Naxçıvan, 14 yanvar, Rauf Əliyev, AZƏRTAC

Tarixin son beş min ilində Naxçıvan torpağında neçə-neçə sivilizasiyanın izlərini qoyub getmiş insanların çağdaş varisləri bu gün, sözün həqiqi mənasında, qədim diyarda xariqələr yaradırlar. Blokada şəraitində yaşamasına baxmayaraq, muxtar respublikanın bütün sahələrdə əldə etdiyi nailiyyətlər də belə deməyə əsas verir. Qədim diyarın şanlı tarixinə “Muxtariyyət ili” kimi daxil olan 2014-cü ilin siyasi mənzərəsinə nəzər yetirdikdə isə bir daha aydın olur ki, strateji əhəmiyyətə malik olan Naxçıvanın sosial-iqtisadi, mədəni inkişafı onu həm də beynəlxalq səviyyəli tədbirlərin keçirildiyi məkana çevirib.

Məlum olduğu kimi, 2014-cü il fevral ayının 9-da Naxçıvan Muxtar Respublikasının yaradılmasının 90 illiyi tamam oldu. Bu səbəbdən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin 2013-cü il dekabrın 28-də keçirilən dördüncü çağırış səkkizinci sessiyasında 2014-cü il muxtar respublikada “Muxtariyyət ili” elan olundu. Bununla birlikdə, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin “Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında” 2014-cü il 14 yanvar tarixli Sərəncamı, həmçinin Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2014-cü il yanvarın 17-də imzaladığı Sərəncam ilə “Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illik yubileyinə dair Tədbirlər Planı”nın təsdiq olunması ötən il muxtar respublikada ictimai-siyasi əhəmiyyətə malik tarixi tədbirlərin keçiriləcəyindən xəbər verirdi.

Təbii ki, bu tədbirlərin zirvə nöqtəsi ötən il aprelin 8-də Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin iştirakı ilə keçirilən Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illik yubileyinə həsr olunmuş təntənəli mərasim idi.

Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev təntənəli mərasimdəki nitqində qədim diyarın tarixi, Naxçıvana muxtariyyətin verilməsinin siyasi əhəmiyyətindən danışaraq dedi: “Naxçıvanın eyni zamanda qədim dövlətçilik tarixi vardır. Qədim Atabəylər dövlətinin mərkəzi Naxçıvan idi. Təsadüfi deyil ki, Naxçıvana 90 il bundan əvvəl Azərbaycanın tərkibində muxtariyyət statusu verilmişdir. Bu, gözəl hadisə idi, tarixi hadisə idi. Naxçıvanın rolunu, bu diyarın strateji əhəmiyyətini əks etdirən bir qərar idi”.

Azərbaycanın dövlət başçısı yubiley mərasimində muxtar respublikada əldə edilən uğurları belə qiymətləndirdi: “Naxçıvan sürətlə inkişaf edir. Naxçıvanda bütün məsələlər uğurla icra edilir. Bu səfər mənim Naxçıvana son 10 il ərzində 11-ci səfərimdir. Demək olar ki, hər il Naxçıvana gəlirəm, burada gedən inkişafla tanış oluram. Sevinirəm ki, bu gün Naxçıvan çiçəklənən bir diyardır...”

Naxçıvan Muxtar Respublikasının 90 illik yubileyi ilə bağlı növbəti möhtəşəm tədbir isə ötən il iyulun 4-5-də “Naxçıvanın muxtariyyəti tarixi nailiyyətdir” mövzusunda keçirilən Beynəlxalq konfrans oldu. Mötəbər beynəlxalq tədbirdə Azərbaycanın görkəmli alim və tədqiqatçıları, Türkiyə Respublikasından, Rusiya Federasiyasından və Amerika Birləşmiş Ştatlarından elmi-tədqiqat müəssisələrinin, ali təhsil məktəblərinin nümayəndələri, mütəxəssislər iştirak edirdilər.

Beynəlxalq konfransda geniş məzmunlu nitq söyləyən Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri Vasif Talıbov çox mühüm tarixi həqiqətləri ifadə edərək dedi: “Arxiv materialları aydın şəkildə göstərir ki, Naxçıvana muxtariyyət verilməmişdir, əksinə naxçıvanlılar bu muxtariyyəti qazanmışdılar. Naxçıvanın muxtariyyəti ermənilərə qarşı silahlı mübarizə cəbhəsində qazanıldığı kimi, böyük dövlətlərin siyasi oyunlarına qarşı diplomatik mübarizə cəbhəsində də qazanılmışdır”.

Konfransda iştirak edən bütün qonaqlar çıxışlarında Naxçıvanın bugünkü heyrətamiz inkişafı barədə də söz açdılar. Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının prezidenti, akademik Akif Əlizadə bu fikirləri ümumiləşdirilmiş şəkildə belə ifadə etdi: “Hazırda müasir Naxçıvan dünyaya yeni intibahın nümunəsini göstərir. Burada olduğumuz iki gün ərzində Naxçıvanda gördüyümüz böyük inkişaf insanın qəlbini dağa döndərir. Hava limanından Naxçıvan şəhərinə, oradan da Ağbulaq zirvəsinə qədər uzanan abad yollar və bu yolların ətrafındakı tikinti, quruculuq, əkinçilik, bağçılıq regiondakı sistemli və ardıcıl bir inkişafın göstəriciləridir. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti cənab İlham Əliyevin ölkəmizin digər regionları ilə birlikdə Naxçıvan Muxtar Respublikasının da inkişafına göstərdiyi böyük qayğı burada yeni və böyük inkişafa təkan vermişdir. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri cənab Vasif Talıbovun rəhbərliyi ilə regionda müşahidə olunan ciddi bir intizam, Naxçıvandakı milli ənənələrlə müasirliyin vəhdətindən yaranmış böyük inkişaf hər bir insanda milli iftixar hissi doğurur”.

Yuxarıda qeyd olunduğu kimi, muxtar respublikada infrastruktur layihələrinin uğurla həyata keçirilməsi nəticəsində başda Naxçıvan şəhəri olmaqla, bütün rayon mərkəzlərinin və kəndlərin abadlaşması, bütün sahələr üzrə əhəmiyyətli nailiyyətlərin qazanılması burada yüksək səviyyəli beynəlxalq tədbirlərin keçirilməsinə şərait yaradıb.

Ötən il mayın 4-dən başlayaraq Naxçıvan Dövlət Musiqili Dram Teatrında ümummilli lider Heydər Əliyevin anadan olmasının 91-ci ildönümünə həsr olunmuş “Naxçıvan Open-2014” Beynəlxalq şahmat festivalının keçirilməsi də bunu sübut edir. Doqquz ölkədən 300-dən artıq şahmatçının Naxçıvana gəlməsi isə festivala göstərilən beynəlxalq marağın göstəricisi idi.

Keçən il Naxçıvan daha bir əhəmiyyətli beynəlxalq tədbirə ev sahibliyi etdi. Oktyabrın 24-də Naxçıvan şəhərində Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının 3-cü biznes forumu və Türkdilli Dövlətlərin Biznes Şurasının 3-cü toplantısı keçirildi. Biznes forumda çıxış edən Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının baş katibi Ramil Həsənov, Türkiyə Palatalar və Birjalar Birliyinin prezidenti Rıfat Hisarcıklıoğlu, Qazaxıstan Beynəlxalq Ticarət Palatası idarə heyəti sədrinin müavini Abdulla Kundakbayev, Qırğızıstan Ticarət və Sənaye Palatasının prezidenti Marat Şarşekeyev qeyd etdilər ki, Naxçıvan Azərbaycan, Türkiyə və ümumilikdə bütün türk dünyası üçün çox mühüm strateji əhəmiyyətə malik bir məkandır. Dəfələrlə bildirildi ki, 23 il blokada şəraitində yaşamasına baxmayaraq muxtar respublikanın sürətli inkişafı, tərəqqisi, gündən-günə gözəlləşməsi türkdilli xalqların nümayəndələri tərəfindən rəğbətlə qarşılanır.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri Vasif Talıbov ilə Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının 3-cü biznes forumunun iştirakçılarının görüşündə bu mötəbər tədbirin qədim türk torpağı olan Naxçıvanda keçirilməsinin mühüm əhəmiyyətə malik olduğu qeyd edildi.

Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurasının baş katibi Ramil Həsənov və Türkiyə Palatalar və Birjalar Birliyinin prezidenti Rıfat Hisarcıklıoğlu forumun yüksək səviyyədə təşkilinə görə qonaqlar adından minnətdarlıq etdilər. Onlar muxtar respublikanın 90 illik yubileyi çərçivəsində keçirilən bu tədbirin əhəmiyyətini bir daha vurğulayaraq, Naxçıvanın dinamik inkişafının məmnunluq doğurduğunu bildirdilər.

Naxçıvanda “Muxtariyyət ili” artıq geridə qalıb. Bu il əldə olunan nəticələr, qazanılan uğurlar 2014-cü ilin dekabrın 27-də dördüncü çağırış Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin onuncu sessiyasında bir daha qeyd olunub. Sessiyada çıxış edən Ali Məclisin Sədri deyib: “Muxtariyyət ili”ndə əldə olunmuş nəticələr sosial-iqtisadi inkişafa davamlı xarakter vermişdir. Qəbul olunmuş mühüm Dövlət proqramlarının uğurlu icrası nəticəsində iqtisadiyyatın çoxşaxəli inkişafına, məşğulluğun artırılmasına nail olunmuş və bu inkişafın davamlı olması məqsədilə 2014-cü il sentyabrın 1-də Naxçıvan Muxtar Respublikasının sosial-iqtisadi inkişafına dair 2014-2018-ci illəri əhatə edən 3-cü Dövlət Proqramı qəbul olunmuşdur. Bütün bunlar muxtar respublikanın iqtisadi cəhətdən daha da qüdrətlənməsinə, makroiqtisadi dinamikanın qorunub saxlanmasına səbəb olmuşdur”.

Bütün bunlar bir daha belə deməyə əsas verir ki, bu gün sürətlə inkişaf edən Naxçıvan Muxtar Respublikası özünün intibah dövrünü yaşayır. Dünyanın heç bir yerində blokada şəraitində yaşayan bir məkan bu dərəcədə sürətli iqtisadi yüksəlişə nail ola bilməyib. Məhz bu yüksəlişin nəticəsində Naxçıvan həm də mötəbər beynəlxalq tədbirlərin keçirildiyi məkana çevrilib.

Rauf Əliyev

AZƏRTAC-ın Naxçıvan Muxtar Respublikasındakı

bürosunun rəhbəri