RƏSMİ XRONİKA
MÜNASİBƏTLƏRİMİZ İKİTƏRƏFLİ ƏMƏKDAŞLIĞA ƏSASLANMALIDIR
Heydər Əliyev demişdir ki, MDB çərçivəsində əməkdaşlığımız təbii ki, belə görüşlərin tez-tez keçirilməsini şərtləndirir. Bir çox məsələlər barədə mövqelərimizi müəyyənləşdirməyə, ilk növbədə müstəqil dövlətlər kimi Azərbaycanla Rusiya arasında ikitərəfli münasibətlər prinsipini əsas tutaraq, gələcək əməkdaşlığın yollarını müəyyənləşdirməyə ehtiyac var.
Andrey Nikolayev Azərbaycan Prezidentinə Rusiya Prezidentinin və hökuməti sədrinin salamlarını və xoş arzularını yetirmişdir.
Azərbaycan Prezidenti Rusiya rəhbərliyinin xoş arzularına görə minnətdarlığını bildirmiş və A.Nikolayevdən xahiş etmişdir ki, Prezident Boris Yeltsinə və hökumətin sədri Viktor Çernomırdinə, ölkənin başqa rəhbərlərinə onun səmimi salamlarını yetirsin. Dövlət başçısı demişdir ki, həmişə olduğu kimi, indi də Azərbaycanın mövqeyi konstruktivizmə əsaslanır. Prezidentin fikrincə, tərəflər sərhəd xidməti sahəsində də əməkdaşlığın imkanlarını axtarmaq yolu ilə getməli və bu zaman həm Rusiyanın, həm də Azərbaycanın suverenliyini, müstəqilliyini və ərazi bütövlüyünü, sərhədlərinin toxunulmazlığını əsas tutmalıdırlar. Heydər Əliyev bir daha qeyd etmişdir ki, Azərbaycan dövlətinin və şəxsən onun özünün iki ölkə arasında münasibətlərin daha da möhkəmləndirilməsinə yönəldilmiş xətti dəyişməzdir və strateji xarakter daşıyır. Bu, həm Azərbaycanın, həm də Rusiyanın mənafeyinə uyğundur. Dövlət başçısı demişdir: Biz bu xəttə möhkəm əməl etmişik və bundan sonra da əməl edəcəyik. Rusiya ilə Azərbaycan arasındakı dostluq münasibətlərinin prinsipial əhəmiyyəti var, bu münasibətlər uzunmüddətli, əbədi xarakter daşıyır.
Prezident ayrı-ayrı sahələrdəki əlaqələrin Azərbaycanın götürdüyü xəttin, yəni ikitərəfli zəmin əsasında dostluğu və qarşılıqlı əməkdaşlığı möhkəmləndirmək xəttinin həyata keçirilməsini təmin etdiyini söyləmiş və bu fikrin Rusiyanın dövlət rəhbərliyinə bir daha çatdırılacağına ümidvar olduğunu bildirmişdir. Heydər Əliyev onu da əlavə etmişdir ki, həm Azərbaycanda, həm də Rusiyada bəzi qüvvələr nəinki ölkələrimiz arasında əməkdaşlığı istəmir, üstəlik buna müəyyən dərəcədə mane olmağa, zərər vurmağa çalışırlar. Son vaxtlar Moskva qəzetlərində dərc olunmuş bəzi qeyri-sağlam, zərərli yazılarda Azərbaycan ilə Rusiya arasında münasibətləri pozmağa cəhd göstərilir. Dövlət başçısı sözünə davam edərək demişdir ki, prinsip etibarilə mən belə yazılara məhəl qoymuram. Çünki bu yolla nəyəsə nail ola bilməzlər. Lakin bu cür fitnəkar, qərəzli, müxtəlif qruplaşmaların xüsusi olaraq təşkil etdikləri belə yazılar, şübhəsiz ki, Rusiya ictimaiyyətini çaşdırır və ölkələrimiz arasında münasibətlərə fayda gətirə bilməz. Azərbaycanın prinsipial xəttinin prinsipial cəhətləri də var. Bunlara - Azərbaycanın müstəqilliyinə, suverenliyinə, ərazi bütövlüyünə, sərhədlərinin toxunulmazlığına tam əməl edilməsi Rusiya ilə Azərbaycan arasında münasibətlərin daha da yaxşılaşmasına yönəldilmiş xəttimizə əsla mane olmur.
Rusiya Sərhəd Qoşunlarının komandanı Azərbaycanın prinsipial mövqeyi barədə Heydər Əliyevin fikirlərini Rusiya Prezidentinə və Rusiya hökuməti sədrinə çatdıracağını söyləmişdir. O demişdir ki, biz MDB-yə daxil olan bütün dövlətlərlə əməkdaşlığı hərtərəfli inkişaf etdirmək barədə Rusiya Prezidentindən və hökumətdən dəqiq tapşırıqlar alırıq. Bu mənada Azərbaycan da istisna deyil və Rusiya Federasiyası rəhbərliyinin fikrincə, onunla münasibətlər elə qurulmalıdır ki, bu, həm Azərbaycanın, həm də Rusiyanın mənafeyinə cavab versin. Şübhəsiz, ölkələrimiz arasında münasibətlərin, o cümlədən mənim təmsil etdiyim xidmət sahəsində münasibətlərin əsasını ikitərəfli əməkdaşlıq təşkil edir. Sizinlə tam razıyam ki, münasibətlərimizin inkişafında bu mərhələnin üzərindən adlayıb keçə bilmərik. Başqa sözlə, MDB çərçivəsində münasibətlər ilk növbədə ikitərəfli əməkdaşlıq şəklində qurulmalı və bundan sonra çoxtərəfli meyil almalıdır.
General daha sonra demişdir ki, onun başçılıq etdiyi sahə dövlətin təhlükəsizliyini təmin etmək vəzifələrindən birini həyata keçirmək istəyən xüsusi federal xidmətdir. Azərbaycanın iştirakı olmadan Qafqazda Rusiyanın və Azərbaycanın təhlükəsizliyini təmin etmək mümkün deyildir. Yəni Qafqazda təhlükəsizliyin təmin olunmasında çoxtərəfli əməkdaşlığın perspektivini götürsək, bu məsələdə Rusiya və Azərbaycan arasında ikitərəfli əməkdaşlıq olmadan həmin problem həll edilə bilməz. A.Nikolayev bildirmişdir ki, Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinin müvafiq tapşırığından ötən 7-8 ay ərzində hər iki ölkənin sərhəd xidməti idarələri bu sahədə xeyli iş görmüşlər və dövlət sərhədinin qorunması haqqında saziş hazırlanmış, burada başqa dövlətlərin də mənafeləri nəzərə alınmışdır. Həmin sənəd gələcəkdə imzalanmaq üçün Azərbaycan və Rusiya prezidentlərinə təqdim olunacaqdır.
General həmçinin məlumat vermişdir ki, bu yaxınlarda Rusiyada “Rusiya Federasiyasının Dövlət sərhədi haqqında” qanunun dəqiqləşdirilmiş redaksiyası qüvvəyə minmişdir. Əvvəlki redaksiyadan fərqli olaraq, qanunun 28-ci maddəsində deyilir ki, Rusiya Federasiyasının Federal Sərhəd Xidməti bütün nazirliklərin və idarələrin sərhəddə həyata keçirdikləri işlərdə əlaqələndirici orqandır. A.Nikolayevin fikrincə, bu, iki ölkənin sərhəd xidməti idarələri arasında əməkdaşlıq baxımından xeyli maraq doğurur.
Heydər Əliyev Rusiya Federasiyasının dövlət sərhədi haqqında qanunun yeni redaksiyası ilə tanışlığın Azərbaycan üçün də maraqlı olacağını qeyd etmiş və bildirmişdir ki, biz də Sərhəd Qoşunları haqqında qanun qəbul etmişik. Həmin qanun dövlət sərhədi haqqında olmasa da, onunla bağlı bütün məsələləri əhatə edir. Prezident belə bir prinsipial cəhəti xatırlatmışdır ki, MDB-yə daxil olan 12 dövlətin heç birində sərhəd məsələsi Azərbaycandakı kimi ağır vəziyyətdə deyildir. Çünki MDB üzvü olan dövlətlərdən heç birinin ərazisi birliyin üzvü olan başqa dövlət tərəfindən işğal edilməmişdir. Azərbaycanın isə ərazisinin bir hissəsi zəbt olunmuş və onun dövlət sərhədinin 130 kilometri erməni silahlı birləşmələrinin əlindədir. Belə bir vəziyyət həmin məsələnin - Azərbaycanın bütün sərhədlərinin, o cümlədən İranla sərhədinin tamamilə onun öz nəzarəti altında olması məsələsinin həllinə xüsusi yanaşılmasını tələb edir. Eyni zamanda bu vəziyyət Azərbaycanla Rusiya arasında əməkdaşlığa da müvafiq şəkildə yanaşmağı tələb edir.
A.Nikolayev Azərbaycanda vəziyyətin MDB-nin başqa üzvlərindən tamamilə fərqli olması barədə fikirlə razılaşaraq demişdir ki, bu, hazırlanan sazişdə hökmən əksini tapmalıdır.
Sonra söhbət bağlı qapı arxasında davam etdirilmişdir.
Aslan Aslanov
AZƏRTAC-ın müxbiri
