Brüssel, 16 may, AZƏRTAC

Azərbaycanın Belçikadakı səfiri və Avropa İttifaqı Yanında Daimi Nümayəndəliyinin rəhbəri Fuad İsgəndərovun Avropa İttifaqının nüfuzlu “Politico” xəbər portalında müsahibəsi yerləşdirilib.

AZƏRTAC müsahibəni cüzi ixtisarla təqdim edir.

- “Cənub” qaz dəhlizinin Azərbaycan üçün əhəmiyyəti nədən ibarətdir?

- Bu Avropa bazarına aparan real yoldur. Bu sadəcə boru kəməri deyil, nəqliyyat şəbəkəsi yaratmaq üçün əsl imkandır. Cənubi Qafqaz Avropadan Asiyaya və Asiyadan Avropaya aparan nəqliyyat yollarının kəsişdiyi nöqtədir.

- “Cənub” qaz dəhlizini Avropa İttifaqının (Aİ) Rusiyadan qaz asılılığını azaltmaq yolu kimi görən Aİ rəsmilərindən bu barədə nələr eşitmisiniz?

- Biz Rusiya ilə rəqabət aparmırıq. Bizim ixrac edəcəyimiz təbii qazın həcmi Rusiyanın Aİ-yə nəql etdiyi qaz həcminin 10 faizini təşkil edir. Bu layihə real alternativ yoldur, bütün çətinliklərə baxmayaraq, biz etibarlı tərəfdaşıq. Məsələn, Trans Anadolu boru xəttinin (TANAP) tikintisinin 80 faizi artıq həyata keçirilib, Trans Adriatik boru xəttinin (TAP) tikintisi nəzərdə tutulmuş vaxtda tamamlanacaq. “Şahdəniz-2” layihəsi ilə bağlı işlər də qaydasındadır.

- İqtisadi çətinliklər bu layihəyə təsir edə bilərmi?

- Gəlin, tarixə nəzər salaq. Biz 1990-cı illərin ortalarında Bakı-Tbilisi-Ceyhan layihəsinə başlayarkən, bütün sənədlər imzalanan vaxt neftin barrelinin qiyməti 19 dollar idi. Vəziyyət hər zaman dəyişir. Lakin irimiqyaslı və uzunmüddətli layihə haqqında danışarkən ümumi, gələcəyə yönəlmiş və strateji yanaşma nümayiş olunmalıdır. Elə buna görə də, layihənin həyata keçirilməsi istiqamətində maliyyə institutları da daxil olmaqla, müxtəlif Avropa institutlarından özümüzə qarşı dost münasibət görürük.

- 10 milyard kubmetr qazın Aİ-nin Rusiyadan asılılığını azaltmayacağı ilə bağlı deyilənlərə münasibətiniz necədir?

- Boru kəmərləri gələcəkdə ötürüləcək qazın həcmini artırmaq imkanına malikdir. Boru xətti sanki magistral yoldur. Siz onu inşa etmisinizsə, o demək deyil ki, ora dərhal avtomobil və yük maşınları ilə dolacaq. Lakin bu yol artıq mövcuddur, istifadə ediləcək və gələcəkdə siz həmin yolda nəqliyyat tıxaclarını da görə biləcəksiniz. Boru xətti də belədir.

- Bu yaxınlarda Ukraynanın enerji naziri bildirib ki, “Cənub” qaz dəhlizinə çəkilən xərclər hədərdir.

- Bu, həqiqətən də qəribə təsir bağışlayır. Mən Ukraynanın narahatlığını anlayıram. Ukrayna müxtəlif layihələr üçün tranzit ölkə olmaq istərdi. Lakin biz heç kəslə rəqabət aparmırıq.

- Təhlükəsizlik təhdidləri və “Cənub” qaz dəhlizi ilə bağlı hər hansı narahatlıq varmı?

- “Cənub” qaz dəhlizinə başlıca təhdid həll olunmamış münaqişələrdir. Boru xəttinin Azərbaycan ərazisindən keçən hissəsi Dağlıq Qarabağda işğalçı orduların yerləşdiyi cəbhə xəttindən onlarla kilometr aralıdadır. Aprel ayının əvvəlində baş verən son hadisələr zamanı, Ermənistan qoşunlarının təxribatı nəticəsində gərginlik meydana çıxdı, lakin Azərbaycan Ordusunun baş verənlərə cavabı güclü oldu. Həmin vaxt biz anladıq ki, cavabımız sərt olmalıdır. Çünki əgər biz bu hücumlara cavab verməsək, belə hallar dəfələrlə təkrarlana və layihələrimizi təhdid altına sala bilər.

Pərvanə Qarayeva

AZƏRTAC-ın xüsusi müxbiri

Brüssel