bir sıra ölkələrdən quşçuluq məhsullarının idxalına məhdudiyyət qoyulub

Blinken Qəzzada atəşkəsi müzakirə etmək üçün Ər-Riyada və Qahirəyə gedəcək

® “Azersun Holding” 10 mindən çox ailəni Novruz sovqatı ilə sevindirib

Azərbaycan poeziyası İspaniyada

Pomidor istehsalçıları ilə görüş keçirilib

Uzun illər itmiş sayılan nadir dəniz qabığı kolleksiyası indi İngiltərədə nümayiş etdirilir

Yanvar-fevral aylarında əlilliyi olan şəxslərə 20,8 min reabilitasiya vasitəsi verilib

“SpaceX” qlobal internet şəbəkəsinə aid daha 22 peyki orbitə çıxarıb

Son iki ayda sosial sahə üzrə 78 mindən çox e-arayış verilib

Fransa Mərakeşə 146 milyon dollar kredit verir

Qazaxıstan Xəzər dənizində hərbi təlimlər keçirib

Ədliyyə naziri Saatlıda vətəndaşları qəbul edib

“Ətirlisən, dadlısan, süfrəmizin yaraşığısan” II Çay Festivalı keçirilib

Martın 18-də aşkarlanan silah və sursatların sayı açıqlanıb

Fransuaza Jilonun rəssamlıq irsi Pikasso Muzeyində

Novruz bayramı ilə əlaqədar yanğın təhlükəsizliyi qaydalarına dair Fövqəladə Hallar Nazirliyi əhaliyə müraciət edib

Kəngərli rayonunun yaradılmasının 20 illiyinə həsr olunan virtual sərgi təqdim edilib

Bakının abad məhəllələrində Novruz şənlikləri davam edir

Hərbi Prokurorluq işçiləri Müdafiə Nazirliyinin yüksəkrütbəli vəzifəli şəxsləri ilə birgə Novruz bayramı ərəfəsində hərbi hissələrdə olublar

® Monteneqronun sabiq prezidenti Milo Cukanoviç “Azərbaycanın dostu” qızıl ordeni ilə təltif olunub

Dünya Bankı Misirə 6 milyard dollar yardım edəcək

Baş Dövlət Yol Polisi İdarəsi qeyri-iş günlərində səfərə hazırlaşan sürücülərə müraciət edib

Aİ Şurası Ukraynaya yeni yardım fondunu təsdiqləyib

Folklorşünas alim: Torpaq çərşənbəsi insanın təbiətlə həmrəy olması bayramıdır

Türkiyədə fəlakət zonasındakı sakinlər hər ay 15 min evlə təmin ediləcək

DİN: Martın 19-da ölkə üzrə 40 cinayətin açılması təmin olunub

Ölkənin əksər bölgələrinə yağış, dağlıq rayonlara qar yağıb

Dünya birjalarında neft ucuzlaşıb

Zabrat qəsəbəsindəki marketdə baş verən yanğın söndürülüb

Naxçıvanın kəndlərinin içməli su təminatı yaxşılaşdırılır

MDU-da tərəfdaş universitetlərlə birlikdə Çanaqqala Zəfərinin ildönümü qeyd edilib

Azərbaycan nefti bahalaşıb

Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyeva İlaxır çərşənbə ilə bağlı paylaşım edib

® GL 2023-cü ildə neft hasilatı artımına nail olub

Sabahdan Azərbaycanda 7 günlük Novruz tətili başlayır

Bakının bəzi yollarında sıxlıq müşahidə olunur SİYAHI

Mövcud hava şəraiti ilə bağlı sürücülərə müraciət edilib

Ukraynanın Krivoy-Roq şəhərində Novruz bayramı ilə bağlı konsert təşkil edilib

Saatlıda narkokuryerlik edən şəxs saxlanılıb

Hüquq müdafiəçisi: Azərbaycan NATO-nun uzunmüddətli tərəfdaşıdır

Türkiyə tədqiqatçıları stressin beyində “zamanın qavranılmasını” pozduğunu müəyyənləşdiriblər

Daşkəsəndə narkotik vasitələr satan şəxs saxlanılıb

Avstraliya məhkəməsi “Uber”i böyük məbləğdə təzminat ödəməyə məcbur edib

Yanlış ayaqqabı uşağın sağlamlığına zərər verə bilər - Mütəxəssis rəyi

Anaklia limanının dəniz infrastrukturunun tikintisi üçün beynəlxalq tender elan edilib

Süni intellekt və lazer əsaslı sensorla mədədəki xəstəliklər müəyyən ediləcək

Braziliyada hiss edilən temperatur 62 dərəcə Selsini keçib

Yaponiyada yaşlı insanlar əməyə cəlb edilir

İraq neft ixracını azaldacaq

Ümumdünya Buxara Yəhudiləri Konqresinin nümayəndə heyəti Qırmızı qəsəbəyə səfər edib

Budapeştdə biznes forumda Azərbaycandakı investisiya imkanlarından danışılıb VİDEO

Gürcüstanın Təhsil və Elm Nazirliyinin Marneuli İctimai Kollecində təntənəli Novruz şənliyi keçirilib

Azərbaycanın Qırğızıstandakı səfirliyində Novruz bayramı qeyd edilib

Bu gün Torpaq çərşənbəsidir

Şabranda minik avtomobilləri toqquşub, yaralananlar var

“Robotexnika Klubu”nun üzvləri Türkiyədə keçiriləcək “Texnofest”ə layihə təqdim ediblər

Kəngərli rayonunun yaradılmasının 20 illiyi qeyd olunub

Türkiyə və Rusiya prezidentləri arasında telefon danışığı olub

Dövlət Komitəsində Yaponiyada yaşayan azərbaycanlı pianoçu ilə görüş olub

Amur vilayətindəki filiz mədənində qəza baş verib, dağıntılar altında qalanlar var

Media əməkdaşları arasında atıcılıq yarışının qalibləri bəlli olub

Türkiyə Prezidenti: Bu yay İraq sərhədimizin təhlükəsizliyini tam təmin edəcəyik

Naxçıvan ŞİH: Möminə Xatun türbəsinin ətrafındakı tikili ilə bağlı yayılanlar həqiqəti əks etdirmir

Azərbaycanın güləş millisi “Çempionlar” turnirini 10 medalla başa vurub

YAP Səbail rayon təşkilatında Novruz bayramı qeyd edilib

Nigeriyada daha yüz adam oğurlanıb

Azərbaycan-İraq əlaqələrinin inkişaf perspektivləri müzakirə olunub

Bakı Ali Neft Məktəbində “Huawei” şirkətinin laboratoriyası fəaliyyətə başlayıb

Nazirlik: Hərbi hissələrdə bayram tədbirləri qapalı şəraitdə keçirilir

Azərbaycan atıcıları Almaniyada qızıl medal qazanıblar

Bakı Dövlət Universitetində Novruz şənliyi