Bakı, 11 may, AZƏRTAC

Bakı Dövlət Universitetinin (BDU) Ekologiya və torpaqşünaslıq fakültəsinin Ekoloji kimya kafedrasında Abşeron yarımadasında yerləşən Zığ gölünün ekoloji vəziyyətini və ətraf mühitə təsirini öyrənmək üçün tədqiqat işi aparılır.

BDU-dan AZƏRTAC-a bildirilib ki, ilk dəfə olaraq Zığ gölünün ekoloji vəziyyəti, çirklənmə dərəcəsi, çirkləndiricilərin növləri, mənbələri və miqdarı araşdırılır.

Tədqiqat Ekoloji kimya kafedrasının dosenti Təranə Əliyevanın “Abşeron göllərinin ekoloji-kimyəvi göstəricilərinin tədqiqi və iqlim dəyişmələri fonunda onların dəyişmə dinamikasının proqnozlaşdırılması” mövzusunda dissertasiya işi əsasında aparılır. Zığ gölünün ərazisindən götürülmüş nümunələrin (göl suyu, dib çöküntüsü, çirkab suları, torpaq) fiziki-kimyəvi parametrləri, xüsusilə ağır metalların və üzvi çirkləndiricilərin yol verilən miqdarı ilə analiz nəticəsində əldə olunan miqdarı müqayisəli təhlil olunur.

Zığ gölü Abşeron yarımadasında neft sənayesi, kommunal təsərrüfat, inşaat tullantıları və çirkab suları ilə ifrat çirklənmiş 9 göldən biridir. Zığ kəndində kanalizasiya sistemləri tikilmədiyindən təsərrüfat-məişət tullantı sularının gölə və ətraf ərazilərə axıdılması ekoloji vəziyyəti daha da kəskinləşdirir. Burada ətraf mühitin vəziyyətinin yaxşılaşdırılması ekoloji risklərin azaldılmasına, göl sahəsi və ətraf torpaqların bərpadan sonra ölkənin iqtisadi dövriyyəsinə qaytarılmasına imkan verəcək.

Tədqiqatın əsas məqsədi Zığ gölü və ətraf əraziləri ekoloji cəhətdən təhlükəsiz əraziyə çevirməkdir. Hazırda Zığ gölünün bərpası üzrə layihələndirmə işləri aparılır. Daha sonra gölün suyunun təmizlənməsinə başlanılacaq. Gölün ekoloji bərpası layihəsi iki mərhələdə həyata keçiriləcək. Eyni zamanda yüz ildən artıq müddətdə göl dibinə yığılmış çirkli çöküntülərin çıxarılması və zərərsizləşdirilməsi işləri görüləcək. Layihə üzrə ilkin mərhələdə 0,8 milyon kubmetr həcmində çöküntünün 10 min kubmetrdən çoxu təmizlənəcək. Gölün və sahil xətlərinin məişət və tikinti tullantıları ilə çirklənməsinin qarşısı alınmalıdır. Bununla da göl öz təbii tarixi məcrasına qaytarılacaq, su səviyyəsi tənzimlənəcək və ekosistem bərpa olunacaq. Qısa müddətdə görülmüş işlər nəticəsində suyun keyfiyyət göstəricilərinin dinamikası müsbətə doğru dəyişiləcək.

Tədqiqatın nəticələri Ekologiya və Təbii Sərvətlər Nazirliyinə təqdim olunacaq və Zığ gölü də daxil olmaqla digər Abşeron göllərinin təmizlənməsi və bərpasında istifadə ediləcək.