Zaqatala, 29 fevral, Mustafa Dadaşov, AZƏRTAC

Zaqatala rayonunun Muxax kəndindəki 2 nömrəli tam orta məktəbin müəllimi Şahmir Nusalov gənc yaşlarından diyarşünaslıq muzeyi yaratmaq arzusunda olub. Məktəbdə təsviri incəsənət fənnindən dərs deyən müəllim arzusunu reallaşdırmaq üçün boş vaxtlarında həyət-həyət, ev-ev gəzib, gələcək muzeyi üçün qədim tarixə malik eksponatlar toplamaqla məşğul olub. Ona bu işdə şagirdləri, eləcə də məktəbin müəllimləri də yaxından kömək göstəriblər. Şahmir müəllim, nəhayət, 10 il əvvəl öz arzusuna qovuşub, kənd məktəbində diyarşünaslıq muzeyi yaratmağa müvəffəq olub. Hazırda bu muzeydə müxtəlif dövrlərə aid 700-dən çox eksponat toplanıb.

AZƏRTAC-ın müxbiri muzeyin fəaliyyəti ilə tanış olmaq məqsədi ilə Muxax kənd məktəbində Şahmir Nusalovla görüşüb, həmkarlarının muzeylə bağlı fikirlərini öyrənib.

Şahmir müəllim bildirib ki, muzeyi yaratmaqda əsas məqsədi xalqımızın qədim tarixini, mədəniyyətini, adət-ənənələrini, məişətini, mədəni irsini şagirdlərə çatdırmaq, əcdadlarımızdan bizə yadigar qalan dulusçuluq, misgərlik, toxuculuq və digər sənət növləri barədə onlarda müəyyən təsəvvür yaratmaqdır. “Dərs prosesində şagirdlər kitablardan tarixi-mədəni irsimiz barədə ancaq nəzəri məlumatlar əldə edirlər. Bu əşyaları əyani şəkildə gördükdə isə onların mövzu ilə bağlı bilikləri daha da möhkəmlənir, dünyagörüşləri artır”, – deyə Şahmir müəllim vurğulayıb.

Onun dediyinə görə, məktəbin əvvəlki binasında eksponatların saxlanması üçün şərait yox idi. Məktəb 2008-ci ildə yeni binaya köçdükdən sonra burada muzey üçün ayrıca otaq ayrılıb. Beləliklə, eksponatların sayını artırmaq mümkün olub. Şahmir müəllim bu eksponatların bir qismini şəxsi vəsaiti hesabına əldə edib.

Muzeydəki eksponatların bir çoxu tarixi və elmi əhəmiyyətə malikdir, bu əşyalar tarixin müəyyən məqamını özündə yaşadırlar. Alban dövrünə aid saxsı, misgərlik dövrünə aid mis qablar, xalça, kilim, palaz, corab və digər toxuculuq nümunələri, qədim məişət əşyaları xalqımızın çoxəsrlik tarixini özündə əks etdirir.

Burada saxlanılan ən qədim eksponat Qafqaz Albaniyası dövrünə aid saxsı qabdır. İki min ilə yaxın yaşı olan bu əşyanı Şahmir müəllim rayonun digər ərazisindən, çay kənarındakı sel yuyan qəbirdən tapıb. Misgərlik dövrünə aid mis camın isə 800 yaşı var. El arasında bu qaba “qırx cam” da deyirlər. Qabın içərisində 40 dua həkk olunub. Deyilənə görə, qədimdə yeni doğulan uşaqların qırxı çıxan zaman onları bu cam vasitəsilə su töküb çimizdirirdilər.

Muzeydəki ən böyük eksponat isə kənd təsərrüfatında istifadə olunan taxta dərzdir.

Şahmir müəllim Zaqatala rayon Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinin əməkdaşları ilə daim əlaqə saxlayır, topladığı eksponatların tarixi, etnoqrafiyası barədə mütəxəssislərin fikir və rəylərini öyrənir.

Məktəbdə diyarşünaslıq muzeyinin yaradılması müəllimlərin də ürəyincədir. Məktəbin direktoru Şaiq Qasayevin, eləcə də digər müəllimlərin sözlərinə görə, şagirdlərin Muxax kəndinin, rayonun tarixi, adət-ənənələri barədə biliklərinin zənginləşməsində muzeyin böyük rolu var. Burada tarix fənni üzrə açıq dərslər də keçirilir.

Şahmir Nusalov, eyni zamanda, rəssamlıqla da məşğul olur. Onun əsərləri rayonda təşkil olunan müxtəlif sərgilərdə, bayram tədbirlərində nümayiş etdirilir. Xırda çay daşlarından istifadə edərək yaratdığı ulu öndər Heydər Əliyevin portreti isə hamıda böyük maraq doğurur.

Şahmir müəllimin bir arzusu da var. O, təqaüdə çıxandan sonra Muxax kəndində açıq səma altında muzey yaratmağı planlaşdırır.