Avqustun 7-də Bakı Əyləncə Mərkəzində YUNESKO, Avropa Şurası, İslam Konfransı Təşkilatı yanında İslam Tarixi, İncəsənəti və Mədəniyyətinin Öyrənilməsi Mərkəzinin himayəsi altında Kazan şəhərinin 1000 illiyinə həsr olunmuş “Böyük Volqa Yolu” adlı beynəlxalq konfrans keçirilmişdir.

Bakı dəniz limanında mehribanlıqla qarşılanan qonaqlar konfransdan əvvəl Şəhidlər xiyabanını ziyarət etmiş, Azərbaycanın istiqlaliyyəti və ərazi bütövlüyü uğrunda həlak olanların məzarları üzərinə çiçək dəstələri və Əbədi məşəl kompleksi önünə əklil qoymuşlar.

2001-ci ildən bəri sayca üçüncü ölan konfransı giriş sözü ilə Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin birinci müavini Abbas Abbasov açaraq demişdir ki, qitələrin və mədəniyyətlərin qovuşağında yerləşən Volqa çayı region xalqlarının taleyində müstəsna rol oynamışdır və oynayır. Bu çay tarix boyu Avropa ilə Asiya arasında bir körpü olmaqla yanaşı, region xalqlarının sülh və əmin-amanlıq şəraitində birlikdə yaşaması üçün zəmin yaratmışdır.Böyük Volqa Yolu regionda zəngin mədəniyyət ocaqlarının yaranmasına və inkişafına da güclü təsir göstərmişdir. İki ildən sonra 1000 illiyini qeyd edəcəyimiz Kazan şəhəri bunun bariz nümunəsidir.

Şərq-Qərb, Şimal-Cənub nəqliyyat dəhlizlərinin kəsişməsində yerləşən, zəngin tarixə və böyük dövlətçilik ənənələrinə malik olan Azərbaycanda bu gün ölkəmizin Prezidenti Heydər Əliyevin rəhbərliyi altında siyasi və iqtisadi islahatlar həyata keçirilir, regional əhəmiyyətli iri layihələr reallaşdırılır. Biz xarici siyasətimizdə region ölkələri ilə iqtisadi əlaqələrin inkişafını üstün istiqamət hesab edirik. Buna misal olaraq neft və qazın nəqli, enerji mübadiləsi, gəmiçilik və balıqçılıq kimi sahələrdə birgə həyata keçirilən layihələri göstərmək olar. Ümidvaram ki, “Böyük Volqa Yolu” konfransı ölkələrimizin iqtisadi inkişafının sürətlənməsinə, qarşılıqlı inteqrasiya proseslərinin dərinləşməsinə öz töhfəsini verəcəkdir.

Azərbaycan Respublikasının Prezidenti Heydər Əliyevin konfrans iştirakçılarına təbriki oxundu (Azərbaycan Respublikası Prezidentinin məktubu qəzetin 7 avqust nömrəsində dərc olunmuşdur). Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putinin, Avropa Şurasının Baş katibi Valter Şvimmerin, YUNESKO-nun Baş direktoru Konçiro Matsuuranın, Tatarıstan Respublikasının Prezidenti Mintemir Şaymiyevin təbrik məktubları da tədbir iştirakçılarının diqqətinə çatdırıldı.

Kazan Xalq Deputatları Şurasının sədri, Kazan şəhər administrasiyasının başçısı Kamil İsxakov, İslam Konfransı Təşkilatı yanında İslam Tarixi, İncəsənəti və Mədəniyyətinin Öyrənilməsi Mərkəzinin baş direktoru Ekmeleddin İxsanoğlu, Azərbaycanın iqtisadi inkişaf naziri Fərhad Əliyev, xarici işlər naziri Vilayət Quliyev, mədəniyyət naziri Polad Bülbüloğlu, nəqliyyat naziri Ziya Məmmədov, RF xarici işlər nazirinin müavini Viktor Kalyujnı, Sankt-Peterburq Dövlət Universitetinin professoru Anatoli Kirpiçnikov, AMEA tarix institutunun əməkdaşı Hakim İsakov, Dövlət Gömrük Komitəsinin nümayəndəsi Şahin Bağırov, Rusiya Federasiyasının Azərbaycan Respublikasında müvəqqəti işlər vəkili Stanislav Çernyavski məruzə etmişlər. Natiqlər qeyd etmişlər ki, forum Kazan şəhərinin 1000 illiyinin bayram edilməsinə hazırlıq üzrə Rusiya Federasiyasının Prezidenti Vladimir Putinin sədrliyi ilə dövlət komissiyası tərəfindən təsdiq olunmuş proqramın əsas tədbirlərindən biridir və Böyük Volqa Yolu boyunca yerləşən şəhər və ölkələrin xalqlarının mədəniyyətlərarası dialoqunun, qarşılıqlı faydalı ticari-iqtisadi əlaqələrinin, regional və beynəlxalq əməkdaşlığının möhkəmləndirilməsində, tarixi-mədəni irsinin öyrənilməsi və qorunub saxlanılmasında mühüm əhəmiyyət kəsb edəcəkdir. Onlar xüsusi vurğulamışlar ki, bu gün Bakı Azərbaycanın dəniz qapısı və Xəzərdə ən qədim iri beynəlxalq limanlardan biridir. Xəzəryanı ölkələrlə dəniz ticarəti əlaqəsi saxlayır, Volqa vasitəsilə dünya sularına çıxır. Bakı limanı Qara dənizdəki böyük limanları Mərkəzi Asiya respublikaları ilə birləşdirən əlaqələndirici vəsilə, Avropa-Qafqaz-Asiya dəhlizində (TRASEKA) mühüm nəqliyyat qovşağıdır. Şübhə yoxdur ki, Bakının böyük potensialı Böyük Volqa Yolunun və Şimal-Cənub nəqliyyat magistralının inkişafında öz əhəmiyyətli rolunu oynayacaqdır. Azərbaycan Respublikasının hazırda Qara Dəniz İqtisadi Əməkdaşlıq Təşkilatı çərçivəsində sədrlik etdiyi və onun sədrlik proqramının əsas istiqamətinin regional nəqliyyat-rabitə infrastrukturunun inkişaf və genişləndirilməsi ölduğu nəzərə alınsa, bu, Böyük Volqa Yolu dövlətlərinə daha sıx və məhsuldar əməkdaşlıq üçün qiymətli imkanlar yarada bilər. Daha sonra qeyd edilmişdir ki, Volqa-Xəzər yolu problemi müasir dövrün aktual məsələlərindən biridir. Problemin aktuallığı onunla əlaqədardır ki, bu yol dünyanın 35 ölkəsinin 90 şəhərini birləşdirir. RF və Azərbaycan Respublikasının dövlət müstəqilliyi illərində Volqa-Don və Volqa-Baltik kanalları sayəsində Azərbaycan gəmilərinin xarici sularda üzmə coğrafiyası genişlənmişdir. Hazırda Xəzər Dəniz Gəmiçiliyinin dünyanın 40-dan çox firması ilə dəniz nəqliyyatı sahəsində əməkdaşlığa dair sazişləri vardır. Bu gün quru yük daşıyan 22 gəmimiz xarici sularda üzür, dünyanın 134 limanına yan alır. Konkret olaraq Azərbaycan-Tatarıstan əlaqələrindən də danışılmışdır. Belə ki, dövlət müstəqilliyi illərində ölkəmizdə Tatarıstanın nümayəndəliyi açılmış, iqtisadi əlaqələr tamamilə yeni əsaslar-ikitərəfli müqavilələr əsasında qurulmuşdur. 1996-cı ilin noyabrında Tatarıstan Prezidenti Mintemir Şaymiyevin Azərbaycana səfəri zamanı iqtisadi, elmi-texniki və mədəni əməkdaşlıq sahəsində sazişlər imzalanmışdır. Maşınqayırma sahəsində sıx əlaqələrimiz var. Tatar mütəxəssisləri “KamAZ” avtomobillərinin yığılmasında bizə kömək edir, “Oka” markalı azlitrajlı avtomaşınlar, ehtiyat hissələri göndərir, Tatarıstan isə Azərbaycandan neft avadanlıqları alır. Azərbaycan tatar diasporu üçün ikinci vətənə çevrilmişdir. Burada tatarların çoxsaylı ictimai, mədəni-maarif təşkilatları fəaliyyət göstərir. Həmin gün konfrans öz işini başa çatdırmışdır.