CƏMİYYƏT
Reydlər zamanı qanunsuz yolla əldə edilmiş meşə materialları və kömür quyuları aşkarlanıb
Bakı, 23 noyabr, AZƏRTAC
Meşə sahələrindən ağacların qanunsuz kəsilərək ağac emalı sexlərinə daşınması barədə müxtəlif yuxarı instansiyalara və nazirliyə çoxsaylı şikayətlərin daxil olması ilə əlaqədar Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyində (ETSN) 70 nəfərdən ibarət geniştərkibli komissiya yaradılıb. Komissiya tərəfindən Oğuz və İsmayıllı Meşə Mühafizəsi və Bərpası Müəssisələrinin (MMBM) ərazilərində meşələrin qorunub mühafizə edilməsi vəziyyəti kompleks araşdırılıb və regionlarda reydlər keçirilib.
Nazirliyin mətbuat xidmətindən AZƏRTAC-a verilən xəbərə görə, aparılan yoxlamalar zamanı hər iki müəssisədə meşələrin qorunub mühafizə edilməsi işinin qeyri-qənaətbəxş təşkil olunduğu və qanunsuz qırıntılara yol verildiyi müəyyən olunub. Belə ki, son dörd ay ərzində Oğuz MMBM-in ərazisində 4807,93 kubmetr həcmində, 60134 manat dəyərində 4180 və İsmayıllı MMBM-in ərazisində 2061,55 kubmetr həcmində, 14578 manat dəyərində 4830 ədəd ağacın qanunsuz olaraq kəsildiyi aşkar edilib. Məsələyə hüquqi qiymət verilməsi, təqsirkar və cavabdeh şəxslərin məsuliyyətə cəlb edilməsi üçün sənədlər hüquq mühafizə orqanlarına göndəriləcək.
Meşə ərazilərində aşkar olunmuş qanunsuz kəsilmiş ağacların istifadə mənbəyini müəyyənləşdirmək məqsədilə ETSN-in əməkdaşları tərəfindən noyabrın 2-dən 20-dək magistral avtomobil yollarında reydlər keçirilib. Reydlər zamanı Oğuz, İsmayıllı, Göyçay, Şəki rayonları ərazisində əsasən gecə saatlarında yük yerlərində meşə materialları olan 15 avtomobil aşkarlanıb. Nazirliyin əməkdaşları tərəfindən həmin maşınlar izlənilib. Görülən tədbirlər nəticəsində maşınlarda olan meşə materiallarının Göyçay, Şəmkir və Tovuz rayonlarında fəaliyyət göstərən yeşik hazırlanan sexlərə daşındığı müəyyən edilib. Həmin avtomobillərdə qanunsuz yolla əldə olunmuş 97,5 kubmetr həcmində fıstıq, vələs, palıdcinsli yerli meşə materialları aşkar olunaraq sənədləşdirilib.
Bununla bağlı meşə materiallarının daşındığı Göyçay, Şəmkir və Tovuz rayonlarındakı yeşik hazırlanan sexlərə baxış keçirilib və 15 sexin fəaliyyət göstərdiyi müəyyən olunub.
Belə ki, Göyçay rayonunun Cəyirli kəndində Şirvan İsmayılova məxsus 130 kvadratmetr ərazidəki yeşik sexində qanunsuz yolla əldə olunmuş fıstıqdan hazırlanmış 6,5 kubmetr həcmində, 1291,94 manat dəyərində yeşik taxtası, Əvəz Rəsulova məxsus 120 kvadratmetr ərazidə 3 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində qanunsuz yolla əldə olunmuş 1,8 kubmetr həcmində, 357,77 manat dəyərində fıstıqcinsli, Asim Seyidova məxsus 300 kvadratmetr ərazidə 2 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində qanunsuz yolla əldə olunmuş 4,8 kubmetr həcmində, 954,05 manat dəyərində fıstıqcinsli, Elçin Məmmədova məxsus 250 kvadratmetr ərazidə 2 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində qanunsuz yolla əldə olunmuş 3,7 kubmetr həcmində, 735,41 manat dəyərində fıstıqcinsli, Qarabaqqal kəndində Nadir Yəhyayevə məxsus 400 kvadratmetr ərazidə 3 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində qanunsuz yolla əldə olunmuş 1,2 kubmetr həcmində, 238,51 manat dəyərində fıstıqcinsli, Çayarxı kəndində Məzahir İsrafilova məxsus 300 kvadratmetr ərazidə 4 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində qanunsuz yolla əldə olunmuş 5 kubmetr həcmində, 993,8 manat dəyərində fıstıqcinsli, Göyçay şəhəri Bahəddən Mirzəyev küçəsində Ədalət Qasımova məxsus 300 kvadratmetr ərazidə 1 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində 4,1 kubmetr həcmində, 814,91 manat dəyərində fıstıqcinsli, Samir Mustafayevə məxsus 500 kvadratmetr ərazidə 5 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində 3,5 kubmetr həcmində, 321,77 manat dəyərində fıstıqcinsli, Heydər Əliyev prospektində Yaqub Məmmədova məxsus 120 kvadratmetr ərazidə 2 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində 4,06 kubmetr həcmində, 308,46 manat dəyərində fıstıq və vələscinsli, İsmayıl Yaqubova məxsus 200 kvadratmetr ərazidə 2 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində 4,2 kubmetr həcmində, 834,80 manat dəyərində fıstıqcinsli, Şəmkir rayonunun Düyərli kəndində Yaşar Qəmbərova məxsus 70 kvadratmetr ərazidə yeşik sexində 2 ədəd mişar quraşdırılmış qanunsuz yolla əldə olunmuş 4 kubmetr həcmində, 795,04 manat dəyərində fıstıqcinsli, Azər Verdiyevə məxsus 50 kvadratmetr ərazidə 2 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində qanunsuz yolla əldə olunmuş 4 kubmetr həcmində, 795,04 manat dəyərində fıstıqcinsli, Dələr qəsəbəsində Rasim Sadıqova məxsus 40 kvadratmetr ərazidə 1 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində qanunsuz yolla əldə olunmuş 1,5 kubmetr həcmində, 298,16 manat dəyərində fıstıqcinsli, Tovuz rayonunun Qovlar qəsəbəsində Coşqun Binnətova məxsus 20 kvadratmetr ərazidə 1 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində qanunsuz yolla əldə olunmuş 1,8 kubmetr həcmində, 357,76 manat dəyərində fıstıqcinsli, Tovuz çayı sahilində Sərxan Mirzəyevə məxsus 40 kvadratmetr ərazidə 1 ədəd mişar quraşdırılmış yeşik sexində qanunsuz yolla əldə olunmuş 2,3 kubmetr həcmində, 457,16 manat dəyərində fıstıqcinsli girdə içlik materialları aşkar edilib.
Aşkar olunmuş faktlar üzrə təqsirkarlar barəsində aktlar tərtib edilib, qanunvericiliyə uyğun qaydada ziyanlar tətbiq olunub və toplanmış sənədlər tədbir görülməsi üçün hüquq mühafizə orqanlarına göndərilib.
Eyni zamanda, araşdırmalar zamanı Oğuz və İsmayıllının meşə ərazilərindən qanunsuz yolla əldə olunmuş ağaclardan kömürün hazırlandığı da aşkar edilib. Belə ki, Oğuz rayonunun Muxas, Padar, Sincan, Xalxalqışlaq, Ərmənət, Tayıflı, Qalıncaq, Çəmənli, Mollalı və Calut kəndlərinin 52 həyətyanı sahəsində ağac kömürü hazırlanması məqsədilə quyuların qazıldığı, qanunsuz yolla əldə edilmiş 217,89 kubmetr həcmində meşə materiallarından istifadə edildiyi və meşə fonduna 4514,6 manat məbləğində ziyan dəydiyi müəyyən olunub. Faktlarla bağlı tərtib olunmuş sənədlər qanunauyğun tədbirlərin görülməsi üçün Oğuz Rayon Polis Şöbəsinə göndərilib.
Həmçinin Oğuz rayonu Muxas Bələdiyyəsinin mülkiyyətinə aid torpaq sahəsində kömür hazırlamaq məqsədilə 84 ədəd quyunun qazıldığı və təbiətə 2310 manat məbləğində ziyan vurulduğu müəyyən olunub. Bununla bağlı toplanmış sənədlər məsələyə hüquqi qiymət verilməsi, təqsirkar şəxslər barəsində qanunauyğun tədbirlərin görülməsi üçün Oğuz Rayon Prokurorluğuna təqdim edilib.
Nazirliyin əməkdaşları tərəfindən görülən operativ tədbirlər nəticəsində qanunsuz yaradılmış kömür quyuları ləğv edilib, ərazi əvvəlki vəziyyətinə gətirilib və gələcəkdə belə hallara yol verilməməsi üçün Muxas Bələdiyyəsinə icrası məcburi olan müddətli “məcburi göstəriş” verilib.
Reydlər zamanı Abşeron rayonu Ceyranbatan qəsəbəsi ərazisində fəaliyyət göstərən Əhməd Kahveçiyə məxsus “Kissan Parke LTD” müəssisəsinin ərazisinə baxış keçirilərkən palıddan hazırlanmış 50621 kvadratmetr, fıstıqdan hazırlanmış 3600 kvadratmetr taxta materialları və 87 kubmetr palıd taxtası aşkar edilib. Sexin sahibinin təqdim etdiyi sənədlərdə materialların Rusiya Federasiyasının Krasnodar vilayətindən alındığı göstərilir. Lakin faktı araşdırmağa əlavə ehtiyac olduğundan həmin materialların mənşəyinin müəyyən edilməsi üçün hazırda araşdırmalar davam etdirilir. Həmçinin müəssisənin ərazisində 120 kubmetr qoz taxtası aşkar edilib. Müəssisədən verilən sənəddə Oğuz rayonu Xalxal Bələdiyyəsinin sədri Nəriman Ramazanovun və Oğuz rayonu Calut İnzibati Ərazi Dairəsinin nümayəndəsi Teymur Abbasovun arayışlarına əsasən taxtaların hazırlanmasında istifadə edilən qoz ağaclarının Ərmənəd kənd sakinləri Tükəzban Ramazanovanın, Eyvaz Hüseynovun, Eyvaz Dadaşovun, Calut kənd sakinləri İbrahim İbrahimovun, Eldar Müzəffərovun, Kamil Baxşəliyevin və İsabala Xudumovun həyətyanı torpaq sahələrindən kəsildiyi göstərilir. Lakin ağac materiallarının meşə və ya bələdiyyə ərazilərindəki yaşıllıqlardan qanunsuz əldə edilməsinə şübhələr olduğu üçün müvafiq akt tərtib edilib və hazırda kəsilmiş ağacların kötüklərinin həmin həyatyanı torpaq sahələrində olub-olmaması ilə bağlı araşdırma aparılır.
Qeyd edək ki, qanunsuz yolla əldə edilən meşə materiallarından istifadə edilməsinin qarşısının alınması istiqamətində ETSN tərəfindən reydlər keçirilsə də, sahibkarlıq subyektləri olduğundan ağac emalı sexlərində mütəmadi olaraq monitorinq və araşdırmaların aparılmasına və təqsirkarlar barəsində müvafiq tədbirlərin görülməsinə mövcud qanunvericiliyin tələbləri imkan vermir. Bu məqsədlə həmin sexlərdə araşdırmaların aparılması üçün qanunvericiliyə uyğun qaydada səlahiyyətli orqan olan İqtisadiyyat Nazirliyinə müraciət edilib. Eyni zamanda, bütün araşdırma materialları ardıcıl olaraq hüquq mühafizə orqanlarına göndərilir.
Aparılan reydlər zamanı nazirliyin əməkdaşları qanunsuz yolla əldə edilmiş meşə materiallarını daşıyan şəxslərin çox ciddi müqavimətləri ilə üzləşir.
Hazırda reydlər davam etdirilir.