SİYASƏT
Azərbaycan və Türkiyə liderlərinin səyləri ilə türk xalqlarının milli iradəsinin reallaşması üçün tarixi şans – Ekspert
Bakı, 13 iyun, AZƏRTAC
Azərbaycan-Türkiyə dostluq-qardaşlıq münasibətlərini bu münasibətlərdən kənar bir müstəvidə olduğu kimi ifadə edəcək nə bir nümunə, nə də atalar sözü vardır. Nümunə varsa da, yenə Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərindədir. Mustafa Kamal Atatürkün və Ulu Öndər Heydər Əliyevin Türkiyə-Azərbaycan münasibətlərinə ayna tutan deyimləri də bir millətin iki dövlətinin birliyindən, bütövlüyündən qaynaqlanır.
Atatürkün “Azərbaycanın sevinci sevincimiz, kədəri kədərimizdir” deyimi Türkiyə-Azərbaycan qardaşlığının qarşılıqlı sevgi, könül bağı tərəfini ifadə edirsə, Heydər Əliyevin “Bir millət - iki dövlət” kəlamı Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığının təməlində vahid milli iradənin dayandığını əks etdirir.
Bunu AZƏRTAC-a açıqlamasında siyasi ekspert Elçin Mirzəbəyli söyləyib.
O vurğulayıb ki, Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinin dünyada bənzəri yoxdur və heç zaman da olmayacaq. Çünki bu, sadəcə ortaq dil, tarix və mədəniyyət amilindən qaynaqlanan münasibətlər deyil. Uzaq və yaxın tarix, hətta bu günümüz belə ortaq dilin, mədəniyyətin, qohumluğun gerçək dostluq və qardaşlıq üçün yetərli olmadığını təsdiqləyir. “Bu baxımdan, mənə görə, Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərinin bağları, sadəcə, daşıdığımız ortaq dəyərlər deyil, bəlkə də daha çox qarşılıqlı sədaqət və etimad, eləcə də bu yüksək mənəvi keyfiyyətlərin özünü hər iki ölkənin liderinin xarakterində, əməllərində büruzə verməsidir.
Hər iki dövlətin başçısının qarşılıqlı olaraq Azərbaycan və Türkiyə xalqlarının bir-birinə olan sevgisinin ifadəçisi kimi çıxış etmələri, dövlətlərarası münasibətlərdə nadir hallarda rast gəlinən sədaqət nümayiş etdirmələri qürurvericidir, gələcək nəsillər və bütün türk dünyası üçün örnəkdir”, - deyə E.Mirzəbəyli vurğulayıb.
Siyasi ekspertin sözlərinə görə, bir millətin, xalqın vahid dəyərlərə söykənərək toparlanmaq, milli iradəsini ifadə etmək, torpağına, dilinə, mədəniyyətinə sahiblənmək bacarığı nə qədər mühümdürsə, bu milli iradəni ifadə edə biləcək qətiyyətli liderlərinin olması bir o qədər əhəmiyyətlidir. Bu xüsusda, Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin və Türkiyə Prezidenti Rəcəb Tayyib Ərdoğanın eyni və həm də həlledici tarixi əhəmiyyətə malik zaman çərçivəsində dövlətlərimizə rəhbərlik etmələri, dostluq, qardaşlıq münasibətlərinə malik olmaları, milli maraqları hər şeydən üstün tutmaları və qətiyyətlə qorumaq iradəsinə sahib olmaları, qənaətimə görə, Azərbaycan-Türkiyə xalqının - iki dövlətin, bir millətin ən böyük qazancıdır.
Elçin Mirzəbəyli vurğulayıb ki, məhz Prezident İlham Əliyev və Rəcəb Tayyib Ərdoğanın birgə səyləri nəticəsində türk xalqlarının ortaq milli iradəsinin həyata keçirilməsi üçün tarixi bir şans yaranıb. Azərbaycan və Türkiyənin həyata keçirdiyi birgə layihələr Türk dövlətləri arasındakı mənəvi və coğrafi bağların möhkəmləndirilməsi üçün, həm enerji və nəqliyyat dəhlizləri, həm də digər istiqamətlərdə, əlverişli və möhkəm əsas formalaşdırıb.
Məhz Azərbaycan-Türkiyə birliyi və bu birlik üzərindən əldə edilən uğurlar türk dünyası üçün də bir əməkdaşlıq modelinə çevrilib. İdeoloji aspektdə və praktiki olaraq atılan addımlarda İsmayıl bəy Qaspıralının “sözdə, fikirdə, işdə birlik” düsturu məhz Türkiyə və Azərbaycan liderlərinin timsalında gerçəkləşib. Tarixin heç bir dönəmində bu qədər möhkəm qardaşlıq nümunəsinin şahid olmamışıq.
“Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığını simvolizə edən deyimlər o qədər içdən, o qədər səmimidir ki, onları başqalarına münasibətdə eyni səmimiyyətlə, eyni duyğularla ifadə etmək mümkün deyil. “Qardaş qardaşa borc verməz”, “Qardaş dediyin “yardım edim” deyə soruşmaz, yardıma qaçar”... İndi gerçək insanların söylədiyi, gerçək tarixi faktlardan qaynaqlanan bu gözəl, sevgi dolu, qardaşlığın bütün gözəl tərəflərini əks etdirən bu deyimlərə, sözlərə uyğun gələn bir münasibət tap, görüm necə tapırsan...
Bu deyimlərin tarixi faktlara, səmimi qardaşlıq sevgisinə söykəndiyi özünü 44 günlük Zəfər yürüşümüzdə, Türkiyədə baş verən meşə yanğınlarında və zəlzələdə də nümayiş etdirdi. Bütün dünyanın gözü qarşısında Azərbaycan və Türkiyə həm dövlət, həm də xalq olaraq qardaşlıq dastanı yazdılar”, - deyə Elçin Mirzəbəyli qeyd edib.
Onun sözlərinə görə, Azərbaycan-Türkiyə qardaşlığından söz açarkən, qarşılıqlı münasibətləri müttəfiqliyin ən üst səviyyəsinə daşıyan Şuşa Bəyannaməsindən söz açmamaq mümkün deyil. Şuşa Bəyannaməsi bir millətin iki dövlətinin milli iradəsinin təntənəsi, siyasi, hərbi, mədəni, iqtisadi əhəmiyyət daşıdığı qədər də mənəvi önəm kəsb edən bir sənəddir. Tarixdə mövcud olan türk dövlətləri arasında heç vaxt Şuşa Bəyannaməsi qədər geniş, əhatəli və qarşılıqlı münasibətlərin bütün spektrini özündə əks etdirən sənəd imzalanmamışdır. Həm bu baxımdan, həm qardaş Türkiyənin Azərbaycana açıq və birmənalı dəstəyi, ortaq hədəflərimizin birliyi, maraqlarımızın uzun və bəlkə də yüzillər davam edəcək bir zaman kəsiyi üçün uzlaşdırılması aspektindən Şuşa Bəyannaməsinin tayı-bərabəri yoxdur. Şuşa Bəyannaməsi haqqında söz açarkən, Azərbaycan-Türkiyə münasibətlərini indiki səviyyəyə çatdıran, misli görünməmiş qətiyyət və siyasi iradə nümayiş etdirən liderlərimiz - İlham Əliyev və Rəcəb Tayyib Ərdoğanın müstəsna xidmətləri haqqında yenidən söz açmamaq mümkün deyil. Şübhəsiz ki, Azərbaycan-Türkiyə münasibətləri ortaq dil, tarix, mədəniyyət kimi mühüm əsaslara söykənir. Amma dünyada baş verən proseslər sübuta yetirdi ki, strateji münasibətlərin Azərbaycan-Türkiyə səviyyəsinə çatdırılması üçün ortaq dil, mədəniyyət və tarix kimi amillər yetərli deyil. Belə məsələlərdə milli iradəni olduğu kimi, dəqiqliklə, həm tarixi prosesləri düzgün təhlil edərək, həm də perspektivləri doğru dəyərləndirərək ifadə etmək, qarşılıqlı etimadlı münasibətləri inkişaf etdirmək mühüm əhəmiyyət kəsb edir. Bu aspektdən, tarixin indiki mühüm dönəmində İlham Əliyevin Azərbaycana, Rəcəb Tayyib Ərdoğanın isə Türkiyəyə rəhbərlik etmələrini, təkcə bir millətin iki dövləti üçün deyil, bütövlükdə Türk dünyası və region üçün tarixi şans kimi qiymətləndirirəm. Şuşa Bəyannaməsi Azərbaycanla Türkiyənin hər zaman həm çətin, həm də xoş günlərdə birlikdə olacaqlarının, maneələri birlikdə dəf edəcəklərinin, birgə inkişaf yolundan vaz keçməyəcəklərinin mübarək imzalarla təsdiqi, qardaşlığın əhd-peymanı, mərdlik, ərlik, sədaqət andıdır.
“Azərbaycan və Türkiyə bir-birinin yanında deyillər, birdirlər, bütövdürlər. Azərbaycan olan yerdə Türkiyə, Türkiyə olan yerdə Azərbaycan var. Qanımız torpaqda da, bayraqda da birdir!”, - deyən Elçin Mirzəbəyli fikirlərini yekunlaşdırıb.