İQTİSADİYYAT
Avropa Qaz Konfransında Azərbaycanın qaz strategiyasının prioritet istiqamətlərindən bəhs edilmişdir
Vyana, 31 yanvar (AZƏRTAC). Yanvarın 28-dən 30-dək Vyanada Avstriyanın Energetika Nazirliyinin və “Energy Exchange” şirkətinin təşkilatçılığı ilə 7-ci Avropa Qaz Konfransı keçirilmişdir.
Konfransda Avropa İttifaqı (Aİ) ölkələrinin energetika agentliklərinin, aparıcı şirkətlərin rəhbərləri, Transadriatik boru kəməri (TAP), “Şimal axını”, “Cənub axını” kimi mühüm layihələrin rəhbərləri, “Avroqaz” və “Energy Charter” kimi beynəlxalq təşkilatların məsul nümayəndələri, bir sıra ölkələrin, o cümlədən Rusiyanın energetika və neft-qaz sektoru üzrə elmi-tədqiqat institutlarının təmsilçiləri iştirak etmişlər.
Azərbaycan Dövlət Neft Şirkətinin (ARDNŞ) Avstriyadakı nümayəndəliyindən AZƏRTAC-a bildirmişlər ki, konfransda beynəlxalq qaz bazarındakı son dəyişikliklər, yeni imkanlar və gələcək inkişaf perspektivləri ilə bağlı maraqlı məruzələr dinlənilmişdir.
Konfransı Avstriyanın energetika və iqtisadiyyat nazirinin müavini, nazirliyin energetika departamentinin rəhbəri Xristian Şönbauer giriş sözü ilə açaraq, ölkəsinin energetika sahəsində qazandığı uğurlar və perspektivlər barəsində geniş məruzə ilə çıxış etmişdir.
Avstriyanın OMV şirkətinin idarə heyətinin üzvü Hans-Peter Floren, “Total Gas” şirkətinin prezidenti Filip Soqe, “Statoil” şirkətinin təbii qaz üzrə baş vitse-prezidenti Rune Byornson, “Eni” şirkətinin qaz danışıqları üzrə direktoru Alessandro Della Zoppa və digər şirkətlərin rəhbərləri açılış nitqi söyləmişlər. Çıxışçılar qaz bazarındakı olan son dəyişikliklər, yeni imkanlar və inkişaf perspektivləri ilə bağlı fikirlərini bildirmişlər.
Tədbir çərçivəsində müxtəlif mövzulara həsr olunmuş bir sıra panel iclaslar və müzakirələr keçirilmişdir. Həmin iclaslardan birinin mövzusu Azərbaycan və Aİ arasında enerji sahəsində əməkdaşlıq, xüsusilə Avropanın qazla təchizatı üçün yaradılan yeni energetika infrastrukturu, habelə yeni boruların çəkilməsi və interkonnektorların inkişaf etdirilməsi olmuşdur. ARDNŞ-in Avstriyadakı nümayəndəliyinin direktoru Gülmirzə Cavadov panel iclasda məruzəçi qismində iştirak etmişdir.
G.Cavadov çıxış zamanı bildirmişdir ki, Azərbaycan qazının Avropaya nəqli ilə bağlı TANAP layihəsinin başlanması, “Şahdəniz” konsorsiumu tərəfindən TAP layihəsinin seçilməsi, 2013-cü ilin sentyabr ayında Bakıda Avropa alıcıları ilə Azərbaycan qazının Avropaya satışı üzrə müqavilələrin imzalanması, “Şahdəniz-2” layihəsi üzrə 2013-cü ilin dekabr ayında Bakıda yekun investisiya qərarının (FID) imzalanması uzun illər ərzində aparılan gərgin müzakirələr və danışıqlar nəticəsində “Şahdəniz-2” layihəsinin bütün iştirakçı tərəflər üçün əldə olunan böyük uğurlardır. Bütün bunların “Cənub qaz dəhlizi” kimi tarixi layihənin artıq reallığa çevrildiyinə dəlalət etdiyini vurğulayan məruzəçi Azərbaycan ilə Avropa İttifaqı arasında yeni və uzun müddətli strateji əməkdaşlığın əsasının qoyulduğunu diqqətə çatdırmışdır. Azərbaycanın son illərdə üzərinə götürdüyü bütün öhdəlikləri çox yüksək səviyyədə yerinə yetirdiyini nəzərə çatdıran Gülmirzə Cavadov bu layihənin Azərbaycan və Aİ üçün çox mühüm əhəmiyyət kəsb etdiyini bildirmişdir.
Nümayəndəliyin direktoru, həmçinin ona verilən bir sıra, xüsusilə TAP layihəsinin seçilməsi, habelə Azərbaycanın və ARDNŞ-in mümkün əlavə qaz ehtiyatları, əlavə ehtiyatların nəqli istiqamətləri barədə sualları cavablandırmışdır. O, TAP layihəsi ilə bağlı seçimin “Şahdəniz-2” konsortiumunun bütün üzvləri tərəfindən edildiyini və bu qərarın elan edilmiş müvafiq kriteriyalara, xüsusilə də əlverişli kommersiya göstəricilərinə əsasən çıxarıldığını bildirmişdir. Məruzəçi əlavə qaz ehtiyatları və onların nəqli istiqamətlərinə dair sualı cavablandırarkən demişdir ki, alimlərin qiymətləndirmələrinə görə, Azərbaycan 2025-ci illərdə təxminən 50 milyard kubmetr təbii qaz ixracı səviyyəsinə çata biləcəkdir. İstiqamətə gəlincə isə, bu məsələdə Azərbaycan üçün prioritet kommersiya baxımından daha əlverişli layihə və nəqliyyatın tam diversifikasiya olunmasıdır. O, tədbir iştirakçılarının diqqətinə Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyev tərəfindən “Avropanın enerji xəritəsini dəyişdirəcək layihə” kimi səciyyələndirilən “Şahdəniz-2” layihəsinin həm Azərbaycan, həm də bütün bölgə ölkələri üçün yeni imkanlar yaratdığını, Azərbaycan qazının Avropaya ixracının təkcə bu layihə ilə məhdudlaşmayacağını və ölkəmizin 2 trilyon kubmetrdən çox təsdiq edilmiş qaz ehtiyatlarına malik olduğunu çatdırmışdır. Qeyd edilmişdir ki, Azərbaycan üçün gələcəkdə Bolqarıstan, Rumıniya, Macarıstan və Avstriya da çox mühüm istiqamət olaraq qalır və ARDNŞ-in prezidenti R.Abdullayev bununla bağlı mövqeyini bildirmişdir.
“Şahdəniz-2” və “Cənub Qaz Dəhlizi” layihələrində hüquqi məsləhətçi qismində iştirak edən Riçard Tayler panelə sədrlik etmişdir. TAP boru kəməri layihəsinin məsul nümayəndəsi Liza Givert və İtaliyanın qaz infrastrukturunun aparıcı operatorlarından olan “SNAM” şirkətinin biznes inkişafı üzrə direktoru Andrea Steqher paneldə çıxış edərək TAP layihəsinin Cənubi və Cənub-Şərqi Avropa ölkələri üçün yaratdığı imkanlar və perspektivlər barədə danışmışlar. Eyni zamanda paneldə Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Strateji Araşdırmalar Mərkəzinin tədqiqatçısı Gülmira Rzayeva da çıxış etmişdir.
ARDNŞ-in Avstriyadakı nümayəndəliyinin rəhbəri Gülmirzə Cavadov tədbir çərçivəsində bir sıra ikitərəfli görüşlər keçirmişdir.
Elgün Niftəliyev
AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri
Vyana