İQTİSADİYYAT
Milli Qurtuluş – Heydər Əliyev dühasının məhsulu
Bakı, 15 iyun, AZƏRTAC
Azərbaycan xalqının taleyində elə əhəmiyyətli günlər var ki, həmin günlərdə onun gələcəyini müəyyənləşdirən mühüm başlanğıcların təməli qoyulub. Belə günlərdən ən önəmlisi tariximizə qızıl hərflərlə yazılmış 15 İyun – Milli Qurtuluş Günüdür. Milli Qurtuluş Günü Azərbaycan xalqı üçün sadəcə təqvim bayramı deyil, böyük ictimai, siyasi və tarixi əhəmiyyətə malik bir gündür. Bu tarixi yaradan isə Azərbaycanın müstəqilliyinin qorunub saxlanmasında, möhkəmlənməsində, inkişafında müstəsna rol oynayan ulu öndər Heydər Əliyevdir. AZƏRTAC Auditorlar Palatasının sədri, professor Vahid Novruzovun müsahibəsini təqdim edir.
- Vahid müəllim, 15 iyun – Milli Qurtuluş gününü necə dəyərləndirirsiniz?
- Hər bir xalqın tarixində onun taleyinin həll edildiyi və əsrlər boyu anılacaq günlər olur ki, məhz həmin günlər dövlətçilik məfkurəsində yeni bir dövrün başlanğıcı kimi qəbul olunur. Məhz iyunun 15-i Milli Qurtuluş Günü kimi xalqımız tərəfindən bayram günü olaraq qeyd edilir. Bəli, hamıya su kimi aydındır ki, 1993-cü il iyunun 15-i ölkəmizin müstəqilliyinin xilas olunduğu, parçalanma və bir dövlət kimi dünyanın siyasi xəritəsindən silinmə təhlükəsinin sovuşduğu, xalqımızda qələbə inamının doğulduğu gün, Azərbaycan tarixinin qızıl səhifələrindən biri kimi daim əziz tutulacaq, bayram ediləcək. Onun da sübuta heç bir ehtiyacı yoxdur ki, bu tarixi gün ulu öndər Heydər Əliyevin xalqın təkidi ilə hakimiyyətə qayıtması nəticəsində reallığa çevrilib. Ümummilli Liderin şəxsiyyəti, onun özünəməxsus siyasi idarəetmə qabiliyyəti, qətiyyəti, uzaqgörənliyi böhrana son qoydu, xalqımız Azərbaycan və azərbaycançılıq ideyaları ətrafında birləşdi. Ulu Öndərin müdrikliyi və qətiyyəti sayəsində Azərbaycanda vətəndaş qarşıdurmasına birdəfəlik son qoyuldu, ölkəmiz xaosdan, siyasi çəkişmələrdən, sosial-iqtisadi böhrandan xilas oldu. Azərbaycan müstəqil, demokratik, hüquqi və dünyəvi dövlət kimi inkişaf etməyə başladı. Respublikanın qarşısında duran problemlər mərhələlərlə həll edildi, ölkədə əmin-amanlıq, siyasi sabitlik bərqərar olundu.
- Qurtuluş Gününün dövlətçiliyimiz və xalqımız üçün əhəmiyyəti özünü hansı sahələrdə büruzə verir?
- 1993-cü ilin iyununda xalqın təkidli tələbi ilə respublikada siyasi rəhbərliyə qayıdan Heydər Əliyev yeni tarixi şəraitdə iki mühüm vəzifənin – Azərbaycan dövlətçiliyinin məhv olmaq təhlükəsinin aradan qaldırılması, dövlət müstəqilliyimizin qorunub saxlanması, dönməz və əbədi edilməsi, habelə dünyəvi, demokratik dövlət quruculuğunun həyata keçirilməsi vəzifələrinin həlli istiqamətində cahanşümul işlərə başladı. Müdrik rəhbərimizin gərgin əməyi, səriştəsi, böyük təşkilatçılıq qabiliyyəti, uzaqgörən daxili və xarici siyasəti nəticəsində tarixən qısa zaman kəsiyində dövlət müstəqilliyimizin dönməz xarakter alması təmin olundu, demokratik hüquqi dövlət quruculuğunun möhkəm təməli qoyuldu, siyasi sabitlik, bunun ardınca isə makroiqtisadi sabitlik bərqərar olundu.
Heydər Əliyev ümumxalq dəstəyinə arxalanaraq, özünün yenilməz siyasi iradəsi, rəhbər qətiyyəti və zəngin idarəetmə təcrübəsi sayəsində Azərbaycanda vətəndaş müharibəsi alovlarını söndürdü, baş qaldırmaqda olan separatçılıq meyillərinin kökünü kəsdi və dövləti keçmiş zamanlarda olduğu kimi, xanlıqlara parçalanmaq təhlükəsindən xilas etdi, nizami ordu quruculuğuna başladı, Ermənistanın Azərbaycana qarşı hərbi ekspansiyasını dayandırdı və 1994-cü ildə atəşkəsin əldə edilməsinə nail oldu. Eyni zamanda, Ümummilli Liderimiz böhran və tənəzzül içərisində olan milli iqtisadiyyatın maddi bünövrəsini yaratmaq üçün Azərbaycanın yeni neft strategiyasını formalaşdırdı və 1994-cü il sentyabrın 20-də “Əsrin müqaviləsi”nin imzalanması ilə xarici investisiyaların ölkəmizə axını məqsədilə möhkəm zəmin yaratdı, iqtisadiyyatın bazar münasibətləri prinsipləri əsasında inkişafını təmin etmək üçün dövlət mülkiyyətinin özəlləşdirilməsinə və MDB-də misli-bərabəri olmayan radikal aqrar islahatlara başladı, Azərbaycan dövlətinin müstəqilliyini, suverenliyini və ərazi bütövlüyünü qorumaq, vətəndaş cəmiyyətinin bərqərar edilməsinə nail olmaq, xalqın iradəsinin ifadəsi kimi qanunların aliliyini təmin edən hüquqi, dünyəvi dövlət qurmaq, ədalətli iqtisadi və sosial qaydalara uyğun olaraq hamının layiqli həyat səviyyəsini təmin etmək, ümumbəşəri dəyərlərə sadiq olaraq bütün dünya xalqları ilə dostluq, sülh və əmin-amanlıq şəraitində yaşamaq və bu məqsədlə qarşılıqlı fəaliyyət göstərmək kimi ülvi niyyətlərlə Azərbaycan Respublikasının yeni Konstitusiya layihəsinin hazırlanmasına və ümumxalq səsverməsi yolu ilə qəbul edilməsinə nail oldu, bazar infrastrukturlarının formalaşması və azad sahibkarlığın hərtərəfli inkişafı üçün müvafiq qanunvericilik bazası yaratdı, dövlət idarəetmə sistemində geniş islahatlar həyata keçirdi, Azərbaycanın beynəlxalq birliyə intensiv inteqrasiyasını təmin etdi və son nəticə etibarilə Azərbaycan Respublikasını Cənubi Qafqaz və Mərkəzi Asiya regionunda dünya siyasətinin başlıca geostrateji maraq mərkəzinə, iqtisadi cəhətdən daim yüksəlişdə olan bir diyara çevirdi.
- Ulu öndər Heydər Əliyevi tarixi şəxsiyyətə çevirən əsas amillər hansılardır?
- Şəxsiyyət zamanı idarə etməyi, qabaqlamağı, irəli aparmağı bacardıqda mütərəqqi tarixi şəxsiyyətə çevrilir. Başqa sözlə, mütərəqqi lider, şəxsiyyət həlledici məqamlarda tarix yaradır və ona öz damğasını vurur. Heydər Əliyev böyük zəka və iradə ilə zamanı nəinki, idarə edib, qabaqlayıb, irəli aparıb, sözün əsl mənasında Heydər Əliyevin simasında şəxsiyyətin miqyası mövcud cəmiyyətin səviyyəsindən yuxarıda dayanıb, onun inkişaf yollarına işıq salıb. Dünyada qəbul edilmiş meyarlara görə mütərəqqi şəxsiyyət və liderlər bir sıra yüksək keyfiyyət göstəricilərinə malik olmalıdırlar. Lider dedikdə - gələcəyi görən, insanların istək və arzularını vaxtında hiss edən, cəmiyyəti istiqamətləndirən (yol göstərən), düzgün qərarlar qəbul edən, həlli olmayan situasiyalarda məntiqi həllər tapan, öyrədən şəxsiyyətlər nəzərdə tutulur. Sübut etməyə ehtiyac yoxdur ki, ulu öndər Heydər Əliyev liderlik anlamına daxil olan bu meyarlara nəinki cavab verib, hətta daha yüksəkdə qərarlaşıb. Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyev ölkəmizin tarixində öz epoxasını yaratmış qüdrətli tarixi şəxsiyyətdir. Azərbaycan Respublikasında rəhbərlik etdiyi 1969-1982 və 1993-2003-cü illər çoxəsrlik Azərbaycan tarixinin Heydər Əliyev epoxası dövrüdür. Ulu Öndərin şəxsiyyətinə xas olan bir sıra əlavə xüsusiyyətləri də vurğulamamaq olmaz ki, bunların da sırasında vətən və millət sevgisi xüsusi qeyd olunmalıdır. Ulu Öndər çıxışlarının birində deyirdi: “Mən fəxr edirəm ki, mən Azərbaycanlıyam”, “Mənim həyat amalım bütün varlığım qədər sevdiyim Azərbaycana, Azərbaycan xalqına, dövlətçiliyimizə, ölkəmizin iqtisadi, siyasi, mənəvi inkişafına xidmət olub”. Bu məqamda ölkəmizin Birinci vitse-prezidenti Mehriban xanım Əliyevanın bu sözlərini bir daha xatırlatmaq yerinə düşərdi: “Böyük siyasi xadim, müasir Azərbaycan dövlətinin qurucusu Heydər Əliyev hər bir azərbaycanlının qəlbində qoyub getdiyi azərbaycançılıq fəlsəfəsi, dövlətçilik irsi və gördüyü nəhəng işlərlə yaşayacaq!”
- Heydər Əliyevin ümummilli liderlik və mütərəqqi tarixi şəxsiyyət fenomeninin gənc nəslə çatdırılması istiqamətində hansı işlərin aparılmasını zəruri hesab edirsiniz?
- İlk növbədə, Heydər Əliyev irsinin kompleks və dərin təhlilinə ehtiyac olduğunu qeyd edərdim. Bu işdə Ulu Öndərin hələ də yazıb yaratmaq iqtidarında olan müasirləri və silahdaşları ilə yanaşı gənclərimizin iştirakı önəmli olardı. Xaricdə yaşayan vətənpərvər ziyalılarımızla da bu sahədə davamlı əlaqələr yaradılmalı, onlar bu işə sövq edilməlidirlər. Prezident İlham Əliyevin sözləri ilə desək: “Heydər Əliyev ideyaları yaşayır, fəlsəfəsi, azərbaycançılıq fəlsəfəsi, ideologiyası yaşayır, onun yaratdığı və qurduğu Azərbaycan yaşayır və inkişaf edir. Biz hamımız Vətənimizi onun göstərdiyi yolla irəli aparmalıyıq”.