MƏDƏNİYYƏT
Naməlum Şarcə: üfüqləri genişləndirərkən
Bakı, 29 iyun, AZƏRTAC
Şarcə qeyri-adi yer, 6000 illik tarixə malik müasir şəhər, sahillərini Ərəbistan və Oman körfəzləri sularının yuduğu, lacivərdi çimərliklərdən qumlu səhraya və dağlaradək uzanan landşaftı olan əmirlikdir.
Biz bu möcüzəli diyarla tanışlığı davam etdiririk. Marşrutumuz bizi şəhərin mərkəzindən şərq sahilindəki ən uzaq anklavlaradək aparır.
Şəhərin lap mərkəzində
Şarcənin paytaxtının ən gözəl yerlərindən biri Al Macazdır. Bu, dənizin sahilində yerləşən, çəmənliyi və qaçış yolları olan, uşaqlar və böyüklər üçün bir çox əyləncə obyektlərinin, o cümlədən miniqolf meydançasının, su attraksionlarının, qalereyaların, rəqs edən fəvvarənin, çoxsaylı kafe və restoranların yerləşdiyi məşhur parkdır. Orada biz xudmani “Zahr El Leymon” restoranına getdik. Bizə ərəb mətbəxi yeməklərindən ibarət bir ziyafət verdilər. Mutabalın (qızardılmış badımcandan hazırlanır), ədviyyatlı sousda ətin və kababın dadı damağımızda hələ uzun müddət qalacaq. Restoranın təəssüratını Xalid gölünə gedib çıxan terras gücləndirir. Bu fonda gözəl fotolar çəkmək olar.
Şarcənin digər cəlbedici mərkəzlərindən biri Al Kasbadır. Həyat burada hər zaman qaynayır. Al Kasbada desert və ənənəvi ərəb qəhvəsinin verildiyi çoxsaylı qəhvəxanalar, habelə qalereyalar, mağazalar var. Bunların üzərində 60 metrlik “Eye of the Emirates” attraksion-panoramı ucalır. Onun kabinələrindən gözəl mənzərələri seyr etmək olaq.
Yüksək mədəniyyətdən zövq almaq üçün İncəsənət Meydanına getməyiniz məsləhətdir. Burada Yaxın Şərqdə müasir incəsənət aləminin ən parlaq hadisələrindən biri olan Şarcə Biennalesi keçirilir. Körfəzin bu art-məkanında dünyanın hər yerindən yaradıcı adamlar öz innovativ mədəni təcrübələrini nümayiş etdirirlər. XIX əsrdə Britaniya komissarı üçün tikilmiş Al Serkal evi biennalenin meydançalarından biri kimi xidmət göstərir. 1960-cı illərin əvvəlində bu bina Şarcədə ilk doğum evinə çevrilib. Hazırda bu qəşəng üçmərtəbəli bina məşhur müasir rəssamların əsərlərinin sərgiləndiyi qalereya kimi fəaliyyət göstərir.
Şarcənin mərkəzində gəzintini alış-verişlə başa vurmaq olar. Burada çoxlu sayda müasir və böyük ticarət mərkəzləri fəaliyyət göstərir. Onların sırasında “Mega Mall”, “Sapphire Mall”, “Sahara Center”, “Sharjah City Centre” və digər məşhur ticarət-əyləncə mərkəzlərini qeyd etmək olar. Bu mərkəzlərdə mağaza və supermarketlərlə yanaşı, geniş çeşiddə əyləncə obyektləri də var. Məsələn, “Sahara Center”də “Adventureland” qapalı attraksionuna çoxlu əyləncə növləri, o cümlədən “Amerika təpəcikləri” daxildir.
Sivilizasiyanın beşiyi
Əgər siz əmirliyin paytaxtının qızıl qumlu səhrası və ən gözəl çimərlikləri olan ucqar yerlərinə getməsəniz, Şarcə ilə tanışlığınız mükəmməl olmayacaq.
XX əsrin əvvəllərində Ərəb Əmirliklərində neft aşkar ediləndən sonra ölkənin sürətli inkişafı dillərdə dastan olub. Lakin Birləşmiş Ərəb Əmirlikləri dövləti yaranmamışdan əvvəl bu torpaqlarda insanların necə yaşaması barədə çox az adamın məlumatı var. Əmirlik ərazisində aparılmış arxeoloji qazıntılar Şarcənin qədim tarixi barədə maraqlı faktları üzə çıxarıb. Məsələn, bu regionda min il əvvəl həyatın necə olması barədə məlumatı “Mleiha” arxeoloji mərkəzindən öyrənmək olar. Burada dəmir dövründən b.e.ə. X-V əsr yaşayış məskənlərinin qalıqlarına qədər aşkar olunmuş artefaktlar Hacar dağlarının yeraltı sularından falac texnologiyası əsasında istifadə edilərək oturaq əkinçilik sivilizasiyasının inkişafını təsdiqləyir. Bu texnologiyanın əsası ondan ibarətdir ki, yeraltı və ya bulaq suyu ağırlıq qüvvəsinin təsiri ilə kənd təsərrüfatı və məişət ehtiyaclarını ödəmək üçün kilometrlərlə uzağa istiqamətləndirilir. Bu sistemin necə işlədiyini “Mleiha” arxeoloji muzeyinin müasir interaktiv ekspozisiyasında görmək olar. Qoruğun ərazisində qazıntılar zamanı, həmçinin b.e.ə. III minilliyə aid məzarlar aşkar edilib. İslamın yaranma dövrünə aid məzarlar da maraq doğurur. Bu məzarlarda nizə və dəvəsi ilə basdırılan insan qalıqları aşkar edilib. Arxeoloji muzeydə bu məzarın rekonstruksiyasını təbii ölçüdə də görmək olar. “Mleiha” arxeoloji mərkəzinin unikallığı ondan ibarətdir ki, buraya gələnlər nəhəng ərazini gəzərək qədim məzarları, mağaraları, yaşayış məskənlərinin qalıqlarını görə bilərlər. Bütün bu sadalananlar qum təpələri və qayalarla əhatə olunub. Burada, xüsusilə də qürubdan öncə çəkilən fotolar çox effektiv olur. Arzu edənlərə “Mleiha” mərkəzi sürücü və avtomobil təşkil edir.
Xor Fakkan kurortu
Xor Fakkan şəhəri qonşu Füceyra əmirliyinin ərazisində Şarcənin anklavlarından biridir. Şəhərin adı “iki çənə arasında” kimi tərcümə edilir və ərazinin iki coğrafi burun arasında liman olmasını bildirir. Xor Fakkan Oman körfəzi boyunca uzanır və turistləri qəşəng çimərlikləri və dağlarla əhatə olunmuş sahilyanı şəhər kimi cəlb edir. Burada sakit istirahət və dayvinq üçün şərait yaradılıb.
Təbii ki, Şarcənin mərkəzindən Xor Fakkana gəlmək üçün Füceyranın ərazisindən keçmək lazımdır. Yolda avtomobilin pəncərəsindən baxarkən görünən təpəciklərin üstündə qədim qalaçalar, müşahidə qüllələri ətraf mənzərəyə əsrarəngizlik verir.
Xor Fakkanın girəcəyində ölkənin ən qədim məscidi Al Badiya yerləşir. XV əsrdə tikilmiş bu dini ocaq 2003-cü ildə bərpa edilib. Bu obyektin memarlıq üslubu region üçün səciyyəvi məscidlərdən fərqlənir və daha çox Yəməndə Qırmızı dənizin sahilində tikilmiş məscidlərə bənzəyir. Müxtəlif ölçülü daşlardan və çiy kərpicdən tikilmiş bu bina çoxqatlı ağ suvaqla örtülüb. Maraqlıdır ki, bu balaca məscid indiyədək fəaliyyət göstərir.
Xor Fakkanın əhalisi kifayət qədər çox və zəngindir. Cənub tərəfdən gələndə siz dağlarla əhatə olunan böyük Şarcə Universiteti korpusunun yanından keçəcəksiniz. Sonra villalar və çoxmərtəbəli böyük binalar ucalır. Həmçinin qarşınıza meyvə-tərəvəz bazarı çıxacaq.
Xor Fakkanın şimalında dənizin sahilində “Oceanic Khorfakkan” kurort spa oteli yerləşir. Burada rusdilli adamlarla qarşılaşdıq. İstirahət edənlərə su idmanının müxtəlif növləri, balıq tutmaq və yaxtada gəzinti təklif edilir. Otelin damında dünya mətbəxi nümunələrini təklif edən restoran, çimərlikdə isə xudmani kafe yerləşir.
Son söz əvəzi
Şarcədən çox xoşumuz gəldi. Bu gözəl əmirliyin cazibəsi qarşısında davam gətirmək çətindir. Şəhərdə müasir infrastruktur bakirə təbiətlə - lacivərdi çimərliklər, göllər, dağlar və səhralarla yanaşı mövcuddur. Sürətli inkişaf və genişlənən multikultural mühit Şarcəyə öz irsini qoruyub saxlamağa mane olmur. Adamlar burada bir-birilə hörmət və nəzakətlə davranır, qonaqlara qeyri-adi mehribanlıq nümayiş etdirirlər. Elə buna görə də Şarcəyə bir daha qayıtmaq istəyirsən.
Yazının əvvəlini aşağıda qeyd edilən linkdən oxumaq mümkündür: http://azertag.az/xeber/Namelum_Sarce-1071917
Emil Eyyubov
Fotolar Fuad Səfərəliyevindir