Bakı, 27 oktyabr (AZƏRTAC). Oktyabrın 27-də Azərbaycan Respublikası Milli Məclisinin növbəti iclası keçirilmişdir.

Əvvəlcə cari məsələlərə baxılmış, Milli Məclisin sədri Oqtay Əsədov deputatların qaldırdıqları məsələlərə münasibət bildirmişdir.

Sonra İnsan alverinə qarşı mübarizə üzrə milli koordinatorun Azərbaycanda insan alverinə qarşı mübarizəyə dair illik məlumatı dinlənilmişdir.

Milli koordinator, daxili işlər nazirinin müavini, general-leytenant Vilayət Eyvazov demişdir ki, hər il yüz minlərlə adamın insan alverinin qurbanına çevrilməsi bu problemin miqyasını, təhlükəliliyini səciyyələndirən başlıca amillərdəndir. İnsan alverinə qarşı mübarizə üzrə beynəlxalq tədbirlərdə fəal iştirak edən Azərbaycanda milli qanunvericilikdən, BMT-nin “Transmilli mütəşəkkil cinayətkarlığa qarşı” Konvensiyasından, onu tamamlayan Protokoldan və Brüssel Bəyannaməsindən irəli gələn vəzifələr məqsədyönlü şəkildə icra olunur. Ölkəmizdə insan alverinə qarşı mübarizəyə dövlət, hökumət və parlament səviyyəsində göstərilən diqqət işin düzgün, beynəlxalq təcrübəyə uyğun və səmərəli qurulmasına böyük imkanlar yaratmışdır.

Nazir müavini bildirmişdir ki, 2005-2008-ci illərdə və cari ilin ötən dövründə insan alveri cinayətləri ilə bağlı aşkarlanmış 1298 fakt üzrə 1185 nəfər məsuliyyətə cəlb olunmuş, Azərbaycan polisinin fədakarlığı sayəsində 192 cinayətkar qrup, o cümlədən 15 mütəşəkkil dəstə zərərsizləşdirilmişdir.

Təkcə 2009-cu ilin ötən dövründə həyata keçirilmiş əməliyyat-profilaktika tədbirləri nəticəsində insan alveri ilə bağlı 71 cinayət hadisəsi qeydə alınmış, onları törədən 18 cinayətkar qrup, o cümlədən bir mütəşəkkil dəstə zərərsizləşdirilmişdir. İnsan alveri hallarının qarşısının alınması üçün bir sıra maarifləndirmə işləri aparılmışdır. Nazirliyin dəstəyi ilə İnsan alverinə qarşı mübarizə İdarəsində veb-sayt yaradılmış və bu ilin may ayından fəaliyyət göstərməkdədir. Təqdirəlayiq haldır ki, bu ilin mart ayında Daxili İşlər Nazirliyi ilə 45 qeyri-hökumət təşkilatını birləşdirən İnsan alverinə qarşı qeyri-hökumət təşkilatları Koalisiyası arasında əməkdaşlığa dair Anlaşma Memorandumu imzalanmış və maarifləndirmə tədbirlərinin birgə icrası üzrə xüsusi iş proqramı hazırlanaraq icraya yönəldilmişdir. İnsan alverinə qarşı mübarizə üçün respublikanın 15 şəhər və rayonunda təşkil edilmiş kütləvi tədbirlər, “qaynar xətt” telefon xidmətinin və sığınacağın istifadəyə verilməsi bu sahədə görülmüş mühüm işlərdəndir.

Həyata keçirilmiş vacib tədbirlərdən biri də insan alverindən zərər çəkmiş şəxslərə reinteqrasiya dövründə ödənilən məbləğin bu sahədə xarici ölkələrdə mövcud olan həddə - 600 manat səviyyəsinə çatdırılmasıdır. Bununla əlaqədar Azərbaycan Respublikasının Nazirlər Kabineti qarşısında məsələ qaldırılmışdır və bu, yaxın günlərdə həllini tapacaqdır.

Məlumat verilmişdir ki, ötən dövrdə insan alverindən zərər çəkmiş 76 nəfərə birdəfəlik müavinətlər, 43 nəfərə İnsan alveri qurbanlarına kömək Fondundan yardımlar verilmiş, 11 şəxsə cinayət nəticəsində dəymiş maddi ziyan məhkəmələrin köməyi ilə ödətdirilmişdir.

Bütün bu sadalananlar onu deməyə əsas verir ki, ötən dövrdə insan alverinə qarşı mübarizə işi Azərbaycan Respublikasının qanunlarına, dövlət başçısının fərman və sərəncamlarına, Nazirlər Kabinetinin qərarlarına, Milli Fəaliyyət Planına və ölkəmizin beynəlxalq öhdəliklərinə uyğun qurulmuş və həyata keçirilmişdir.

Məlumat dinlənildikdən sonra deputatlar sənədi səsə qoyaraq qənaətbəxş hesab etmişlər.

Sonra “Gömrük Əməkdaşlığı Şurasının yaradılması haqqında” Konvensiyaya dəyişikliklər, “Azərbaycan Respublikasında dövlət daktiloskopik qeydiyyatı haqqında”, “Məhkəmələr və hakimlər haqqında”, “Bələdiyyə qulluğu haqqında”, “Prokurorluq haqqında”, “Notariat haqqında”, “Vəkillər və vəkillik fəaliyyəti haqqında”, “Bələdiyyə üzvünün statusu haqqında”, “Dövlət qulluğu haqqında”, “Prokurorluq orqanlarında qulluq keçmə haqqında”, “Ədliyyə orqanlarında qulluq keçmə haqqında”, “Rəsmi statistika haqqında” qanunlara əlavələr və dəyişikliklər müzakirə edilmişdir. Bildirilmişdir ki, bu əlavə və dəyişikliklər ölkəmizin qanunvericilik sisteminin inkişafına təkan verəcəkdir. Qanun layihələri səsə qoyularaq təsdiqlənmişdir.

İclasda “Banklar və digər kredit təşkilatları tərəfindən fiziki şəxslərin əmanətləri üzrə ödənilən faizlərin gəlir vergisindən azad edilməsi haqqında” qanun layihəsi də müzakirə olunmuşdur. Məlumat verilmişdir ki, layihədə fiziki şəxslərin əmanətləri üzrə ödənilən faizlərin 2010-cu il yanvarın 1-dən 3 il müddətinə gəlir vergisindən azad edilməsi təklif olunur. Sənədin qəbulunun əhalinin gəlirlərinin artırılmasına xidmət edəcəyi vurğulanmışdır.

Layihə təsdiqləndikdən sonra deputatlar “Əmək pensiyaları haqqında” Qanuna təklif olunan əlavələr və dəyişiklikləri müzakirə etmişlər. Milli Məclisin sosial siyasət komitəsinin sədri Hadi Rəcəbli bildirmişdir ki, Prezident İlham Əliyevin qanunvericilik təşəbbüsü əsasında parlamentə daxil olan qanun layihəsində yaşa görə əmək pensiyalarının təyin edilməsi şərtləri dəyişdirilir.

Belə ki, 62 yaşına çatmış kişilərin və 57 yaşına çatmış qadınların azı 12 il sığorta stajı olduqda (bu Qanunun qüvvəyə mindiyi günədək yaşa görə əmək pensiyası təyin edilmiş şəxslər istisna olmaqla) onlara yaşa görə əmək pensiyası hüququ verilir. Kişilərin yaş həddi 2010-cu il yanvarın 1-dən başlayaraq 2012-ci ilin yanvarın 1-dək, qadınların yaş həddi 2010-cu il yanvarın 1-dən başlayaraq 2016-cı ilin yanvarın 1-dək hər il 6 ay artırılaraq müvafiq olaraq 63 və 60 yaş müəyyən edilir. Qeyd olunmuşdur ki, çoxuşaqlı qadınların, sağlamlıq imkanları məhdud uşağı olan anaların, uşaqlarını təkbaşına böyüdən ataların və qəyyumların yaşa görə pensiya təminatı, yaşa görə pensiyanın məbləğinin hesablanması, habelə, əlilliyə görə əmək pensiyasının təyin edilməsi şərtləri də dəyişdiriləcəkdir. Eləcə də, sağlamlıq imkanları məhdud olan uşağını 8 yaşadək tərbiyə etmiş və azı 10 il sığorta stajına malik olan anaların pensiya yaşı həddinin 5 il azaldılması nəzərdə tutulmuşdur. Komitə sədri bu dəyişikliklərin bir sıra dövlətlərin, o cümlədən Avropa ölkələrinin qanunvericiliyinə uyğun olduğunu diqqətə çatdırmışdır. Müzakirələrdən sonra qanuna təklif olunan əlavələr və dəyişikliklər təsdiq edilmişdir.

İclasda “Azərbaycan Respublikasının sülhməramlı əməliyyatlarda iştirakı haqqında” qanun layihəsi də müzakirəyə çıxarılmışdır.

Milli Məclisin təhlükəsizlik və müdafiə komitəsinin üzvü Siyavuş Novruzov layihə barədə məlumat verərək bildirmişdir ki, bu qanun lokal və regional münaqişələrin qarşısının alınması, nizamlanması və həll edilməsi ilə bağlı aparılan sülhməramlı əməliyyatlarda ölkəmizin iştirakının əsaslarını, formalarını və qaydasını müəyyən edəcəkdir.

Müzakirələrdən sonra qanun layihəsi səsə qoyularaq birinci oxunuşda qəbul olunmuşdur.