Şəki, 20 oktyabr, Mustafa Dadaşov, AZƏRTAC

Respublikamızda baramaçılığın inkişaf etdirilməsi və ipəkçiliyin müasir infrastrukturunun yaradılması istiqamətində həyata keçirilən zəruri tədbirlər ölkəmizin şimal-qərb bölgəsinin ən iri sənaye müəssisələrindən olan “Azəripək” MMC-nin fəaliyyətini əhəmiyyətli dərəcədə canlandırıb. 2023-cü ilin yanvar-sentyabr ayları ərzində MMC-də 24,7 ton yüksəkkeyfiyyətli xam ipək istehsal olunub. Doqquz ayda müəssisə tərəfindən daxili və xarici bazarlara 3 milyon 150 min manat dəyərində ipəkçilik məhsullarının satışı həyata keçirilib. O cümlədən daxili bazara 946 min manatlıq, xarici bazarlara isə 2 milyon 204 min manatlıq ipəkçilik məhsulları göndərilib. Müəssisənin məhsulları əsasən İran, Rusiya və Türkiyəyə ixrac edilib.

AZƏRTAC-ın bölgə müxbiri “Azəripək” MMC-də olub, cəmiyyətin sədri Səməd Nəbiyevlə müəssisənin fəaliyyəti və qarşıda duran vəzifələr barədə söhbət edib.

Müəssisənin fəaliyyətinin, ilk növbədə, zəruri xammal bazasından asılı olduğunu vurğulayan Səməd Nəbiyev bildirib ki, 2023-cü ildə müəssisəyə respublikanın 34 rayonundan 250 tona yaxın yaş barama daxil olub. Birnövbəli iş rejimində işləmək üçün isə müəssisəyə ildə ən azı 350 ton yaş barama lazımdır. Mövcud xammal ehtiyatı ilə müəssisənin baramaaçan istehsalatı yalnız gələn il fevralın sonunadək fəaliyyət göstərəcək. Ona görə də barama istehsalının artırılması qarşıda duran ən vacib şərtlərdən biridir. Müəssisədə üçnövbəli iş rejimində fəaliyyət göstərmək üçün hər cür şərait var. Bunun üçün isə ildə 1000 tonadək yaş barama lazımdır.

MMC-nin sədri deyib: “Müəssisənin gəlirlə işləməsi üçün yalnız ipək istehsalı ilə məşğul olmaq maliyyə baxımından sərfəli deyil. Çünki ipək parça gündəlik tələbat malı deyil və satışı da bir qədər çətindir. Daxili bazarda əsasən ipək kəlağayı satılır. İpək parça və xam ipək əsasən İrana, az miqdarda da Rusiya və Türkiyə şirkətlərinə göndərilir. Ona görə də gələcəkdə daha çox tələbat olan pambıq və süni saplardan toxunan, həmçinin pambıqla süni sapların qarışığı olan parçaların istehsalına başlamağı düşünürük. Vaxtilə burada pambıq parçaların toxunuşu ilə məşğul olan sex fəaliyyət göstərib. Həmin avadanlıqlar artıq köhnəlib, məhsuldarlığı azalıb, əksəriyyəti işlək vəziyyətdə deyil. Bu avadanlıqlar ya təmir olunmalıdır, ya da yeni, müasir avadanlıq alınmalıdır”.

Səməd Nəbiyev deyib ki, ümumiyyətlə, tekstil istehsalatı rentabelli olmaq üçün üçnövbəli iş rejimində 24 saat işləməlidir. Çünki pambıq və süni parçaların istehsalında rəqabət böyük, gəlir faizi isə çox azdır. Ona görə də, kütləvi istehsal daha məqsədəuyğundur.

Qeyd edək ki, hazırda müəssisədə baramaaçan, boyaq-bəzək, toxucu istehsalatları, burucu və xalça sexləri fəaliyyət göstərir. Bu istehsalatlarda, ümumilikdə, 314 nəfər daimi işçi çalışır.

Baramaaçan istehsalatı müəssisənin ən böyük istehsal sahələrindən biridir. İstehsalatın meneceri Şükür Bayraməliyev AZƏRTAC-ın bölgə müxbirinə bildirib ki, bu istehsalatın birnövbəli iş rejimində ilboyu fəaliyyət göstərməsi üçün 120 ton quru barama tələb olunur. Onun məlumatına görə, baramaaçan istehsalatında olan mexaniki dəzgahların hamısı istehsalatdan çıxarılıb. Hazırda burada 4 seriya avtomat baramaaçan dəzgah işləyir. Hər bir seriyada 20 ədəd baramaaçan dəzgah var və 18 nəfərədək işçi çalışır. Avtomat dəzgahların məhsuldarlığı mexaniki dəzgahlardan 1,6 dəfə çoxdur. Hazırda bu dəzgahlarda gün ərzində 155-160 kiloqram xam ipək istehsal olunur.

Ümumiyyətlə, baramaaçan istehsalatında gündəlik olaraq orta hesabla 440-470 kiloqram barama emal olunur. İstehsalatda əsasən 310 nömrəli ipək sap istehsal edilir. İstehsal olunan xam ipək sonra istehsalatın ipək otağına gətirilir, tikilir, keyfiyyəti müəyyənləşdirilir, yenidən qablaşdırılır, kipləşdirilir və mərkəzi anbara göndərilir. Hazırda bu istehsalatda 119 işçi çalışır. Onların orta aylıq əməkhaqqı 350-500 manat arasındadır.

Ümumiyyətlə, 2023-cü ilin 9 ayı ərzində “Azəripək” MMC-nin ayrı-ayrı istehsalatlarında 223 min kvadratmetr xam ipək parça toxunub, 6761 ədəd müxtəlif ölçülü güllü kəlağayı, 1626 ədəd güllü şərf, 724 ədəd güllü çitmə, 11 min 956 ədəd müxtəlif ölçülü bişmiş kəlağayı, 6791 kiloqram ağ və 382 kiloqram qara vata, 2129 kiloqram ilməlik sap və digər məhsullar istehsal edilib. Həmin müddətdə 6 ədəd ipək xalça toxunub.