Bakı, 31 iyul, AZƏRTAC

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Aqrar Xidmətlər Agentliyinin (AXA) mütəxəssisləri tərəfindən Bakı şəhəri və ətraf ərazilərdə, respublikanın rayonlarında istehsal və saxlanılma yerlərində fumiqasiya tədbirləri davam etdirilir.

Kənd Təsərrüfatı Nazirliyinin İctimaiyyətlə əlaqələr və informasiya təminatı şöbəsindən AZƏRTAC-a bildiriblər ki, fumiqasiya (zərərsizləşdirmə) tədbirləri Nazirlər Kabinetinin 7 dekabr 2006-cı il tarixli 260 nömrəli qərarı ilə təsdiq edilmiş “Azərbaycan Respublikası ərazisində karantin nəzarətində olan materialların zərərsizləşdirilməsi Qaydası”na uyğun olaraq həyata keçirilir. Fumiqasiya tədbirləri AXA-nın Fumiqasiya (zərərsizləşdirmə) Mərkəzi tərəfindən aparılır və xüsusi təhlükəli maddələr olduğuna görə qeyri-dövlət fitosanitar subyektləri tərəfindən fumiqasiya tədbirlərinin aparılmasına yol verilmir.

Respublika ərazisində karantin və xüsusi təhlükəli orqanizimlərin yayılmasının qarşısını almaq məqsədilə karantin nəzarətində olan obyektlərdə zərərsizləşdirmə tədbirləri təlimata uyğun həyata keçirilir. Ötən həftə ərzində Kənd Təsərrüfatı Nazirliyi yanında Aqrar Xidmətlər Agentliyinin Fumiqasiya (zərərsizləşdirmə) Mərkəzi tərəfindən sahibkarların müraciəti əsasında 764 kubmetr meşə materialı, 868,04 ton dənli və dənli-paxlalı, texniki bitkilərin məhsulları, yemlər, ümumilikdə, 140775 kubmetr istehsal və saxlanma yerləri zərərsizləşdirilib.

Fumiqasiya (latın dilində fumigo-tüstü vermək) zərərsizləşdirmə növü olub, zərərvericilərin və bitki xəstəlik törədicilərinin zəhərli buxar və ya qazlarla (fumiqantlar) məhv edilməsidir. Fumiqantlar maye, qaz və bərk formada olur. Zərərsizləşdirmə işlərinin texnologiyasına əməl etdikdə yüksək səmərə almaq mümkündür. Hazırda dünya təcrübəsində əsasən fosfin qazından istifadə edilir.

Bitki və bitki mənşəli məhsulların, elevatorların tədarük bazalarının, konteynerlərin, fabriklərin, taraların və karantin nəzarətində olan digər materialların fumiqasiya edilməsi təxirə salınmaz tədbirlərdən sayılır. Dünyanın bir sıra ölkələrində yayılmış karantin və xüsusi təhlükəli orqanizmlərin respublika ərazisinə daxil olmasının qarşısını almaq və anbarlarda bu zərərli orqanizmlərin məhv edilməsini təmin etmək məqsədilə karantin nəzarətində olan obyektlərdə zərərsizləşdirmə tədbirlərinin təlimata uyğun həyata keçirilməsi zəruridir.

Qeyd edək ki, hazırda 400 növdən artıq anbar zərərvericisi mövcuddur. FAO-nun məlumatına əsasən, hər il anbar zərərvericiləri 65 milyon ton ərzaqlıq və toxumluq dən itkisi verir. Bu məhsulla 135 milyon insanı və ya bütün Afrika qitəsinin əhalisini qidalandırmaq olar. Zərərvericilərlə sirayətlənmiş anbarlarda saxlanılan məhsulun çəkisi azalır, keyfiyyəti aşağı düşür, toxumların cücərmə faizi azalır, məhsul müxtəlif mikroflora ilə çirklənir. Zədələnmiş məhsulda kif göbələkləri məskunlaşır, bu tip göbələklər zərərli konserogen maddələr ifraz edir. Belə məhsulları nə qida, nə yem, nə də toxum kimi istifadə etmək olmaz.