Yanvarın 25-də Kremldə Rusiya və Azərbaycan prezidentləri Vladimir Putin ilə Heydər Əliyev arasında danışıqlar oldu. Danışıqların yekunlarına əsasən, tərəflər yeddi sənəd imzaladılar, onlardan başlıcası Qəbələ RLS-ni Rusiyanın icarəyə götürməsinə aiddir. Bundan əlavə, prezidentlər Xəzərin bölünməsi və Qarabağ münaqişəsinin nizama salınması kimi məsələlərdə mövqelərinin yaxın olduğunu vurğulamışlar.

Rusiya-Azərbaycan münasibətləri aşkar yüksəlişdədir. Yanvarın 25-də axşam Prezident Heydər Əliyevin vurğuladığı kimi, Vladimir Putinin Rusiya prezidenti seçildiyi vaxtdan ötən qısa dövrdə iki lider artıq 16 dəfə görüşmüşlər. Azərbaycan Prezidenti əlavə etmişdir ki, hər bir görüş məzmunlu idi və böyük məna daşıyırdı. Cənab Əliyev Prezident Putinin ötən ilin yanvarında Bakıya səfərini isə iki ölkə arasında münasibətlərdə dönüş anı hesab edir. Həmin vaxtadək Rusiya-Azərbaycan münasibətlərinin çox gərgin olmasına gətirib çıxarmış səbəblər açıqlanmasa da, heç kimə sirr deyil ki, Boris Yeltsinin prezidentliyi dövründə şəxsi amil, daha doğrusu, cənab Yeltsinin hələ Sov.İKP MK Siyasi Bürosu vaxtlarında Azərbaycan liderini xoşlamaması heç də az rol oynamamışdır.

Rusiya-Azərbaycan yaxınlaşması Rusiya Prezidentinin Qarabağ problemi barəsində bəyanatında da təzahür etmişdir. O bəyan etmişdir ki, Azərbaycan kimi, Rusiya da hesab edir ki, dincliklə nizamasalmanın heç bir alternativi yoxdur. Bu nizamasalma “məğlublarsız və qaliblərsiz” prinsipinə əsaslanmalıdır. Azərbaycan Prezidenti isə, öz növbəsində, Qarabağ probleminin nizama salınması üçün Rusiyanın və onun prezidentinin atdığı addımlardan razı qaldığını açıqlamışdır.

Prezidentlər bir daha təsdiq etmişlər ki, Xəzərin bölünməsi məsələsində Rusiyanın və Azərbaycanın mövqeləri, əslində, uyğun gəlir. Doğrudur, Rusiya ilə Qazaxıstan arasında olduğu kimi, tərəflər arasında bu məsələ barəsində hələlik ikitərəfli saziş bağlanmamışdır. Lakin, Prezident Əliyevin bildirdiyi kimi, onun rusiyalı həmkarı danışıqlar zamanı belə bir təşəbbüs irəli sürmüşdür. Bu, o deməkdir ki, yaxın vaxtlarda “üçlər ittifaqı” yarana bilər və ona İranın, qismən də Türkmənistanın inadkarlığı ilə mübarizə aparmaq daha asan olacaqdır.

Cənab Əliyev Azərbaycanda rus dilini dəstəklədiyinə görə Rusiya Prezidentinin xüsusi təşəkkürünü qazandı. Cənab Putin dedi: “Əgər Azərbaycanda hamı Prezident kimi rusca yaxşı danışsa, biz xoşbəxt olarıq”. Bundan əlavə, o, Bakıda Puşkinə abidə qoyulmasına görə minnətdarlığını bildirdi və cənab Əliyevi belə bir xəbərlə sevindirdi ki, tezliklə Sankt-Peterburqda Azərbaycan şairi Nizaminin abidəsi ucaldılacaqdır.

Danışıqların ümumi yekunu olaraq yeddi sənəd imzalanmışdır. Prezidentlər birgə bəyanat, 2010-cu ilədək olan dövrdə uzunmüddətli iqtisadi əməkdaşlıq haqqında müqavilə və Qəbələ RLS-nin statusu və ondan istifadə şərtləri haqqında saziş imzaladılar. Bundan əlavə, üç hökumətlərarası saziş (iqtisadi əməkdaşlığın əsas prinsipləri və istiqamətləri haqqında, istehsal kooperasiyası haqqında, vergi qanunvericiliyinin pozuntuları ilə mübarizə sahəsində əməkdaşlıq və informasiya mübadiləsi haqqında) və sərhəd xidməti idarələri arasında bir saziş (sərhəd nümayəndələrinin fəaliyyəti haqqında) bağlanmışdır.

“Kommersant” qəzeti, 26 yanvar 2002-ci il