Naxçıvan, 15 may, AZƏRTAC

Birləşmiş Millətlər Təşkilatının Baş Assambleyası 1993-cü ildə hər il mayın 15-nin “Beynəlxalq Ailə Günü” kimi qeyd olunması barədə qərar qəbul edib. Həmin tarixdən etibarən 15 may dünyada Beynəlxalq Ailə Günü kimi qeyd olunur.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin mətbuat xidmətinin məlumatında vurğulanır ki, bu gün respublikamızda təməli ulu öndər Heydər Əliyev tərəfindən qoyulan dövlət ailə siyasəti Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə uğurla davam etdirilir. Xalqımızın dəyərlər sistemi haqqında daim yüksək fikirdə olan ölkə başçısı deyib: “Xalqımızın yaşaması üçün, öz mənliyini, qürurunu qoruması üçün ailə dəyərləri, milli dəyərlər əvəzolunmaz rol oynamışdır”.

Muxtar respublikada 98 min 198 ailə yaşayır

Naxçıvan Muxtar Respublikasında da dövlət ailə siyasəti uğurla həyata keçirilir. Belə ki, muxtar respublikada həyata keçirilən sosial-iqtisadi siyasət ailələrin rifahının yaxşılaşdırılmasına, sosial müdafiəsinin gücləndirilməsinə, əhalinin məşğulluğunun təmin olunmasına və sağlamlığının qorunmasına, uşaq və yeniyetmələrin hərtərəfli inkişafına və eyni zamanda, güclü nəsil kimi formalaşmasına xidmət edir. Dövlətimiz tərəfindən görülən bu işlər cəmiyyətin əsas atributu olan ailələrin rifah halının gündən-günə daha da yaxşılaşdırılmasının qayğısına qalmaqla onun müqəddəsliyini bir daha təsdiq edir.

Sosial rifah halının gücləndirilməsinin nəticəsidir ki, muxtar respublikada ildən-ilə ailələrin sayı artır. Muxtar respublikanın Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsinin məlumatına əsasən, hazırda Naxçıvan Muxtar Respublikasında 98 min 198 ailə yaşayır. Bunlardan 432-si aztəminatlı, 459-u isə şəhid ailəsidir.

Ailələrin sağlamlıqları qorunur

Muxtar respublikada ailələrin sağlamlıqlarının qorunması prioritet məsələlərdən biridir. Belə ki, Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2018-ci il 9 oktyabr tarixli Sərəncamı ilə təsdiq olunmuş “Naxçıvan Muxtar Respublikasında uşaqların icbari dispanserizasiyadan keçirilməsinə dair 2018-2022-ci illər üçün Dövlət Proqramı”nın qəbul olunması, muxtar respublikada icbari tibbi sığortanın tətbiqi ailələrə, qadınlara, uşaqlara müvafiq sahədə göstərilən diqqətin bariz nümunəsidir. Həmçinin qadınların sağlamlıqlarının qorunması, uşaqların sağlam böyüməsinin daim nəzarətdə saxlanılmasının nəticəsidir ki, muxtar respublikada bu sahədə müsbət nəticələr əldə olunub, ana ölümü sıfıra, uşaq ölümü isə minimuma endirilib.

Təkcə ötən il ipoteka kreditləri alan ailələrin sayı 114-ə çatıb

Yeni nəslin savadlı, intellektual, innovativ biliklərə yiyələnməsi üçün muxtar respublikada yeni məktəb binaları tikilir, müasir avadanlıqlarla təchiz olunur ki, bu da ailələrə göstərilən qayğının əyani ifadəsidir. Həyata keçirilən genişmiqyaslı quruculuq tədbirləri çərçivəsində ailələrin mənzil-məişət şəraitinin yaxşılaşdırılması məsələsi də diqqət mərkəzində saxlanılır. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisinin Sədri Vasif Talıbov bununla bağlı deyib: “İnsan həyatında mənzilin böyük əhəmiyyəti vardır. İnsan sağlamlığının, ailə xoşbəxtliyinin əsas amillərindən biri də məhz budur”.

Bu gün istər Naxçıvan şəhərində, istərsə də muxtar respublikanın digər rayonlarında yeni yaşayış binaları inşa edilir ki, bu da gənc və xüsusi qayğıya ehtiyacı olan ailələrin mənzil şəraitlərinin yaxşılaşdırılması istiqamətində görülən kompleks tədbirlərdəndir. Həmçinin “Gənclər şəhərciyi” yaşayış kompleksləri salınır, ailələrin sosial məsələlərinin həlli ilə bağlı əhəmiyyətli addımlar atılır. Həyata keçirilən sosial siyasətin mühüm bir istiqaməti də mənzillərin ipoteka yolu ilə güzəştli şərtlərlə gənc ailələrə verilməsidir. 2020-ci ildə muxtar respublikada bu məsələ diqqətdə saxlanılıb, ümumilikdə, 114 ailəyə 3 milyon 450 min manatdan artıq ipoteka krediti verilib.

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin diqqət və qayğısının nəticəsi olaraq muxtar respublikada müharibə veteranlarına, şəhid ailələri və hərbi xidmət zamanı sağlamlığını qismən itirmiş vətəndaşlara, eləcə də hərbi qulluqçuların, alim və fəaliyyət göstərdiyi sahədə uğurları ilə seçilən şəxslərin ailələrinə mənzillər verilib. Ötən illər ərzində muxtar respublikada Azərbaycanın ərazi bütövlüyü, suverenliyi, müstəqilliyi uğrunda həyatlarını qurban vermiş 42 şəhidin ailəsinə mənzil verilib, onlar hərtərəfli dövlət qayğısı ilə əhatə olunublar. Bununla yanaşı, ötən il və cari ilin müvafiq dövrü ərzində Azərbaycan Respublikasının suverenliyi və ərazi bütövlüyü uğrunda sağlamlığını itirmiş 10, hərbi xidmət vəzifələrinin icrası zamanı sağlamlığını itirmiş 13 və Çernobıl Atom Elektrik Stansiyasında baş vermiş qəzanın aradan qaldırılmasında sağlamlığını itirmiş 7 nəfər olmaqla, ümumilikdə, 30 nəfər minik avtomobilləri ilə təmin olunub. Həmçinin 1995-ci ildən bu günədək sosial qayğıya ehtiyacı olan ailələr üçün 541 ev tikilib və ya yenidən qurulub.

Beş ildə 14 min 699 işaxtaran mövcud vakansiyalar üzrə işlə təmin edilib

Əhalinin məşğulluğunun təmin olunması ailələrin sosial rifah halının yaxşılaşması istiqamətində görülən işlərin tərkib hissəsidir. Belə ki, əhalinin məşğulluğunun təmin olunması ilə əlaqədar Dövlət proqramları qəbul edilir, bu sahədə yeni nailiyyətlər əldə olunur. İcrası başa çatan “2016-2020-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında əhalinin məşğulluğunun artırılması üzrə Dövlət Proqramı” çərçivəsində 12 min 479 yeni iş yeri açılıb və 14 min 699 işaxtaran mövcud vakansiyalar üzrə işlə təmin edilib. Cari ilin yanvar-mart aylarında Naxçıvan Muxtar Respublikasında 598 nəfər iqtisadiyyatın müxtəlif sahələrində işlə təmin olunub ki, onlardan 147-si gənc, 126-sı qadın, 17-si isə sağlamlıq imkanları məhdud şəxslərdir.

Muxtar respublikada 1040 ailə təsərrüfatı fəaliyyət göstərir

Naxçıvan Muxtar Respublikası Ali Məclisi Sədrinin 2021-ci il 28 yanvar tarixli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş “2021-2025-ci illərdə Naxçıvan Muxtar Respublikasında əhalinin məşğulluğunun artırılması üzrə Dövlət Proqramı”nın icrasına uyğun olaraq ailələrin, o cümlədən aztəminatlı ailələrin özünüməşğulluqlarının təmin edilməsi üçün müxtəlif sosial layihələr həyata keçirilir. Belə ki, ailələrə müxtəlif növdə aktivlər verilir ki, bu da muxtar respublikada ailə təsərrüfatlarının yaranmasına münbit şərait yaradır. Ailə təsərrüfatlarının yaranması da əhalinin, xüsusən də ailələrin özünüməşğulluğunun təmin edilməsində xüsusi rol oynayır. 1 yanvar 2021-ci il statistikasına əsasən muxtar respublikada 1040 ailə təsərrüfatı fəaliyyət göstərir.

Aztəminatlı ailələrə xüsusi diqqət və qayğı ilə yanaşılması muxtar respublikada ailə siyasətinin əsasını təşkil edir. Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi və aidiyyəti dövlət orqanlarının nümayəndələri muxtar respublikada yaşayan aztəminatlı ailələrə mütəmadi baş çəkir, onların problemlərinin həlli istiqamətində müvafiq köməkliklər göstərilir, zəruri ehtiyacları ödənilir. Həmçinin aztəminatlı ailələrin rifah halının yaxşılaşdırılması, həyat səviyyəsinin yüksəldilməsi istiqamətində işlər görülür, onlara sosial müavinətlər ödənilir. Yeri gəlmişkən qeyd etmək olar ki, ötən il və cari ilin müvafiq dövrü ərzində komitə tərəfindən 62 uzunömürlü, aztəminatlı, çoxuşaqlı, sağlamlıq imkanları məhdud ailələrlə görüşlər keçirilib, müvafiq köməkliklər göstərilib.

Aztəminatlı ailələr, həmçinin sosialyönümlü layihələrə cəlb edilir. Avropa İttifaqının maliyyələşdirdiyi BMT-nin İnkişaf Proqramının qismən maliyyə dəstəyi daxil olmaqla Naxçıvan Muxtar Respublikası Ailə, Qadın və Uşaq Problemləri üzrə Dövlət Komitəsi və Azərbaycan Mikromaliyyə Assosiasiyası tərəfindən icra etdiyi “Qadınların dayanıqlı inkişaf üçün səlahiyyətləndirilməsi” layihəsi də ailə təsərrüfatının inkişafı ilə bağlı mühüm tədbirlərdəndir. Belə ki, layihə çərçivəsində öz biznes planı ilə fərqlənən 102 qadına 69 min 250 manat məbləğində sərmayə kapitalı verilib ki, bu da muxtar respublikada ailə təsərrüfatlarının inkişafına, onların ailə və bizneslərində maliyyə idarə etməsi üzrə bilik və bacarıqlarının inkişafına təkan verməklə yanaşı, həm də yeni ailə təsərrüfatlarının formalaşmasına şərait yaradıb.

Bu gün muxtar respublikada öz layiqli, sosial mənəvi inkişafını təmin edən, Azərbaycanın ailə dəyərlərini özündə yaşadan ailələrimiz çoxluq təşkil edir və həmin ailələrə dövlətimiz tərəfindən xüsusi diqqət və qayğı göstərilir. Belə ki, 15 may - Beynəlxalq Ailə Günü ilə əlaqədar evliliklərinin 50, 60, 65, 70 ili tamam olan ailələrin “gümüş”, “qızıl” və “brilyant” toyları qeyd olunur, muxtar respublikanın ən uzunömürlü ailəsi ilə görüş keçirilir, onlara hədiyyələr verilir. Həmçinin uzunömürlü ailələrin gənclərlə və yeniyetmələrlə görüşləri təmin olunur.

Vətənə bağlılıq, xalqa sədaqət ailədən başlayır

Vətənə bağlılıq, xalqa sədaqət ailədən başlayır. Sevindirici haldır ki, bu gün muxtar respublika ailələrində milli irsimizə sadiq, dəyərlərimizə hörmətlə yanaşan, eyni zamanda, vətənpərvər gənc nəsillər yetişir. Ötən il 44 günlük Vətən müharibəsində torpaqlarımızın işğaldan azad edilməsi uğrunda mübarizədəki Qələbə gənclərimizin igidliyi, Vətənə, xalqa, ailəyə sədaqətin ən gözəl nümunəsidir.

Ailə cəmiyyət, dövlət üçün vətəndaş yetişdirməli, dəyərlər sistemini formalaşdırmalıdır. Odur ki, dövlət möhkəm və sağlam ailənin qurulmasında maraqlıdır. Ona görə də bu sosial təsisatın qorunması və müdafiə edilməsi istiqamətində muxtar respublikada bundan sonra da ardıcıl tədbirlər görüləcəkdir.

AZƏRTAC-ın Naxçıvan bürosu