Prezident seçkisi uğrunda yarışın çox əhəmiyyətli mərhələsi başlayır. Ölkədə baş verən siyasi hadisələrin gərginliyi cəmiyyətin bütün təbəqələrinə ciddi təsir edir. Uyğun olaraq, ictimai rəyin dəyişmə dinamikası da sürətlənir. Artıq prezidentliyə namizədlərin şanslarının dəyərləndirilməsi aktuallaşır. Son siyasi hadisələrin fonunda siyasi qüvvələrin seçkiyə hansı əməkdaşlıq formasında qatıla biləcəyi də maraq kəsb edir. “Sel” Analitik İnformasiya və Sorğu Mərkəzi bu aktual mövzulara aid Bakı şəhərində 300 respondent arasında sorğu keçirib. Sorğuda iştirak edənlərin 50 faizi kişi, 50 faizi isə qadın olub. Gənclər 53 faiz, orta yaşlılar 37 faiz, yaşlılar 10 faiz təşkil edib. Respondentlər müxtəlif peşə sahibləri olublar. Nəticələr aşağıdakı kimidir.

1.Sabah seçki keçirilsə, aşağıdakı siyasətçilərdən hansına səs verərdiniz?

1. İ.Əliyev – 51,7 faiz

2. İ.Qəmbər – 12,8 faiz

3. E.Məmmədov 8 faiz

4. Ə.Kərimli – 6,8 faiz

5. Y.Oğuz – 6,6 faiz

6. L.Şövkət – 5,9 faiz

7. S.Rüstəmxanlı - 3,1 faiz

8. İ.İsmayılov – 2,6 faiz

9. A.Əlizadə - 0,8 faiz

10. T.Kərimli - 0,6 faiz

11. Q.Həsənquliyev – 0,5 faiz

12. A.Səmədov – 0,2 faiz

13. H.Hacıyev – 0,1 faiz

14. İ.Şirin – 0,1 faiz

15. Ç.Sadıqov – 0,1 faiz

16. E.Musayev – 0,1 faiz

Qeyd: Prezidentliyə namizədlərin reytinqlərinin bu cür nisbəti son siyasi hadisələrin məntiqi baxımından izah olunandır.

1.İlham Əliyevin hissediləcək fərqlə irəli çıxması onun Baş nazir təyin edilməsinə verilən ictimai reaksiyanın göstəricisidir. İ.Əliyevin reytinqinə AŞ-nin son iclasında Azərbaycanın mövqeyini böyük fəallıqla müdafiə etməsi də təsir edib. Onun Baş nazir təyin olunmasına Qərbdən və Rusiyadan dəstək gəlməsi amili öz rolunu oynayıb.

2. Müsavat başqanı İsa Qəmbərin reytinqinin aşağı düşməsi son hadisələr prizmasından başadüşülən görünür. Qərbdən ümid edilən dəstəyin olmaması, daxildə elə bir ciddi təbliğatın aparılmaması, müxalifət sıralarında davam edən çəkişmələr İ.Qəmbərin şansını azaldıb.

3.Etibar Məmmədov hələ real və təsirli siyasi gedişi ortaya qoya bilməyib. Onun müxalifətin qurumları daxilindəki fəaliyyəti də başqalarından seçilmir. AMİP hələ də seçki platformasını açıqlamayıb, seçkiyə necə qatılacağı məlum deyil. Onun da Qərbdən dəstəyi itirməsi təsirini göstərir. Respondentlər E. Məmmədova münasibətdə qeyri-müəyyənliklərini saxlamaqdadırlar.

4. Əli Kərimli qışda qazandığı imici xərcləməkdədir. MM-də onun ünvanına söylənənlər və son hadisələr zamanı dəstək görməməsi reytinqini aşağı salıb. Ə. Kərimli müstəqil olaraq isə elə bir ciddi siyasi gediş etməyib.

5. Yunus Oğuzun reytinqdə irəliləməsi qarışıq siyasi proseslərdən kənarda durması, seçki platformasını daha fəal təqdim etməsi və təbliğatda onun ayrı-ayrı tərəflərini qabartması ilə izah olunur. Y. Oğuzun ideoloji konsepsiyada millətsevərlik, barış və türkçülüyə istinad etməsi, dayanıqlı iqtisadi inkişaf vəd etməsi cəmiyyət tərəfindən anlaşıqlıqla qarşılanır.

6. L. Şövkət yaz aylarına nisbətən fəallığını artırıb, seçki platformasını tədricən təqdim etməyə başlayıb. 7. Sabir Rüstəmxanlı həm siyasi addımlarında fəaldır, həm də təbliğat müstəvisində mühüm irəliləyişlər edib. 8. İ. İsmayılov son siyasi gedişləri ilə “sol” düşərgəyə və Rusiyaya bağlılığını təsdiqlədi. Buna baxmayaraq, İ. Ismayılov reytinqini yüksəldə bilib.

9. A. Əlizadə siyasi səhnədə çox az-az göründüyündən, seçki konsepsiyası məlum olmadığından və sosial-demokrat ideyasının qeyri-populyarlığından reytinq cədvəlinin sonlarında qərarlaşıb.

10. T. Kərimli siyasi taleyini rusiyapərəstlərə bağlamaqla taleyini həll edib. Onun nə siyasi konsepsiyası, nə də seçki platforması bəlli deyil. Son siyasi manevrləri də siyasi mövqeyinə pis təsir edib. 11. Q. Həsənquliyev “cəbhəçi” kimi seçki platformasında hansı fərqli cəhətləri ortaya qoyacağını deməyib. Onun konseptual ideyaları da bəlli deyil. Seçici üçün Q.Həsənquliyev “qapalı obyekt”dir.

12. A. Səmədov siyasi səhnədə son 6-7 ayda demək olar ki, görünməyib. Onun hər hansı seçki platforması ortaya qoyacağına inam azdır. Odur ki, respondentlər onu “görə bilmirlər”.

13. H.Hacıyev heç bir konsepsiya və platforma ortaya çıxarmayıb. Təbliğatda onun fəallığı gözə dəymir. Seçici H.Hacıyevi, demək olar, tanımır.

14. İ. Şirin Elçibəy hökumətinin baş prokuroru imicini xərcləmiş, ancaq əvəzində yeni heç nə ortaya qoymayan siyasətçi obrazına malikdir. Respondentlər onu da “hiss etmirlər”.

15. Ç. Sadıqov AMİP-AXCP (İ) - Tərəqqi sazişini imzalayanlardan biri olmaqdan başqa imicə malik deyil. Onun hər hansı siyasi konsepsiyaya və platformaya malik olduğu məlum deyil.

16. E.Musayevi demək olar ki, respondentlərin əksəriyyəti tanımır. Onun siyasi mövqeyi haqda təsəvvür çox cüzidir. Odur ki, reytinqin son pilləsində qərarlaşması təsadüfi deyil.

II. Sizcə, müxalifət prezident seçkisinə vahid namizədlə gedə biləcək?

a) Hə - 24,3 faiz

b) Yox - 65,5 faiz

c) Cavab verməkdə çətinlik çəkirəm - 10,2 faiz

Qeyd: Əvvəlki sorğularda alınan nəticələrə uyğunluq müxalifətin seçici inamını qazana bilməməsini göstərir. Bir neçə aylıq fəaliyyət respondentlərin onlar haqqındakı fikrinə elə bir dəyişiklik etməyib. Deməli, insanlar hələ də sözlə əməl arasında fərqi görürlər.

“Sel” Analitik İnformasiya

və Sorğu Mərkəzi.