Bakı, 12 oktyabr, Nihad Budaqov, AZƏRTAC

Oktyabrın 12-də Bakıda SOCAR-ın dəstəyi ilə “Argus Beynəlxalq Qiymət Agentliyi” tərəfindən təşkil olunan ikigünlük “Argus Azərbaycan Beynəlxalq Neft Sammiti - 2017” işə başlayıb.

AZƏRTAC xəbər verir ki, sammitin açılış mərasimində “Argus Media”nın Rusiya, MDB və Baltik ölkələri üzrə rəhbəri Vyaçeslav Mişşenko tədbirin əhəmiyyətindən bəhs edib. Bildirib ki, sammit neft-qaz, logistika sahələri üzrə müxtəlif müzakirələrin aparılması üçün əlverişli platformadır və regionda qarşılıqlı əməkdaşlığın inkişafına öz töhfəsini verəcək.

SOCAR-ın prezidenti Rövnəq Abdullayev isə bildirib ki, ötən əsrin sonlarında, 1994-cü ildə ümummilli lider Heydər Əliyevin siyasi qətiyyəti və dönməz iradəsi nəticəsində imzalanmış “Əsrin müqaviləsi” Azərbaycanın neft sənayesində yeni dövrün başlanğıcını qoyub. Bu il sentyabrın 14-də isə Prezident İlham Əliyevin iştirakı ilə həmin layihənin davamı olaraq Xəzər dənizinin Azərbaycan sektorunda “Azəri”, “Çıraq” yataqları və “Günəşli” (AÇG) yatağının dərinsulu hissəsinin birgə işlənməsi və hasilatın pay bölgüsü haqqında yeni saziş imzalanıb. Yeni sazişin bizim üçün daha əlverişli şərtlərlə imzalanması Azərbaycanın iqtisadi gücünü nümayiş etdirir.

“Heç kəsə sirr deyil ki, bu gün Azərbaycan qüdrətli iqtisadiyyata sahibdir. Yeraltı-yerüstü sərvətlərimiz, xüsusilə də neft-qaz ehtiyatlarımız zəngindir. Azərbaycan xalqı hələ uzun illər bu milli sərvətlərdən faydalana biləcək. 1994-cü ildə ilk müqavilə imzalananda AÇG yataqlar blokunun ehtiyatları təqribən 510 milyon ton həcmində qiymətləndirilirdi. Ancaq bu blokdan ilk neftin hasil olunduğu 1997-ci ildən 20 il ötməsinə baxmayaraq, AÇG yataqlar blokunda bu gün də 550 milyon tondan çox neft ehtiyatının olduğu müəyyən edilib. Əminik ki, bu da son rəqəm deyil”, - deyə R.Abdullayev qeyd edib.

SOCAR-ın prezidenti qeyd edib ki, son illər Azərbaycanın təşəbbüsü və liderliyi ilə həyata keçirilən neft-qaz layihələri qlobal iqtisadi proseslərin ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrilib, ölkəmizi bütün dünyada enerji daşıyıcılarının etibarlı ixracatçısı kimi tanıdıb. Azərbaycan bu gün mühüm xam neft və təbii qaz mənbəyi kimi dünya birliyinin diqqət mərkəzindədir. Hazırda həyata keçirdiyimiz “Cənub Qaz Dəhlizi” layihəsi Avropanın ən böyük enerji və infrastruktur layihəsidir. Avropa İttifaqı tərəfindən dəstəklənən, istehsalçı, tranzit və istehlakçı dövlətlərin sıx əməkdaşlıq layihəsi olan “Cənub Qaz Dəhlizi” ilk mərhələdə 3500 kilometrlik bir ərazidə Azərbaycanın, region ölkələrinin, Mərkəzi və Cənubi Avropanın bir sıra ölkələrinin enerji mənbələrinin şaxələndirilməsinə və enerji təhlükəsizliyinə töhfə verəcək. İlkin mərhələdə “Cənub Qaz Dəhlizi”nin resurs mənbəyi “Şahdəniz-2” layihəsi üzrə çıxarılacaq qaz həcmləri olacaq. Hazırda istismarda olan “Şahdəniz-1” mərhələsində stabil dinamika əldə edilib. Hasilat gücü ildə 9 milyard kubmetr qaz təşkil edir. İşlənmənin ikinci mərhələsində isə əlavə olaraq daha 16 milyard kubmetr qaz hasil ediləcək. Həmin həcmin 6 milyard kubmetri Türkiyəyə, qalanı isə Avropa İttifaqı ölkələrinə nəql ediləcək.

“Bu məqsədlə 3 seqmentli yeni infrastruktur zənciri yaradılır. İlk növbədə mövcud Cənubi Qafqaz Boru Kəməri genişləndirilir. “Cənub Qaz Dəhlizi”nin birləşdirici həlqəsi olan TANAP hasil olunacaq qazı Türkiyə və Avropa ölkələrinə nəql edəcək. Dəhlizin sonuncu seqmentini isə TAP kəməri təşkil edəcək. Türkiyə-Yunanıstan sərhədindən başlayacaq TAP “Şahdəniz-2” layihəsi çərçivəsində hasil olunacaq qazın Yunanıstan və Albaniyadan keçməklə Adriatik dənizi ilə İtaliyanın cənubuna, oradan da Qərbi Avropaya nəql edilməsi üçün inşa olunur. Hər üç seqment üzrə işlər qrafikə uyğun davam etdirilir. “Cənub Qaz Dəhlizi” ilə ilk qazın 2018-ci ildə Türkiyə, 2020-ci ildə isə Avropa alıcılarına çatdırılması nəzərdə tutulur”, - deyə SOCAR-ın prezidenti qeyd edib.

R.Abdullayev SOCAR-ın Azərbaycanda və xaricdə həyata keçirdiyi neft-qaz emalı və kimya layihələrinin əhəmiyyətindən də bəhs edib.

BP-nin Azərbaycan, Gürcüstan və Türkiyə üzrə regional prezidenti Qəri Counz “Azəri”, “Çıraq” yataqları və “Günəşli” (AÇG) yatağının dərinsulu hissəsinin birgə işlənməsi və hasilatın pay bölgüsü haqqında yeni sazişin əhəmiyyətindən bəhs edib. O qeyd edib ki, 2006-cı ilin iyunundan bu il iyun ayının sonunadək Bakı–Tbilisi–Ceyhan əsas ixrac neft boru kəməri (BTC) ilə ümumilikdə 365 milyon ton, yəni 2,74 milyard barrel xam neft nəql olunub. O bildirib ki, bu vaxtadək “Azəri-Çıraq-Günəşli” yataqlar blokundan hasil edilən 30 milyard kubmetrdən çox səmt qazı Azərbaycan hökumətinə təhvil verilib.

“Azərbaycan Dəmir Yolları” QSC-nin sədri Cavid Qurbanov deyib ki, Azərbaycan ərazisindən keçən beynəlxalq nəqliyyat dəhlizlərinə böyük diqqət yetirilir. Belə ki, Bakı-Tbilisi-Qars (BTQ) dəmir yolunun inşası artıq yekunlaşıb. Bu ayın sonunda dəmir yolunun istismara verilməsi nəzərdə tutulur.

O qeyd edib ki, noyabrın sonunda isə “Astara (Azərbaycan)-Astara (İran)” yeni dəmir yolu xətti ilə yük qatarlarının hərəkətinə başlanılacaq. “Astara (Azərbaycan)-Astara (İran)” yeni dəmir yolu xətti üzrə Azərbaycanda tikinti işləri yekunlaşıb. Astara çayı üzərində dəmir yolu körpüsünün inşası başa çatdırılıb. İran ərazisində tikinti işləri davam etdirilir.

Energetika nazirinin müavini Natiq Abbasov Azərbaycanın əldə etdiyi uğurların əsası milli lider Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan, hazırda Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi altında uğurla davam etdirilən enerji strategiyası çərçivəsində icra olunan beynəlxalq miqyaslı layihələrlə sıx bağlı olduğunu bildirib. O, son illər Azərbaycanın təşəbbüsü və liderliyi ilə həyata keçirilən neft-qaz layihələrinin qlobal iqtisadi proseslərin ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrildiyini, ölkəmizi bütün dünyada enerji daşıyıcılarının etibarlı ixracatçısı kimi tanıtdığını qeyd edib.

Sammitin “Neft bazarı və Xəzər regionunun neft məhsulları” adlı birinci sessiyasında SOCAR-ın Marketinq və İqtisadi Əməliyyatlar İdarəsinin rəisi Adnan Əhmədzadə, “Litasco”nun neft-kimya üzrə direktoru Aleksey Dzyuba və “Arqus” agentliyinin baş redaktoru Rauf Hüseynov müxtəlif mövzularda ətraflı çıxış edib, tədbir iştirakçılarını maraqlandıran suallara cavab veriblər.

“Argus Azərbaycan Beynəlxalq Neft Sammiti - 2017” müxtəlif sessiyalarda öz işini davam etdirir.