Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi

MƏDƏNİYYƏT

Bədənində qəlpələr gəzdirən azərbaycanlı aktrisa: Həmişə üstümdə qumbara olurdu

Bakı, 28 noyabr, AZƏRTAC

Müharibə hər şeyi alt-üst edir. Hər gün gurlayan topların, mərmilərin, şaqqıldayan atəş səslərinin qabağında nə salamat qala bilər?

Ötən əsrin 90-cı illərində Qarabağ uğrunda gedən döyüşlərdə əlinə silah götürüb kişilərlə bərabər səngərə girən, döyüş meydanlarında olan Şuşa Dövlət Dram Teatrının aktrisası, Xalq artisti Şükufə Musayeva həyatı müharibəyə tuş gələnlərdəndir.

O, Şuşa Mədəni-Maarif Texnikumunun dram fakültəsinə qəbul olunub və təhsil illərində xalq teatrında səhnəyə qoyulan tamaşalara dəvət alıb. Texnikumu bitirəndən iki il sonra Şuşa Dövlət Dram Teatrı açılır və onu işə qəbul edirlər. Lakin özünün qadın və aktrisa olduğunu gözə almayaraq könüllü olaraq Milli Ordu sıralarına yazılır. Şuşadakı fotostudiyalardan birində şəkil çəkdirərkən ermənilər şəhəri bombalayırlar. Onun olduğu binaya da qəlpələr hər tərəfdən yağış kimi tökülüb. Həmin hadisədən sonra Şükufə xanımın döyüş yolu başlayır.

“Avtomat atmağı orta məktəbdə hərbi dərsdə öyrənmişdim. Məktəb vaxtı hədəfə atəş açmaqda oğlanlardan daha sərrast atırdım. Ona görə bir müddət qərargahda dəftərxana işləri ilə məşğul olandan sonra atıcı kimi fəaliyyətə başladım. Bizim “Turan” batalyonunda məndən başqa daha iki qadın da var idi, lakin digər batalyonda zərif cinsdən olan xeyli döyüşçü vardı”, -deyə Şükufə xanım AZƏRTAC-a bildirib.

“Müharibənin nə olduğunu ancaq filmlərdə görmüşdüm və kitablarda oxumuşdum. Şuşada olarkən hər gün şəhərə atılan mərmilər, küçədə, yolda gedən dinc sakinlərin qətlə yetirilməsi qəlbimi düşmənlərə qarşı qəzəb hissi ilə doldururdu. Kollecdə bizə dərs deyən Şəmayıl müəllim var idi, Şuşaya gedərkən yolda onu yeznəsi və nəvələri ilə bir yerdə amansızcasına öldürmüşdülər. Bu və bu kimi hadisələr artıq səbir kasasını daşdırırdı. Belə vəhşiliklərə necə biganə qalmaq olardı? Torpaq od içində yanırdı. İlk döyüşüm Laçın rayonun Anakirs kəndi uğrunda olub. Sonralar Ağdərə rayonunun Ballıqaya və ətraf kəndlərin yaraqlıların hücumundan müdafiə etmişəm. O vaxt qorxu hissinin nə olduğunu bilmirdim. Yaralana, şikəst ola biləcəyimi ağlıma da gəlmirdi. Ancaq döyüşmək, irəli getmək, dinc sakinlərə edilən zülmün intiqamını almaq istəyirdim. Üstümdə həmişə ehtiyat üçün qumbara gəzdirirdim. Əsir düşsəm, düşmənə təslim olmamaq üçün özümü partlatmağa hazır idim. Lakin bu, baş vermədi, ancaq Sərsəng su anbarı uğrunda gedən döyüşdə çox ağır yaralandım və təəssüf ki, döyüş yolum yarımçıq qaldı”,-deyə həmsöhbətimiz həmin günləri xatırlayır.

Şükufə xanım 1993-cü il martın 3-də baş verən həmin əməliyyatı xatırlayaraq deyib: “Ermənilər həmin istiqamətdən hücuma keçmişdilər, onları geri oturtmağa çalışdırdıq. Bizdən irəlidə gedən batalyonun əsgərləri xəbər gətirdilər ki, çoxlu itkilərimiz var, onlara təcili kömək lazımdır. Mən əsgərlərlə birlikdə onların köməyinə tələsdim, yaralıların bir neçəsini döyüş meydanından çıxardıq. Həlak olanları təxliyə etmək istəyəndə şəhid olmuş əsgərin xərəkdə gətirib döyüş yoldaşım Şakir Salahova verdim. Elə bir az aralanmışdım ki, dəhşətli partlayış səsi gəldi. Ermənilərin atdığı mərmilərdən biri Şakirin bədənindən keçib BMP-yə girmişdi. Mənim bədənimə isə çoxlu qəlpələr doldu. Bundan sonra huşumu itirdiyimdən nə baş verdiyini xatırlamıram. Həmin döyüşdə iki nəfər şəhid oldu, 8 nəfər isə ağır yaralandı”.

Əvvəlcə Silahlı Qüvvələrin Bas Klinik Hospitalında, sonra Kliniki Xəstəxanada, daha sonra yenidən hospitalda uzun müddət müalicə alan aktrisa deyib: “Gözümü açanda xəstəxanada idim. Bütün bədənimi qəlpə yaralamış, üzümü parça-parça eləmişdi. Başımdan, gözlərimdən, qarnımdan və ayaqlarımdan yaralanmışdım. Həkimlər sağlamlığım haqqında ən bədbin proqnozlar vermişdilər. Həqiqətən də üz-gözüm tanınmaz hala düşmüşdü. Bədənimdə təxminən yüzə yaxın qəlpə yarası var idi. Dırnaqlarıma, hətta bəbəyimin ağına da qəlpə dolmuşdu. Üç gün huşsuz vəziyyətdə olmuşam. Üstəlik beyin çatı baş vermiş, qulağımın pərdəsi dağılmışdı. Saatlarla əməliyyat aparılandan sonra xoş təsadüf nəticəsində sağ qalmışam. Əməliyyatdan sonra həkimlər heç vaxt ana ola bilməyəcəyimi dedilər. İndi də başımın sol tərəfində qıjıltı var. Çox vaxt səs gələn səmtin hara olduğunu düzgün müəyyənləşdirə bilmirəm. Hələ indiyədək boğaz nahiyəmdə qəlpələr var. Ayaqlarımın bir çox hissəsi tikiş içindədir. Hər dəfə o izləri görəndə müharibəni, orda yaşadığımız hadisələri xatırlayıram. Məhz ona görə də ermənilərə nifrət edirəm”.

İkinci dərəcəli əlillik alan aktrisa özündə güc taparaq yenidən çox sevdiyi teatr səhnəsinə qayıdıb. İndiyədək Şükufə Musayeva (Qarabağlı) Qarabağ müharibəsindən bəhs edən “Bu yol nə uzun yoldur” adlı şeirlər və “Cənnət nağılı” adlı nağıl və hekayələr kitabları nəşr etdirib, müharibədən bəhs edən tamaşalarda səhnəyə çıxıb.

Aktrisa deyib: “Vətən müharibəsində qazanılan Qələbə mənim bu günə qədər sızlayan yaralarıma məlhəm rolu oynadı. Çox sevdiyim Şuşanı dörd dəfə ziyarət etmişəm. Bu şəhər bütün gözəllikləri ilə yanaşı, həm də gənclik illərimin bir parçası kimi mənə doğmadır. Onun qoynuna həmişəlik qayıdacağımız günü çox gözləyirəm”.

Xəbəri sosial şəbəkələrdə paylaşın

Bizi sosial şəbəkələrdə izləyin

AÇG-nin “Mərkəzi Azəri” platformasından 1,1 milyard barel neft hasil olunub

İssık-Kulda qış festivalı keçirilib

Rusiya qazının “Türk axını” ilə Avropaya nəqlinin həcmi rekord səviyyəyə çatıb

Naxçıvanda vergi daxilolmaları üzrə proqnoz 109,6 faiz icra edilib

Milli Olimpiya Komitəsinin IX Hesabat-seçki baş məclisi işə başlayıb

Ölkə ərazisinə külli miqdarda narkotik vasitə keçirməyə cəhd edən şəxslər saxlanılıb

Sumqayıtda ümumi məhsul buraxılışı 1,1 faiz artıb

Əlilliyi olan şəxslər 11,3 min reabilitasiya vasitəsi ilə təmin edilib

Prezident İlham Əliyev: Azərbaycan-Qambiya dostluq əlaqələrinə böyük önəm veririk

Qambiya Respublikasının Prezidenti Zati-aliləri cənab Adama Barrouya

Türkiyədə PKK ilə əlaqədə şübhəli bilinən 282 nəfər saxlanılıb

BDU məzunlarının məşğulluq vəziyyəti təhlil edilib

BANM-də “Hult Prize On Campus” mərhələsi keçirilib

Avropa çempionatı: Azərbaycan millisi II seçmə mərhələdə ilk oyununu keçirəcək

Birləşmiş Ərəb Əmirliklərində beynəlxalq müdafiə sərgisi keçirilir

Azərbaycan neftinin qiyməti artıb

Arxeoloqlar elmə məlum olmayan heyvan növünün qalıqlarını tapıblar

DİN: Ötən gün 24 kiloqramdan çox narkotik vasitə aşkar olunaraq götürülüb

“The Caspian House”- Xəzər Evi təqdim olunub

Sumqayıt Kimya Sənaye Parkında elektrik mühərrikli avtobusların istehsalı müəssisəsi fəaliyyətə başlayacaq

Hamiləlik ağırlaşmasının müalicəsi icbari tibbi sığorta ilə qarşılanır

® "Baku Steel Company" QSC Azərbaycanın 50 ən iri vergi ödəyicisindən biri olaraq ixracın inkişafına görə mükafatla təltif edilib

UEFA Çempionlar Liqasında pley-off mərhələsinin cavab oyunları keçiriləcək

Məhkəmə qərarları ilə müsadirə olunmuş narkotik vasitələr məhv edilib

Quş qripi xəstəliyinə qarşı növbəti monitorinq keçiriləcək

Ekvadorda torpaq sürüşməsi nəticəsində bir ailənin dörd üzvü həlak olub

Mənim də həyatım sözdü, şeirdi...

İtkin düşmüş kimi axtarışı aparılan 14 nəfər tapılaraq aidiyyəti üzrə təhvil verilib

Ötən gün ölkə ərazisində qeydə alınan 43 cinayətin açılması təmin olunub

Yazıçı-publisist Şamil Fərzəliyevin doğum günüdür

Azərbaycandakı dini konfessiyalar ABŞ Prezidenti Donald Trampa məktub ünvanlayıblar

Boliviyada avtobusun dərəyə aşması nəticəsində azı 31 nəfər ölüb

Türkiyəli general: Qarabağ Zəfəri haqsızlığa qarşı mübarizə aparan bütün ölkələrin ümidi oldu

Ağcabədinin Şərəfxanlı kəndində qanunsuz tikili sökülüb

“Xızı-Abşeron” Külək Elektrik Stansiyasının 4 turbini quraşdırılıb

Ağstafada yol qəzası olub, xəsarət alanlar var

Yüz tələbəyə adlı təqaüd verilib

Folklorşünas alim: Yalançı çərşənbə doğruçu çərşənbələrə zəmin hazırlayır

Qazaxıstanda mədəndə çökmə nəticəsində həlak olan yeddi mədənçinin cəsədi tapılıb

Hava çirkliliyini yanacağa çevirən cihaz hazırlanıb

“Diplomatic World Sweden” saytında "Konstitusiya və Suverenlik İli"nə həsr edilmiş məqalə dərc olunub

Olaf Şolts və Fridrix Merts eyni hökumətdə yer almaq istəmirlər

Görmə illüziyalarının neyrobioloji əsasları məlum olub

Gürcüstanın Cinayət Məcəlləsinə yeni əlavələr ediləcək

Qazaxıstanda şaxtanın çökməsi ilə bağlı xüsusi komissiya yaradılıb

Belarus Milli Assambleyası Respublika Şurasının sədri Azərbaycana səfərə gəlib

Niderlandda Azərbaycan bəstəkarlarının əsərlərindən ibarət konsert olub

İspaniya La Liqasında XXIV turun son oyunu keçirilib

ABŞ-a məxsus sərnişin təyyarəsi Torontoda qəzaya uğrayıb

“HaberGlobal” telekanalı: Azərbaycan və Türkiyə liderləri təxribatlara qarşı uğurlu mübarizə aparırlar

Avrozonanın xarici ticarət balansında profisit yaranıb

ABŞ-ın Kentukki ştatında fırtınadan ölənlərin sayı 11-ə çatıb

"Qalatasaray" derbi qabağı çətin qələbə qazanıb

Qazaxıstanda mədəndə yeddi nəfər dağıntılar altında qalıb

Baş nazir Əli Əsədov İranın Birinci vitse-prezidenti ilə görüşüb

Azərbaycanla Özbəkistan arasında müdafiə sənayesi sahəsində əməkdaşlığa dair Yol xəritəsi imzalanıb

Azərbaycan silahları “IDEX-2025” sərgisində nümayiş olunur

OANA-nın növbəti Baş Assambleyasının keçiriləcəyi yer və tarix məlum olub

Misli Premyer Liqası: “Səbail” - “Sabah” oyununda qapılara qol vurulmayıb

Səfir Yaşar Əliyev etimadnaməsini Çexiya Prezidentinə təqdim edib

BDU ilə Türkiyənin Kırşehir Ahi Evran Universiteti əməkdaşlıq edəcək

Rusiya və ABŞ nümayəndələri əməkdaşlıq, Ukraynada vəziyyət və prezidentlərin görüşü məsələlərini müzakirə edəcəklər

Omanın Şura Məclisinin sədri: Asiya Parlament Assambleyasının Bakı sessiyası təşkilatın gələcək fəaliyyətinə mühüm töhfələr verəcək

Almaniya şəhərləri artan xərclər və zəif iqtisadiyyat səbəbindən çətinliklərlə üzləşib ARAŞDIRMA

Ruben Vardanyanın təqsirləndirildiyi cinayət işinin məhkəmə baxışı davam etdirilib VİDEO

Ukrayna Prezidenti sabah Türkiyəyə rəsmi səfər edəcək

Mir Cəlal Paşayevin “Füzuli sənətkarlığı” əsərinin ərəb dilində nəşrinin təqdimatı keçirilib

Asiya İnkişaf Bankı ilə dövlət-özəl tərəfdaşlığı layihələrinə dair təkliflər müzakirə olunub

47 dövlət qurumu nəticəəsaslı büdcə mexanizminin tətbiqi potensialının gücləndirilməsi təlimlərinə cəlb edilib

Ötən il Azərbaycanda 50 minə yaxın cütlük nikaha daxil olub

Qazaxıstan və Macarıstan “Dostluq” boru kəməri ilə neftin sınaq nəqlinə dair razılığa gəlib

AMEA-da Qazaxıstan parlamentinin deputatları ilə görüş olub

Ötən il Azərbaycanda 100 mindən çox körpə doğulub

ADPU-da magistrantların təcrübə prosesinə start verilib

Azərbaycan mobil internetin sürətinə görə bir pillə irəliləyib

Daha bir neçə avtobus marşrutları üzrə müsabiqələrin qalibləri açıqlanıb

İranın vitse-prezidenti: Xəzər regionu Asiya və Avropa dövlətləri üçün mühüm əhəmiyyət daşıyır

Baş nazir Əli Əsədov İrana işgüzar səfər edib

Bu ilin yanvar ayında yük və sərnişindaşımaların həcmi artıb

® “Azercell” qadınların təhsil imkanlarını genişləndirən layihəyə dəstək olub

Azərbaycanda əhalinin sayı açıqlanıb

Ötən ay Azərbaycanın xarici ölkələrlə ticarət dövriyyəsi 5 milyard dolları ötüb

Beynəlxalq İnformatika Olimpiadasının və SASMO-nun prezidentləri MEK-lə tanış olublar

Şair-qəzəlxan Əliağa Vahidin 130 illiyi qeyd olunub

Ədəbiyyat Muzeyində Beynəlxalq Ana Dili Gününə həsr olunan ədəbi-musiqili tədbir keçirilib

Azərbaycan cüdoçuları Avropa Kubokunu 10 medalla başa vurublar

Premyer Liqa: “Kəpəz” – “Şamaxı” matçında heç-heçə qeydə alınıb

ADAU ilə Kırşehir Ahi Evran Universiteti arasında əməkdaşlıq imkanları müzakirə olunub

Xocavənd sakini: Qaradağlı faciəsi qurbanlarının qisası alınıb

Probasiya məmurları üçün silsilə təlimlərə başlanılıb

Azərbaycanın Suriyadakı səfirliyi fəaliyyətini bərpa edib

Kiyev və Əbu-Dabi ukraynalıların Rusiya əsirliyindən geri qaytarılmasını müzakirə ediblər

Paytaxtın dörd rayonunda təbiətə 131 min manatdan çox ziyan vurulub

Dövlət Əmək Müfəttişliyi Xidməti növbəti beynəlxalq müsabiqədə mükafata layiq görülüb

UNEC ilə Türkiyənin Kırşehir Ahi Evran Universiteti arasında memorandum imzalanıb

Azərbaycan klubu iki basketbolçu ilə yollarını ayırıb

AMEA-da sinqapurlu alimlərlə görüş olub

Məktəb psixoloqları da sertifikatlaşdırma prosesinə cəlb olunmalıdır - ekspert

Donald Trampın qələbəsi Macarıstanda iqtisadçıları ruhlandırıb

Çimərlik voleybolu üzrə Azərbaycan millisi beynəlxalq turnirdə gümüş medal qazanıb