SİYASƏT
Bakıda “Modernləşmə siyasəti: yeni iqtisadi və sosial çağırışlar” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirilmişdir
Bakı, 21 dekabr (AZƏRTAC). Dekabrın 21-də Yeni Azərbaycan Partiyasının (YAP) təşəbbüsü ilə Bakıda, Gülüstan Sarayında “Modernləşmə siyasəti: yeni iqtisadi və sosial çağırışlar” mövzusunda beynəlxalq konfrans keçirilmişdir. Konfransda Türkiyə, Böyük Britaniya, Belçika, Latviya, Fransa, Filippin, Macarıstan, Gürcüstan, Polşa, Çin, Çexiya, Serbiya, Ukrayna, İspaniya, Yunanıstan və Kanada daxil olmaqla 32 ölkədən 61 nümayəndə iştirak etmişdir.
YAP sədrinin müavini-icra katibi, Milli Məclisin deputatı Əli Əhmədov konfransı açaraq demişdir ki, XXI əsr gözlənilmədən dünyanın siyasi tarixinə və gələcək taleyinə ciddi korrektələr etməyə başlamışdır. Soyuq müharibənin başlıca səbəbkarı sayılan SSRİ-nin dağılması bir çox xalqlara çoxdan gözlədikləri azadlığı bəxş etsə də, sülh və sabitlik kimi fundamental dəyərlər ciddi hədələrlə üzləşmişdir. Əmin-amanlıq və rifah içində yaşayan bir çox ölkələri bürüyən iqtisadi və maliyyə böhranı formalaşmış ənənəvi baxışlara münasibəti kökündən dəyişdirmişdir. Yeni iqtisadi və sosial çağırışlar meydana gəlmişdir ki, indi siyasətçilərin böyük səyləri onlara cavabların tapılmasına yönəlmişdir.
Ə.Əhmədov bildirmişdir ki, son 20 ilin müsbət xarakterli dəyişikliklərinin nümunəsini Azərbaycanın timsalında görmək mümkündür. Dövlət müstəqilliyinin bərpasının 20 illiyini qeyd edən Azərbaycan Respublikası tarix baxımından qısa olan bu vaxt ərzində bütünlüklə və hərtərəfli dəyişmişdir. İndi Azərbaycanın güclü iqtisadiyyatı vardır. Son 8 il ərzində yoxsulluq 49 faizdən 9 faizə enmişdir. Yəqin ki, bu dəyişikliyin ən mühüm səbəbləri iqtisadiyyatın həmin dövr ərzində 3 dəfə artması, sosial siyasət sahəsində düzgün strategiyanın seçilməsi sayılmalıdır. Azərbaycanda həyat standartlarının yüksəlməsi inkişafın həm nəticəsi, həm də stimuludur.
Modern cəmiyyət qurmaq üçün Azərbaycanda bütün imkanlar mövcuddur. İndi ölkəmiz bu prosesin içərisindədir. Modernləşmə bizim üçün iqtisadi və sosial çağırışlara ünvanlanmış inkişaf formasıdır.
Azərbaycan zəngin neft və qaz ölkəsidir, beynəlxalq enerji təhlükəsizliyinin təmin olunmasında əhəmiyyətli rol oynamaqdadır. İstəyirik ki, təbii resurslarımız insanlarımızın rifahını təmin etməklə yanaşı, davamlı inkişafa xidmət etsin. Bu isə yeniləşməyə böyük investisiya qoyuluşu vasitəsilə mümkün ola bilər.
Təəssüflər olsun ki, Azərbaycan ərazilərinin 20 faizində həyat dayanmışdır, çünki 20 ildir ki, Ermənistan bu torpaqları işğal altında saxlayır.
Həyat bizi sürətlə və hərtərəfli inteqrasiyaya məhkum etmişdir. İndi bütün dövlətlər bir-biri ilə nəinki sıx bağlıdır, həm də bir-birindən asılıdır. Dünyanın bir guşəsində baş verən ciddi proseslər zəncirvarı reaksiya doğuraraq hər yana yayılır.
Bu mənada hesab edirəm ki, “Modernləşmə siyasəti: iqtisadi və sosial çağırışlar” beynəlxalq konfransının iştirakçıları dünyanı düşündürən aktual çağırışlar ətrafında səmərəli fikir mübadiləsi apara biləcəklər. Konfransda milli təcrübələrin təqdimatı yaşadığımız dövrün aktual çağırışlarına dair diskussiyalara əməli dəstək verilməsinə gözəl bir fürsət ola bilər.
Sonra Prezident Administrasiyasının ictimai-siyasi məsələlər şöbəsinin müdiri Əli Həsənov Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin konfrans iştirakçılarına təbrik məktubunu oxumuşdur.
Konfrans iştirakçıları Azərbaycan Prezidentini ad günü münasibətilə təbrik etmişlər.
Sonra Latviyanın sabiq Prezidenti, Latviya Seyminin üzvü Valdis Zatlers konfransın əhəmiyyəti haqqında danışaraq bildirmişdir ki, bu gün bir çox ölkələr modernləşməni həyata keçirmək üçün planlar qururlar. Mən tam əminliklə deyə bilərəm ki, belə bir mötəbər tədbirin keçirilməsi üçün Azərbaycan ən münasib ölkədir. Mən dünən Azərbaycanın Dövlət Bayrağı Meydanını ziyarət etdim və bu meydanın yaradılması məndə çox böyük təəssürat doğurmuşdur. Ona görə yox ki, dünyada ən böyük bayraqlardan biri burada dalğalanır. Məhz ona görə ki, Azərbaycan iqtisadi cəhətdən kifayət qədər inkişaf etmiş ölkədir və modernləşmə istiqamətində çox mühüm addımlar atmışdır. Bu da ölkədə Prezident İlham Əliyev tərəfindən həyata keçirilən düzgün və məqsədyönlü siyasətin nəticəsidir.
Respublikada müşahidə etdiyim müsbət dəyişikliklər Azərbaycan xalqının öz arzularını həyata keçirmək iqtidarında olduğunu bir daha sübut edir. Biz azərbaycanlı həmkarlarımızdan çox şey öyrənə bilərik və burada modernləşmə siyasəti ilə bağlı fikir mübadiləsi aparmağımız olduqca vacibdir.
“Modernləşmə” anlayışının müasir dünyamızda çox geniş yayıldığını qeyd edən V.Zatlers müzakirələrin sonunda dünyanı narahat edən və maraqlandıran bir çox suallara cavab tapılacağına ümidvar olduğunu bildirmişdir.
Filippin parlamentinin sabiq sədri, Asiya Siyasi Partiyaları Beynəlxalq Konfransının həmsədri Xose Klaveriya de Venesiya bildirmişdir ki, hər bir ölkənin qarşısında duran əsas çağırışlardan biri iqtisadi problemlərin həll edilməsi, yoxsulluğun səviyyəsinin azaldılmasıdır. Prezident İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən uğurlu islahatlar nəticəsində Azərbaycanda bu problemlər artıq həllini tapmışdır.
Azərbaycanda neft və qazdan əldə olunan gəlirlərin insan kapitalının inkişafına yönəldilməsini yüksək qiymətləndirən Xose Klaveriya de Venesiya Şərqi Asiyada modernləşmə prosesi haqqında ətraflı məlumat vermiş, iqtisadiyyatın, xüsusilə də kənd təsərrüfatının inkişaf etdirilməsinə diqqət yetirilməsinin vacibliyini vurğulamışdır.
Xose Klaveriya de Venesiya dünyada mövcud olan münaqişələrin həllinin də vacibliyini qeyd etmişdir. O, diqqəti Ermənistan-Azərbaycan, Dağlıq Qarabağ münaqişəsinə cəlb edərək bildirmişdir ki, problem beynəlxalq hüququn norma və prinsipləri, Azərbaycanın ərazi bütövlüyü əsasında həll olunmalıdır.
Sonra konfrans plenar iclaslarda davam etmişdir.
Azərbaycan Respublikasının iqtisadi inkişaf naziri Şahin Mustafayev çıxış edərək Azərbaycanın iqtisadi inkişaf göstəriciləri barədə məlumat vermişdir. Bildirilmişdir ki, müstəqilliyini 20 il əvvəl bərpa etmiş Azərbaycanda həyata keçirilən uğurlu sosial-iqtisadi siyasət nəticəsində bazar iqtisadiyyatı üçün mükəmməl qanunvericilik bazası yaradılmış, iqtisadiyyatda mülkiyyətin çoxnövlülüyü təmin olunmuş, bazar institutları formalaşdırılmışdır. Modernləşmə siyasətinin səciyyəvi xüsusiyyətini ölkənin uzunmüddətli dayanıqlı iqtisadi inkişafının təmin edilməsi, bilik iqtisadiyyatının formalaşdırılması, innovasiya fəallığının yüksəldilməsi yolu ilə rəqabət qabiliyyətli məhsulların istehsalının stimullaşdırılması təşkil edir. Nazir qeyd etmişdir ki, son 7 ildə ümumi daxili məhsul istehsalı 3 dəfə, sənaye məhsulunun ümumi həcmi 2,8 dəfə, dövlət büdcəsinin gəlirləri 9,3 dəfə, əsas kapitala yönəldilmiş investisiyalar 2,9 dəfə artmış və ölkəmiz investisiya ixracatçısına çevrilmiş, inflyasiya birrəqəmli səviyyədə saxlanılmışdır.
Dünya iqtisadiyyatına inteqrasiya sürətlənmiş, ticarət tərəfdaşlarımızın sayı 147 ölkəyə çatmış, xarici ticarət dövriyyəsi 5,4 dəfə, o cümlədən ixrac 8,2 dəfə artmışdır.
Hazırda ciddi iqtisadi-maliyyə böhranı ilə üzləşmiş Avropa İttifaqında büdcə kəsirinin 3 faizə qədər azaldılması əsas hədəflərdən biri kimi müəyyən edildiyi halda, Azərbaycanda son illərdə dövlət büdcəsinin kəsirinin ÜDM-ə nisbəti 1 faizdən az olmuş və bu da ölkə iqtisadiyyatının qlobal çağırışlara dayanıqlılığının mühüm göstəricilərindən biridir.
Hazırda ölkəmizin strateji valyuta ehtiyatları 40 milyard ABŞ dollarından artıqdır ki, bu da xarici dövlət borcunu 8 dəfədən çox üstələyir.
Ölkənin əldə etdiyi nailiyyətləri statistik rəqəmlərlə diqqətə çatdıran Ş.Mustafayev bildirmişdir ki, indi qarşıda duran başlıca vəzifə qeyri-neft sektorunun inkişafına nail olaraq, Azərbaycan iqtisadiyyatının modernləşməsi işini davam etdirməkdir.
Parisin 7-ci rayonunun meri, Avropa Parlamentinin deputatı xanım Rəşidə Dati bildirmişdir ki, yeni iqtisadi və sosial çağırışlarla bağlı fikir mübadiləsi aparmaq bu günün zərurətidir. Dünyanın üzləşdiyi yeni çağırışlar istər siyasi, istərsə də iqtisadi cəhətdən qarşılıqlı asılılığı üzə çıxarır və bizdən əlaqələndirilmiş cavab tədbirlərinin görülməsini tələb edir.
R.Dati qeyd etmişdir ki, bu il müstəqilliyinin bərpasının 20-ci ildönümünü qeyd edən Azərbaycan qısa müddətdə uğurlu islahatların həyata keçirilməsi ilə dünyada nümunəyə çevrilmişdir. Azərbaycan özünün müasirləşmə prosesindəki qətiyyətini və cəsarətini bütün dünyaya nümayiş etdirmişdir. Əsası ümummilli lider Heydər Əliyev tərəfindən qoyulmuş və hazırda Prezident İlham Əliyevin uğurla davam etdirdiyi siyasət nəticəsində Azərbaycan dünya dövlətlərində təkcə maraq deyil, həm də hörmət və iftixar hissi oyatmışdır. Mən bunu Azərbaycanın birinci xanımı Mehriban Əliyeva ilə Parisdə təşkil etdiyim mədəni və siyasi tədbirlərdə daha çox hiss etdim.
Xanım R.Dati demişdir: “Azərbaycanda iqtisadi çiçəklənmə ilə sosial inkişaf arasında tarazlıq vardır. Sizin inkişafınız biz avropalıları daha da həvəsləndirir. Avropa Azərbaycana ehtiyac duyur”.
Macarıstan Elmlər Akademiyası Dünya İqtisadiyyatı İnstitutunun direktoru Andras İnotay modernləşmənin müxtəlif üsullarından danışmışdır.
Çin Kommunist Partiyasının mərkəzi komitəsinin xarici əlaqələr şöbəsi nazirinin müavini Çen Fensyan ölkələr arasında iqtisadi əməkdaşlığı gücləndirməyin vacibliyini vurğulamış, modernləşmə siyasətində Çinin təcrübəsindən söhbət açmışdır.
Serbiyanın kənd təsərrüfatı, ticarət, meşəçilik və su təsərrüfatı naziri Duşan Petroviç qlobal iqtisadiyyatda acınacaqlı vəziyyətdən çıxış yolları məsələsinə diqqət yetirmişdir.
Gürcüstan parlamentinin birinci vitse-spikeri Mixail Maçavariani modernləşmənin dəyişiklik və innovasiya olduğunu bildirmişdir.
Türkiyə Böyük Millət Məclisinin deputatı Mustafa Kabakçı çıxışında demişdir ki, modernləşmə siyasətindən danışarkən regional münaqişələr yaddan çıxmamalıdır. Hamıya bəllidir ki, bu konfransa ev sahibliyi edən Azərbaycan təcavüzə məruz qalmış, torpaqlarının 20 faizi işğal olunmuş, bir milyondan çox insanı qaçqın və məcburi köçkün düşmüşdür. Bütün çətinliklərə baxmayaraq, Azərbaycan həm özü inkişaf edir, həm də qonşu dövlətlərə kömək göstərir, eyni zamanda, Avropanın enerji təhlükəsizliyində mühüm rol oynayır. M.Kabakçı bütün dövlətləri və beynəlxalq təşkilatları Dağlıq Qarabağ münaqişəsinin Azərbaycanın ərazi bütövlüyü çərçivəsində həllinə kömək göstərməyə çağırmışdır.
Bolqarıstan Prezidentinin Qara dəniz məsələləri üzrə müşaviri Peter Kinev demişdir ki, dünyanın bu günü və gələcəyi ilə bağlı problemlərin həlli məsələləri tez-tez müzakirə olunmalıdır. Son illər Yaxın Şərq, Afrika və Avropada baş verən hadisələrdən xəbərdar olmaq çox vacibdir. Azərbaycana gəlincə, onu demək istəyirəm ki, ölkəniz regionda çox ciddi rola malikdir. Azərbaycan Cənubi Qafqazda regionun lider dövlətidir.
Böyük Britaniya parlamentinin üzvü lord Əhməd də konfransın əhəmiyyətini müsbət qiymətləndirmiş və demişdir ki, Azərbaycan Şərq ilə Qərb arasında çox strateji mövqedə yerləşir. Bununla yanaşı, yeni yaranan demokratik ölkələr üçün nümunə olacaq bir dövlətdir.
Ukrayna Milli Nəqliyyat Universitetinin rektoru Mikola Dmitriçenko isə yeni sosial-iqtisadi münasibətlər sistemində kadr hazırlığı məsələsinin bu mövzunun əsas aspektlərindən biri olduğunu vurğulamışdır.
İkinci, üçüncü və dördüncü plenar iclaslarda çıxış edənlər də “Modernləşmə siyasəti: yeni iqtisadi və sosial çağırışlar” mövzusu ilə bağlı fikirlərini bölüşmüş, modernləşmənin müasir dünyanın çağırışlarla mübarizədə əsas alətlərdən biri olduğunu qeyd etmişlər.
Bildirilmişdir ki, modernləşmə siyasəti bizə iqtisadi cəhətdən güclü, demokratik dövlət yaratmağa və bu istiqamətdə islahatları həyata keçirməyə imkan verir. Böyük dəyişikliklərə və yeniliklərə yol açan modernləşmə daha çox uğurların əldə olunması deməkdir.
Geniş müzakirələrin aparıldığı konfrans öz işini başa çatdırmışdır.