İQTİSADİYYAT
NAZİRLƏR 2004-CÜ İLİN BÜDCƏ LAYİHƏSİ İLƏ BAĞLI DEPUTATLARIN SUALLARINA AYDINLIQ GƏTİRMİŞLƏR
Müzakirələrə başlamazdan əvvəl Milli Məclisin sədri Murtuz Ələsgərov noyabrın 20-də qardaş Türkiyədə baş vermiş terror aksiyası barədə məlumat vermiş, bu qanlı cinayətin qurbanlarının xatirəsi bir dəqiqəlik sükutla yad edilmişdir.
Azərbaycan Respublikası Baş nazirinin müavini, Dövlət Qaçqınkomun sədri Əli Həsənov deputatlar qaşısında çıxış edərək qaçqın və məcburi köçkünlərin sosial-iqtisadi problemlərinin həlli ilə bağlı görülən işlər barədə məlumat vermişdir.
Qaçqınkomun sədri demişdir ki, ötən illər ərzində ümummili liderimiz Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə həyata keçirilən islahatlar nəticəsində yaranmış iqtisadi sabitlik qaçqın və məcburi köçkünlərin problemlərinin qismən həllinə şərait yaratmışdır. Qaçqın və məcburi köçkünlərə daim diqqət və qayğı göstərən Heydər Əliyevin göstərişi ilə dövlət büdcəsindən, Neft Fondundan ayırmalar hesabına şəhərtipli qəsəbələr salınmış, məcburi köçkünlərə ərzaq yardımları edilmişdir. Bu qayğını yüksək qiymətləndirən 700 minə yaxın məcburi köçkün oktyabrın 15-də keçirilən prezident seçkilərində məhz Heydər Əliyev siyasi kursuna səs verərək İlham Əliyevin prezident seçilməsində fəallıq göstərmişdir. Bu isə bir daha sübut edir ki, məcburi köçkünlər dövlətçiliyimizə sadiq insanlardır.
Məcburi köçkünlərin sosial şəraitlərinin yaxşılaşdırılması Prezident İlham Əliyevin də diqqət mərkəzindədir. Möhtərəm Heydər Əliyev siyasi kursunun layiqli davamçısı İlham Əliyev gələn il bütün çadır şəhərciklərinin ləğv edilməsi, məcburi köçkünlərin yeni evlərlə təmin olunması üçün xüsusi tapşırıq vermişdir. Artıq Biləsuvarda şəhər tipli 5 qəsəbə salınmış, 6076 ev məcburi köçkünlərə təhvil verilmişdir. Bu şəhərciklərdə bütün kommunikasiya xətləri çəkilmiş, infrastruktur yaradılmışdır. Gələn il də yeni şəhərciklər salınacaq, digər qalan köçkünlərimiz də yeni evlə təmin olunacaqlar. Hesablamalara görə, məcburi köçkünlərin sosial təminatına hər il təxminən 700 milyard manat vəsait tələb olunur. Bunun 300 milyard manata yaxınını dövlət ayırır. Qalan hissə isə nazirlik, komitə və şirkətlər, eləcə də beynəlxalq təşkilatlar tərəfindən ödənilir. 2004-cü ilin dövlət büdcəsinin layihəsində məcburi köçkünlər üçün 297 milyard manat vəsait nəzərdə tutulmuşdur. Bunun 157 milyard manatı ərzaq təminatına, 110 milyard manatı kommunal xərclərə, qalanı isə digər xərclərə sərf olunacaqdır. Hökumət məcburi köçkünlərin problemlərinin həlli üçün proqram hazırlayır və yaxın vaxtlarda Prezidentə təqdim ediləcəkdir.
Sonra əmək və əhalinin sosial müdafiəsi naziri Əli Nağıyev çıxış etmişdir.
Nazir bildirmişdir ki, ölkədə uşaq müavinətlərinin artırılması hələlik mümkün deyildir. Amma hökumət bu istiqamətdə mühüm işlər görür. Deputatların, işləyən pensiyaçıların pensiyalarının 100 faiz ödənilməsi təklifi ilə bağlı Əli Nağıyev demişdir ki, əsas məqsədimiz irəli gedərək daha uğurlu nailiyyətlər əldə etməkdir. Hökumət əmək haqlarını, pensiyaları artırır, minimum əmək haqqı da gələn ildən 60 min manat olacaq. Belə olan halda, geriyə addım atmaq yolverilməzdir.
Əsas problem işsizlik və yoxsulluğun aradan qaldırılmasıdır. Nazirliyin Məşğulluq İdarəsi tərəfindən 2003-cü ilin 9 ayı ərzində 13 min 519 nəfər, əmək yarmarkaları vasitəsilə 4 min nəfər işlə təmin olunmuşdur.
Əlillərin sosial problemlərinin həllinə də xüsusi diqqət yetirilmişdir. Bu günə qədər 1250 əlil avtomobillə, 700 nəfər isə evlə təmin edilmişdir. Bu yaxınlarda daha 140 avtomobil respublikaya gətiriləcəkdir və əlillər üçün evlərin tikilməsi işi də davam etdirilir. Prezident İlham Əliyev əlillərə qayğı göstərilməsi və onların problemlərinin həlli ilə bağlı işlərin davam etdirilməsi barədə xüsusi göstəriş vermişdir.
Milli Bankın idarə heyətinin sədri Elman Rüstəmov, iqtisadi inkişaf naziri Fərhad Əliyev, “Azərenerji” Səhmdar Cəmiyyətinin prezidenti Etibar Pirverdiyev də deputatların suallarına cavab vermişlər.
Fasilədən sonra Milli Bankın idarə heyətinin sədri Elman Rüstəmov Dövlət büdcəsi haqqında qanun layihəsinin müzakirəsi zamanı vətəndaşların bəzi kateqoriyalarına kreditlər ayrılması barədə deputatların qaldırdıqları məsələlərə cavab verərək bildirdi ki, indi bu vəsait kommersiya bankları tərəfindən ayrılır və bunun şərtlərini də onlar müəyyənləşdirirlər.
“Azəriqaz” Səhmdar Cəmiyyətinin prezidenti Əlixan Məlikov dedi ki, onun başçılıq etdiyi qurum Dövlət Neft Şirkətindən təxminən 4 milyard kubmetr qaz, dövlət də xaricdən bir o qədər qaz satın alır. İdxal edilən təbii qaz ölkənin elektrik stansiyalarına verilir. Ölkəmiz bütün əhalini bu yanacaqla yalnız 2005-ci ilin sonuna yaxın tam təmin edə bilər.
Deputatların suallarına Dövlət Torpaq və Xəritəçəkmə Komitəsinin sədri Qərib Məmmədov da cavab verdi.
Milli Məclisin iqtisadi siyasət məsələləri daimi komissiyasının sədri Səttar Səfərov bildirdi ki, 2004-cü ilin Dövlət büdcəsində mədaxil və məxariclər tam aydın şəkildə göstərilmiş, layihədə qarşıdakı üç il üçün proqnozlar da öz əksini tapmışdır. 2004-cü ilin Dövlət büdcəsinin layihəsi öz şəffaflığına və əhatə dairəsinə görə əvvəlki illərin büdcə layihələrindən köklü sürətdə fərqlənir.
Maliyyə naziri Əvəz Ələkbərov 2004-cü ilin Dövlət büdcəsinin layihəsinə yaxşı qiymət verdiklərinə görə deputatlara təşəkkür edərək dedi ki, onların bu sənədin müzakirəsi zamanı söylədikləri hər bir fikir nazirlikdə diqqətlə öyrəniləcək və qaldırılan məsələlərin həlli üçün lazımi tədbirlər görüləcəkdir.
Layihənin müzakirəsi parlamentin növbəti iclasında davam etdiriləcəkdir.