Bakı, 9 oktyabr, AZƏRTAC

Ardıcıl şoklar nəticəsində son üç ildə qlobal istehsal itkisi 3,6 trilyon dollar olub. Eyni zamanda, maliyyə sabitliyi ilə bağlı risklər də artıb.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu fikirləri Beynəlxalq Valyuta Fondunun (BVF) icraedici direktoru Kristalina Georgiyeva onun rəhbərlik etdiyi qurumun Dünya Bankı Qrupu ilə birlikdə oktyabrın 9-da Mərakeşdə keçirdiyi illik iclasların açılışında söyləyib.

Görüşlər qlobal iqtisadiyyat, xüsusən də inkişaf etməkdə olan ölkələr və inkişaf etməkdə olan bazarlar üçün ciddi problemlər fonunda keçirilir. Tədbirdə mərkəzi bankların rəhbərləri, maliyyə və inkişaf nazirləri, iri şirkətlərin sahibləri, vətəndaş cəmiyyəti, media nümayəndələri və alimlər iştirak edirlər. Gündəlikdə duran məsələlər arasında dünyanın iqtisadi görünüşü, qlobal maliyyə sabitliyi, yoxsulluğun aradan qaldırılması, inklüziv iqtisadi artım və iş yerlərinin yaradılması, iqlim dəyişikliyi ilə bağlı tədbirlərin görülməsi var.

Kristalina Georgiyeva bildirib ki, qlobal miqyasda iqtisadi itkilər ölkələr arasında qeyri-bərabər paylanır. ABŞ istehsalın pandemiyadan əvvəlki vəziyyətinə qayıtdığı yeganə böyük iqtisadiyyatdır. Dünyanın qalan hissəsi hələ də trenddən aşağıdır, aşağı gəlirli ölkələr isə ən pis vəziyyətdədir. Çünki onların öz iqtisadiyyatlarını bufer etmək və ən həssas təbəqələri dəstəkləmək üçün son dərəcə məhdud imkanları var.

BVF-nin rəhbəri bildirib ki, iqtisadi divergensiya, həmçinin siyasət məkanı və makroiqtisadi əsaslar, yanacaq və ərzaq idxalından asılılıq dərəcəsi, iqtisadiyyatda malların xidmətlərə nisbətdə payı, ticarətin rolu, islahatların sürəti və bununla mübarizənin səviyyəsi ilə əlaqədardır. İnflyasiya bütün ölkələrin siyasi seçimlərinə və onların iqtisadi fəaliyyətinə təsir göstərir. Bu səbəbdən, onunla mübarizə prioritet vəzifədir. Mərkəzi bankların qətiyyətli addımları və məsul fiskal siyasətlər sayəsində əksər ölkələrdə inflyasiya aşağı düşür, lakin o, bəzi ölkələr üçün 2025-ci ilə qədər hədəfdən yuxarı qalacaq. İnflyasiya ilə mübarizədə qalib gəlmək faiz dərəcələrinin daha uzun müddət daha yüksək qalmasını tələb edir və onun yenidən yüksəlməsi riskini nəzərə alaraq, siyasətin vaxtından əvvəl yumşaldılmasının qarşısını almaq vacibdir. BVF-nin yeni təhlili inflyasiya gözləntilərinin qiymət artımının aparıcı qüvvəsi kimi artan əhəmiyyətini göstərir. İnsanların inflyasiya ilə bağlı fikirlərini formalaşdırmağa kömək etmək üçün siyasətçilər öz məqsədlərini aydın şəkildə bildirməlidir.

Kristalina Georgiyeva vurğulayıb ki, hökumətlər, həmçinin maliyyə sabitliyini qorumalıdır. "Yumşaq eniş" gözləntiləri müxtəlif aktivlərin qiymətlərini artırmağa kömək edib. Lakin inflyasiyanın birdən-birə təkrarən yüksəlməsi ilə bu perspektivin sürətlə yenidən qiymətləndirilməsi maliyyə şərtlərinin kəskin şəkildə pisləşməsinə səbəb ola, bazarlara və iqtisadiyyatlara ağır zərbə vura bilər.

BVF-nin rəhbəri qeyd edib: “Daha sərt kreditlər artıq ABŞ və Avropadakı kommersiya daşınmaz əmlak firmaları kimi bir çox borcalanlara təzyiq göstərir. Çində əmlak sektorunda davam edən gərginlik narahatlıq doğurur. Pandemiyadan bəri biz kreditlər ayırdıq və Xüsusi Borc Hüquqlarının (SDR) ayrılması vasitəsilə qlobal likvidlik və ehtiyatlarda olan 1 trilyon dollar vəsaitdən istifadə etdik. Belə ki, 96 ölkəyə 320 milyard dollara yaxın maliyyə ayırmışıq. Yoxsulluğun Azaldılması və Artım Etimadımız (PRGT) vasitəsilə 56 aşağı gəlirli ölkəyə faizsiz kreditləri beş dəfə artırdıq”.

Kristalina Georgiyeva sonda vurğulayıb ki, maliyyə bazarlarının genişlənməsi fonunda son bir neçə onillikdə qlobal xarici öhdəliklərin payı kimi BVF-nin kredit imkanları da azalıb, borc vəsaitlərinin payı isə tədricən artıb.