CƏMİYYƏT
Oftalmoloqlar kataraktadan qorunmağın yollarını açıqlayıb
Bakı, 11 sentyabr, AZƏRTAC
“Katarakta gözün optik linzasının (büllurun) bulanması ilə əlaqəli patoloji vəziyyətdir. Kataraktanın inkişafına kömək edən bir sıra səbəblər var. Bunlara qocalığı, ətraf mühitin mənfi təsirlərini, genetik meyilliliyi, müəyyən dərman preparatlarının qəbulunu, müşayiət olunan xəstəlikləri, göz xəstəlikləri və ya zədələrini misal göstərmək olar”.
AZƏRTAC Tibbi Ərazi Bölmələrini İdarəetmə Birliyinin mətbuat xidmətində istinadla xəbər verir ki, bunu Respublika Klinik Xəstəxanasının Oftalmologiya şöbəsinin müdiri, cərrah-oftalmoloq Leyla Babayeva deyib.
Həkimin sözlərinə görə, kataraktanın ən çox yayılan simptomu görmə kəskinliyinin azalmasıdır: “Büllurdakı bulanmaların yerindən (mərkəzdə və ya periferiyada) asılı olaraq, görmə azala və ya eyni qala bilər. Lakin büllurun periferiyasında katarakta inkişaf etməyə başlasa da, xəstənin görməsində heç bir dəyişiklik hiss edilmir. Bu cür kataraktalar oftalmoloqun müayinəsi zamanı aşkarlanır. Optik lensin bulanmaları mərkəzə nə qədər yaxındırsa, görmə problemləri də bir o qədər ciddi olur. Lensin mərkəzi hissəsində, yəni nüvəsində qeyri-şəffaflığın inkişafı ilə miyopiya görünə və ya güclənə bilər. Bu, yaxın görmənin yaxşılaşması ilə özünü büruzə verir, lakin uzağı görmə pisləşir. Bu səbəbdən də katarakta olan insanlar tez-tez eynəklərini dəyişməli olur”.
Abşeron Rayon Mərkəzi Xəstəxanasının həkim-oftalmoloqu Ülkər Həsənova isə bildirib ki, katarakta anadangəlmə, travmatik və yaşla əlaqədar yarana bilir: “Anadangəlmə katarakta bir və ikitərəfli (bir gözün və ya hər iki gözün bulanıqlaşması) ola bilər. İkitərəfli kataraktası olan uşaqlarda ən qısa zamanda cərrahi əməliyyat məsləhətdir. Travmatik kataraktalar müəyyən travmalar nəticəsində yaranır. Qocalıq kataraktası isə yaşla əlaqədar olaraq metabolizmin zəifləməsi nəticəsində büllurun elastikliyi itir və yavaş-yavaş bulanmağa başlayır. Sanki çirkli şüşə arxasından baxırmış hissi yaranır. İşığa baxdıqda işıqların yayılmış şəkildə görünməsi müşahidə edilir”.
Respublika Klinik Xəstəxanasının Oftalmologiya şöbəsinin müdiri, cərrah-oftalmoloq Leyla Babayeva qeyd edib ki, uşaqlarda anadangəlmə katarakta çəpgözlük, göz bəbəyinin sarımtıl olması, görmə qabiliyyətinin azalması ilə özünü büruzə verir: “Bu da adətən oyuncaqlara və digər əşyalara reaksiyanın olmaması ilə aşkarlana bilər. Diaqnostika zamanı oftalmoloji müayinələrin tam spektri müəyyən edilməlidir. Korreksiyalı və korreksiyasız görmə kəskinliyinin, görmə sahələrinin müayinəsi, göz təzyiqinin ölçülməsi, keratometriya, gözün ön seqmentinin müayinəsi ilə aparılır.
Biomikroskopiya (yarıq lampanın müayinəsi) gözün fiziologiyasını və patologiyasını öyrənmək üçün istifadə edilir. Bu üsul işləyən gözün normal toxuma strukturlarını yoxlamağa və ondakı ən kiçik dəyişiklikləri izləməyə imkan verir. Bu üsuldan istifadə etməklə bir çox oftalmoloji xəstəliklərin ən erkən diaqnostikasını aparmaq mümkündür”.
Mütəxəssislər vurğulayır ki, mirvari suyunun dərmanla müalicəsi yoxdur. Katarakta yalnız cərrahi əməliyyatla aradan qaldırılır. Oftalmoloqların sözlərinə görə, kataraktadan qorunmaq üçün maddələr mübadiləsinin pozulmasının qarşısını almaq, ultrabənövşəyi şüalardan uzaq olmaq lazımdır. Bu baxımdan ən önəmli ilkin addım isə metabolizmi yaxşılaşdırmaq, daim normada saxlamaqdır. Bunun üçün sadəcə meyvə-tərəvəzlərdən istifadə etmək, açıq havada daha çox zaman keçirmək və stres yaradan faktorlardan yayınmaq tövsiyə olunur.