SİYASƏT
Afrikada itirdiklərini Cənubi Qafqazda kompensasiya etməyə cəhd edən Fransanın “uğuru” şübhə altındadır - ŞƏRH
Bakı, 2 sentyabr AZƏRTAC
Bu gün bir sıra Afrika dövlətlərində Fransa səfirliyinin bağlanması tələbi ilə kütləvi aksiyaların keçirilməsi və Fransa bayrağının ayaqlar altında tapdalanmasının tarixi kökləri var. Ötən əsrin əvvəllərində hansı siyasət həyata keçirilibsə, bu gün də davam etdirilir. Fransanın belə siyasətinin əsasında müstəmləkəçilik, insanları istismar etmək, nəzarətinə keçirdiyi ölkənin təbii sərvətlərini talamaq dayanır. Bu siyasətlə özünə mədəniyyət və demokratiya donu geyindirən Fransa bunu amansızlıqla, yalan və böhtanlarla reallaşdırmağa cəhd göstərir. Bütün dünyada Qarabağın Azərbaycanın tərkib hissəsi kimi tanınmasına baxmayaraq Fransanın siyasi və ictimai xadimləri gəliblər separatçı rejimi dəstəkləməyə, guya onları Azərbaycandan qorumağa. Əslində isə bu yolla Ermənistanı müstəmləkəyə çevirmək Fransanın yeni dövrdə yeni siyasi xəttidir.
Tarixə nəzər salsaq, Fransanın “humanizminin” əsasında hansı amillərin dayandığını açıq-aşkar görərik. Fransanın 1830-1962-ci illərdə Əlcəzairdə törətdiyi soyqırımı, qətllər, qarətlər, soyğunçuluq, talançılıq, oğurluq və digər cinayətlərini bu gün də yerli xalqlar dəhşət və vahimə ilə xatırlayırlar. Həmin dövrdə general Burmonun rəhbərliyi ilə Əlcəzairə daxil olan Fransanın hərbi hissələri əhaliyə müraciət edərək dost kimi gəldiklərini, burada elmi və iqtisadi fəaliyyətlə məşğul olacaqlarını bildirib. General tayfa başçılarını çağırıb və onlara yerli əhaliyə fayda verəcəklərini, taxıl əkib-biçməyi, suvarma sistemləri qurmağı öyrədəcəklərini anladıb. Lakin şəhərə daxil olduqdan sonra əsgərlər insanları qarət eləməyə başlayıblar. General Burmon əhalini aldada bilməsini böyük qabiliyyət hesab edərək lovğalanıb və qarət nəticəsində evlərdən oğurlanan qızılların ona verilməsini tələb edirdi. Bu hadisələr barəsində “Əsgərin məktubları” kitabının müəllifi, Fransa ordusunda xidmət edən erməniəsilli polkovnik Montanyank bildirib ki, onun rəhbərlik etdiyi əsgərlər Skikda şəhərini qəbiristanlığa çevirdilər. Montanyank yazırdı: “Bizim ayaqlarımız altında it kimi sürünmək istəməyən hər kəs qətlə yetirilməlidir”. Fransa ordusunun zabit və əsgərləri tərəfindən şəhərin kişi sakinlərinin hamısı öldürüldü, qadın və uşaqlar isə həmin dövrün qul bazarlarında satıldı. Bu barədə çox uzun yazmaq olar. Bu, Fransanın yalnız bir dövlətdə törətdiklərinin kiçik bir hissəsidir. Afrikanın başqa ölkələrində bundan da ağır cinayətlər baş verib.
Ötən il Mali hökuməti Fransa prezidenti Emmanuel Makrona rəsmi məktubla müraciət edərək müstəmləkəçilik siyasətinə son qoymağı və fransız hərbçilərin ölkədən çıxarılmasını tələb edib. Məsələnin mahiyyəti ondan ibarətdir ki, 1960-cı illərdə bu ölkəyə sərmayə yatıran Fransa bundan sui-istifadə edir və oradakı şirkətlərin dəstəyi ilə istədiyi adamı hakimiyyətə gətirir, istədiyini isə hakimiyyətdən uzaqlaşdırır.
Hazırda Fransanın Cibuti, Kot-d’İvuar, Seneqal və Qabonda hərbi bazaları var. Bu bazalar hesabına Fransa prezidenti Afrikanın istənilən dövlətinə təsir göstərə bilir. Yeganə məqsəd isə Afrika qitəsindəki dövlətlərin zəngin təbii sərvətlərini mənimsəməkdir.
Son 300 ildə Afrika, Asiya və Latın Amerikası ölkələrində yaratdığı müstəmləkələrin hesabına varlanan Fransanın hazırkı prezidenti E.Makron artıq Ermənistanı öz müstəmləkəsi hesab edə bilər. Bu gün Azərbaycan E.Makron üçün ötən əsrin 60-cı illərinin Seneqalı və ya Cibutisi deyil ki, Fransa əsgərləri gəlib burada baza yaratsınlar. Azərbaycan 44 günlük Vətən müharibəsində qalib gələrək torpaqlarını işğaldan azad edib və dünyaya göstərib ki, Qarabağ Azərbaycandır!
Fransa prezidentinin Ermənistanın qeyri-konstruktiv mövqeyini və Qarabağda sülh prosesini uzatmaq siyasətini dəstəkləməsi, ilk növbədə, rəsmi Parisin tez-tez bəyan etdiyi demokratiya şüarına kölgə salır. Qafqaz regionuna nüfuz edib “əzabkeş” erməniləri müdafiə etməsi, əslində, Fransanın siyasətinin mahiyyətini göstərir və onu deməyə əsas verir ki, rəsmi Paris kolonial siyasətini bu gün də davam etdirir.
Fransa mətbuatı və ermənilərin səsi ilə Senata seçilənlər isə öz seçki maraqları naminə Azərbaycana qarşı qərəzli mövqe tuturlar. Qarabağda Fransa tərəfindən müdafiə olunan ermənilər həqiqətən də blokada şəraitində yaşayırlarsa, ərzaq və tibbi ləvazimatlara ehtiyacları varsa, o zaman hansı səbəbə görə Azərbaycanın humanitar yardımından imtina edirlər? Yolu bağlamaq, sərhəddə təxribatlar törətmək nəyə xidmət edir?
Fransa regiona nüfuz etməzdən əvvəl təxribatlar da yox idi. İndi Fransa şəhərlərinin merləri, Senat üzvləri gələrək erməniləri ruhlandırdılar və onlarda revanş hisslərini oyatdılar. Halbuki Azərbaycan əsgərləri mülki əhali ilə çox xoş davranır. Çünki bura Azərbaycanın öz ərazisidir. Afrikada itirdiklərini Cənubi Qafqazda kompensasiya etməyə cəhd edən Fransanın “uğuru” böyük şübhə altındadır. Artıq dünya dəyişib.