Ankara, 13 noyabr, AZƏRTAC

Azərbaycan Türkdilli Dövlətlərin Əməkdaşlıq Şurası (Türk Şurası) təsis ediləndən bəri təşkilatda fəal təşəbbüskar tərəf olub. Təşkilatın təsisçi üzvlərindən olması sayəsində Azərbaycan qurumun təməl prinsiplərinə və həyata keçirilən proseslərə hakimdir. Azərbaycan ötən iki ildə Türk Şurasına sədrlik edib, bu dövrdə həm COVID-19 pandemiyasına qarşı sistemli mübarizə aparıb, həm də İkinci Qarabağ savaşında böyük Zəfər qazanmaqla hər üç məsələdə fədakarlıq göstərərək istədiklərinə nail olub. Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin “Türk Dünyasının Ali Ordeni” ilə təltif olunması bütün bu işlərə, qazanılan tarixi Zəfərə verilən yüksək qiymətdir.

Bu fikirləri AZƏRTAC-a müsahibəsində Ankara Böhranlar və Siyasi Araşdırmalar Mərkəzinin (ANKASAM) sədri professor Mehmet Seyfettin Erol bildirib.

Türk Şurasına sədrliyi dövründə Azərbaycanın böyük uğurlar qazandığını, bu sırada Azərbaycan-Türkmənistan əlaqələrinin inkişafının xüsusi yer tutduğunu diqqətə çatdıran professor Mehmet Seyfettin Erol deyib: “Azərbaycan və Türkmənistan Xəzər dənizində “Dostluq” yatağı ilə bağlı tarixi razılığın əldə etdilər. Bu razılaşma Türkmənistan kimi mühüm və dəyərli tərəfin Türk Şurasına sıralarına cəlb olunması ilə nəticələndi. Azərbaycanın bu mövqeyi Türk Şurasının dostluq və sabitlik qurumu olduğunu və sülh bölgəsi yaratmağa çalışdığını dünyaya nümayiş etdirdi”.

“Qarabağ Zəfəri türk dünyasının birliyinə hansı təsiri göstərir”, - sualını geniş şəkildə şərh edən ANKASAM sədri deyib: “Qarabağ Zəfəri həm Azərbaycan, həm də türk dünyası üçün dönüş nöqtəsidir. Çünki 30 il davam edən ədalətsiz və hüquqsuz bir işğal sona çatıb. Bu çərçivədə Azərbaycan ərazi bütövlüyünü bərpa edərək beynəlxalq siyasətdəki imicini yüksəldib. Mübahisəsiz olaraq türk dünyasının ayrılmaz parçası olan Azərbaycanın qazandığı bu hərbi Zəfər bütün türk dünyasının Zəfərdir. Sonrakı mərhələdə siyasət meydanında və diplomatik danışıqlarda əldə olunan uğurlar bu Zəfəri daha da yüksəltdi. Bundan başqa, rəsmi Bakı İkinci Qarabağ savaşının nəticəsi olaraq imzalanan üçtərəfli Bəyanatla Azərbaycanın digər bölgələri ilə Naxçıvan arasında Zəngəzur dəhlizinin açılmasını Ermənistana qəbul etdirib. Zəngəzur dəhlizi isə sadəcə Azərbaycanın iki hissəsini bir-birinə bağlamayacaq, eyni zamanda, Türkiyə-Qafqaz-Orta Asiya coğrafiyasında birbaşa dəhliz olacaqdır. Beləliklə də, türk dünyası ölkələri bir-biriləri ilə birbaşa nəqliyyat əlaqələri quracaqlar. Bununla da Orta Asiya və digər Asiya ölkələri Avropa ilə Zəngəzur dəhlizi vasitəsilə birbaşa əlaqə qurmaqla türk dünyasının geosiyasi, geostrateji, və geoiqtisadi güclərini və əməkdaşlıq imkanlarını artıracaqlar. Azərbaycan vasitəsilə inteqrasiyaya cəlb olunan Türkmənistan həyata keçirilən dostluq və əməkdaşlıq siyasəti sayəsində Türk Dövlətləri Təşkilatına müşahidəçi qismində üzv olub. Bu da öz növbəsində Azərbaycanın Qarabağ savaşındakı haqlı Zəfərinin türk dünyasına bəxş etdiyi ən böyük uğurlardandır”.

Türkiyənin yeni adla fəaliyyətini davam etdirəcək Türk Dövlətləri Təşkilatına sədrliyi barədə danışan professor qeyd edib: “Türkiyə uzun illərdən bəridir ki, hakim olduğu vəzifələr nəticəsində beynəlxalq təşkilatlarda idarəetmə və məsuliyyətini yerinə yetirmək baxımından çox böyük təcrübə qazanıb. İndi Türkiyədən umulan üzv ölkələrin qəbul etdikləri qərarların uğurla həyata keçirilməsidir. Bunla bərabər, Türk Dövlətləri Təşkilatı çərçivəsində üzv ölkələr arasında iqtisadi, sosial, mədəni və elmi yaxınlaşmanın intensivləşdirilməsi arzu edilir. Türk dünyasının ortaq maraqları qarşılıqlı sayğı çərçivəsində hərəkət etmək və müştərək qərarların alınması deməkdir. Türkiyə bunu bacaracaq və həyata keçirəcək gücə malikdir. Türkiyəyə aid mühüm gözlənilənlərdən biri də türk dünyasının bir araya gəlməsidir. Əlbəttə, Şimali Kipr Türk Cümhuriyyətinin bu prosesdən kənarda qalması doğru olmaz. İstanbul Zirvəsində Şimali Kiprin türk dünyasının sözdə deyil, gerçəkdə bir parçası olması təsdiqlənib. Bu, son dərəcə mühüm amildir”.

Türkdilli dövlətləri qarşıda böyük inkişaf və perspektivlər gözlədiyinə əminliyini ifadə edən türkiyəli alim fikirlərini belə tamamlayıb: “Türk Dövlətləri Təşkilatı ortaq mədəniyyət və dəyərlər üzərində bir sülh, rifah və sabitlik bölgəsi yaratmağı qarşısına məqsəd qoyub. Bununla da Ankaranın, Avrasiyanın qəlbində Orta Asiyadan Qafqaza və Türkiyə qədər uzanan sülh, rifah və təhlükəsizlik coğrafiyasının inşa edilməsi gözlənilir. Xüsusilə Əfqanıstanda baş verənlər türk dünyasının təhlükəsizliyi və maraqları üçün böyük əhəmiyyət ortaya qoyur. Bu isə türk dünyası dövlətlərinin Türkiyəni dəstəkləməsi və həmrəylik halında olmaları halında gerçəkləşəcək”.

Sabir Şahtaxtı

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri

Ankara